Valqa (est.Valga, alm.Walk, 1920-ci ilə gədər Valk -rus.Валк, keçmiş adı rus.Vleh) — Estoniyanın cənubundakı Vаlqаmаа bölgəsinin inzibati mərkəzi. Pedeli çayının sahilində yerləşir. Şəhərin sahəsi 16,5 km² təşkil edir. Tartuya qədər məsafə 89 km, Pyarnuya gədər 144 km, Tallinə gədər 245 km, 175 km Riqaya və Pskova 170 km-ə bərabərdir. Valqa dəmir və avtomobil yollarının kəsişməsində yerləşir. Estoniyanın və Latviyanın Şengen birliyinə daxil olması ilə Valqa və Valka şəhərləri arasında ümumi ictimai avtobus nəqliyyatının işə düşdüyü elan olunmuşdur.
Şəhərin əsası 1286-cı ildə Valk adı ilə qoyulub. Rusiya İmperiyası dövründə şəhər Liflyandiya quberniyasının tərkibinə daxil edilmişdi. 1950—1991-ci illərdə Valqa Valqa rayonunun mərkəzi idi.
1286: Valqa (Alman adı Walk altında) Riqa şəhər reyestrinə ilk dəfə adı çəkilir.
1298, 1329, 1345: Walk ikinci və üçüncü dəfə Böyük Gedimin və Algirdas hersoqlarının başçılıq edən litvalılar tərəfindən talan edilir.
1419: Valqa Livoniya Konfederasiyasının əyalət və iqamətqahı olur.
1481: ruslar tərəfindən hücuma uğrayır.
1501: ruslar tərəfindən başqa basqın zamanı beşinci dəfə yandırılıb.
1558: Livoniya müharibəsi zamanı, Walk orta əsr qəsəbəsi tamamilə məhv edilir.
1584 11 iyun: Polşa kralı Stefan Batori tərəfindən şəhər statusuna qaldırılır.
1590 17 aprel: Polşa Kralı, III Sigizmund Vaza, nizamnamə ikinci dəfə ratifikasiya edir. Valqaya yenidən şəhər statusu verilir.
1600: 42 ev xassələri göstərən ilk şəhər xəritəsi,. Bu şəhər 7 km uzunluğunda və 0,5 arasında və 0.25 km genişdir.
1626: Polşa-İsveç müharibəsi nəticəsində Valqa İsveçin tərkibinə daxil olur. Martın 6-da İsveç kralı Gustav Adolf mövcud güzəştləri təsdiqləyir.
1721: Böyük Şimal müharibəsi nəticəsində Valqa Estoniya ilə birlikdə Rusiya İmperiyasının tərkibinə daxil edilir.
1764 5 oktyabr: II Yekaterina şəhərə yenidən status verir.
1780: İlk daş binalar inşa olunur: bir kilsə, məktəb tikilir.
1816: Müqəddəs İohann Kilsəsinin binası başa çatmışdır.
1876: Walkscher Anzeiger, Alman Valga ilk qəzeti, verilir.
1889: Valqa dəmiryol stansiyası açılır. İyulun 22-də Tartu-Valqa dəmiryol xətti rəsmən açılmışdır.
1890 16 dekabr: Valqa səbirlilik Cəmiyyəti təsis edilir.
1901 7 dekabr: Valqaada yaşayan Baltik Almanlar seçkilərdə qalib qəlir - bu kimyaçı Yohan Märtson olur. O Valqanın meri seçilir.
1904 22 May: Estoniya şair və yazıçı Paul Viiding Valqada anadan olur.
1908 24 iyun: Estoniya hərbi komandiri Alfons Rebane Valqada anadan olur.
1909: Säde binasının tikintisi başlanmışdır (memar Georg Hellat).
1917: Alman zeppelin şəhər üzərində uçur və əsas hədəf olaraq dəmiryol stansiyasını tutur, yüksəklikdən qırx partlayıcı bombalar düşür.
1920 1 iyul: Britaniya nümayəndəsi polkovnik SG Tallents qəti Estoniya və Latviya arasında sərhəd yaradır. Valqa təyin olmuş yeni sərhəddə əsasən Estoniyanın tərkibində qalır.
1921-ci il 11 fevral: Estoniya hökumətinin sərəncamı Valqa ilçə ərazisində yaradır. Valga bir ilçe mərkəzində olur.
1940 17 avqust: Sovet işğal başlayır və burada Estonların və Latışların kütləvi deportasiyaları başlayır.
1941 9 İyul: Valga alman qoşunları tərəfindən işğal edilir.
1944 19 Sentyabr: Valqa yaxınlığında gedən ağır döyüşlər zamanı Estoniya alman işğalından azad edilir. Bu dərhal Estoniyanın Sovet işğalı ilə əvəz olunur.
1989 24 fevral: yenidən qurulmuş müstəqillik dövründə ilk Estoniya bayrağı 12 ASA küçəsində dalğalanır.
1993 17 oktyabr: müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra bələdiyyə məclis ilk azad seçkilər keçirilir.
İqtisadiyyat
Valqa əhəmiyyətli sənaye mərkəzidir. Sənaye istehsalında 10 şirkət çalışır və bu onlara 2010-cu ildə 700 milyon avro gəlir gətirib. Həmçinin burada geyim və ayaqqabı sənayesi, metal emalı və mebel sənayesi də ikişaf etmişdir.
Valqa sürətlə inkişaf edir. 1996-cı ildən, əhalinin həyat keyfiyyəti, mərkəzi kitabxana, Valga stadionunun, muzey, Valga Xəstəxanası və mədəniyyət və hobbi mərkəzləri, o cümlədən bir neçə bina təmiri ilə xeyli yaxşılaşmışdır. Addım-addım məktəblər və uşaq bağçaları da təkmilləşdirilərək təmir olunur. 2003-cü ildən şəhərin su keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması üçün yeni su təmizləyici stansiya istismara verilmişdir.
İqlimi
Valqa'nın iqlim dəniz xüsusiyyətləri ilə mülayim kontinentaldır. Valqa adətən mülayim qışı və davamlı, lakin qısa yay iqlimi ilə xüsusiyyətlənir. Şablon:YMin iqlimi
Valqa şəhərində ilk təhsil mərkəzləri (əsasən orta məktəblər), 1788-ci ildən mövcuddur. XIX əsrdə şəhərdə artıq inkişaf etmiş təhsil ocaqları yaranmışdır. Şəhər əhalisinin müxtəlifliyi, Valqada eston, latış, rus, alman dillərində məktəblərin yaranmasına səbəb oldu.
Marşrut
Avtomobildə: Şəhəri Yıhvi - Narva, Uulu ( Pyarnu ), Vıru və Riqanı birləşdirən şosse keçir. Valqanın Tartuya şosse ilə 89, Pyarnuya 144, Tallinə 245, Riqaya 175, Pskova 170 km məsafəsi var.
Qalereya
Valqa ratuşası
Valga Yaani kilsəsi
Valganın Fridrix Teodor Şubert tərəfindən yaradılmış topoqrafik xəritəsi, 1850–1890-cı illər
Valqanın xəritəsi
Estoniya-Latviya sərhəd punktu Valqa 2007-ci il
Valqa'nın cənub hissəsi
Valqada doğulmuş tanınmışlar
Woldemar von Glasenapp (1812–1895) Rusiya İmperiya Flotunun keçmiş vitse-admiralı.
Alfred Neuland (1895–1966) 1920-ci ildə Antverpendə keçirilən olympiyadanın gümüş medalçısı
Kazimierz Świątek (1914–2011) kardinal, həmçinin Minsk-Mogilyovun arxiyepiskopu
Tiit Vähi (* 1947) Estoniya siyasətçisi və sahibkarı.
Andrus Värnik (* 1977) yüngül atletikaçı.
Qardaşlaşmış şəhərlər
Valqa aşağıdakı şəhərlərlə qardaşlaşmış şəhərdir :
Establishment of common public bus transport (Presentation)
Население районов, городов и поселков городского типа Эстонской ССР : по данным Всесоюзной переписи населения на 15 января 1970 года. Таллинн, 1972.
Eesti Vabariigi maakondade, linnade ja alevite rahvastik. 1. osa, Rahvaarv rahvuse, perekonnaseisu, hariduse ja elatusallikate järgi : 1989. a. rahvaloenduse andmed : statistikakogumik. Tallinn, 1990, lk. 27
Eesti Vabariigi maakondade, linnade ja alevite rahvastik. 1. osa, Rahvaarv rahvuse, perekonnaseisu, hariduse ja elatusallikate järgi : 1989. a. rahvaloenduse andmed : statistikakogumik. Tallinn, 1990, lk. 32
Päring Statistikaameti andmebaasist
Päring Statistikaameti andmebaasist
"Valga". Valga. İstifadə tarixi: 25 February 2016.
Ajaleht Walk (vene keeles) 2015-01-02 at the Wayback Machine
Valga kaartidel (ingliskeelne teave)
Valga linn ja Valga Maakond kaartidel (ingliskeelne)
Avqust 12, 2021
valqa, valga, walk, 1920, ilə, gədər, valk, Валк, keçmiş, adı, vleh, estoniyanın, cənubundakı, vаlqаmаа, bölgəsinin, inzibati, mərkəzi, pedeli, çayının, sahilində, yerləşir, şəhərin, sahəsi, təşkil, edir, tartuya, qədər, məsafə, pyarnuya, gədər, tallinə, gədər. Valqa est Valga alm Walk 1920 ci ile geder Valk rus Valk kecmis adi rus Vleh Estoniyanin cenubundaki Valqamaa bolgesinin inzibati merkezi Pedeli cayinin sahilinde yerlesir Seherin sahesi 16 5 km teskil edir Tartuya qeder mesafe 89 km Pyarnuya geder 144 km Talline geder 245 km 175 km Riqaya ve Pskova 170 km e beraberdir Valqa demir ve avtomobil yollarinin kesismesinde yerlesir Estoniyanin ve Latviyanin Sengen birliyine daxil olmasi ile Valqa ve Valka seherleri arasinda umumi ictimai avtobus neqliyyatinin ise dusduyu elan olunmusdur 2 ValqaBayraq Gerb57 46 37 sm e 26 01 52 s u Olke EstoniyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1286Sahesi 16 65 km 31 dekabr 2016 1 EhalisiEhalisi 12 539 neferReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 372 8 10 372 76Poct indeksi 68230Valqa Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarix 2 Iqtisadiyyat 3 Iqlimi 4 Ehali 5 Medeniyyet 6 Idman 7 Tehsil 8 Marsrut 9 Qalereya 10 Valqada dogulmus taninmislar 11 Qardaslasmis seherler 12 Istinadlar 13 Hemcinin bax 14 Xarici kecidlerTarix RedakteSeherin esasi 1286 ci ilde Valk adi ile qoyulub Rusiya Imperiyasi dovrunde seher Liflyandiya quberniyasinin terkibine daxil edilmisdi 1950 1991 ci illerde Valqa Valqa rayonunun merkezi idi 1286 Valqa Alman adi Walk altinda Riqa seher reyestrine ilk defe adi cekilir 1298 1329 1345 Walk ikinci ve ucuncu defe Boyuk Gedimin ve Algirdas hersoqlarinin basciliq eden litvalilar terefinden talan edilir 1419 Valqa Livoniya Konfederasiyasinin eyalet ve iqametqahi olur 1481 ruslar terefinden hucuma ugrayir 1501 ruslar terefinden basqa basqin zamani besinci defe yandirilib 1558 Livoniya muharibesi zamani Walk orta esr qesebesi tamamile mehv edilir 1584 11 iyun Polsa krali Stefan Batori terefinden seher statusuna qaldirilir 1590 17 aprel Polsa Krali III Sigizmund Vaza nizamname ikinci defe ratifikasiya edir Valqaya yeniden seher statusu verilir 1600 42 ev xasseleri gosteren ilk seher xeritesi Bu seher 7 km uzunlugunda ve 0 5 arasinda ve 0 25 km genisdir 1626 Polsa Isvec muharibesi neticesinde Valqa Isvecin terkibine daxil olur Martin 6 da Isvec krali Gustav Adolf movcud guzestleri tesdiqleyir 1721 Boyuk Simal muharibesi neticesinde Valqa Estoniya ile birlikde Rusiya Imperiyasinin terkibine daxil edilir 1764 5 oktyabr II Yekaterina sehere yeniden status verir 1780 Ilk das binalar insa olunur bir kilse mekteb tikilir 1816 Muqeddes Iohann Kilsesinin binasi basa catmisdir 1876 Walkscher Anzeiger Alman Valga ilk qezeti verilir 1889 Valqa demiryol stansiyasi acilir Iyulun 22 de Tartu Valqa demiryol xetti resmen acilmisdir 1890 16 dekabr Valqa sebirlilik Cemiyyeti tesis edilir 1901 7 dekabr Valqaada yasayan Baltik Almanlar seckilerde qalib qelir bu kimyaci Yohan Martson olur O Valqanin meri secilir 1904 22 May Estoniya sair ve yazici Paul Viiding Valqada anadan olur 1908 24 iyun Estoniya herbi komandiri Alfons Rebane Valqada anadan olur 1909 Sade binasinin tikintisi baslanmisdir memar Georg Hellat 1917 Alman zeppelin seher uzerinde ucur ve esas hedef olaraq demiryol stansiyasini tutur yukseklikden qirx partlayici bombalar dusur 1920 1 iyul Britaniya numayendesi polkovnik SG Tallents qeti Estoniya ve Latviya arasinda serhed yaradir Valqa teyin olmus yeni serhedde esasen Estoniyanin terkibinde qalir 1921 ci il 11 fevral Estoniya hokumetinin serencami Valqa ilce erazisinde yaradir Valga bir ilce merkezinde olur 1940 17 avqust Sovet isgal baslayir ve burada Estonlarin ve Latislarin kutlevi deportasiyalari baslayir 1941 9 Iyul Valga alman qosunlari terefinden isgal edilir 1944 19 Sentyabr Valqa yaxinliginda geden agir doyusler zamani Estoniya alman isgalindan azad edilir Bu derhal Estoniyanin Sovet isgali ile evez olunur 1989 24 fevral yeniden qurulmus musteqillik dovrunde ilk Estoniya bayragi 12 ASA kucesinde dalgalanir 1993 17 oktyabr musteqilliyini berpa etdikden sonra belediyye meclis ilk azad seckiler kecirilir Iqtisadiyyat RedakteValqa ehemiyyetli senaye merkezidir Senaye istehsalinda 10 sirket calisir ve bu onlara 2010 cu ilde 700 milyon avro gelir getirib Hemcinin burada geyim ve ayaqqabi senayesi metal emali ve mebel senayesi de ikisaf etmisdir Valqa suretle inkisaf edir 1996 ci ilden ehalinin heyat keyfiyyeti merkezi kitabxana Valga stadionunun muzey Valga Xestexanasi ve medeniyyet ve hobbi merkezleri o cumleden bir nece bina temiri ile xeyli yaxsilasmisdir Addim addim mektebler ve usaq bagcalari da tekmillesdirilerek temir olunur 2003 cu ilden seherin su keyfiyyetinin yaxsilasdirilmasi ucun yeni su temizleyici stansiya istismara verilmisdir Iqlimi RedakteValqa nin iqlim deniz xususiyyetleri ile mulayim kontinentaldir Valqa adeten mulayim qisi ve davamli lakin qisa yay iqlimi ile xususiyyetlenir Sablon YMin iqlimiEhali RedakteIl Ehali1881 4 2001897 10 9221922 9 5001934 10 8001939 10 419 Il Ehali1940 10 4021959 13 3001970 17 0001979 18 5001989 17 700 Il Ehali1990 13 3902000 14 3522006 13 3642009 12 9982012 12 539Ehali 1970 3 1979 4 1989 5 2000 6 2011 7 il il il il Umumi 16795 100 18474 100 17722 100 14323 100 12261 100estonlar 9635 57 37 10052 54 41 9383 52 95 8970 62 63 7886 64 32ruslar 5241 31 21 6164 33 37 6140 34 65 3913 27 32 3224 26 29ukraynalilar 554 3 30 766 4 15 720 4 06 421 2 94 386 3 15beloruslar 170 1 01 322 1 74 307 1 73 211 1 47 156 1 27latislar 382 2 27 448 2 43 456 2 57 334 1 88 262 2 14finler 121 0 72 136 0 74 126 0 71 99 0 69 55 0 45basqalari 692 4 12 586 3 17 590 3 33 375 2 62 292 2 38Medeniyyet RedakteSeherde heftede uc defe Valgamaalane estonca ve Valk rusca adli qezetler nesr olunur Valqa serhed seheridir onun tarixi erzinde her bir dovlet oz tesirini qoymuslar Baximli abideleri Muqeddes Ruh Roma Katolik Kilsesi Apostol Kilsesi Bazar meydani yaxinliginda yerlesen ve Estoniya Apostol Pravoslav Kilsesinin dord mebedlerinden biridir Yaani kilsesiIdman RedakteFC Warrior Valga Esiliigada Valqa seherini temsil edir Valga CKE Inkasso Korvpalli Meistriliigada oynayibTehsil RedakteValqa seherinde ilk tehsil merkezleri esasen orta mektebler 1788 ci ilden movcuddur XIX esrde seherde artiq inkisaf etmis tehsil ocaqlari yaranmisdir Seher ehalisinin muxtelifliyi Valqada eston latis rus alman dillerinde mekteblerin yaranmasina sebeb oldu Marsrut RedakteAvtomobilde Seheri Yihvi Narva Uulu Pyarnu Viru ve Riqani birlesdiren sosse kecir Valqanin Tartuya sosse ile 89 Pyarnuya 144 Talline 245 Riqaya 175 Pskova 170 km mesafesi var Qalereya Redakte Valqa ratusasi Valga Yaani kilsesi Valganin Fridrix Teodor Subert terefinden yaradilmis topoqrafik xeritesi 1850 1890 ci iller Valqanin xeritesi Estoniya Latviya serhed punktu Valqa 2007 ci il Valqa nin cenub hissesiValqada dogulmus taninmislar RedakteWoldemar von Glasenapp 1812 1895 Rusiya Imperiya Flotunun kecmis vitse admirali Alfred Neuland 1895 1966 1920 ci ilde Antverpende kecirilen olympiyadanin gumus medalcisi Kazimierz Swiatek 1914 2011 kardinal hemcinin Minsk Mogilyovun arxiyepiskopu Tiit Vahi 1947 Estoniya siyasetcisi ve sahibkari Andrus Varnik 1977 yungul atletikaci Qardaslasmis seherler RedakteValqa asagidaki seherlerle qardaslasmis seherdir 8 Durbuy Belcika Hallsberq Isvec Haparanda Isvec Kalundborq Danimarka Kobylnica Polsa Koscielisko Polsa Lubz Almaniya Novqorod Rusiya Oakland ABS Orimattila Finlandiya Tornio Finlandiya Uusikaupunki Finlandiya Valka Latviya Osthammar IsvecIstinadlar Redakte Maakatastri statistika Land Board lt a href https wikidata org wiki Track Q5401570 gt lt a gt Establishment of common public bus transport Presentation Naselenie rajonov gorodov i poselkov gorodskogo tipa Estonskoj SSR po dannym Vsesoyuznoj perepisi naseleniya na 15 yanvarya 1970 goda Tallinn 1972 Eesti Vabariigi maakondade linnade ja alevite rahvastik 1 osa Rahvaarv rahvuse perekonnaseisu hariduse ja elatusallikate jargi 1989 a rahvaloenduse andmed statistikakogumik Tallinn 1990 lk 27 Eesti Vabariigi maakondade linnade ja alevite rahvastik 1 osa Rahvaarv rahvuse perekonnaseisu hariduse ja elatusallikate jargi 1989 a rahvaloenduse andmed statistikakogumik Tallinn 1990 lk 32 Paring Statistikaameti andmebaasist Paring Statistikaameti andmebaasist Valga Valga Istifade tarixi 25 February 2016 Hemcinin bax RedakteXarici kecidler Redakte Vikianbarda Valqa ile elaqeli mediafayllar var Valga linna koduleht Valga maakonna koduleht Valgamaa Valga linna Valga linna ajaloolised traditsioonid Ajaleht Valgamaalane Ajaleht Walk vene keeles Arxivlesdirilib 2015 01 02 at the Wayback Machine Valga kaartidel ingliskeelne teave Valga linn ja Valga Maakond kaartidel ingliskeelne Menbe https az wikipedia org w index php title Valqa amp oldid 6036738, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
