Yun Donq-Cu
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
Yun Donq Cu və ya Yoon Donq Ju (윤동주 Hanca: 尹 東 柱; 30 dekabr 1917, Lunçzin[d], Qirin[d] – 16 fevral 1945, Fukuoka) tənqidi üslublu poeziyası ilə yanaşı lirik poeziyası ilə də tanınan, Çində dünyaya gələn koreyalı şair idi
Yun Donq-Cu | |
---|---|
kor. 윤동주 | |
Doğum tarixi | 30 dekabr 1917 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 16 fevral 1945 (27 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı |
|
Təhsili | |
Fəaliyyəti | şair |
Fəaliyyət illəri | 1936-cı ildən |
Əsərlərinin dili | Koreya dili |
Janr | lirika |
yoondongju.yonsei.ac.kr | |
Yun Donq-Cu Vikimənbədə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yun Çinin Jilin şəhərində bir koreyalı qaçqın ailəsində anadan olub böyüyüb. Daha sonra Myeongdong məktəbində oxuyub və Pyongyang Soongsil orta məktəbini və Seul Yeonhee kollecini bitirib. Yeonhee kollecindəki ikinci ilində oğlan jurnalında şeir nəşr etdi və rəsmi olaraq qəzet məqaləsində yer aldı. Yaponiyaya keçdikdən sonra, 1942-ci ildə Kyoto Doshisha Universitetinə daxil oldu, lakin 1943-cü ildə Yaponiya əleyhinə hərəkət etdiyi iddiası ilə Yapon polisi tərəfindən həbs edilir. Fukuokada həbsxanada olarkən, 100-dən çox şeir yazaraq 27 yaşında ölür. Fukuoka həbsxanasındakı ölüm səbəbi qeyri-müəyyəndir, lakin nəzəriyyələr o həbsxanada aparılan duzlu su enjeksiyonları və tibbi təcrübələrə əsaslanaraq ortaya qoyuldu. Onun "Səma, Külək, Ulduz və Şeir" (하늘과 바람과 별과 詩) kitabı ölümündən sonra nəşr olundu.
Yapon müstəmləkə dövrünün ikinci yarısında vicdanlı ziyalılardan biri sayılırdı və şeirləri Yapon müstəmləkə hökumətinin və Coson general-qubernatorunun tənqidinə və özünü əks etdirməsinə əsaslanırdı. Dostu və əmisi oğlu Song Mong Gyu da istiqlal hərəkatına qoşulmağa çalışarkən tutuldu. Yaponiyada olarkən Hiranuma (平沼) adlı Yapon adını qəbul etdi. Koreyalı adından əlavə Donqcu və Yuncu ləqəbləri də istifadə etmişdir.
Həyatı
Yun Donq Cu Çinin Jiandao kəndində anadan olub. O, atası Yoon Young Seok və anası Kim Yong Un dörd övladının böyük oğlu idi və uşaqlığında 'Hehvan' (해환, 海煥 ) deyə çağrılırdı. O, 1932-ci ildə Longjingdəki Eunjin orta məktəbinə daxil oldu və 1936-cı ildə Soongsil orta məktəbində oxumaq üçün Pxenyana köçdü. Həmin il məktəb bağlandıqda yenidən Longjingə köçdü. 27 dekabr 1941-ci ildə, 23 yaşında, Seuldakı Yonhi kollecini bitirdi, hansıki daha sonra Yonsei Universiteti oldu.
O, zaman-zaman şeir yazırdı və "Səma, Külək, Ulduz və Şeir" (하늘과 바람과 별과 시) adlandırmaq istədiyi bir məcmuədə nəşr etdirmək üçün 19 şeir seçmişdi amma onu nəşr etdirə bilməmişdir.
Yaponiyaya keçəndən sonra, 1942-ci ildə Kyoto Doshisha Universitetinə daxil olur, 1943-cü ildə yaponlara qarşı hərəkatlarda ittiham olunduğu üçün yapon polisi tərəfindən həbs edilir Fukuoka həbsxanasında saxlanılır, 100-dən çox şeir yaradır və 27 yaşında həbsxanada vəfat edir.
1948-ci ildə onun əllə yazılmış üç əlyazma toplusu ölümündən sonra "Səma, Külək, Ulduz və Şeir" ( 하늘과 바람과 별과 시) nəşr olundu. Bu cildin ortaya çıxması ilə Yun, işğal dövrünün fəal müqavimətlə mənliyi əks etdirən şairi olaraq diqqət mərkəzinə gəldi.
1968-ci ilin noyabrında Yonsei Universiteti və başqa müəssələr Yun Donq Cu poeziyası mükafatı üçün ianə təsis etdi. 2007-ci ildə Koreya Şairlər Assosiasiyası tərəfindən 10 ən mühüm müasir Koreya şairi siyahısına daxil edilmişdir.
Ədəbi sahədə fəaliyyəti
Koreya Ədəbiyyat Tərcümə İnstitutu Yunun Koreya ədəbiyyatına verdiyi töhfələri ümumiləşdirir:
- Yun uşaq kimi xarakteri, itirilmiş məmləkəti həssas şəkildə anması və tutqun sosial gerçəklik dövründə vicdani həyat sürə bilməməyə görə utanma hissindən qaynaqlanan qeyri-adi günah keçisi düşüncəsi ilə diqqəti çəkir. "Həyat və Ölüm" ( 삶과 죽음) şairin ədəbi təlim dövründə, 1934–1936-cı illər arasında yazdığı şeirlərinin təmsilçisidir. Həyat və ölüm, ya da işıq və qaranlıq arasındakı ziddiyyəti təsvir edir, lakin onun poetik çərçivəsi az-çox kobud şəkildə ifadə olunmuşdur. Ancaq 1937-ci ildən etibarən şeirlərində zamanın qaranlıq gerçəkliklərinə qarşı amansız introspektiv və narahatlıq hisslərini ortaya qoyur. Bu sonrakı dövr şeirləri, şairin öz təcrübələrini təcəssüm etdirildiyi kimi daxili mənada əks olunması və millətçi həqiqətləri tanıması baxımından aydın şəkildə öz ədəbi məqsədinə çatır. Xüsusilə, bu şeirlər narahatlığı, tənhalığı və ümidsizliyi aradan qaldırmağa, çağdaş həqiqətlərə ümid və cəsarətlə qalib gəlməyə çalışmaq üçün polad kimi bərk olan ruh oyadır.
Şeirlər toplusu
- Yeni Myeongdong
- Başqa bir məmləkət
- Səma, Külək, Ulduz və Şeir
- Ulduzları sevənlər və s…
Səma, Külək, Ulduz və Şeir
1948-ci il yanvarında onun şeirlərindən 31-i Conqımsa (Hanqıl: 정음사, 正音社) tərəfindən Chong Ji-yong adlı şair yoldaşının giriş sözü ilə birliktə nəşr edilmişdir; bu kitab "Səma, Külək, Ulduz və Şeir" adlanır (Hanqıl: 하늘과 바람과 별과 시). Bu poeziya çox böyük təsir bağışladı. 1976-cı ildə şair Yun Donq Cunun yaxınları onun digər şeirlərini toplayaraq kitabın üçüncü nəşrinə əlavə etdilər. Bu nəşrdə olan şeirlər (ümumilikdə 116 şeir) şair Yun Donq Cunun əsərlərinin əksəriyyəti hesab olunur.
1986-cı ildə keçirilən sorğuda 'Gənclər arasında ən populyar şair' olaraq seçildi və populyarlığı bu günə qədər davam edir.
Populyar mədəniyyətlərdə
Lee Cunq Myunqun “İstintaq” (orijinal Koreya romanının azərbaycan dilinə tərcüməsinin adı) romanı ümumiyyətlə, Yun üçün "xəyali qələbə mahnısı" dır.
2007-ci ildə Yun Donq Cuya məxsus "Sam" adlı şeir Cənubi Koreyanın "I am Sam" televiziya serialının 13-cü bölümündə oxunmuşdur.
2011-ci ildə Seul İfaçılıq Sənətləri Şirkəti tərəfindən şairin həyatına əsaslanan musiqili əsər nümayiş etdirilmişdir.
Donq Cuya aid olan "Bir Şairin Portreti" filmi isə 2016-cı ilin fevralında ekranlara çıxmışdır.Yun Donq Cu və Sonq Monq Kyu-nun Yapon müstəmləkəçiliyi dövründəki həyatlarını əks etdirir.Yun rolunu aktyor Kanq Ha Nıl canlandırır. Bir neçə teatr filmi ingilis dilində altyazı ilə nümayiş etdirilmişdir.
Infinite Challenge 31 dekabr tarixində tarixin zirvəsi və hip-hop olan Hyukoh'dan Oh Hyuk'un iştirakı ilə Kwanghee və Gaeko Yun Donq Cunun həyatından və şeirlərindən ilhamlanaraq "Gecəniz" adlı mahnı başlığını səsləndirmişdilər.
Ədəbiyyat siyahısı
1. ""Yoon Dongju" LTI Korea Datasheet available at LTI Korea Library or online at: "Archived copy". Archived from the original on December 14, 2013. Retrieved December 14, 2013. 2. ^ Chung, Ah-young (October 15, 2007). "Top Ten Korean Modern Poets Selected". The Korea Times. Retrieved February 15, 2020.
4. ^ Kyungnyun K. Richards, Steffen F. Richards, Sky, Wind and Stars, Fremont CA 2003, p.1
5. David Bannon, "Unique Korean Cultural Concepts in Interpersonal Relations," Translation Journal, 12(1)
6. ^ Kim Young-jin, 2024, book review of The Investigation, p. 17, The Korea Times, 12–13 April.
8. ^ http://www.korea.net/NewsFocus/Culture/view?articleId=119351
9. ^ Herald, The Korea (2016–03-22). "Theaters to screen "Dong-Ju" with English subtitles". http://www.koreaherald.com/ Retrieved 2019–03-22.
10. https://www.unikorea.go.kr/eng_unikorea/
- ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
- Kim Young-jin, 2024, book review of The Investigation, p. 17, The Korea Times, 12–13 April.
- http://www.korea.net/NewsFocus/Culture/view?articleId=119351