| Yeni Zelandiya çoban iti | |
|---|---|
|  | |
| Mənşəyi | |
| Ölkə | |
|  Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yeni Zelandiya çoban iti — Yeni Zelandiyanın yerli it cinsi. Əsasən qoyun sürülərinin idarə edilməsi üçün istifadə olunur. Bu böyük və güclü quruluşa malik itlər, xüsusilə dağlıq və sərt ərazilərdə fəaliyyət göstərən təsərrüfatlarda işləmək üçün inkişaf etdirilmişdir.
Təsviri
| ]Yeni Zelandiya çoban itləri böyük, dərin sinəli itlərdir və ümumiyyətlə 25–45 kq arasında çəkiləri olur. Kürkləri müxtəlif rənglərdə ola bilər, ən çox qara və sarı rənglərə rast gəlinir, lakin ağ və "brindle" rəngləri də mövcuddur. Kürkləri hamar, sərt və ya qızılı ola bilər. Adətən qulaq ucları aşağıya doğru əyilmiş olur. Yeni Zelandiya çoban itləriin boyu 56–66 sm arasındadır. Bu itlər yüksək zəkaya, çevikliyə və dözümlülüyə malik olmalıdır, çünki dağlıq və sərt ərazilərdə uzun məsafələr qət edərək qoyun sürülərini idarə edirlər. Yeni Zelandiya çoban itləriin hürməsi dərin və təkrarlanandır, bu da onların uzun müddət ərzində davamlı olaraq hürmələrinə imkan verir.
Tarixi
| ]Yeni Zelandiya çoban iti cinsi, Yeni Zelandiyanın yüksək dağlıq bölgələrindəki kənd təsərrüfatı şəraitinə uyğun olaraq inkişaf etdirilmişdir. Bu itlər, çətin və böyük ərazilərdə işləmək üçün istifadə edilirdi. İlk Yeni Zelandiya çoban itləri haqqında məlumatlar 19-cu əsrin sonlarına təsadüf edir. 1870-ci ildə Yuxarı "Waitaki"də xüsusi bir sınaq elan edilmişdir. 1884-cü ildə "Otago Daily Times" qəzetində "huntaway qoyun itləri" ilə bağlı elanlar dərc olunmuşdur, 1885-ci ildə isə huntavey kolliləri artıq satılırdı. 20-ci əsrdə Yeni Zelandiya çoban iti cinsi, heading itlərindən müstəqil bir cins olaraq inkişaf etmişdir.
Tanınması
| ]Yeni Zelandiya çoban iti cinsi 2013-cü ilin avqustunda Yeni Zelandiya Kennel Klubu (NZKC) tərəfindən tanınmışdır. Bu, Yeni Zelandiya mənşəli bir cinsin ilk tanınmasıdır. "Yeni Zelandiya Qoyunçuluq üçün İt Sınaqları Assosiasiyası" hesab edir ki, Yeni Zelandiya çoban iti heç vaxt sərgilərdə göstərilməməlidir, çünki rəng, növ və ölçü baxımından böyük fərqlər var və sərgidə onların əsas işlərini, yəni sürüləri idarə etmək qabiliyyətini sübut etmək mümkün deyil. Həmçinin, Yeni Zelandiya çoban iti iti yalnız ev heyvanı olaraq saxlanılmamalıdır. Cinsin rəsmi standartlarında heç bir dəyişiklik, "Yeni Zelandiya Qoyunçuluq üçün İt Sınaqları Assosiasiyası" ilə məsləhətləşmədən edilə bilməz.
Sağlamlıq
| ]Yeni Zelandiya çoban iti cinsində ən çox rast gəlinən sağlamlıq problemlərindən biri bud displaziyasıdır. Bu vəziyyətdə, diz oynağı düzgün formalaşmır və it tez-tez büdrəyir və ya gəzərkən ləngidir. Sümük xərçəngi də bu cinsin qarşılaşdığı başqa bir sağlamlıq problemidir. Görünən şiş, ləngimə və ya ağrı sümük xərçənginin əlamətləri ola bilər. Uzun qulaqları olan itlərdə qulaq infeksiyaları da ümumi problemdir. Torpaq və çirkli maddələr qulaqlarda yığılaraq bakteriya inkişafına və infeksiyaya səbəb ola bilər. Qulaqların müntəzəm təmizlənməsi infeksiyanın qarşısını almaq üçün vacibdir.
Qidalanma
| ]Yeni Zelandiya çoban iti balaları və böyükləri üçün uyğun qidalanma çox önəmlidir. Balaların pəhrizi, görmə qabiliyyəti və beyin inkişafını dəstəkləmək üçün DHA ilə zəngin olmalıdır. Zülal, əzələlərin və sümüklərin inkişafını dəstəkləyir. Böyüklərin pəhrizində isə zülal, əzələlərin və qığırdaq toxumasının güclənməsinə kömək edir. Kalsium, sümük sağlamlığını qoruyur və bud displaziyasının qarşısını alır. Yağ, uzunmüddətli fəaliyyətlər üçün enerji təmin edir, A vitamini isə sağlam görmə qabiliyyətini qoruyur. Böyük itlər gün ərzində iki dəfə qidalanmalıdır, bu da yeməyin həzm olunmasına kömək edir.
İstinadlar
| ]- Коршунов А. Новая Зеландия // «Аэропорт Пермь» (журнал). Вячеслав Текоев. Главный редактор Юлия Ворожцова (русский). № 2 (3). Пермь: Траектория. — 2012. — 03 mart. — 38.
- Clive Dalton. 'Farm dogs – Heading dogs, huntaways and all-purpose dogs Arxiv surəti 28 iyun 2012 tarixindən (Wayback Machine) saytında', Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand, updated 1-Mar-09 Arxivləşdirilib 2012-06-28 at the Wayback Machine, Retrieved 4 August 2012
- "A Dog's Show". NZ on Screen. 5 yanvar 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 sentyabr 2023.
- "Page 3 Advertisements Column 8". Evening Post. 7 oktyabr 1885. 8 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 avqust 2012 – Papers Past, National Library vasitəsilə.
- "Page 1 Advertisements Column 3". Otago Daily Times. 25 avqust 1884. 13 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 avqust 2012 – Papers Past, National Library vasitəsilə.
- "MACKENZIE COUNTRY DOG TRIAL". Timaru Herald. 29 iyun 1870. 9 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avqust 2012 – Papers Past, National Library vasitəsilə.
- "AgriHQ". 16 mart 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 mart 2014.
- http://www.nzkc.org.nz/ Arxiv surəti 18 mart 2014 tarixindən (Wayback Machine) saytında, Retrieved 16 March 2014
- "Inherited diseases". Working Dog Centre, Massey University. 2 dekabr 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 dekabr 2016.
- "Hunterville Huntaway Festival". shemozzle.co.nz. 8 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 may 2018.
Xarici keçidlər
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Yeni Zelandiya coban itiMenseyiOlke Yeni Zelandiya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Yeni Zelandiya coban iti Yeni Zelandiyanin yerli it cinsi Esasen qoyun surulerinin idare edilmesi ucun istifade olunur Bu boyuk ve guclu qurulusa malik itler xususile dagliq ve sert erazilerde fealiyyet gosteren teserrufatlarda islemek ucun inkisaf etdirilmisdir Tesviri span Yeni Zelandiya coban itleri boyuk derin sineli itlerdir ve umumiyyetle 25 45 kq arasinda cekileri olur Kurkleri muxtelif renglerde ola biler en cox qara ve sari renglere rast gelinir lakin ag ve brindle rengleri de movcuddur Kurkleri hamar sert ve ya qizili ola biler Adeten qulaq uclari asagiya dogru eyilmis olur Yeni Zelandiya coban itleriin boyu 56 66 sm arasindadir Bu itler yuksek zekaya cevikliye ve dozumluluye malik olmalidir cunki dagliq ve sert erazilerde uzun mesafeler qet ederek qoyun surulerini idare edirler Yeni Zelandiya coban itleriin hurmesi derin ve tekrarlanandir bu da onlarin uzun muddet erzinde davamli olaraq hurmelerine imkan verir Tarixi span Yeni Zelandiya coban iti cinsi Yeni Zelandiyanin yuksek dagliq bolgelerindeki kend teserrufati seraitine uygun olaraq inkisaf etdirilmisdir Bu itler cetin ve boyuk erazilerde islemek ucun istifade edilirdi Ilk Yeni Zelandiya coban itleri haqqinda melumatlar 19 cu esrin sonlarina tesaduf edir 1870 ci ilde Yuxari Waitaki de xususi bir sinaq elan edilmisdir 1884 cu ilde Otago Daily Times qezetinde huntaway qoyun itleri ile bagli elanlar derc olunmusdur 1885 ci ilde ise huntavey kollileri artiq satilirdi 20 ci esrde Yeni Zelandiya coban iti cinsi heading itlerinden musteqil bir cins olaraq inkisaf etmisdir Taninmasi span Yeni Zelandiya coban iti cinsi 2013 cu ilin avqustunda Yeni Zelandiya Kennel Klubu NZKC terefinden taninmisdir Bu Yeni Zelandiya menseli bir cinsin ilk taninmasidir Yeni Zelandiya Qoyunculuq ucun It Sinaqlari Assosiasiyasi hesab edir ki Yeni Zelandiya coban iti hec vaxt sergilerde gosterilmemelidir cunki reng nov ve olcu baximindan boyuk ferqler var ve sergide onlarin esas islerini yeni suruleri idare etmek qabiliyyetini subut etmek mumkun deyil Hemcinin Yeni Zelandiya coban iti iti yalniz ev heyvani olaraq saxlanilmamalidir Cinsin resmi standartlarinda hec bir deyisiklik Yeni Zelandiya Qoyunculuq ucun It Sinaqlari Assosiasiyasi ile meslehetlesmeden edile bilmez Saglamliq span Yeni Zelandiya coban iti cinsinde en cox rast gelinen saglamliq problemlerinden biri bud displaziyasidir Bu veziyyetde diz oynagi duzgun formalasmir ve it tez tez budreyir ve ya gezerken lengidir Sumuk xercengi de bu cinsin qarsilasdigi basqa bir saglamliq problemidir Gorunen sis lengime ve ya agri sumuk xercenginin elametleri ola biler Uzun qulaqlari olan itlerde qulaq infeksiyalari da umumi problemdir Torpaq ve cirkli maddeler qulaqlarda yigilaraq bakteriya inkisafina ve infeksiyaya sebeb ola biler Qulaqlarin muntezem temizlenmesi infeksiyanin qarsisini almaq ucun vacibdir Qidalanma span Yeni Zelandiya coban iti balalari ve boyukleri ucun uygun qidalanma cox onemlidir Balalarin pehrizi gorme qabiliyyeti ve beyin inkisafini desteklemek ucun DHA ile zengin olmalidir Zulal ezelelerin ve sumuklerin inkisafini destekleyir Boyuklerin pehrizinde ise zulal ezelelerin ve qigirdaq toxumasinin guclenmesine komek edir Kalsium sumuk saglamligini qoruyur ve bud displaziyasinin qarsisini alir Yag uzunmuddetli fealiyyetler ucun enerji temin edir A vitamini ise saglam gorme qabiliyyetini qoruyur Boyuk itler gun erzinde iki defe qidalanmalidir bu da yemeyin hezm olunmasina komek edir Istinadlar span Korshunov A Novaya Zelandiya Aeroport Perm zhurnal Vyacheslav Tekoev Glavnyj redaktor Yuliya Vorozhcova russkij 2 3 Perm Traektoriya 2012 03 mart 38 Clive Dalton Farm dogs Heading dogs huntaways and all purpose dogs Arxiv sureti 28 iyun 2012 tarixinden Wayback Machine saytinda Te Ara the Encyclopedia of New Zealand updated 1 Mar 09 Arxivlesdirilib 2012 06 28 at the Wayback Machine Retrieved 4 August 2012 A Dog s Show NZ on Screen 5 yanvar 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 sentyabr 2023 Page 3 Advertisements Column 8 Evening Post 7 oktyabr 1885 8 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 avqust 2012 Papers Past National Library vasitesile Page 1 Advertisements Column 3 Otago Daily Times 25 avqust 1884 13 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 avqust 2012 Papers Past National Library vasitesile MACKENZIE COUNTRY DOG TRIAL Timaru Herald 29 iyun 1870 9 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 avqust 2012 Papers Past National Library vasitesile AgriHQ 16 mart 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 mart 2014 http www nzkc org nz Arxiv sureti 18 mart 2014 tarixinden Wayback Machine saytinda Retrieved 16 March 2014 Inherited diseases Working Dog Centre Massey University 2 dekabr 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 dekabr 2016 Hunterville Huntaway Festival shemozzle co nz 8 may 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 may 2018 Xarici kecidler span Kateqoriyalar Elifba sirasina gore it cinsleriCoban itleriGizli kateqoriya Vikipediya Xarici kecidler sablonu bosdur