Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Vitni dağı (ing. Mount Whitney) — ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Tulare və İnyo qraflıqlarında yerləşən dağ. Vitni dağının hündürlüyü 4.421 m olub Alyaska xaricində ABŞ-nin ən hündür dağ zirvəsidir. Şimali Amerika qitəsinin ən alçaq yeri olan Ölüm Dərəsi Milli Parkındakı Badvater hövzəsi (-84 m) ilə şimal-qərbində yerləşən və ABŞ-nin ən hündür ikinci dağı olan Vitni dağı arasındakı məsafə 136,2 km-dir. Vitni dağının qərb yamacları Sekvoya Milli Parkının sərhədləri içərisindədir. Şərq yamacları isə İnyo qraflığı tərəfindən İnyo Milli Meşəsi adı ilə qorunur. Vitni dağına gedən Vitni Dağı Yürüyüş Zolağının uzunluğu 341 km-dir.
| Vitni dağı | |
|---|---|
| ing. Mount Whitney | |
 Vitni dağı | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Dağ sistemi | Syerra Nevada |
| Dağ silsiləsi | Syerra-Nevada (ABŞ) |
| Mütləq hündürlüyü | 4.421 m |
| Nisbi hündürlüyü | 3.073 m |
| İlk fəthi | 18 avqust 1873 Çarlz Beqole, Albert Conson və Con Lukas. |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  ABŞ |
| Əyalət | |
| Rayon |
|
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Vitni dağı Syerra Nevada dağlarının bir zirvəsidir. Ən yaxınlıqda olan Lone Pin şəhərindən 3,5 km uzaqlığındadır.
Vitni dağında Alp iqlimi hakimdir. Dağda əsasən tundra bitkiləri yayılmışdır. Zirvənin yaxınlığında isə demək olar ki, bitki bitmir. Dağda ancaq müvəqqəti heyvan növləri (məsələn, kəpənəklər) yaşayır.
Hündürlüyü
İllər boyunca Vitni dağının hündürlüyü dəyişmişdir. Zirvəyə qoyulmuş keçmiş hündürlük zirvəsinə görə hündürlük 14.496,811 ayaqdır. AB Geodesik Survey quruluşunun zirvəyə boz lövhə qoymuşdur. 1929-cu ildə aparılan ölçülərə görə isə dağın hündürlüyü 14.494 ayaq göstərilmiş və belə də qəbul olunmuşdur. Amma XX əsrdə texnologiya inkişaf etmiş, keçmiş hesablama nöqtələri dəqiqliklə ölçülmüş və ölçü standartı dəyişmişdir. 1988-ci ildə yeni standart qəbul edilmişdir. Yeni ölçümə görə Vitni dağının hündürlüyü 14.505 ayaq (yani 4421 m) olaraq qəbul edilmişdir.
Geologiya
Vitni dağı qranitdən ibarətdir. Bu qranit Syerra Nevada dağlarının əmələ gəldiyi qranitlə eynidir. Təbaşir dövründə okean tavasının yer tavası ilə toqquşub altına girməsi nəticəsində Vitni dağı əmələ gəlmişdir. Son 2-10 milyon il ərzində Syerra Nevada dağlarının hündürlüyü artmış, eroziya nəticəsində üst təbəqə parçalanaraq qranit ortaya çıxmışdır.
Vitni dağının şərq yamacları qərb yamaclarından daha dikdir. Buna səbəb Syerra Nevada dağları geoloji lövhəsinin xüsusi şəkildə hərəkət etməsidir. Bu lövhə sanki qərbdə sabit olub şərqə meyil etməkdədir.
Qalereya
-
![image]()
Şərq yamacları -
![image]()
Smitsonian daxması. -
![image]()
Turistləri qorumaq üçün.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vitni dagi ing Mount Whitney ABS nin Kaliforniya statinin Tulare ve Inyo qrafliqlarinda yerlesen dag Vitni daginin hundurluyu 4 421 m olub Alyaska xaricinde ABS nin en hundur dag zirvesidir Simali Amerika qitesinin en alcaq yeri olan Olum Deresi Milli Parkindaki Badvater hovzesi 84 m ile simal qerbinde yerlesen ve ABS nin en hundur ikinci dagi olan Vitni dagi arasindaki mesafe 136 2 km dir Vitni daginin qerb yamaclari Sekvoya Milli Parkinin serhedleri icerisindedir Serq yamaclari ise Inyo qrafligi terefinden Inyo Milli Mesesi adi ile qorunur Vitni dagina geden Vitni Dagi Yuruyus Zolaginin uzunlugu 341 km dir Vitni dagiing Mount WhitneyVitni dagiUmumi melumatlarDag sistemi Syerra NevadaDag silsilesi Syerra Nevada ABS Mutleq hundurluyu 4 421 mNisbi hundurluyu 3 073 mIlk fethi 18 avqust 1873 Carlz Beqole Albert Conson ve Con Lukas Yerlesmesi36 34 43 sm e 118 17 31 q u Olke ABSEyalet KaliforniyaRayon Inyo Tulare Vitni dagi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaVitni dagi Syerra Nevada daglarinin bir zirvesidir En yaxinliqda olan Lone Pin seherinden 3 5 km uzaqligindadir Vitni daginda Alp iqlimi hakimdir Dagda esasen tundra bitkileri yayilmisdir Zirvenin yaxinliginda ise demek olar ki bitki bitmir Dagda ancaq muveqqeti heyvan novleri meselen kepenekler yasayir HundurluyuIller boyunca Vitni daginin hundurluyu deyismisdir Zirveye qoyulmus kecmis hundurluk zirvesine gore hundurluk 14 496 811 ayaqdir AB Geodesik Survey qurulusunun zirveye boz lovhe qoymusdur 1929 cu ilde aparilan olculere gore ise dagin hundurluyu 14 494 ayaq gosterilmis ve bele de qebul olunmusdur Amma XX esrde texnologiya inkisaf etmis kecmis hesablama noqteleri deqiqlikle olculmus ve olcu standarti deyismisdir 1988 ci ilde yeni standart qebul edilmisdir Yeni olcume gore Vitni daginin hundurluyu 14 505 ayaq yani 4421 m olaraq qebul edilmisdir GeologiyaVitni dagi qranitden ibaretdir Bu qranit Syerra Nevada daglarinin emele geldiyi qranitle eynidir Tebasir dovrunde okean tavasinin yer tavasi ile toqqusub altina girmesi neticesinde Vitni dagi emele gelmisdir Son 2 10 milyon il erzinde Syerra Nevada daglarinin hundurluyu artmis eroziya neticesinde ust tebeqe parcalanaraq qranit ortaya cixmisdir Vitni daginin serq yamaclari qerb yamaclarindan daha dikdir Buna sebeb Syerra Nevada daglari geoloji lovhesinin xususi sekilde hereket etmesidir Bu lovhe sanki qerbde sabit olub serqe meyil etmekdedir QalereyaSerq yamaclari Smitsonian daxmasi Turistleri qorumaq ucun