fbpx
Wikipedia

Vostok-2

Vostok-2 (rus. Восток-2, Orient-2 və ya Şərq-2) — daha uzun sürən çəkisizliyin insana təsirini öyrənmək üçün 6 avqust 1961-ci ildə kosmonavt German Titovu tam gün orbitə çıxaran Sovet kosmik missiyası idi. Titov Yer ətrafında 17 dəfədən çox dövr etdi, Yuri Qaqarinin Vostok-1-dəki tək orbitini, eləcə də amerikalı astronavtlar Alan Şepard və Qus Qrissomun Merkuri-Redstone 3 və 4-cü missiyalarında suborbital kosmos uçuşlarını keçdi. Titovun orbitlərinin sayı və uçuş müddəti 1963-cü ilin mayında Qordon Kuperin Merkuri-Atlas 9 kosmosa uçuşuna qədər heç bir Amerika astronavtı tərəfindən üstələnə bilmədi.

Vostok-2
Восток-2
Ölkə SSRİ
Operator Sovet kosmik proqramı
Fəaliyyəti 1 gün, 1 saat, 18 dəqiqə
Kütləsi 4731 kq
Meyl 64,93°

Vostok-1-in uçuşundan sonra Sergey Korolev Krımda qısamüddətli tətil etdi və burada növbəti missiya üçün uçuş planını hazırlamağa başladı. Uçuş həkimləri üç orbitdən çox olmamaq üçün mübahisə etdikləri üçün missiyanın müddəti ilə bağlı xeyli mübahisələr var idi. Doqquz ay əvvəl Korabl-Sputnik 2 uçuşu altı orbit missiyasında iki it daşımışdı, bu müddət ərzində heyvanlar qıcolma keçirmişdilər və beləliklə, bütün sonrakı Vostok missiyaları maksimum üç orbitlə məhdudlaşdırılmışdı. İtlər və insanlar fizioloji cəhətdən çox fərqli olsalar da, həkimlər daha uzun uçuşda yarana biləcək risklərdən narahat idilər. Kosmik gəmilərin bərpasının sırf praktiki tərəfi də var idi. Əgər "Vostok-2" üç orbitdə uçsaydı, Rusiyanın cənubundakı geniş açıq çöllərdə eniş baş tutacaqdı, eniş sahəsi hər orbitdə sabit şəkildə qərbə doğru irəliləyirdi. 8–13 orbitləri kapsulu Sakit Okeana atacaqdı, bundan sonra eniş yenidən Sovet ərazisində, lakin Sibirin ucqar, donmuş torpaqlarında olacaqdı. Beləliklə, Rusiyanın cənubundakı ən yaxşı bərpa zonasına eniş etmək bir daha mümkün olana qədər kosmosda tam 24 saat sərf etmək lazım idi. Beləliklə, üç orbit məhdudiyyəti nəinki enişi asanlaşdıracaq, həm də uzun sürən çəkisizliyin kosmonavt üçün yaratdığı riskləri minimuma endirəcəkdi.

Korolev iddia etdi ki, Rusiyanın cənubuna enişin yenidən mümkün olması üçün hələ tam gün lazım olacağına görə, bunu etməmək üçün heç bir səbəb yoxdur. Bundan əlavə, o, gələcəyin missiyalarının qaçılmaz olaraq kosmosda uzun müddət qalmasını tələb edəcəyini iddia etdi. Uçuş iyulun 25-dən avqustun 5-dək planlaşdırıldı. Təhlükəsiz radiasiya səviyyələrini təmin etmək üçün Geiger sayğacları ilə təchiz olunmuş şarlar havaya qaldırıldı. Bundan əlavə, oxşar avadanlıq Vostok-2-də aparılacaqdı. Vostok-2-də bir sıra təkmilləşdirmələr edildi, o cümlədən təkmilləşdirilmiş TV ötürülməsi sistemi və daha yaxşı iqlimə nəzarət sistemləri əlavə edildi. Uçuş avqustun 6-da Moskva vaxtı ilə səhər saat 8:57-də baş verdi və gücləndirici performans demək olar ki, qüsursuz idi və kosmik gəmini 184x244 km orbitə çıxardı. Uçuş demək olar ki, tam müvəffəqiyyətlə başa çatdı, yalnız havaya qalxmazdan əvvəl təsadüfən söndürülən və daxili temperaturun 50 °F (10 °C) səviyyəsinə düşməsinə imkan verən qızdırıcı ilə pozuldu, pilot kosmos xəstəliyinə tutuldu. Yenidən giriş modulu xidmət modulundan təmiz şəkildə ayrıla bilmədiyi zaman çətinlikli yenidən giriş baş verdi.:113Yuri Qaqarindən fərqli olaraq, Titov kosmik gəmini qısa müddətə əl ilə idarə etdi. Sovetlər Titovun öz kosmik gəmisi ilə yerə enmədiyini etiraf edəndə başqa bir dəyişiklik oldu. Titov müsahibəsində alternativ eniş sistemini sınaqdan keçirmək üçün kapsulundan atdığını iddia etdi və bununla da məlum oldu ki, Vostok proqramının bütün enişləri bu şəkildə həyata keçirilirdi.

Yenidən daxil olan kapsul Vosxod kosmik gəmisinin inkişafı zamanı məhv edildi.:117

Buraxılış zamanı Titovun 26 yasının tamam olmasına bir ay qalmışdı. O, 2021-ci ildə Blue Origin NS-16 buraxılışına qədər kosmosa çatan ən gənc insan idi. O, hələ də orbitə çıxaran ən gənc insan olaraq qalır.

Pilot redaktə

  • Baş pilot: German Titov (heyət üzvlərindən yeganə kosmosa uçan German Titov olmuşdur.)
  • Ehtiyat pilot: Andrian G. Nikolayev
  • Ehtiyat pilot: Qriqori Nelyubov

Missiya parametrləri redaktə

  • Kütlə: 4,731 kq
  • Perige: 183 km
  • Apogey: 244 km
  • Meyil: 64,93°
  • Dövr: 88,46 dəqiqə

Missiya məqamları redaktə

Qerman Titov 6 avqust 1961-ci il tarixində saat UTC 06:00-da Baykonur Kosmodromunda Vostok-2 kosmik gəmisinin göyərtəsində kosmosa atıldı. Radio-şəxs Yuri Levitan saat UTC 07:45-də uçuş elanı ilə Moskva radiosunun proqramını kəsdi.

Titovun orbitdə sərbəst düşməsindən sonra planlaşdırılmış yeməklərindən birini yeməyə cəhd edərkən qusması baş verdi. Sovet kosmik proqramı rəsmiləri günahın Titovun vestibulyar sistemindəki pozulmalarda olduğunu güman edirdilər və bu, onları indiki kimi tanınan şeylə bağlı erkən araşdırmalara başlamağa məcbur edirdi. Titovun bu vəziyyəti yaşayan ilk kosmonavt olduğuna inanılır.

Titov ilk orbitində Afrika üzərindən keçərkən və yeddinci orbitin sonunda yenidən keçərkən kapsulun mövqeyini bir müddət əl ilə idarə etdi. Titov ilk orbitinin sonunda Sovet İttifaqının üzərindən keçərkən Sovet İttifaqının Baş naziri Nikita Xruşşovla salamlaşaraq Qaqarinin qəhrəmanlığını təkrarladı. Onun uçuşu zamanı orbitdən ilk mexaniki fotoşəkillər çəkildi və bununla da kosmosdan Yerin ilk fotoşəkilləri üçün rekord müəyyən edildi. O, həmçinin peşəkar keyfiyyətli Konvas-Avtomat kinokamerasından istifadə edərək on dəqiqə ərzində Yer kürəsini lentə alan ilk insan idi.

Kapsulun göyərtəsindəki kamera Titov beşinci orbitdə Sovet ərazisi üzərindən keçərkən onun gülən şəkillərini yerə ötürürdü. Titov yeddinci orbitdə yuxuya getdi; o, yuxu müddətinin planlaşdırılmış bitmə vaxtından 37 dəqiqə sonra oyandı. Yuxu Titovun ciddi narahatlığını aradan qaldırmadı; oyandıqdan sonra da özünü çox pis hiss edirdi. 12 orbitdən sonra Titovun vəziyyəti qəfildən düzəlməyə başladı.:293–294

Kosmik gəminin istifadə etdiyi radiotezliklər haqqında ətraflı məlumat Titovun uçuşundan əvvəl ictimaiyyətə açıqlandı; dünyadakı dinləmə postları Vostok-2-dən səs və telemetriya siqnallarını götürərək, kosmos uçuşunun saxta ola biləcəyinə dair şübhələri aradan qaldırdı.

Vostok-1-də olduğu kimi, əmr verildikdə Vostok-2 xidmət modulu yenidən giriş modulundan ayrıla bilmədi və birincisi hələ də qoşulmuş halda yenidən giriş başladı. Birləşdirilmiş modullar aerodinamik qızdırma onları hələ də bir yerdə saxlayan qayışları yandırana qədər şiddətlə fırlanırdı. Titov planlaşdı rıldığı kimi kapsuldan atıldı və 7 avqust 1961-ci ildə saat UTC 07:18-də Saratov vilayətinin Krasnı Kut yaxınlığında yerə enmək üçün ayrıca paraşütlə atıldı. Atışdan bir az əvvəl Titov nəyəsə baxmaq üçün başını çevirdi və ona görə də atılan zaman üzünü dəbilqəsinə çırpdı və burnu qanlı oldu.

Vostok-2-nin eniş yerinin koordinatları 50,85276°N 47,02048°E, Rusiya Federasiyasının Saratov vilayətinin Krasnı Kut şəhərindən 11,5 km cənubda yerləşir. Yol kənarında Vostok-2 missiyasına həsr olunmuş iki abidə var. Daha böyük olanı 9 metr hündürlüyündə, gümüşə boyanmış daş heykəldir və göyə yönəldilmiş tək quş qanadını xatırladır. Qanadın mərkəzində bir sıra lələklərə bənzəyən, biri digərinin üstündə olan bir sıra ilgək boşluqları var. Qanad heykəlinin sağ tərəfində hündürlüyü 2 metr olan, gümüşə boyanmış kvadrat daş blok, ön tərəfində dairəvi künc var. Daş blokun bir tərəfində kosmos dəbilqəsi taxmış Titovun portreti, digər tərəfində missiyanı xatırladan qırmızı boyalı mətn var.

1964-cü ildə Vostok-2 kapsulu Vosxod kapsulu üçün planlaşdırılan eksperimental paraşüt sisteminin sınağında ballast çəkisi kimi yenidən istifadə edildi. Prototip nasaz oldu və Vostok-2-ni kiçik parçalara ayırdı.:117

İstinadlar redaktə

  1. "The First Day In Orbit" (PDF). Flight. London: Iliffe Transport Publications. 80 (2736): 208. 17 August 1961. 2019-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-03-12.
  2. Francis French; Colin Burgess. Into That Silent Sea: Trailblazers of the Space Era, 1961-1965. Lincoln, Nebr.: University of Nebraska Press. 2007. ISBN 978-0-8032-1146-9. OCLC 71210133.
  3. Grahn, Sven. "The flight of Vostok-2". Sven's Space Place. 2008-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-03-12.
  4. Ezell, Edward Clinton; Ezell, Linda Neuman. "The Partnership: A History of the Apollo-Soyuz Test Project". NASA History Series. NASA (NASA Special Publication-4209). 1978. 2007-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-03-17.
  5. Wade, Mark. . Encyclopedia Astronautica. 2007-09-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-03-12.
  6. Foust, Jeff. "Blue Origin launches Bezos on first crewed New Shepard flight". SpaceNews. 20 July 2021. 1 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 20 Jul 2021.
  7. "Missiles and Spaceflight" (PDF). Flight. London: Iliffe Transport Publications. 80 (2741): 467. 21 September 1961. 2019-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-03-12.
  8. ""Group Space Flight" Described − Part 2" (PDF). Flight. London: Iliffe Transport Publications. 82 (2791): 389–391. 6 September 1962. 2012-10-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-03-17.
  9. Oman, Charles M.; Lichtenburg, Byron K.; Money, Kenneth E. Symptoms and Signs of Space Motion Sickness on SPACELAB-1 // Crampton, George (redaktor ). Motion and Space Sickness (illustrated). CRC Press. 17 January 1990. səh. 218. ISBN 0-8493-4703-3.
  10. Reichhardt, Tony. "The First Photographer in Space". Air & Space Magazine. 2011-08-05. 2021-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-19.
  11. . Encyclopedia Astronautica. 27 December 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 February 2014.
  12. . 24 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 February 2014.
  13. Siddiqi, Asif A. Challenge To Apollo: The Soviet Union and the Space Race, 1945-1974. NASA. 2006-10-08 tarixində .
  14. "Google Maps - Vostok 2 Landing Site - Monument Location". 2022-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-27.
  15. "Google Maps - Vostok 2 Landing Site - Monument Photo". 2022-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-27.
  16. "Google Maps - Vostok 2 Landing Site - Monument Photo closeup". 2022-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-27.

vostok, Восток, orient, şərq, daha, uzun, sürən, çəkisizliyin, insana, təsirini, öyrənmək, üçün, avqust, 1961, ildə, kosmonavt, german, titovu, gün, orbitə, çıxaran, sovet, kosmik, missiyası, titov, ətrafında, dəfədən, çox, dövr, etdi, yuri, qaqarinin, vostok,. Vostok 2 rus Vostok 2 Orient 2 ve ya Serq 2 daha uzun suren cekisizliyin insana tesirini oyrenmek ucun 6 avqust 1961 ci ilde kosmonavt German Titovu tam gun orbite cixaran Sovet kosmik missiyasi idi 1 Titov Yer etrafinda 17 defeden cox dovr etdi Yuri Qaqarinin Vostok 1 deki tek orbitini elece de amerikali astronavtlar Alan Separd ve Qus Qrissomun Merkuri Redstone 3 ve 4 cu missiyalarinda suborbital kosmos ucuslarini kecdi Titovun orbitlerinin sayi ve ucus muddeti 1963 cu ilin mayinda Qordon Kuperin Merkuri Atlas 9 kosmosa ucusuna qeder hec bir Amerika astronavti terefinden ustelene bilmedi Vostok 2Vostok 2Olke SSRIOperator Sovet kosmik proqramiFealiyyeti 1 gun 1 saat 18 deqiqeKutlesi 4731 kqMeyl 64 93 Vostok 1 in ucusundan sonra Sergey Korolev Krimda qisamuddetli tetil etdi ve burada novbeti missiya ucun ucus planini hazirlamaga basladi Ucus hekimleri uc orbitden cox olmamaq ucun mubahise etdikleri ucun missiyanin muddeti ile bagli xeyli mubahiseler var idi Doqquz ay evvel Korabl Sputnik 2 ucusu alti orbit missiyasinda iki it dasimisdi bu muddet erzinde heyvanlar qicolma kecirmisdiler ve belelikle butun sonraki Vostok missiyalari maksimum uc orbitle mehdudlasdirilmisdi Itler ve insanlar fizioloji cehetden cox ferqli olsalar da hekimler daha uzun ucusda yarana bilecek risklerden narahat idiler Kosmik gemilerin berpasinin sirf praktiki terefi de var idi Eger Vostok 2 uc orbitde ucsaydi Rusiyanin cenubundaki genis aciq collerde enis bas tutacaqdi enis sahesi her orbitde sabit sekilde qerbe dogru irelileyirdi 8 13 orbitleri kapsulu Sakit Okeana atacaqdi bundan sonra enis yeniden Sovet erazisinde lakin Sibirin ucqar donmus torpaqlarinda olacaqdi Belelikle Rusiyanin cenubundaki en yaxsi berpa zonasina enis etmek bir daha mumkun olana qeder kosmosda tam 24 saat serf etmek lazim idi Belelikle uc orbit mehdudiyyeti neinki enisi asanlasdiracaq hem de uzun suren cekisizliyin kosmonavt ucun yaratdigi riskleri minimuma endirecekdi Korolev iddia etdi ki Rusiyanin cenubuna enisin yeniden mumkun olmasi ucun hele tam gun lazim olacagina gore bunu etmemek ucun hec bir sebeb yoxdur Bundan elave o geleceyin missiyalarinin qacilmaz olaraq kosmosda uzun muddet qalmasini teleb edeceyini iddia etdi Ucus iyulun 25 den avqustun 5 dek planlasdirildi Tehlukesiz radiasiya seviyyelerini temin etmek ucun Geiger saygaclari ile techiz olunmus sarlar havaya qaldirildi Bundan elave oxsar avadanliq Vostok 2 de aparilacaqdi Vostok 2 de bir sira tekmillesdirmeler edildi o cumleden tekmillesdirilmis TV oturulmesi sistemi ve daha yaxsi iqlime nezaret sistemleri elave edildi Ucus avqustun 6 da Moskva vaxti ile seher saat 8 57 de bas verdi ve guclendirici performans demek olar ki qusursuz idi ve kosmik gemini 184x244 km orbite cixardi Ucus demek olar ki tam muveffeqiyyetle basa catdi yalniz havaya qalxmazdan evvel tesadufen sondurulen ve daxili temperaturun 50 F 10 C seviyyesine dusmesine imkan veren qizdirici ile pozuldu pilot kosmos xesteliyine tutuldu Yeniden giris modulu xidmet modulundan temiz sekilde ayrila bilmediyi zaman cetinlikli yeniden giris bas verdi 2 113 3 Yuri Qaqarinden ferqli olaraq Titov kosmik gemini qisa muddete el ile idare etdi Sovetler Titovun oz kosmik gemisi ile yere enmediyini etiraf edende basqa bir deyisiklik oldu Titov musahibesinde alternativ enis sistemini sinaqdan kecirmek ucun kapsulundan atdigini iddia etdi ve bununla da melum oldu ki Vostok proqraminin butun enisleri bu sekilde heyata kecirilirdi 1 4 Yeniden daxil olan kapsul Vosxod kosmik gemisinin inkisafi zamani mehv edildi 2 117Buraxilis zamani Titovun 26 yasinin tamam olmasina bir ay qalmisdi O 2021 ci ilde Blue Origin NS 16 buraxilisina qeder kosmosa catan en genc insan idi O hele de orbite cixaran en genc insan olaraq qalir 5 6 Mundericat 1 Pilot 2 Missiya parametrleri 3 Missiya meqamlari 4 IstinadlarPilot redakteBas pilot German Titov heyet uzvlerinden yegane kosmosa ucan German Titov olmusdur Ehtiyat pilot Andrian G Nikolayev Ehtiyat pilot Qriqori NelyubovMissiya parametrleri redakteKutle 4 731 kq 1 Perige 183 km 7 Apogey 244 km Meyil 64 93 Dovr 88 46 deqiqeMissiya meqamlari redakteQerman Titov 6 avqust 1961 ci il tarixinde saat UTC 06 00 da Baykonur Kosmodromunda Vostok 2 kosmik gemisinin goyertesinde kosmosa atildi Radio sexs Yuri Levitan saat UTC 07 45 de ucus elani ile Moskva radiosunun proqramini kesdi 3 Titovun orbitde serbest dusmesinden sonra planlasdirilmis yemeklerinden birini yemeye cehd ederken qusmasi bas verdi Sovet kosmik proqrami resmileri gunahin Titovun vestibulyar sistemindeki pozulmalarda oldugunu guman edirdiler ve bu onlari indiki kimi taninan seyle bagli erken arasdirmalara baslamaga mecbur edirdi Titovun bu veziyyeti yasayan ilk kosmonavt olduguna inanilir 3 8 9 Titov ilk orbitinde Afrika uzerinden kecerken ve yeddinci orbitin sonunda yeniden kecerken kapsulun movqeyini bir muddet el ile idare etdi Titov ilk orbitinin sonunda Sovet Ittifaqinin uzerinden kecerken Sovet Ittifaqinin Bas naziri Nikita Xrussovla salamlasaraq Qaqarinin qehremanligini tekrarladi 1 3 Onun ucusu zamani orbitden ilk mexaniki fotosekiller cekildi ve bununla da kosmosdan Yerin ilk fotosekilleri ucun rekord mueyyen edildi 10 O hemcinin pesekar keyfiyyetli Konvas Avtomat kinokamerasindan istifade ederek on deqiqe erzinde Yer kuresini lente alan ilk insan idi 11 12 Kapsulun goyertesindeki kamera Titov besinci orbitde Sovet erazisi uzerinden kecerken onun gulen sekillerini yere otururdu Titov yeddinci orbitde yuxuya getdi o yuxu muddetinin planlasdirilmis bitme vaxtindan 37 deqiqe sonra oyandi 1 Yuxu Titovun ciddi narahatligini aradan qaldirmadi oyandiqdan sonra da ozunu cox pis hiss edirdi 12 orbitden sonra Titovun veziyyeti qefilden duzelmeye basladi 13 293 294Kosmik geminin istifade etdiyi radiotezlikler haqqinda etrafli melumat Titovun ucusundan evvel ictimaiyyete aciqlandi dunyadaki dinleme postlari Vostok 2 den ses ve telemetriya siqnallarini goturerek kosmos ucusunun saxta ola bileceyine dair subheleri aradan qaldirdi 3 Vostok 1 de oldugu kimi emr verildikde Vostok 2 xidmet modulu yeniden giris modulundan ayrila bilmedi ve birincisi hele de qosulmus halda yeniden giris basladi Birlesdirilmis modullar aerodinamik qizdirma onlari hele de bir yerde saxlayan qayislari yandirana qeder siddetle firlanirdi Titov planlasdi rildigi kimi kapsuldan atildi ve 7 avqust 1961 ci ilde saat UTC 07 18 de Saratov vilayetinin Krasni Kut yaxinliginda yere enmek ucun ayrica parasutle atildi 3 Atisdan bir az evvel Titov neyese baxmaq ucun basini cevirdi ve ona gore de atilan zaman uzunu debilqesine cirpdi ve burnu qanli oldu Vostok 2 nin enis yerinin koordinatlari 50 85276 N 47 02048 E Rusiya Federasiyasinin Saratov vilayetinin Krasni Kut seherinden 11 5 km cenubda yerlesir Yol kenarinda Vostok 2 missiyasina hesr olunmus iki abide var Daha boyuk olani 9 metr hundurluyunde gumuse boyanmis das heykeldir ve goye yoneldilmis tek qus qanadini xatirladir Qanadin merkezinde bir sira leleklere benzeyen biri digerinin ustunde olan bir sira ilgek bosluqlari var Qanad heykelinin sag terefinde hundurluyu 2 metr olan gumuse boyanmis kvadrat das blok on terefinde dairevi kunc var Das blokun bir terefinde kosmos debilqesi taxmis Titovun portreti diger terefinde missiyani xatirladan qirmizi boyali metn var 14 15 16 1964 cu ilde Vostok 2 kapsulu Vosxod kapsulu ucun planlasdirilan eksperimental parasut sisteminin sinaginda ballast cekisi kimi yeniden istifade edildi Prototip nasaz oldu ve Vostok 2 ni kicik parcalara ayirdi 2 117Istinadlar redakte 1 2 3 4 5 The First Day In Orbit PDF Flight London Iliffe Transport Publications 80 2736 208 17 August 1961 2019 06 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 12 1 2 3 Francis French Colin Burgess Into That Silent Sea Trailblazers of the Space Era 1961 1965 Lincoln Nebr University of Nebraska Press 2007 ISBN 978 0 8032 1146 9 OCLC 71210133 1 2 3 4 5 6 Grahn Sven The flight of Vostok 2 Sven s Space Place 2008 12 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 12 Ezell Edward Clinton Ezell Linda Neuman The Partnership A History of the Apollo Soyuz Test Project NASA History Series NASA NASA Special Publication 4209 1978 2007 08 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 17 Wade Mark Astronaut Statistics Encyclopedia Astronautica 2007 09 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 12 Foust Jeff Blue Origin launches Bezos on first crewed New Shepard flight SpaceNews 20 July 2021 1 October 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 Jul 2021 Missiles and Spaceflight PDF Flight London Iliffe Transport Publications 80 2741 467 21 September 1961 2019 06 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 12 Group Space Flight Described Part 2 PDF Flight London Iliffe Transport Publications 82 2791 389 391 6 September 1962 2012 10 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 03 17 Oman Charles M Lichtenburg Byron K Money Kenneth E Symptoms and Signs of Space Motion Sickness on SPACELAB 1 Crampton George redaktor Motion and Space Sickness illustrated CRC Press 17 January 1990 seh 218 ISBN 0 8493 4703 3 Reichhardt Tony The First Photographer in Space Air amp Space Magazine 2011 08 05 2021 05 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 19 Titov Encyclopedia Astronautica 27 December 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 February 2014 The first pictures of Earth marks 50 years 24 September 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 February 2014 Siddiqi Asif A Challenge To Apollo The Soviet Union and the Space Race 1945 1974 NASA 2006 10 08 tarixinde arxivlesdirilib Google Maps Vostok 2 Landing Site Monument Location 2022 04 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 12 27 Google Maps Vostok 2 Landing Site Monument Photo 2022 04 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 12 27 Google Maps Vostok 2 Landing Site Monument Photo closeup 2022 04 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 12 27 Menbe https az wikipedia org w index php title Vostok 2 amp oldid 6547749, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.