Yponomeuta padella (lat. Yponomeuta padella) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pulcuqluqanadlılar dəstəsinin sincabaoxşar güvələr fəsiləsinin sincabaoxşar güvə cinsinə aid heyvan növü.
Yponomeuta padella | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Klad: Klad: Klad: İnfradəstə: Klad: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Yponomeuta padella | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Xarici quruluşu
Kəpənəyin qanadları açılmış vəziyyətdə ölçüsü 18–22 mm-dir. Ön qanadlarında 3 cərgədə düzülmüş 16-19 qara nöqtələr vardır. Arxa qanadlar boz kül rəngindədir. Tırtıllar 14–16 mm uzunluqda olmaqla sarımtıl göy rəngdədir. Pupu tünd-sarı olmaqla ölçüsü 7–11 mm-dir.
Həyat tərzi
Ədəbiyyat məlumatlarına əsasən meyvə güvəsinin tırtılları ərik, şaftalı, gilas və alça bitkilərinin yarpaqları ilə qidalanırlar. Bizim apardığımız müşahidələrə əsasən adları çəkilən bitkilərdən başqa, badam bitkisi ilə də qidalanır. Ərik ağacı üzərində apardığımız müşahidələrə əsasən, meyvə güvəsinin kəpənəyinin bağlarda görünməsi iyun ayının birinci ongünlüyündən başlayaraq iyul ayının axırlarına və avqust ayının əvvəllərinə qədər davam edir. Bu müddətdə havanın orta günlük temperaturu 28-340C olur. Dişi kəpənəklər yumurtalarını tək-tək halda 1-2 illik zogların tumurcuq yanlığına qoyurlar. Yumurtaların embrional inkişafı 25-26 gün çəkir. Yumurtalardan çıxmış kiçik yaşlı tırtıllar kəpənəyin ifraz etdiyi maye ilə düzəldilmiş qalxancıq altında qışlayırlar. Yazda, qışlama yerlərindən çıxan tırtıllar zoğlar üzəri ilə hərəkət edərək təzəcə açılmış tumurcuq və yarpaqlarla qidalanmağa başlayırlar. Onlar bir neçə yarpağı birləşdirərək, yarpağın yaşıl hissəsi ilə qidalanaraq onun damarlanmış hissəsinə toxunmurlar. Belə zədələnmiş tumurcuq və yarpaqlar inkişafdan qalır və quruyub yerə tökülürlər. Tırtıllar yarpaqlar ilə qidalanaraq 4 yaş dövrü keçirirlər. Bu dövr 35-40 gün çəkir. Axırıncı yaşda onlar yarpaqlar üzərində ayrı-ayrılıqda pup mərhələsinə keçirlər. Puplar ipək baramacıqlar içərisində yerləşirlər. Pup mərhələsi 15-20 gün çəkir. Meyvə güvəsi kütləvi çoxaldığı dövrdə ağaclara 60-65% zərər verir. Nəticədə ağaclar inkişafdan qalır və quruyub məhv olurlar.
Yayılması
Azərbaycanda Lənkəran-Astara və Şəki-Zaqatala bölgələrində rast gəlinir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yponomeuta padella lat Yponomeuta padella heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin heseratlar sinfinin pulcuqluqanadlilar destesinin sincabaoxsar guveler fesilesinin sincabaoxsar guve cinsine aid heyvan novu Yponomeuta padellaElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDesteustu Ranqsiz Deste PulcuqluqanadlilarYarimdeste XortumcuqlularKlad Klad Klad Infradeste Klad Klad Fesileustu Fesile Sincabaoxsar guvelerYarimfesile Cins Sincabaoxsar guveNov Yponomeuta padellaBeynelxalq elmi adiYponomeuta padella L 1758Sekil axtarisiNCBI 263925EOL 953768Xarici qurulusuKepeneyin qanadlari acilmis veziyyetde olcusu 18 22 mm dir On qanadlarinda 3 cergede duzulmus 16 19 qara noqteler vardir Arxa qanadlar boz kul rengindedir Tirtillar 14 16 mm uzunluqda olmaqla sarimtil goy rengdedir Pupu tund sari olmaqla olcusu 7 11 mm dir Heyat terziEdebiyyat melumatlarina esasen meyve guvesinin tirtillari erik saftali gilas ve alca bitkilerinin yarpaqlari ile qidalanirlar Bizim apardigimiz musahidelere esasen adlari cekilen bitkilerden basqa badam bitkisi ile de qidalanir Erik agaci uzerinde apardigimiz musahidelere esasen meyve guvesinin kepeneyinin baglarda gorunmesi iyun ayinin birinci ongunluyunden baslayaraq iyul ayinin axirlarina ve avqust ayinin evvellerine qeder davam edir Bu muddetde havanin orta gunluk temperaturu 28 340C olur Disi kepenekler yumurtalarini tek tek halda 1 2 illik zoglarin tumurcuq yanligina qoyurlar Yumurtalarin embrional inkisafi 25 26 gun cekir Yumurtalardan cixmis kicik yasli tirtillar kepeneyin ifraz etdiyi maye ile duzeldilmis qalxanciq altinda qislayirlar Yazda qislama yerlerinden cixan tirtillar zoglar uzeri ile hereket ederek tezece acilmis tumurcuq ve yarpaqlarla qidalanmaga baslayirlar Onlar bir nece yarpagi birlesdirerek yarpagin yasil hissesi ile qidalanaraq onun damarlanmis hissesine toxunmurlar Bele zedelenmis tumurcuq ve yarpaqlar inkisafdan qalir ve quruyub yere tokulurler Tirtillar yarpaqlar ile qidalanaraq 4 yas dovru kecirirler Bu dovr 35 40 gun cekir Axirinci yasda onlar yarpaqlar uzerinde ayri ayriliqda pup merhelesine kecirler Puplar ipek baramaciqlar icerisinde yerlesirler Pup merhelesi 15 20 gun cekir Meyve guvesi kutlevi coxaldigi dovrde agaclara 60 65 zerer verir Neticede agaclar inkisafdan qalir ve quruyub mehv olurlar YayilmasiAzerbaycanda Lenkeran Astara ve Seki Zaqatala bolgelerinde rast gelinir IstinadlarHemcinin bax