fbpx
Wikipedia

Yohann Qotlib Fixte

Yohann Qotlib Fixte (/ˈfɪxtə/; alman: [ˈjoːhan ˈɡɔtliːp ˈfɪçtə];; 19 may 1762(1762-05-19)[…], Rammenau[d], Bautzen District[d]27 yanvar 1814(1814-01-27)[…] və ya 29 yanvar 1814(1814-01-29), Berlin) — Alman filosofu. Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.

Yohann Qotlib Fixte
alm. Johann Gottlieb Fichte
Doğum tarixi 19 may 1762(1762-05-19)[…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 27 yanvar 1814(1814-01-27)[…] (51 yaşında) və ya 29 yanvar 1814(1814-01-29) (51 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi səpmə yatalaq[d]
Dəfn yeri
  • Doroteenştadt qəbiristanlığı[d]
Vətəndaşlığı
Elm sahəsi fəlsəfə
İş yeri
Təhsili
Elmi rəhbəri İmmanuel Kant
Tanınmış yetirmələri Fridrix Şellinq
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Fəlsəfəsi

Fixte fəlsəfəsinin çıxış nöqtəsini insan "Mən"i anlayışı təşkil edir. O, "Mən"i yeganə reallıq, hər şeyə qadir yaradıcı qüvvə kimi qəbul edirdi. Bütün gerçək aləmi mütləq subyektin törəməsi hesab edərək, subyektdən asılı olmayan heç bir şeyi qəbul etmirdi. Fixtenin "Mən"i əslində təbiətdən təcrid edilmiş və başqa don geydirilmiş ruhdur. O, özünün bu idealist sistemini elmi təlim adlandırmışdı. Ona görə, bütün gerçəklik iki növ reallıqdan ibarətdir:

  • 1) özü-özünü yaradan reallıq — bu, "Mən" reallığıdır;
  • 2) qeyri- "Mən" reallığı — bu, "Mən" tərəfindən yaradılmış və tamamilə ondan asılıdır. Göründüyü kimi, Fixte fəlsəfəsində maddi aləm mənəvidən, obyektiv aləm isə subyektiv aləmdəm hasil edilir. Fixteyə görə, təbiət özlüyündə deyil, nə isə başqası naminə mövcuddur.

Fixte insanın təyini, əxlaqi və ictimai tərəqqi məsələlərinə xüsusi diqqət yetirmişdi. Gələcəkdə zəkanın hökm sürəcəyini bəyan edən Fixte "qapalı ticarət dövləti" utopiyasını yaratmışdı. Fixteyə görə, dövlətin nəzarət funksiyaları geniş olmalıdır. O, istehsalı və bölgünü planlaşdırmalıdır. Planlı iqtisadiyyata maneə olan yalnız öz qanunlarına əsasən inkişaf edən beynəlxalq ticarət ola bilər. Buna görə də Fixte başqa ölkələrlə kommersiya münasibətlərinə tam nəzarət edən qapalı ticarət dövlətini yaratmağı təklif edir. Fixtenin fəlsəfi maraqlarının rəngarəng olmasına baxmayaraq, o, naturfəlsəfə mövzularına elə də böyük maraq göstərmirdi. Fridrix Vilhelm Yozef Şellinq (1775-1854) Fixtenin yaradıcılığının əsas qüsurunu bunda görürdü. Öz fəlsəfi sistemini Şellinq "Təbiətin fəlsəfəsi ideyalarına dair", Transsendental idealizm sistemi" adlı əsərlərində əks etdirmişdir. Öz fəlsəfi fəaliyyətində Fixte mövcud olanın rasional rekonstruksiyasına cəhd göstərmişdir.

Şellinqə görə, əgər Fixte kimi, "Mən"dən başlasaq, onda təbiət haqqında mülahizələr qurarkən geriyə qayıtmalı olacağıq. Ona görə də əvvəlcə təbiətdən, onun xassələrindən başlamalı və yalnız sonra insanın şüurunun təhlilinə keçid etməlidir. Şellinqə görə, təbiət sadəcə maddi obyektlərin cəmi deyil. O, mütləq subyektdir. Bütün dünyanın ruhu var. Aləmin müxtəlif formaları ruhun, ağılın ifadəsi və əyani təzahürüdür. Mütləq əqil, mənəvi və maddinin, subyektiv və obyektivin ilkin əsası və mənbəyidir.

İstinadlar

  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
  2. Encyclopædia Britannica
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1417"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2450"></a>
  3. Discogs — 2000.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6079"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P9219"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6080"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2206"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1955"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P9218"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1954"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1953"></a>
  4. Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1296"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a>
  5. The Fine Art Archive — 2003.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
  6. Фихте Иоганн Готлиб // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
  7. Mathematics Genealogy Project — 1997.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P549"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
  8. "Fichte". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
  9. "Duden | Johann | Rechtschreibung, Bedeutung, Definition". Duden (alman). İstifadə tarixi: 20 October 2018. Johann
  10. "Duden | Gottlieb | Rechtschreibung, Bedeutung, Definition". Duden (alman). İstifadə tarixi: 20 October 2018. Gọttlieb
  11. "Duden | Fichte | Rechtschreibung, Bedeutung, Definition". Duden (alman). İstifadə tarixi: 20 October 2018. Fịchte

Həmçinin bax

yohann, qotlib, fixte, alman, ˈjoːhan, ˈɡɔtliːp, ˈfɪçtə, 1762, 1762, rammenau, bautzen, district, yanvar, 1814, 1814, yanvar, 1814, 1814, berlin, alman, filosofu, adı, tarixdə, çox, öyrənilmiş, şəxsiyyətlər, siyahısına, daxil, edilib, johann, gottlieb, fichte,. Yohann Qotlib Fixte ˈ f ɪ x t e 8 alman ˈjoːhan ˈɡɔtliːp ˈfɪcte 9 10 11 19 may 1762 1762 05 19 1 2 3 Rammenau d Bautzen District d 6 27 yanvar 1814 1814 01 27 1 3 4 ve ya 29 yanvar 1814 1814 01 29 5 Berlin 6 Alman filosofu Adi tarixde 100 en cox oyrenilmis sexsiyyetler siyahisina daxil edilib Yohann Qotlib Fixtealm Johann Gottlieb Fichte Dogum tarixi 19 may 1762 1762 05 19 1 2 3 Dogum yeri Rammenau d Bautzen District d Saksoniya 6 Vefat tarixi 27 yanvar 1814 1814 01 27 1 3 4 51 yasinda ve ya 29 yanvar 1814 1814 01 29 5 51 yasinda Vefat yeri Berlin Prussiya 6 Vefat sebebi sepme yatalaq d Defn yeri Doroteenstadt qebiristanligi d Vetendasligi AlmaniyaElm sahesi felsefeIs yeri Yena UniversitetiHumboldt adina Berlin UniversitetiTehsili Yena Universiteti Leypsiq Universiteti Kateqoriya Koniqsberq Universiteti d 7 Elmi rehberi Immanuel KantTaninmis yetirmeleri Fridrix Sellinq Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Felsefesi 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxHeyati RedakteFelsefesi RedakteFixte felsefesinin cixis noqtesini insan Men i anlayisi teskil edir O Men i yegane realliq her seye qadir yaradici quvve kimi qebul edirdi Butun gercek alemi mutleq subyektin toremesi hesab ederek subyektden asili olmayan hec bir seyi qebul etmirdi Fixtenin Men i eslinde tebietden tecrid edilmis ve basqa don geydirilmis ruhdur O ozunun bu idealist sistemini elmi telim adlandirmisdi Ona gore butun gerceklik iki nov realliqdan ibaretdir 1 ozu ozunu yaradan realliq bu Men realligidir 2 qeyri Men realligi bu Men terefinden yaradilmis ve tamamile ondan asilidir Gorunduyu kimi Fixte felsefesinde maddi alem meneviden obyektiv alem ise subyektiv alemdem hasil edilir Fixteye gore tebiet ozluyunde deyil ne ise basqasi namine movcuddur Fixte insanin teyini exlaqi ve ictimai tereqqi meselelerine xususi diqqet yetirmisdi Gelecekde zekanin hokm sureceyini beyan eden Fixte qapali ticaret dovleti utopiyasini yaratmisdi Fixteye gore dovletin nezaret funksiyalari genis olmalidir O istehsali ve bolgunu planlasdirmalidir Planli iqtisadiyyata manee olan yalniz oz qanunlarina esasen inkisaf eden beynelxalq ticaret ola biler Buna gore de Fixte basqa olkelerle kommersiya munasibetlerine tam nezaret eden qapali ticaret dovletini yaratmagi teklif edir Fixtenin felsefi maraqlarinin rengareng olmasina baxmayaraq o naturfelsefe movzularina ele de boyuk maraq gostermirdi Fridrix Vilhelm Yozef Sellinq 1775 1854 Fixtenin yaradiciliginin esas qusurunu bunda gorurdu Oz felsefi sistemini Sellinq Tebietin felsefesi ideyalarina dair Transsendental idealizm sistemi adli eserlerinde eks etdirmisdir Oz felsefi fealiyyetinde Fixte movcud olanin rasional rekonstruksiyasina cehd gostermisdir Sellinqe gore eger Fixte kimi Men den baslasaq onda tebiet haqqinda mulahizeler qurarken geriye qayitmali olacagiq Ona gore de evvelce tebietden onun xasselerinden baslamali ve yalniz sonra insanin suurunun tehliline kecid etmelidir Sellinqe gore tebiet sadece maddi obyektlerin cemi deyil O mutleq subyektdir Butun dunyanin ruhu var Alemin muxtelif formalari ruhun agilin ifadesi ve eyani tezahurudur Mutleq eqil menevi ve maddinin subyektiv ve obyektivin ilkin esasi ve menbeyidir Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1417 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2450 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Discogs 2000 lt a href https wikidata org wiki Track P6079 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P9219 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P6080 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2206 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1955 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P9218 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1954 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q504063 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1953 gt lt a gt 1 2 3 Gran Enciclopedia Catalana Grup Enciclopedia Catalana 1968 lt a href https wikidata org wiki Track P1296 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2664168 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q18696256 gt lt a gt 1 2 3 The Fine Art Archive 2003 lt a href https wikidata org wiki Track Q10855166 gt lt a gt 1 2 3 4 Fihte Iogann Gotlib Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Mathematics Genealogy Project 1997 lt a href https wikidata org wiki Track P549 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q829984 gt lt a gt Fichte Random House Webster s Unabridged Dictionary Duden Johann Rechtschreibung Bedeutung Definition Duden alman Istifade tarixi 20 October 2018 Johann Duden Gottlieb Rechtschreibung Bedeutung Definition Duden alman Istifade tarixi 20 October 2018 Gọttlieb Duden Fichte Rechtschreibung Bedeutung Definition Duden alman Istifade tarixi 20 October 2018 FịchteHemcinin bax RedakteAlman milletine muracietlerMenbe https az wikipedia org w index php title Yohann Qotlib Fixte amp oldid 5822722, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.