Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Vorontsovka döyüşü — Qafqaz İslam Ordusu ilə Gürcüstandakı Alman qoşunları arasında olmuş hərbi toqquşma.
| Vorontsovka döyüşü | |||
|---|---|---|---|
| I Dünya müharibəsi | |||
| Yeri | Vorontsovka kəndi | ||
| Səbəbi | Osmanlı qoşunlarının Tiflisə doğru hərəkəti | ||
| Nəticəsi | Osmanlı ordusunun qələbəsi | ||
| Ərazi dəyişikliyi | Vorontsovka | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
Arxa plan
Osmanlı dövləti Gürcüstan, Ermənistan və Azərbaycan ilə ayrı-ayrı dostluq və əməkdaşlıq müqavilələri imzalamaq üçün çalışırdı. Türkiyə Qafqazda edəcəyi hərbi hərəkatın təhlükəsiz bir şəkildə yürüdülə bilməsi üçün bəzi strateji bölgələrlə dəmir yollarını nəzarəti altına almaq və erməni və gürcü qüvvələrinin türk hərbi hərəkatına müdaxilə edə bilməyəcək bir vəziyyətə gətirilməsini təmin etmək istəyirdi. Türklərin gürcü və ermənilərə qəbul etdirməyə çalışdığı bu istəklərə almanlar şiddətlə qarşı çıxdı. Almanlar gürcülərlə Potidə imzaladıqları müqavilə ilə Batum-Tiflis dəmir yolunun nəzarətini ələ keçirdilər. Bununla da kifayətlənməyən almanlar ruslara əsir düşən əsgərlərindən birliklər qurmağa başladılar. Ermənilər isə Tiflis-Culfa dəmir yolunun nəzarətini almanlara vermək istəyirdilər. Osmanlı dövləti bu dəyişikliklər qarşısında lazım gələn çalışmaları sürətlə tamamlayaraq, istəklərini qəbul etdirdi. Batumda 31 may 1918-ci ildə ermənilərlə, 3 iyun 1918-ci ildə də gürcülərlə dostluq və əməkdaşlıq müqavilələri imzaladı.
Bu yenilik Almaniya ilə Osmanlı dövlətinin arasını açmaqda gecikmədi. Başkomandan vəkili Ənvər paşa Türkiyə ilə Almaniya arasında ortaya çıxan bəzi anlaşılmazlıqları çözmək üçün Osmanlı Orduları kurmay başqanı alman generalı Von Seeckt ilə Batuma getdi. Məsələ burada gen-bol araşdırıldı.
Döyüş
3-cü Ordu komandanı Gümrüdəki türk hərbi birliklərinin Tiflis üzərinə yürüməsini əmr etdi. 10 iyun 1918-ci ildə irəli hərəkata başlayan birliklər qarşılarına çıxan gürcü-alman birləşmiş qüvvələrini dağıtdı. Bəzi alman zabit və əsgərlərini də əsir etdilər.
Qeyd etmək lazımdır ki, bu döyüş I Dünya Müharibəsində müttəfiqlərin bir-biri ilə döyüşə girdiyi yeganə döyüşdür.
Nəticə
Alman baş qərargahının Ənvər paşa nəzdində dövrəyə girməsi nəticəsində əsirlər sərbəst buraxıldı, türk əsgəri də irəli hərəkatı dayandırdı. Bu dəyişikliklərə baxmayaraq almanlar qısa bir müddət sonra türk əsgərinin Gürcüstandakı dəmir yollarından faydalanmasına müxtəlif əngəllər çıxarmağa davam etdilər.
Vəhib paşa vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı.
İstinadlar
- Reynolds, Michael A. (May 2009). "Buffers, not Brethren: Young Turk Military Policy in the First World War and the Myth of Panturanism".
- Ajun Kurter, Türk Hava Kuvvetleri Tarihi, Cilt: IV, 3rd edition, Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı, 2009, p. 92. (in Turkish)
- Kurat, Türkiyə və Rusiya, s. 529
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vorontsovka doyusu Qafqaz Islam Ordusu ile Gurcustandaki Alman qosunlari arasinda olmus herbi toqqusma Vorontsovka doyusuI Dunya muharibesiYeri Vorontsovka kendiSebebi Osmanli qosunlarinin Tiflise dogru hereketiNeticesi Osmanli ordusunun qelebesiErazi deyisikliyi VorontsovkaMunaqise terefleriGurcustan Respublikasi Osmanli ImperiyasiKomandan lar bilinmir Enver Pasa Nuru pasaTereflerin quvvesi10 000 nefer quvve 6 000 nefer quvve 3 000 nefer quvveItkiler9 000 570Arxa planOsmanli dovleti Gurcustan Ermenistan ve Azerbaycan ile ayri ayri dostluq ve emekdasliq muqavileleri imzalamaq ucun calisirdi Turkiye Qafqazda edeceyi herbi herekatin tehlukesiz bir sekilde yurudule bilmesi ucun bezi strateji bolgelerle demir yollarini nezareti altina almaq ve ermeni ve gurcu quvvelerinin turk herbi herekatina mudaxile ede bilmeyecek bir veziyyete getirilmesini temin etmek isteyirdi Turklerin gurcu ve ermenilere qebul etdirmeye calisdigi bu isteklere almanlar siddetle qarsi cixdi Almanlar gurculerle Potide imzaladiqlari muqavile ile Batum Tiflis demir yolunun nezaretini ele kecirdiler Bununla da kifayetlenmeyen almanlar ruslara esir dusen esgerlerinden birlikler qurmaga basladilar Ermeniler ise Tiflis Culfa demir yolunun nezaretini almanlara vermek isteyirdiler Osmanli dovleti bu deyisiklikler qarsisinda lazim gelen calismalari suretle tamamlayaraq isteklerini qebul etdirdi Batumda 31 may 1918 ci ilde ermenilerle 3 iyun 1918 ci ilde de gurculerle dostluq ve emekdasliq muqavileleri imzaladi Bu yenilik Almaniya ile Osmanli dovletinin arasini acmaqda gecikmedi Baskomandan vekili Enver pasa Turkiye ile Almaniya arasinda ortaya cixan bezi anlasilmazliqlari cozmek ucun Osmanli Ordulari kurmay basqani alman generali Von Seeckt ile Batuma getdi Mesele burada gen bol arasdirildi Doyus3 cu Ordu komandani Gumrudeki turk herbi birliklerinin Tiflis uzerine yurumesini emr etdi 10 iyun 1918 ci ilde ireli herekata baslayan birlikler qarsilarina cixan gurcu alman birlesmis quvvelerini dagitdi Bezi alman zabit ve esgerlerini de esir etdiler Qeyd etmek lazimdir ki bu doyus I Dunya Muharibesinde muttefiqlerin bir biri ile doyuse girdiyi yegane doyusdur NeticeAlman bas qerargahinin Enver pasa nezdinde dovreye girmesi neticesinde esirler serbest buraxildi turk esgeri de ireli herekati dayandirdi Bu deyisikliklere baxmayaraq almanlar qisa bir muddet sonra turk esgerinin Gurcustandaki demir yollarindan faydalanmasina muxtelif engeller cixarmaga davam etdiler Vehib pasa vezifesinden uzaqlasdirildi IstinadlarReynolds Michael A May 2009 Buffers not Brethren Young Turk Military Policy in the First World War and the Myth of Panturanism Ajun Kurter Turk Hava Kuvvetleri Tarihi Cilt IV 3rd edition Turk Hava Kuvvetleri Komutanligi 2009 p 92 in Turkish Kurat Turkiye ve Rusiya s 529Hemcinin baxSiniq korpu doyusu Qafqaz Islam Ordusu