Yumru qurdlar tipinin xarakter xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:
İlk bədən boşluğuna (prosel) malikdir;
Bədən formaca uzunsov olub, buğumlara bölünməyib və eninə kəsiyi dairəvidir.
Həzm sistemi ön, orta və arxa bağırsaqdan ibarət olub, anal dəliklə qurtarır.
Ağız dəliyi bədənin ön hissəsində yerləşir.
Dəri-əzələ kisəsi qismən reduksiya etmişdir (həlqəvi əzələ sistemi reduksiya edib).
Tənəffüs və qan-damar sistemi yoxdur.
Cinsi dimorfizmə malikdir.
İfrazat sistemi bəzilərində protonefridial tipdə olub, xüsusi quruluşlu kanalcıqdan, bəzilərində dəri vəzilərinin şəkildəyişməsi kimi olur, bəzilərində isə heç yoxdur.
Sinir sistemi tam və qeyri-tam udlaqətrafı sinir halqasından və ondan çıxan sinir sütunlarından ibarətdir.
Yumru qurdların sərbəst yaşayan formaları dənizlərdə, şirin sularda və torpaqda, parazit formaları isə əksər onurğasızlarda və bütün onurğalılarda, o cümlədən insanda parazitlik edir, bitkilərin müxtəlif vegetativ orqanlarında yaşayır. 80000-ə yaxın növü qeydə alınıb. Lakin növlərinin bundan qat-qat çox olması ehtimal edilir. Bu sinfə daxil olan nümayəndələrin müxtəlif ekoloji şəraitdə yayılmasına baxmayaraq hamısı eyni quruluş planına malikdir. İnsanda parazitlik edən nümayəndələrdən insan askaridi, uşaq bizquyruğu, tükbaş qurd, onikibarmaq bağırsağın əyribaş qurdu, trixin və riştanin öyrənilməsi tibbi cəhətdən xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Yumru qurdların sərbəst yaşayan formasının böyüklüyü 0,3 mm-ə qədər olduğu halda, fitonematodlar 8,0 mm, ən iri formalar isə insan və heyvanlarda təsadüf edilir. Onların uzunluğu 5-10 mm-dən (uşaq bizquyruğu) 8 m-ə kimi (məsələn, balinada təsadüf edilən Flacentonema gigantissima nematodu) ola bilər.
Onlardan Xəzər dənizində 52 növü qeyd edilmişdir. Nematodlar dənizdə, şirin sularda və torpaqlarda yaşayırlar. Xəzər dənizində yaşayan nematodların hamısı bentik heyvanlardır. Onlar qum, lil-qum, bəzən isə təmiz lildə yaşayırlar. Xəzər dənizində şirin su nematodlar vardır, lakin onlar Şimali Xəzərdə yaşayırlar. Xəzər dənizində nematodlar külli miqdarda inkişaf edir və balıqların qidasında mühüm rol oynayırlar. Bundan başqa, nematodlar suyun və qruntun çirklənməsinin indikatorlarıdır.
Təsnifatı
Tip iki sinif və 17 dəstəni əhatə edir.
Yumru qurdlar tipi
Chromadorea sinfi
Araeolaimida dəstəsi
Benthimermithida dəstəsi
Chromadorida dəstəsi
Desmodorida dəstəsi
Desmoscolecida dəstəsi
Monhysterida dəstəsi
Plectida dəstəsi
Rhabditida dəstəsi (Caenorhabditis elegans da daxildir)
Enoplea sinfi
Dioctophymida dəstəsi
Dorylaimida dəstəsi
Enoplida dəstəsi
Marimermithida dəstəsi
Mermithida dəstəsi
Mononchida dəstəsi
Trichocephalida dəstəsi (bura trixinella (trixinelloz xəstəliyinin törədicisi) və tükbaşlar daxildir)
Triplonchida
Rhaptothyreida dəstəsi (dəqiqləşdirməli)
Nematozodlar
İnsan, heyvan və bitkilərdə nematodların törətdiyi parazitar xəstəliklər. Azərbaycanda askaridoz, enterebioz, trixosefalyoz və s. yayılmışdır. Yoluxmada tərəvəzin rolu böyükdür.
Nematosidlər
Ziyanlı nematodları (dəyirmi qurdları) məhv etmək üçün işlədilən kimyəvi maddələr (pestisidlər).
September 11, 2021
yumru, qurdlar, nematodlar, nematoda, nematodes, ilkyastıqurdlara, nemathelminthes, olan, tipdir, nematodaheterodera, glycines, glycine, maxın, patogeni, elmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, ilkağızlı. Yumru qurdlar ve ya nematodlar lat Nematoda Nematodes ilkyastiqurdlara Nemathelminthes aid olan tipdir Yumru qurdlarNematodaHeterodera glycines Glycine maxin patogeni Elmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip Yumru qurdlarElmi adiNematoda Rudolphi 1808SinifleriChromadoreaEnopleaVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 59490NCBI 6231EOL 2715PBDB 6998Yumru qurdlar tipinin xarakter xususiyyetleri asagidakilardir Ilk beden bosluguna prosel malikdir Beden formaca uzunsov olub bugumlara bolunmeyib ve enine kesiyi dairevidir Hezm sistemi on orta ve arxa bagirsaqdan ibaret olub anal delikle qurtarir Agiz deliyi bedenin on hissesinde yerlesir Deri ezele kisesi qismen reduksiya etmisdir helqevi ezele sistemi reduksiya edib Teneffus ve qan damar sistemi yoxdur Cinsi dimorfizme malikdir Ifrazat sistemi bezilerinde protonefridial tipde olub xususi quruluslu kanalciqdan bezilerinde deri vezilerinin sekildeyismesi kimi olur bezilerinde ise hec yoxdur Sinir sistemi tam ve qeyri tam udlaqetrafi sinir halqasindan ve ondan cixan sinir sutunlarindan ibaretdir Yumru qurdlarin serbest yasayan formalari denizlerde sirin sularda ve torpaqda parazit formalari ise ekser onurgasizlarda ve butun onurgalilarda o cumleden insanda parazitlik edir bitkilerin muxtelif vegetativ orqanlarinda yasayir 80000 e yaxin novu qeyde alinib Lakin novlerinin bundan qat qat cox olmasi ehtimal edilir Bu sinfe daxil olan numayendelerin muxtelif ekoloji seraitde yayilmasina baxmayaraq hamisi eyni qurulus planina malikdir Insanda parazitlik eden numayendelerden insan askaridi usaq bizquyrugu tukbas qurd onikibarmaq bagirsagin eyribas qurdu trixin ve ristanin oyrenilmesi tibbi cehetden xususi ehemiyyet kesb edir Yumru qurdlarin serbest yasayan formasinin boyukluyu 0 3 mm e qeder oldugu halda fitonematodlar 8 0 mm en iri formalar ise insan ve heyvanlarda tesaduf edilir Onlarin uzunlugu 5 10 mm den usaq bizquyrugu 8 m e kimi meselen balinada tesaduf edilen Flacentonema gigantissima nematodu ola biler Onlardan Xezer denizinde 52 novu qeyd edilmisdir Nematodlar denizde sirin sularda ve torpaqlarda yasayirlar Xezer denizinde yasayan nematodlarin hamisi bentik heyvanlardir Onlar qum lil qum bezen ise temiz lilde yasayirlar Xezer denizinde sirin su nematodlar vardir lakin onlar Simali Xezerde yasayirlar Xezer denizinde nematodlar kulli miqdarda inkisaf edir ve baliqlarin qidasinda muhum rol oynayirlar Bundan basqa nematodlar suyun ve qruntun cirklenmesinin indikatorlaridir Tesnifati RedakteTip iki sinif ve 17 desteni ehate edir Yumru qurdlar tipi Chromadorea sinfi Araeolaimida destesi Benthimermithida destesi Chromadorida destesi Desmodorida destesi Desmoscolecida destesi Monhysterida destesi Plectida destesi Rhabditida destesi Caenorhabditis elegans da daxildir Enoplea sinfi Dioctophymida destesi Dorylaimida destesi Enoplida destesi Marimermithida destesi Mermithida destesi Mononchida destesi Trichocephalida destesi bura trixinella trixinelloz xesteliyinin toredicisi ve tukbaslar daxildir Triplonchida Rhaptothyreida destesi deqiqlesdirmeli Nematozodlar RedakteInsan heyvan ve bitkilerde nematodlarin toretdiyi parazitar xestelikler Azerbaycanda askaridoz enterebioz trixosefalyoz ve s yayilmisdir Yoluxmada terevezin rolu boyukdur Nematosidler RedakteZiyanli nematodlari deyirmi qurdlari mehv etmek ucun isledilen kimyevi maddeler pestisidler Menbe https az wikipedia org w index php title Yumru qurdlar amp oldid 6103376, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
