Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Xədicə Sadıq qızı Ağayeva (25 oktyabr 1885, Daşkənd, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu – 13 dekabr 1958, Bakı) — müəllim, maarifçi, Lenin ordeni laureatı
| Xədicə Ağayeva | |
|---|---|
| Xədicə Sadıq qızı Ağayeva | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Daşkənd, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (73 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
| Vətəndaşlığı |  Azərbaycan |
| Həyat yoldaşı | Həsən bəy Ağayev |
| Uşaqları | Xurşid, Gülrux, Nəzakət |
| Atası | Sadiq Əbdürrəhman |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| İxtisası | azərbaycan dili müəllimi |
| Mükafatları | |
Həyatı
Xədicə Ağayeva 1885-ci ildə Daşkənddə, Ufa türklərindən olan çar ordusunun istefadakı polkovniki Sadıq Əbdürrəhmanovun ailəsində anadan olmuşdur. O bacısı Zeynəblə birlikdə 1902-ci ildə Daşkənd gimnaziyasında təhsil almışdır. Onların ikisi də gimnaziyada əla oxumuş – Zeynəb oranı qızıl, Xədicə isə gümüş medalla bitirmişdir..
Daha sonra ali təhsil almaq məqsədilə bacıların ikisi də imperiyanın paytaxtı Peterburqa gedib. Zeynəb sənədlərini "Nəcib qızlar pansionu"nun tibb fakültəsinə, Xədicə isə o dönəmdə kübar xanımlar üçün ən nüfuzlu məktəb sayılan Nücəba Qızlar İnstitutuna verib. Xədicə müəllimlik, bacısı Zeynəb isə həkimlik üzrə təhsil almışdır.
Xədicə Ağayeva 1904-cü ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti Məclisi-Məbusanı (Parlamenti) sədrinin birinci müavini Həsən bəy Ağayevlə ailə həyatı qurmuşdur. Çox keçmədən cütlüyün üç qızı olmuş: Xurşid 1905-ci, Gülrux 1908-ci, sonbeşik Nəzakət isə 1910-cu ildə dünyaya gəlmişdir.
Fəaliyyəti
Xədicə xanım Ağayevanın həyatı və faliyyəti akademik akademik Rafael Hüseynov tərəfindən araşdırılmışdır. Akad. R.Hüseynov yazır:
"Xədicəyə xaçpərəstliyi qəbul edərsə gimnaziyada müəllim yeri təklif edilmişdi. Lakin o, özünü, ailəsini, dini heysiyyətini təhqir olunmuş sayaraq qapını çırpıb çıxmışdı. Və Xədicə günlərin birində bacısından məktub alır ki, bəs Peterburq qəzetlərində elan var, Bakıda Tağıyevin qız məktəbinə müsəlman qızlarından müəllimlər tələb olunur. Xədicə dərhal Hacıya məktub yollayır və tezliklə müsbət cavabla birgə yolpulu da gəlir…".
1901-cı ildə Tağıyevin qız məktəbi açılıb və Xədicə burada işə başlayıb.1902–1906-cı illər ərzində məktəbdə müəllim işləyən Xədicə xanım 1906-cı ildə həyat yoldaşı Həsən bəy Ağayevlə birlikdə Güney Azərbaycana köçərək 1907-ci ilə qədər burada yaşayıb. Daha sonra Bakıya 1909-cu ildə isə Bakıdan Həsən bəyin anadan olduğu Gəncə şəhərinə gələn Xədicə xanım, Gəncədə Əsgər ağa Adıgözəlov (Gorani) tərəfindən açılan qız məktəbinin müdiri vəzifəsində çalışıb.
O, burada Gəncənin ictimai işlərində də fəallıq göstərib. Xədicə Ağayeva 1915-ci ildə Gəncə Müqəddəs Nina yerli qadın xeyriyyə cəmiyyətinin qurucularından və idarə heyəti üzvlərindən biri olmuşdur.
4 sentyabr 1919-cu ildən o, Bakıdakı Azərbaycan birinci milli qadın gimnaziyasının (keçmiş "Müqəddəs Nina" qız məktəbinin) müfəttişi təyin edilib. Sonrakı illərdə Bakı Darülmüəllimatında (qadın müəllimlər texnikumunda) müəllim kimi çalışıb.
Mükafatları
1946-cı ildə Sovet hökuməti tərəfindən– Bakıdakı 132 saylı məktəbdəki səmərəli işinə və Azərbaycan maarifinə 40 ildən artıq nümunəvi xidmətinə görə Xədicə xanım Ağayevaya Lenin ordeni mükafatı verilmişdir.
Ölümü
Xədicə xanım Ağeyava 1958-ci ilin dekabr ayının 13-də Bakıda vəfat etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Misir Mərdanov, Ədalət Tahirzadə. "1920-ci ilədək Ali Məktəblərdə oxumuş Azərbaycanlılar" (Ensiklopedik soraq kitabı.) I cild. Bakı: Təhsil nəşriyyatı. 2018. səh. 480.
- Azərbaycan Qadın Ensiklopediyası. Bakı: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası nəşriyyatı. 2002. səh. 22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Agayeva Xedice Sadiq qizi Agayeva 25 oktyabr 1885 Daskend Rusiya Turkistani general qubernatorlugu 13 dekabr 1958 Baki muellim maarifci Lenin ordeni laureatiXedice AgayevaXedice Sadiq qizi AgayevaDogum tarixi 25 oktyabr 1885Dogum yeri Daskend Rusiya imperiyasiVefat tarixi 13 dekabr 1958 73 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRVetendasligi AzerbaycanHeyat yoldasi Hesen bey AgayevUsaqlari Xursid Gulrux NezaketAtasi Sadiq EbdurrehmanMilliyyeti azerbaycanliIxtisasi azerbaycan dili muellimiMukafatlariHeyatiXedice Agayeva 1885 ci ilde Daskendde Ufa turklerinden olan car ordusunun istefadaki polkovniki Sadiq Ebdurrehmanovun ailesinde anadan olmusdur O bacisi Zeyneble birlikde 1902 ci ilde Daskend gimnaziyasinda tehsil almisdir Onlarin ikisi de gimnaziyada ela oxumus Zeyneb orani qizil Xedice ise gumus medalla bitirmisdir Daha sonra ali tehsil almaq meqsedile bacilarin ikisi de imperiyanin paytaxti Peterburqa gedib Zeyneb senedlerini Necib qizlar pansionu nun tibb fakultesine Xedice ise o donemde kubar xanimlar ucun en nufuzlu mekteb sayilan Nuceba Qizlar Institutuna verib Xedice muellimlik bacisi Zeyneb ise hekimlik uzre tehsil almisdir Xedice Agayeva 1904 cu ilde Azerbaycan Cumhuriyyeti Meclisi Mebusani Parlamenti sedrinin birinci muavini Hesen bey Agayevle aile heyati qurmusdur Cox kecmeden cutluyun uc qizi olmus Xursid 1905 ci Gulrux 1908 ci sonbesik Nezaket ise 1910 cu ilde dunyaya gelmisdir FealiyyetiXedice xanim Agayevanin heyati ve faliyyeti akademik akademik Rafael Huseynov terefinden arasdirilmisdir Akad R Huseynov yazir Xediceye xacperestliyi qebul ederse gimnaziyada muellim yeri teklif edilmisdi Lakin o ozunu ailesini dini heysiyyetini tehqir olunmus sayaraq qapini cirpib cixmisdi Ve Xedice gunlerin birinde bacisindan mektub alir ki bes Peterburq qezetlerinde elan var Bakida Tagiyevin qiz mektebine muselman qizlarindan muellimler teleb olunur Xedice derhal Haciya mektub yollayir ve tezlikle musbet cavabla birge yolpulu da gelir 1901 ci ilde Tagiyevin qiz mektebi acilib ve Xedice burada ise baslayib 1902 1906 ci iller erzinde mektebde muellim isleyen Xedice xanim 1906 ci ilde heyat yoldasi Hesen bey Agayevle birlikde Guney Azerbaycana kocerek 1907 ci ile qeder burada yasayib Daha sonra Bakiya 1909 cu ilde ise Bakidan Hesen beyin anadan oldugu Gence seherine gelen Xedice xanim Gencede Esger aga Adigozelov Gorani terefinden acilan qiz mektebinin mudiri vezifesinde calisib O burada Gencenin ictimai islerinde de fealliq gosterib Xedice Agayeva 1915 ci ilde Gence Muqeddes Nina yerli qadin xeyriyye cemiyyetinin qurucularindan ve idare heyeti uzvlerinden biri olmusdur 4 sentyabr 1919 cu ilden o Bakidaki Azerbaycan birinci milli qadin gimnaziyasinin kecmis Muqeddes Nina qiz mektebinin mufettisi teyin edilib Sonraki illerde Baki Darulmuellimatinda qadin muellimler texnikumunda muellim kimi calisib Mukafatlari1946 ci ilde Sovet hokumeti terefinden Bakidaki 132 sayli mektebdeki semereli isine ve Azerbaycan maarifine 40 ilden artiq numunevi xidmetine gore Xedice xanim Agayevaya Lenin ordeni mukafati verilmisdir OlumuXedice xanim Ageyava 1958 ci ilin dekabr ayinin 13 de Bakida vefat etmisdir Hemcinin baxLenin ordeni ile teltif olunan azerbaycanlilar Hesen bey Agayev Xursid AgayevaIstinadlarMisir Merdanov Edalet Tahirzade 1920 ci iledek Ali Mekteblerde oxumus Azerbaycanlilar Ensiklopedik soraq kitabi I cild Baki Tehsil nesriyyati 2018 seh 480 Azerbaycan Qadin Ensiklopediyasi Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi nesriyyati 2002 seh 22