fbpx
Wikipedia

Vəli Sultan Hacı-Qasımov

Vəli Sultan Murad oğlu Hacı-Qasımov — Azərbaycan alimi, AMEA akademik Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun kimya üzrə elmlər doktoru, professor.

Vəli Sultan Hacı-Qasımov
Vəli Sultan Murad oğlu Hacı-Qasımov
Doğum tarixi (84 yaş)
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ
Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Elmi dərəcəsi kimya üzrə elmlər doktoru
Elmi adı professor
Təhsili Azərbaycan Dövlət Universiteti

Həyatı

Vəli Sultan Murad oğlu Hacı-Qasımov 2 mart 1937-ci il tarixində Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1954-cü ildə 6 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin geologiya-coğrafiya fakultəsinə daxil olmuş, sonra isə kimya fakultəsinə keçərək 1960-cı ildə “kimyaçı” ixtisası ilə universiteti bitirmişdir. V.S.Hacı-Qasımov hələ tələbə ikən AEA-nın Y.H.Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutuna (NKPİ) kiçik elmi işçi vəzifəsinə işə qəbul olunmuş və bununla da öz elmi taleyini həmişəlik bu institutla bağlamışdır.

1962-ci ildə V.S.Hacı-Qasımov SSRİ EA-nın N.D.Zelinski adına Üzvi Kimya İnstitutunun aspiranturasına daxil olmuşdur. Onun elmi rəhbəri Sovet kimya elminin patriarxı Nikolay Dmitreviç Zelinski ilə birlikdə Y.H.Məmmədəliyevin elmi rəhbəri olmuş SSRİ EA-nin akademiki Aleksey Aleksandroviç Balandin olmuşdur.

“Qradientsiz sistemdə xrom oksidi üzərində tsikloheksenin dehidrogenləş-məsinin kinetikası haqqında” mövzusunda namizədlik dissertasiyasının vaxtından əvvəl müdafiə etdikdən sonra, əlavə ixtisaslaşma kursu keçdikdən sonra o yenidən NKPİ-yə qayıtmışdır. Orada ardıcıl olaraq böyük elmi işçi, aparıcı elmi işçi, baş elmi işçi, laboratoriya müdiri, vəzifələrinə qədər yüksəlmışdir.

1985-ci ildə “Doymuş karbohidrogenlərin oksid katalizatorları üzərində dehidrogenləşməsi” mövzusunda namizədlik dissertasiyasının müdafiəsindən iki il sonra V.S.Hacı-Qasımova “Kimyəvi kinetika və kataliz” ixtisası üzrə professor elmi adı verilmişdir. Hal-hazırda V.S.Hacı-Qasımov NKPİ-da baş elmi işçi vəzifəsində çalışır.

Əsas elmi nailiyyətləri

Yeni yüksək effektli katalizatorların yığılması üzrə tədqiqatlar, karbohidroqenlərin kinetic qanuna uyğunluqlarının və dehidridləşmə mexanizminin öyrənilməsi,oksid azotun bərpa olunması, monooksid karbohidroqenlərin yandırılması, ağır neft qalıqlarının termooksidləşdirici emalı, metanın karbon turşusu ilə riforminqi, su buxarının konversiyası, su buxarının və dioksid karbonundan karbohidroqenlərin sintezi, kimyəvi kinetikanın nəzəri əsaslarının hazırlanması

Elmi fəaliyyəti

V.S.Hacı-Qasımovun əsas elmi istiqaməti heterogen kataliz, kimyəvi kinetika, ətraf mühitin ekoloji problemləri, qaz kimyası olmuşdur. Onun rəhbərliyi və bilavasitə iştirakı ilə praktiki əhəmiyyətə malik olan karbohidrogenlərin oksigensiz və oksigenin iştirakı ilə dehidrogenləşməsi, karbon monooksidin oksidləşməsi, azot oksidlərinin regenerasiyası, ağır neft qalıqlarının termooksidləşdirici emalı, təbii qazın karbon qazı ilə riforminqi prosesləri üçün yüksəkeffektli katalizatorlar seçilmiş, prosesin kinetik qanunauyğunluqları və mexanizmi öyrənilmişdir.

V.S.Hacı-Qasımovun rəhbərliyi ilə mühüm elmi-texniki problemlərin həlli üçün “İstehsalatda məqsədli məhsulların maksimal çıxımını, xammal və yarımməhsulların kompleks istifadəsini təmin edən üzvi sinezin mühüm məhsulların alınması üçün texnoloji proseslərin işlənib hazırlanması və mənimsənilməsi” ümumittifaq kompleks iş proqramı əsasında oksigenin iştirakı ilə n-butanın divinilə və izopentanın izoprenə birmərhələli dehidrogenləşməsi üçün yüksəkeffektli katalizatorlar və texnoloji proseslər işlənib hazırlanmışdır.

Həmçinin uyğun parafin karbohidrogenlərinin oksigenin iştirakı ilə dehidrogenləşməsi ilə ali xətti monoolefinlərin alınması üçün yeni yüksək effektili katalizatorlar sintez olunmuşdur. Bir sıra mühüm sənaye dehidrogenləşmə prosesləri üçün (oksigensiz və oksigenin iştirakı ilə) optimallaşdırmanın və riyazi modelləşmənin əsası olan kinetik modellər alınmışdır.

Elmi Tədqiqatları

  • Onun rəhbərliyi altında 10 namizədlik dissertasiyası müdafiə olunmuşdur.

Elmi əsərlərin təsnifati

  • 210 elmi əsərin, o cümlədən 26 SSRİ-nin müəlliflik şəhadətnamələrinin, ABŞ, Fransanın, Rusiyanın və Azərbaycanın patentlərinin iki monoqrafiyanın müəllifidir. Bunlardan əksəriyyəti xarici mətbuatda çap olunub.

Monoqrafiya

  1. В.С.Гафни – Касумов, Р.М.Талышинский “Кинетические аспекты в конструировании каталитических реакторов.” 2008г, Беер - Шева, Израиль. 180стр.
  2. Б.А.Дадашев, В.С.Гаджи – Касумов, Г.Г.Аббасова, Н.С.Асадов “Кинетические закономерности и механизм реакций дегидрирования циклогексана и изопарафинов С45 на оксиднохрамовых катализаторах.” Баку - “Элм” – 2007 122с.

Əsas elmi əsərlərin adları

  1. Об оценке влияния обратной реакции при трактовке кинетических данных.- С.Л.Киперман, В.С.Гаджи-касумов /Изд.АНСССР, сер.хим.№6,1965
  2. Кинетический изотонный эффект в реакции дегидрогенизации циклогексана и дейтроциклогексана. Ч.В.Исагулиев, С.Л.Киперман, В.С. Гаджи-касумов /Кинетика и катализ, №2,1972
  3. Каталитическое восстановление оксидов азота на V2O5/TiO2. И.А.Мирзоева, В.С.Гаджи-Касумов/АХЖ, №1,1999

İstinadlar

vəli, sultan, hacı, qasımov, vəli, sultan, murad, oğlu, hacı, qasımov, azərbaycan, alimi, amea, akademik, yusif, məmmədəliyev, adına, neft, kimya, prosesləri, institutunun, kimya, üzrə, elmlər, doktoru, professor, vəli, sultan, murad, oğlu, hacı, qasımovdoğum,. Veli Sultan Murad oglu Haci Qasimov Azerbaycan alimi AMEA akademik Yusif Memmedeliyev adina Neft Kimya Prosesleri Institutunun kimya uzre elmler doktoru professor 1 2 Veli Sultan Haci QasimovVeli Sultan Murad oglu Haci QasimovDogum tarixi 2 mart 1937 84 yas Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElmi derecesi kimya uzre elmler doktoruElmi adi professorTehsili Azerbaycan Dovlet Universiteti Mundericat 1 Heyati 2 Esas elmi nailiyyetleri 3 Elmi fealiyyeti 4 Elmi Tedqiqatlari 5 Elmi eserlerin tesnifati 6 Monoqrafiya 7 Esas elmi eserlerin adlari 8 IstinadlarHeyati RedakteVeli Sultan Murad oglu Haci Qasimov 2 mart 1937 ci il tarixinde Baki seherinde anadan olmusdur 1954 cu ilde 6 sayli orta mektebi bitirdikden sonra Azerbaycan Dovlet Universitetinin geologiya cografiya fakultesine daxil olmus sonra ise kimya fakultesine kecerek 1960 ci ilde kimyaci ixtisasi ile universiteti bitirmisdir V S Haci Qasimov hele telebe iken AEA nin Y H Memmedeliyev adina Neft Kimya Prosesleri Institutuna NKPI kicik elmi isci vezifesine ise qebul olunmus ve bununla da oz elmi taleyini hemiselik bu institutla baglamisdir 1962 ci ilde V S Haci Qasimov SSRI EA nin N D Zelinski adina Uzvi Kimya Institutunun aspiranturasina daxil olmusdur Onun elmi rehberi Sovet kimya elminin patriarxi Nikolay Dmitrevic Zelinski ile birlikde Y H Memmedeliyevin elmi rehberi olmus SSRI EA nin akademiki Aleksey Aleksandrovic Balandin olmusdur Qradientsiz sistemde xrom oksidi uzerinde tsikloheksenin dehidrogenles mesinin kinetikasi haqqinda movzusunda namizedlik dissertasiyasinin vaxtindan evvel mudafie etdikden sonra elave ixtisaslasma kursu kecdikden sonra o yeniden NKPI ye qayitmisdir Orada ardicil olaraq boyuk elmi isci aparici elmi isci bas elmi isci laboratoriya mudiri vezifelerine qeder yukselmisdir 1985 ci ilde Doymus karbohidrogenlerin oksid katalizatorlari uzerinde dehidrogenlesmesi movzusunda namizedlik dissertasiyasinin mudafiesinden iki il sonra V S Haci Qasimova Kimyevi kinetika ve kataliz ixtisasi uzre professor elmi adi verilmisdir Hal hazirda V S Haci Qasimov NKPI da bas elmi isci vezifesinde calisir Esas elmi nailiyyetleri RedakteYeni yuksek effektli katalizatorlarin yigilmasi uzre tedqiqatlar karbohidroqenlerin kinetic qanuna uygunluqlarinin ve dehidridlesme mexanizminin oyrenilmesi oksid azotun berpa olunmasi monooksid karbohidroqenlerin yandirilmasi agir neft qaliqlarinin termooksidlesdirici emali metanin karbon tursusu ile riforminqi su buxarinin konversiyasi su buxarinin ve dioksid karbonundan karbohidroqenlerin sintezi kimyevi kinetikanin nezeri esaslarinin hazirlanmasiElmi fealiyyeti RedakteV S Haci Qasimovun esas elmi istiqameti heterogen kataliz kimyevi kinetika etraf muhitin ekoloji problemleri qaz kimyasi olmusdur Onun rehberliyi ve bilavasite istiraki ile praktiki ehemiyyete malik olan karbohidrogenlerin oksigensiz ve oksigenin istiraki ile dehidrogenlesmesi karbon monooksidin oksidlesmesi azot oksidlerinin regenerasiyasi agir neft qaliqlarinin termooksidlesdirici emali tebii qazin karbon qazi ile riforminqi prosesleri ucun yuksekeffektli katalizatorlar secilmis prosesin kinetik qanunauygunluqlari ve mexanizmi oyrenilmisdir V S Haci Qasimovun rehberliyi ile muhum elmi texniki problemlerin helli ucun Istehsalatda meqsedli mehsullarin maksimal ciximini xammal ve yarimmehsullarin kompleks istifadesini temin eden uzvi sinezin muhum mehsullarin alinmasi ucun texnoloji proseslerin islenib hazirlanmasi ve menimsenilmesi umumittifaq kompleks is proqrami esasinda oksigenin istiraki ile n butanin divinile ve izopentanin izoprene birmerheleli dehidrogenlesmesi ucun yuksekeffektli katalizatorlar ve texnoloji prosesler islenib hazirlanmisdir Hemcinin uygun parafin karbohidrogenlerinin oksigenin istiraki ile dehidrogenlesmesi ile ali xetti monoolefinlerin alinmasi ucun yeni yuksek effektili katalizatorlar sintez olunmusdur Bir sira muhum senaye dehidrogenlesme prosesleri ucun oksigensiz ve oksigenin istiraki ile optimallasdirmanin ve riyazi modellesmenin esasi olan kinetik modeller alinmisdir Elmi Tedqiqatlari RedakteOnun rehberliyi altinda 10 namizedlik dissertasiyasi mudafie olunmusdur Elmi eserlerin tesnifati Redakte210 elmi eserin o cumleden 26 SSRI nin muelliflik sehadetnamelerinin ABS Fransanin Rusiyanin ve Azerbaycanin patentlerinin iki monoqrafiyanin muellifidir Bunlardan ekseriyyeti xarici metbuatda cap olunub Monoqrafiya RedakteV S Gafni Kasumov R M Talyshinskij Kineticheskie aspekty v konstruirovanii kataliticheskih reaktorov 2008g Beer Sheva Izrail 180str B A Dadashev V S Gadzhi Kasumov G G Abbasova N S Asadov Kineticheskie zakonomernosti i mehanizm reakcij degidrirovaniya ciklogeksana i izoparafinov S4 S5 na oksidnohramovyh katalizatorah Baku Elm 2007 122s Esas elmi eserlerin adlari RedakteOb ocenke vliyaniya obratnoj reakcii pri traktovke kineticheskih dannyh S L Kiperman V S Gadzhi kasumov Izd ANSSSR ser him 6 1965 Kineticheskij izotonnyj effekt v reakcii degidrogenizacii ciklogeksana i dejtrociklogeksana Ch V Isaguliev S L Kiperman V S Gadzhi kasumov Kinetika i kataliz 2 1972 Kataliticheskoe vosstanovlenie oksidov azota na V2O5 TiO2 I A Mirzoeva V S Gadzhi Kasumov AHZh 1 1999Istinadlar Redakte http www science gov az forms doktora nauk instituta neftehimicheskih protsessov 2279 http www nkpi az page read amp id 216Menbe https az wikipedia org w index php title Veli Sultan Haci Qasimov amp oldid 6009954, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.