fbpx
Wikipedia

Xristoloji mübahisələr

Xristoloji mübahisələrXristianlıqda İsanın mahiyyəti haqqında gedən mübahisələrdir.

IV əsrin sonunda, arianlıq tamamilə məğlub ediləndən sonra, İsanın Ata ilə mahiyyətcə bir olması və Tanrının üçlü (trinitar) təbiətə malik olması ideyaları Xristianlığın rəsmi dini doktrinasına çevrildi. Lakin bu qalibiyyət rəsmi Kilsəni yeni problemlərlə üzləşdirdi. Məsələ bundadır ki, əgər İsa Tanrı ilə eyni mahiyyətə malikdirsə, digər tərəfdən isə, bu dünyaya bir insan kimi gəlmişdirsə, onda deməli İsa hər iki təbiətə malikdir. Ancaq dünyaya gələn İsada İlahi təbiətin insan təbiəti ilə hansı şəkildə, hansı münasibətdə birləşməsi sualı yaranmışdır.

Bu suallara cavab axtaran kilsə xadimləri uzun müddət sürən bir-birilə mübahisələr aparmışdırlar. Bu mübahisələr xristioloji (yəni, İsa Məsihin mahiyyətinə aid olan) mübahisələr adlandırılmışdır.

İsanın təbiəti haqqında IV əsrin sonunda müxtəlif fikirlər mövcud idi. Bəziləri onu insan, digərləri isə, Tanrı kimi qəbul edirdilər. Tertullianus «De Carne Christi» əsərində, onu insan bədəninə girmiş Loqos kimi təsəvvür edirdi. Origenus hesab edirdi ki, İsada in-san ruhu vardır. İsanın təbiəti haqqında daha da çox Laodikiyalı Apolinarios düşünmüşdür. Onun fikirləri monarxianlara və arianlara daha da yaxın idi. O hesab edirdi ki, İsada iki təbiət eyni zamanda ola bilməz. Onda olan insani mahiyyət tam və kamil deyildir. İsada insan ruhu deyil, onun əvəzində Loqos vardır. Yəni insan bədəni İlahi Loqosla idarə edilirdi. Lakin bu fikir Kilsə tərəfindən dəstəklənməmişdir. Kappodokiyalı atalar İsada insan ruhunun olduğunu iddia etmişdirlər. Bununla belə, onlar İlahi və insani təbiətin İsada necə yerləşməsi məsələsinə aydınlıq gətirə bilməmişdirlər. Nissalı Qreqorios hətta İsanın insan təbiətinin sonradan ilahi təbiətə çevrilməsi fikrinə çox yaxınlaşmışdır.

Qeyd etmək lazımdır ki, Xristianlıqda xristoloji məsələ, tam olaraq, həll olunmamışdur.

Xristoloji mübahisələrin nəticəsində Xristianlıqda bir neçə təriqət yaranmışdır:

  1. Nestorianlıq
  2. Monofizitizm
  3. Monofelitlik
  4. İkonomaxiya

Mənbə

  • Aydın Əlizadə[ölü keçid] (2007). Xristianlıq: tarix və fəlsəfə. Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar, s. 84-85. ISBN 5-87459-013-7[ölü keçid]. 2016 tarixində arxivləşdirilib. 2016-08-16 tarixində istifadə olunub.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. А. В. Карташев. Вселенские Соборы. 2012-01-18 at the Wayback Machine Париж, 1963.

xristoloji, mübahisələr, xristianlıqda, isanın, mahiyyəti, haqqında, gedən, mübahisələrdir, əsrin, sonunda, arianlıq, tamamilə, məğlub, ediləndən, sonra, isanın, ilə, mahiyyətcə, olması, tanrının, üçlü, trinitar, təbiətə, malik, olması, ideyaları, xristianlığı. Xristoloji mubahiseler Xristianliqda Isanin mahiyyeti haqqinda geden mubahiselerdir IV esrin sonunda arianliq tamamile meglub edilenden sonra Isanin Ata ile mahiyyetce bir olmasi ve Tanrinin uclu trinitar tebiete malik olmasi ideyalari Xristianligin resmi dini doktrinasina cevrildi Lakin bu qalibiyyet resmi Kilseni yeni problemlerle uzlesdirdi Mesele bundadir ki eger Isa Tanri ile eyni mahiyyete malikdirse diger terefden ise bu dunyaya bir insan kimi gelmisdirse onda demeli Isa her iki tebiete malikdir Ancaq dunyaya gelen Isada Ilahi tebietin insan tebieti ile hansi sekilde hansi munasibetde birlesmesi suali yaranmisdir Bu suallara cavab axtaran kilse xadimleri uzun muddet suren bir birile mubahiseler aparmisdirlar Bu mubahiseler xristioloji yeni Isa Mesihin mahiyyetine aid olan mubahiseler adlandirilmisdir Isanin tebieti haqqinda IV esrin sonunda muxtelif fikirler movcud idi Bezileri onu insan digerleri ise Tanri kimi qebul edirdiler Tertullianus De Carne Christi eserinde onu insan bedenine girmis Loqos kimi tesevvur edirdi Origenus hesab edirdi ki Isada in san ruhu vardir Isanin tebieti haqqinda daha da cox Laodikiyali Apolinarios dusunmusdur Onun fikirleri monarxianlara ve arianlara daha da yaxin idi O hesab edirdi ki Isada iki tebiet eyni zamanda ola bilmez Onda olan insani mahiyyet tam ve kamil deyildir Isada insan ruhu deyil onun evezinde Loqos vardir 1 Yeni insan bedeni Ilahi Loqosla idare edilirdi Lakin bu fikir Kilse terefinden desteklenmemisdir Kappodokiyali atalar Isada insan ruhunun oldugunu iddia etmisdirler Bununla bele onlar Ilahi ve insani tebietin Isada nece yerlesmesi meselesine aydinliq getire bilmemisdirler Nissali Qreqorios hetta Isanin insan tebietinin sonradan ilahi tebiete cevrilmesi fikrine cox yaxinlasmisdir Qeyd etmek lazimdir ki Xristianliqda xristoloji mesele tam olaraq hell olunmamisdur Xristoloji mubahiselerin neticesinde Xristianliqda bir nece teriqet yaranmisdir Nestorianliq Monofizitizm Monofelitlik IkonomaxiyaMenbe RedakteAydin Elizade olu kecid 2007 Xristianliq tarix ve felsefe Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar s 84 85 ISBN 5 87459 013 7 olu kecid 2016 tarixinde arxivlesdirilib 2016 08 16 tarixinde istifade olunub Hemcinin bax RedakteXristianliq Arianliq XristologiyaIstinadlar Redakte A V Kartashev Vselenskie Sobory Arxivlesdirilib 2012 01 18 at the Wayback Machine Parizh 1963 Menbe https az wikipedia org w index php title Xristoloji mubahiseler amp oldid 6106538, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.