fbpx
Wikipedia

Xortlaq

Xortlaq - türk mifologiyasında yaşayan ölü. Anadoluda Hortlak və ya Hortan olaraq da bilinər. "Zombi" (ing.) yəni yaşayan ölü və ya məzardan çıxan ölü deməkdir. "Xortlaq" türk dilində, azəri dilindəki Xortdan sözündən daha fərqli bir məna daşıyar. Cansız olduğu halda hərəkət edə bilən varlıqdır. Ölümü çətin olan adamın xortlamasının (xırtlamasının) daha məşhur olduğu düşünülər. Çünki gözü dünyada qalmışdır. Məzardan çıxma faktını, ölmədən (öldüyü sanılaraq) basdırılma ilə izah etmək kifayət deyil. Bəşər tarixində bu tip hadisələrə rast gəlinmiş olsa da, Xortdan motivi fərqli mədəni hisslərlə əlaqəlidir. Məsələn Avropada öldüyü sanılaraq basdırılacağı qorxusunu daşıyan dövründə tanınmış insanların buna mane olmaq üçün aldıqları tədbirləri ehtiva edən vəsiyyətlər belə vardır. Xortdan hekayələrindən ölmüş olan insanın artıq bu dünyaya aid olmadığı, bunun qəbul edilməsi lazım olduğu nəticəsi belə çıxarıla bilər. Lakin əslində bu motiv, insanın ölümə və onu ən yaxşı simvollaşdırma edən məzarlara istiqamətli olan qorxularının bir dışavurumudur. Bir çox cəmiyyətdə məzardan çıxma və ya yaşayan ölü anlayışına söykənən varlıqlar mövcuddur. Hətta bir dövr məşhur mədəniyyətin ən çox maraq göstərdiyi fiqurlardan biri halına gələrək qorxu filmlərinə mövzu olmuşdur.

Azərbaycanın və Türkiyənin bəzi bölgələrində dəfn olunduğu gün məzarla­rın­dan çıxaraq insanları qorxudan "xortdan" və "xortlaq" adlı varlıqların mövcud­lu­ğuna inanılır. Deyilənə görə yaşadığı vaxt pisliklər edən, ara vuran və dedi-qodu ilə məşğul olan insanlar öldükdən sonra dirilirlər. Fərz edilir ki, bir insanın xortla­ma­sı xoşagəlməz bir hadisədir. Çünki xırtlayan insanın axirətdən qovulduğuna inanılır. Guya ki, gecələr məzarından çıxan, kəfənlə ortalıqda dolaşan hər iki məxluq onları əsəbləşdirən insanlara sataşa, sürətlə qaça, ata minə, silahdan istifa­də edə, istədiyi insanı döyə, sevdiyi insanı qaçıra, evlərə hücum edə, yol kəsə bilər.

Etimologiya

(Xort/Hort) kökündən törəmişdir. Məzardan çıxmaq mənası daşıyır. Söz kökündə bir yerdən fırlama, çölə çıxmaq, kiçikdən doğulmaq kimi mənalar vardır.

Mənbə

  • Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDF

Həmçinin baxın

xortlaq, türk, mifologiyasında, yaşayan, ölü, anadoluda, hortlak, hortan, olaraq, bilinər, zombi, yəni, yaşayan, ölü, məzardan, çıxan, ölü, deməkdir, türk, dilində, azəri, dilindəki, xortdan, sözündən, daha, fərqli, məna, daşıyar, cansız, olduğu, halda, hərəkə. Xortlaq turk mifologiyasinda yasayan olu Anadoluda Hortlak ve ya Hortan olaraq da biliner Zombi ing yeni yasayan olu ve ya mezardan cixan olu demekdir Xortlaq turk dilinde azeri dilindeki Xortdan sozunden daha ferqli bir mena dasiyar Cansiz oldugu halda hereket ede bilen varliqdir Olumu cetin olan adamin xortlamasinin xirtlamasinin daha meshur oldugu dusunuler Cunki gozu dunyada qalmisdir Mezardan cixma faktini olmeden olduyu sanilaraq basdirilma ile izah etmek kifayet deyil Beser tarixinde bu tip hadiselere rast gelinmis olsa da Xortdan motivi ferqli medeni hisslerle elaqelidir Meselen Avropada olduyu sanilaraq basdirilacagi qorxusunu dasiyan dovrunde taninmis insanlarin buna mane olmaq ucun aldiqlari tedbirleri ehtiva eden vesiyyetler bele vardir Xortdan hekayelerinden olmus olan insanin artiq bu dunyaya aid olmadigi bunun qebul edilmesi lazim oldugu neticesi bele cixarila biler Lakin eslinde bu motiv insanin olume ve onu en yaxsi simvollasdirma eden mezarlara istiqametli olan qorxularinin bir disavurumudur Bir cox cemiyyetde mezardan cixma ve ya yasayan olu anlayisina soykenen varliqlar movcuddur Hetta bir dovr meshur medeniyyetin en cox maraq gosterdiyi fiqurlardan biri halina gelerek qorxu filmlerine movzu olmusdur Azerbaycanin ve Turkiyenin bezi bolgelerinde defn olundugu gun mezarla rin dan cixaraq insanlari qorxudan xortdan ve xortlaq adli varliqlarin movcud lu guna inanilir Deyilene gore yasadigi vaxt pislikler eden ara vuran ve dedi qodu ile mesgul olan insanlar oldukden sonra dirilirler Ferz edilir ki bir insanin xortla ma si xosagelmez bir hadisedir Cunki xirtlayan insanin axiretden qovulduguna inanilir Guya ki geceler mezarindan cixan kefenle ortaliqda dolasan her iki mexluq onlari eseblesdiren insanlara satasa suretle qaca ata mine silahdan istifa de ede istediyi insani doye sevdiyi insani qacira evlere hucum ede yol kese biler Etimologiya Redakte Xort Hort kokunden toremisdir Mezardan cixmaq menasi dasiyir Soz kokunde bir yerden firlama cole cixmaq kicikden dogulmaq kimi menalar vardir Menbe RedakteTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt PDFHemcinin baxin RedakteXortdanMenbe https az wikipedia org w index php title Xortlaq amp oldid 5755676, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.