Ulu Ata — türk mifologiyasında yaradıcı tanrı. Ulu (Olı, Olu, Olo, Ulı) Ede olaraq da bilinər. Ulu Toyun və ya Ulu Tüyer olaraq da xatırlanar. Böyük Yaradıcı gücü ifadə edir. Yaradıcı gücün əsas istiqamətini işarələr. Mücərrəd bir varlıqdır. Ancaq zaman-zaman Ağ Ata yerinə istifadə edildiyi kimi, bəzən də Ağ Ana, Od Ana, Kün Ana, Torpaq Ana, Göy Ana (və ya Yel Ana) kimi yaradıcı qüvvələrin hamısını da özündə birləşdirir. Avropa və Hind-İran mədəniyyətində təbiətin ünsürləri dörd dənə olduğu halda Türk mədəniyyətində bu sayı beş olaraq ortaya çıxar: 1.Su, 2.Od (Atəş), 3.Göy (Hava), 4.Torpaq, 5.Gün (İşıq). Sür olaraq bilinən ruhu və şamanları yer üzünə o göndərmişdir. Ulu sözü şumer dilində də bənzər mənalar daşıyır.
Yakutların inanışlarındakı ən qarışıq quruluşlu motivlərdən biridir. Bir görüşə görə, Ürüng Ay Toyonun qardaşıdır. Digər bir görüşə görə isə itkin və naməlum göy ruhlarının lideridir. Ulu Toyon şamanların qoruyucusu olduğu bildirilir. Çox köhnə zamanlardan bəri "Ayıhı" olaraq bilinən yaxşı ruhların başıdır. [1] "Sür" olaraq bilinən ruhu, atəşi və şamanları insanlara göndərən odur. İstədiyində Abası ruhlarının qılığına bürünebilir. Səmanın yeddinci qatında yaşayan Ulu Toyon, bir çox Yaqut boyunun şamanlarının da qoruyucu ruhudur. Onun bir çox oğulu olduğu, bu oğlanların adlarının heyvan adlarına bənzədiyi və onların ağ və ya boz atlarla səmadan yerə endikləri deyilər.
Etimologiya
(Ul/Ol) kökünden türemiştir. Uca, böyük, çox, görkəmli deməkdir. Ululamak, hörmətlə xatırlamaq deməkdir. Bundan başqa ulumak sözü də qurdun müqəddəsliyi ilə əlaqəlidir. Monqolcada olon çoxluq və çoxluq bildirir. Tunqus dillərində ulen isə yaxşılıq mənası daşıyır.
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
türk, mifologiyasında, yaradıcı, tanrı, olı, ulı, olaraq, bilinər, toyun, tüyer, olaraq, xatırlanar, böyük, yaradıcı, gücü, ifadə, edir, yaradıcı, gücün, əsas, istiqamətini, işarələr, mücərrəd, varlıqdır, ancaq, zaman, zaman, yerinə, istifadə, edildiyi, kimi, . Ulu Ata turk mifologiyasinda yaradici tanri Ulu Oli Olu Olo Uli Ede olaraq da biliner Ulu Toyun ve ya Ulu Tuyer olaraq da xatirlanar Boyuk Yaradici gucu ifade edir Yaradici gucun esas istiqametini isareler Mucerred bir varliqdir Ancaq zaman zaman Ag Ata yerine istifade edildiyi kimi bezen de Ag Ana Od Ana Kun Ana Torpaq Ana Goy Ana ve ya Yel Ana kimi yaradici quvvelerin hamisini da ozunde birlesdirir Avropa ve Hind Iran medeniyyetinde tebietin unsurleri dord dene oldugu halda Turk medeniyyetinde bu sayi bes olaraq ortaya cixar 1 Su 2 Od Ates 3 Goy Hava 4 Torpaq 5 Gun Isiq Sur olaraq bilinen ruhu ve samanlari yer uzune o gondermisdir Ulu sozu sumer dilinde de benzer menalar dasiyir Yakutlarin inanislarindaki en qarisiq quruluslu motivlerden biridir Bir goruse gore Urung Ay Toyonun qardasidir Diger bir goruse gore ise itkin ve namelum goy ruhlarinin lideridir Ulu Toyon samanlarin qoruyucusu oldugu bildirilir Cox kohne zamanlardan beri Ayihi olaraq bilinen yaxsi ruhlarin basidir 1 Sur olaraq bilinen ruhu atesi ve samanlari insanlara gonderen odur Istediyinde Abasi ruhlarinin qiligina burunebilir Semanin yeddinci qatinda yasayan Ulu Toyon bir cox Yaqut boyunun samanlarinin da qoruyucu ruhudur Onun bir cox ogulu oldugu bu oglanlarin adlarinin heyvan adlarina benzediyi ve onlarin ag ve ya boz atlarla semadan yere endikleri deyiler Etimologiya Redakte Ul Ol kokunden turemistir Uca boyuk cox gorkemli demekdir Ululamak hormetle xatirlamaq demekdir Bundan basqa ulumak sozu de qurdun muqeddesliyi ile elaqelidir Monqolcada olon coxluq ve coxluq bildirir Tunqus dillerinde ulen ise yaxsiliq menasi dasiyir Hemcinin bax RedakteKayra Xan UlgenMenbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Mifologiya ile elaqedar olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Ulu Ata amp oldid 3262269, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
