Xəzərli Teodora (yunanca: Θεοδώρα των Χαζάρων) — Bizans imperatoru II Yustinianın ikinci həyat yoldaşıdır. Xəzər xanı Busirin bacısıdır. Ancaq gələcəyin Bizans imperatriçası Çiçəkin atası olan bir başqa Xəzər hökmdarı Bihar ilə əlaqəsi bilinməməkdədir.
II Yustinian ilk dəfə taxta 685-ci ildə keçmişdir. 695-ci ildə strateq Leontios liderliyində edilən çevriliş ilə taxtdan endirildi. Yustinianın burnu və dili kəsilib, Krıma sürgün edildi.
Yustinian orada hər hansı bilinən hadisə yaşamadan 7 il qaldı. Lakin keçmiş imperatorun hakimiyyəti geri almaq üçün sui-qəsd hazırlaması barədə şayələr 702-ci ildə paytaxta çatdı. Onu həbs edib III Tiberiusun haqqında qərar verməsi üçün paytaxta gətirmək qərarına gəldilər. Yustinian buna qarşılıq Krımdan qaçıb, Busirin sarayına sığınma tələb etdi.
Busir sürgünü qəbul etdi və onu anadan gəlmə adı bilinməyən bacısı ilə 703-cü ildə evləndirib, ailə bağı qurdu. Teodora vəftiz adıdır və Xalkedon xristianlığına keçməsini göstərir. Bu ad ehtimal ki, I Yustinianın həyat yoldaşı Teodoranın xatirələrini canlandırması üçün seçilmişdir. Busir onlara Phanaqoriyada ev bağışladı.
Tiberius ev evlilik ittifaqını diqqətə alıb Busirə Yustinianın kəlləsinə qarşılıq rüşvət təklif etdi. Teofanisin əsərinə görə, təxminən 704-cü ildə Busir yeznəsi Yustinianı öldürmələri üçün Balgitzin və Papatzys adlı iki şəxsi göndərdi. Teodora bunu başa düşdü, ərinə xəbərdarlıq etdikdən sonra onun hər iki adamı boğub, dəniz yolu ilə Krıma qaçamsına səbəb oldu.
Teodora qardaşı tərəfindən həbs edildi. Tək bilinən oğulları Tiberios ata-anasının ayrılmasından sonra dünyaya gəldi.
İmperatriça
705-ci ildə Yustinian Bulqar Tervel ilə yeni bir ittifaq qurdu. Onun tərəfindən təmin edilən 15.000 atlıdan ibarət ordu ilə Konstantinapol yürüş edib şəhərə girdi. III Tiberiusu taxtdan endirib, tacı yenidən ələ keçirdi. Teodora yeni imperatriça olmuşdu. amma hələ də qardaşının əsarəti altına idi.
Teofanesin əsərinə və Konstantinopolun patriarxı I Nikeforosun bidlridiyinə görə, Yustinian arvadını zor gücü ilə qurtarmaq üçün bir plan hazırladı. 705-706-cı illərdə Bizans donanmasından bir donanma Azov dənizinə Teodoranı müşayiət etmək üçün hərəkət etdi, lakin donanma fırtınaya tuş gəldi və hədəfinə çata bilmədi.
Busir yeznəsinə döyüşün gərəksiz olduğuna dair məktub yazdı. Teodoranı qısa müddət sonra sərbəst buraxıb, xüsusi təmsilçisi müşayiətində yollayacağını bildirdi. Teofanesə görə Yustinian oğlu Tiberiusun varlığı haqqında da bilgiləndirildi. Sonunda daha çox hadisə yaşanmadan Teodora Konstantinopolisə çatdı. O, tacını taxdə və Tiberios Yustinianın varisi olmasını zəmanət altına almaq üçün ortaq imperator elan edildi.
Taxtdan endirilməsi
Yustinian ikinci hökmdarlıq dövründə ölkəni getdikcə artan zorba və zalımlıqla idarə etdi. Sürgünə göndərilmiş erməni əsilli general olan Bardenesin liderliyində Krıda üsyan başladı. Bu şhərə gönədirlən Bizans qüvvələri şəhərin müqavimətinə görə şəhərə daxil ola bilmədilər. Çox keçmədə bu mühasirə qüvvələri də üsyançıların tərəfinə keçdi. Üsyançılar Xəzər xanı Busirin də maliyyə dəstəyi ilə gəmilərlə Konstantinopola keçdilər. General Bardenes Filippikos adını alaraq imperator olaraq taxta keçdi. Yustinian yürüşdə olduğuna görə şəhərdə deyildi. Geri dönüb şəhəri ələ keçirmək üçün etdiyi cəhdlər boşa çıxdı və bu məqsəd üçün lazım olan hərbi qüvvəni toplaya bilmədi. Paytaxtda imperator kimi hakimiyyət sürən Filippikos onun üzərinə bölmələr göndərdi. 711-ci ilin dekabrında Yustinian yaxalandı, həbs edildi və paytaxta gətirilməkdə ikən şəhər yaxınlıqlarında edam edildi və kəsik başı imperatora göndərildi.
Yustinianın öldürülməsi xəbərini alan anası Anastasiya 6 yaşında olan nəvəsi - ortaq imperator Tiberiosu Blakernaidə olan Məryəm Ana Kilsəsinə aparıb, orada kilsədən sığınma haqqı istədi. Lakin Filippikosun adamları bu azyaşlını kilsənin qarşısından zorla alaraq kilsə xaricində qətlə yetirdilər. Beləcə, Herakleios sülaləsi sona çatmış oldu.
Bu hadisələr zamanı Teodoranın hələ həyatda olub-olmadığı müəyyən deyildir. Teofanes və Nikeforos Yustinianın taxtdan endirilməsindən yazarkən onun haqqında bilgi verməmişdirlər. İoannis Zonares onsuzda ölmüş olduğunu bildirir, lakin hadisələrdən əsrlər sonra yazdığı üçün ifadələrinin tarixi reallığı nə qədər əks etdirdiyi şübhəlidir. Digər imperatriçaların əskinə. məzar yeri bildirilməmiş, ölüm ili və forması qeyri-müəyyən qalmışdır.
Uşaqları
Teodora və II yustinianın bilinən tək övladları olmuşdur:
Tiberius (705-711). Tiberius 706-cı ildən ortaq imperator olmuşdur. Filippikos tərəfindən edam edilmişdir.
Norwich, John Julius (1998). A Short History of Byzantium. Penguin Books. ISBN978-0-14-025960-5.
↑ Lynda Garland "Theodora, Second Wife of Justinian II"
Kevin Alan Brook,. The Jews of Khazaria. 2nd ed. Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2006.
Avqust 12, 2021
xəzərli, teodora, yunanca, Θεοδώρα, των, Χαζάρων, bizans, imperatoru, yustinianın, ikinci, həyat, yoldaşıdır, xəzər, xanı, busirin, bacısıdır, ancaq, gələcəyin, bizans, imperatriçası, çiçəkin, atası, olan, başqa, xəzər, hökmdarı, bihar, ilə, əlaqəsi, bilinməmə. Xezerli Teodora yunanca 8eodwra twn Xazarwn Bizans imperatoru II Yustinianin ikinci heyat yoldasidir Xezer xani Busirin bacisidir Ancaq geleceyin Bizans imperatricasi Cicekin atasi olan bir basqa Xezer hokmdari Bihar ile elaqesi bilinmemekdedir Xezerli TeodoraDogum tarixi VII esrVefat tarixi VIII esrVetendasligi Bizans ImperiyasiFealiyyeti consort d Mundericat 1 Evlilik 2 Imperatrica 3 Taxtdan endirilmesi 4 Usaqlari 5 Hemcinin bax 6 IstinadlarEvlilik RedakteII Yustinian ilk defe taxta 685 ci ilde kecmisdir 695 ci ilde strateq Leontios liderliyinde edilen cevrilis ile taxtdan endirildi Yustinianin burnu ve dili kesilib Krima surgun edildi 1 Yustinian orada her hansi bilinen hadise yasamadan 7 il qaldi Lakin kecmis imperatorun hakimiyyeti geri almaq ucun sui qesd hazirlamasi barede sayeler 702 ci ilde paytaxta catdi Onu hebs edib III Tiberiusun haqqinda qerar vermesi ucun paytaxta getirmek qerarina geldiler Yustinian buna qarsiliq Krimdan qacib Busirin sarayina siginma teleb etdi Busir surgunu qebul etdi ve onu anadan gelme adi bilinmeyen bacisi ile 703 cu ilde evlendirib aile bagi qurdu Teodora veftiz adidir ve Xalkedon xristianligina kecmesini gosterir Bu ad ehtimal ki I Yustinianin heyat yoldasi Teodoranin xatirelerini canlandirmasi ucun secilmisdir 2 Busir onlara Phanaqoriyada ev bagisladi 3 Tiberius ev evlilik ittifaqini diqqete alib Busire Yustinianin kellesine qarsiliq rusvet teklif etdi Teofanisin eserine gore texminen 704 cu ilde Busir yeznesi Yustiniani oldurmeleri ucun Balgitzin ve Papatzys adli iki sexsi gonderdi Teodora bunu basa dusdu erine xeberdarliq etdikden sonra onun her iki adami bogub deniz yolu ile Krima qacamsina sebeb oldu Teodora qardasi terefinden hebs edildi Tek bilinen ogullari Tiberios ata anasinin ayrilmasindan sonra dunyaya geldi 2 Imperatrica Redakte705 ci ilde Yustinian Bulqar Tervel ile yeni bir ittifaq qurdu Onun terefinden temin edilen 15 000 atlidan ibaret ordu ile Konstantinapol yurus edib sehere girdi III Tiberiusu taxtdan endirib taci yeniden ele kecirdi Teodora yeni imperatrica olmusdu amma hele de qardasinin esareti altina idi Teofanesin eserine ve Konstantinopolun patriarxi I Nikeforosun bidlridiyine gore Yustinian arvadini zor gucu ile qurtarmaq ucun bir plan hazirladi 705 706 ci illerde Bizans donanmasindan bir donanma Azov denizine Teodorani musayiet etmek ucun hereket etdi lakin donanma firtinaya tus geldi ve hedefine cata bilmedi Busir yeznesine doyusun gereksiz olduguna dair mektub yazdi Teodorani qisa muddet sonra serbest buraxib xususi temsilcisi musayietinde yollayacagini bildirdi Teofanese gore Yustinian oglu Tiberiusun varligi haqqinda da bilgilendirildi Sonunda daha cox hadise yasanmadan Teodora Konstantinopolise catdi O tacini taxde ve Tiberios Yustinianin varisi olmasini zemanet altina almaq ucun ortaq imperator elan edildi Taxtdan endirilmesi RedakteYustinian ikinci hokmdarliq dovrunde olkeni getdikce artan zorba ve zalimliqla idare etdi Surgune gonderilmis ermeni esilli general olan Bardenesin liderliyinde Krida usyan basladi Bu shere gonedirlen Bizans quvveleri seherin muqavimetine gore sehere daxil ola bilmediler Cox kecmede bu muhasire quvveleri de usyancilarin terefine kecdi Usyancilar Xezer xani Busirin de maliyye desteyi ile gemilerle Konstantinopola kecdiler General Bardenes Filippikos adini alaraq imperator olaraq taxta kecdi Yustinian yurusde olduguna gore seherde deyildi Geri donub seheri ele kecirmek ucun etdiyi cehdler bosa cixdi ve bu meqsed ucun lazim olan herbi quvveni toplaya bilmedi Paytaxtda imperator kimi hakimiyyet suren Filippikos onun uzerine bolmeler gonderdi 711 ci ilin dekabrinda Yustinian yaxalandi hebs edildi ve paytaxta getirilmekde iken seher yaxinliqlarinda edam edildi ve kesik basi imperatora gonderildi 2 Yustinianin oldurulmesi xeberini alan anasi Anastasiya 6 yasinda olan nevesi ortaq imperator Tiberiosu Blakernaide olan Meryem Ana Kilsesine aparib orada kilseden siginma haqqi istedi Lakin Filippikosun adamlari bu azyaslini kilsenin qarsisindan zorla alaraq kilse xaricinde qetle yetirdiler Belece Herakleios sulalesi sona catmis oldu Bu hadiseler zamani Teodoranin hele heyatda olub olmadigi mueyyen deyildir Teofanes ve Nikeforos Yustinianin taxtdan endirilmesinden yazarken onun haqqinda bilgi vermemisdirler Ioannis Zonares onsuzda olmus oldugunu bildirir lakin hadiselerden esrler sonra yazdigi ucun ifadelerinin tarixi realligi ne qeder eks etdirdiyi subhelidir Diger imperatricalarin eskine mezar yeri bildirilmemis olum ili ve formasi qeyri mueyyen qalmisdir Usaqlari RedakteTeodora ve II yustinianin bilinen tek ovladlari olmusdur Tiberius 705 711 Tiberius 706 ci ilden ortaq imperator olmusdur Filippikos terefinden edam edilmisdir Hemcinin bax RedakteCicekIstinadlar Redakte Norwich John Julius 1998 A Short History of Byzantium Penguin Books ISBN 978 0 14 025960 5 1 2 3 Lynda Garland Theodora Second Wife of Justinian II Kevin Alan Brook The Jews of Khazaria 2nd ed Rowman amp Littlefield Publishers Inc 2006 Menbe https az wikipedia org w index php title Xezerli Teodora amp oldid 5610440, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
