Ulduz Kəşfiyyat İdarəsi - Osmanlı sultanı II Əbdülhəmid tərəfindən 1880-ci ildə yaradılmış türk tarixinin ilk mütəşəkkil kəşfiyyat idarəsi.
Tarixi
XIX əsrin sonlarında Osmanlı imperiyasının daxilində və imperiya xaricində baş verən hadisələr II Əbdülhəmidi birbaşa özünə tabe olan kəşfiyyat idarəsi yaratmağa sövq etdi. Bu cür hadisələrə öz vəziri də daxil olmaqla bir çoxlarının başqa dövlətlərin adından öz dövlətinə qarşı fəaliyyət göstərmələrini misal göstərmək olar. Bunun nəticəsində "Ulduz" Kəşfiyyat İdarəsi yaradıldı. "Ulduz" Kəşfiyyat İdarəsi digər idarələrdən fərqli olaraq, dövlətə yox, tək bir nəfərə bağlı şəkildə xidmət göstərirdi. İdarə bir müddət sonra Sultan II Əbdülhəmidin lehinə və əleyhinə fəaliyyət göstərənlər olmaqla iki yerə ayrıldı. İdarə ölkə daxilində, xüsusilə də erməni komitəçilərə qarşı kəşfiyyat fəaliyyətləri aparmaqla məşğul olurdu. Bununla yanaşı ölkə xaricində də yaxşı təşkilatlanmışdırlar. İdarə mənsubları Paris, Roma, London kimi müxtəlif mərkəzlərdəki şəxsləri və qurumları yaxından izləyirdilər. Çox qısa müddət ərzində geniş əraziyə yayılan xəfiyyələri sayəsində saraya hər ay 3000-dən çox jurnal gəlirdi. İdarənin fəaliyyəti 1908-ci ildə Sultan II Əbdülhəmidin taxtdan endirilməsinə qədər fəaliyyətini davam etdirdi. Osmanlı sultanının yaratdığı idarəsinin öz dövründə kəşfiyyat məlumatları əldə etmə və casusluq etməsindən ona qarşı istifadə edənlərə öz xatirələrində bu idarənin yaradılma məqsədləri haqqında belə demişdir:
Hökmdar təbəəsinin nə düşündüyünü, hansı şikayətləri olmasını bir tərəfdən öz valilərindən, qazilərindən hökumət mərifəti ilə xəbərdar olur, bir tərəfdən də məmalikin (dövlətin) ətraf-i ərbəəsindən (dörd tərəfindən), oralara yayılmış təkkələrin şeyxlərindən, dərvişlərindən məlumat (xəbərlər) əldə edir, buna əsasən də dövləti idarə edir. Cəddim Sultan Mahmud (II. Mahmud), bunlara səyyah (gezginci) dərvişləri də əlavə edərək kəşfiyyatı tevsi etmişdir (genişləndirmişdir). Mən taxta çıxdığım zaman da vəziyyət belə idi və belə də davam edirdi. Bir gün Londra Səfiri Musurus Paşadan, keçmiş Sədrəzəm və Sərəsgər Hüseyin Avni Paşanın İngilislərdən pul aldığını öyrəndim. Padişah namına (adına) dövləti idarə edən bir Sədrəzəm öz dövlətinə xəyanət edirsə, kəşfiyyat da əlbəttə ki məntiqə uyğun formada Saraya bu barədə bildirirdi. Şübhəyə düşdüm, mütəəssir oldum. Məhz bu günlərdə Mahmud (Cəlaləddin) Paşa yanıma gəldi və Gənc türklərdən bəziləri haqqında məlumat (xəbərlər) gətirdi. Bu xəbərlər mühüm idi. Özünə bunları necə öyrəndiyini soruşdum. Xüsusi bir kəşfiyyat təşkilatı qurmuş, bəzi əşxasın (şəxslərin) yaxınlarını pul ilə satın almışdı. Bu şəxslər də görüb eşitdiklərini xəbər verirlər, o da bunları əhəmmiyətlərinə görə qiymətləndirirdi. Lap istəyir qardaşımın əri olsun, dövlətin bir parçasında dövlətdən gizli bir kəşfiyyat qurulması doğru deyildi. Özünə bu təşkilatı dərhal mənə təhvil verməyi və ba-de-ma (bundan sonra) bu işlərlə məşğul olmamasını dedim. Təşkilatı mənə təhvil verdi; lakin buna görə çox incidi. Xarici dövlətlər öz məqsədlərinə xidmət edən şəxsləri vəzir və sədrəzəm vəzifəsinə qədər irəli çəkə bilmişdirlərsə, dövlətin təhlükə içində olmadığını demək olmazdı. Bu səbəbdən birbaşa özümə tabe olan kəşfiyyat idarəsi yaratmaq qərarına gəldim. Düşmənlərimin məlumat əldə edən idarə dedikləri məhz budur.
"Ulduz" Kəşfiyyat İdarəsində Sultan II. Əbdülhəmidin şəxsən etibarını qazanmış olan şəxslər vəzifəyə təyin edilmişdi. Kəşfiyyatçılar içərisində hər rütbədən və hər səviyyədən ad çıxarmış və ya o qədər nüfuzu olmayan şəxslər də vardı. Təşkilatda generallar, admirallar, valilər, hakimlər, professorlar, həkimlər, müəllimlər, jurnalistlər və başqa peşə sahibləri olmaqla 990 cəsus və 23 cəsus mərkəzi fəaliyyət göstərirdi. Rəsmi kəşfiyyatçıların diqqətini daha çox cəlb edən şəxslər sədr-əzəmlər idi. Sultan II Əbdulhəmidin səltənətinin ikinci yarısında cəsus qorxusundan, insanların üçüncü bir şəxs olan yerlərdə söhbət etməsi mümkünsüz bir hal almışdı və Avropaya qaçanların sayı artmışdı. Sultan II Əbdulhəmid, Kəşfiyyat İdarəsini ümumi və hərbi kəşfiyyatın əleyhinə daha da təkmilləşdirmişdi.
İdarə ləğv edildikdən sonra yüz minlərlə kəşfiyyat məlumatı saraydan alınaraq yandırıldı.
Ulduz Kəşfiyyat İdarəsi barədə seçilmiş əsərlər
II. Əbdülhəmid Əfsanəsi: Ulduz Kəşfiyyat İdarəsi
Türk Kəşfiyyat Tarixi: Ulduz Kəşfiyyat İdarəsi və Təşkilati-Məxsusədən MİT-ə
ulduz, kəşfiyyat, idarəsi, osmanlı, sultanı, əbdülhəmid, tərəfindən, 1880, ildə, yaradılmış, türk, tarixinin, mütəşəkkil, kəşfiyyat, idarəsi, mündəricat, tarixi, barədə, seçilmiş, əsərlər, həmçinin, xarici, keçidlər, istinadlartarixi, redaktə, əsrin, sonlarınd. Ulduz Kesfiyyat Idaresi Osmanli sultani II Ebdulhemid terefinden 1880 ci ilde yaradilmis turk tarixinin ilk mutesekkil kesfiyyat idaresi Mundericat 1 Tarixi 2 Ulduz Kesfiyyat Idaresi barede secilmis eserler 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidler 5 IstinadlarTarixi Redakte XIX esrin sonlarinda Osmanli imperiyasinin daxilinde ve imperiya xaricinde bas veren hadiseler II Ebdulhemidi birbasa ozune tabe olan kesfiyyat idaresi yaratmaga sovq etdi Bu cur hadiselere oz veziri de daxil olmaqla bir coxlarinin basqa dovletlerin adindan oz dovletine qarsi fealiyyet gostermelerini misal gostermek olar Bunun neticesinde Ulduz Kesfiyyat Idaresi yaradildi Ulduz Kesfiyyat Idaresi diger idarelerden ferqli olaraq dovlete yox tek bir nefere bagli sekilde xidmet gosterirdi Idare bir muddet sonra Sultan II Ebdulhemidin lehine ve eleyhine fealiyyet gosterenler olmaqla iki yere ayrildi Idare olke daxilinde xususile de ermeni komitecilere qarsi kesfiyyat fealiyyetleri aparmaqla mesgul olurdu Bununla yanasi olke xaricinde de yaxsi teskilatlanmisdirlar Idare mensublari Paris Roma London kimi muxtelif merkezlerdeki sexsleri ve qurumlari yaxindan izleyirdiler Cox qisa muddet erzinde genis eraziye yayilan xefiyyeleri sayesinde saraya her ay 3000 den cox jurnal gelirdi Idarenin fealiyyeti 1908 ci ilde Sultan II Ebdulhemidin taxtdan endirilmesine qeder fealiyyetini davam etdirdi Osmanli sultaninin yaratdigi idaresinin oz dovrunde kesfiyyat melumatlari elde etme ve casusluq etmesinden ona qarsi istifade edenlere oz xatirelerinde bu idarenin yaradilma meqsedleri haqqinda bele demisdir Hokmdar tebeesinin ne dusunduyunu hansi sikayetleri olmasini bir terefden oz valilerinden qazilerinden hokumet merifeti ile xeberdar olur bir terefden de memalikin dovletin etraf i erbeesinden dord terefinden oralara yayilmis tekkelerin seyxlerinden dervislerinden melumat xeberler elde edir buna esasen de dovleti idare edir Ceddim Sultan Mahmud II Mahmud bunlara seyyah gezginci dervisleri de elave ederek kesfiyyati tevsi etmisdir genislendirmisdir Men taxta cixdigim zaman da veziyyet bele idi ve bele de davam edirdi Bir gun Londra Sefiri Musurus Pasadan kecmis Sedrezem ve Seresger Huseyin Avni Pasanin Ingilislerden pul aldigini oyrendim Padisah namina adina dovleti idare eden bir Sedrezem oz dovletine xeyanet edirse kesfiyyat da elbette ki mentiqe uygun formada Saraya bu barede bildirirdi Subheye dusdum muteessir oldum Mehz bu gunlerde Mahmud Celaleddin Pasa yanima geldi ve Genc turklerden bezileri haqqinda melumat xeberler getirdi Bu xeberler muhum idi Ozune bunlari nece oyrendiyini sorusdum Xususi bir kesfiyyat teskilati qurmus bezi esxasin sexslerin yaxinlarini pul ile satin almisdi Bu sexsler de gorub esitdiklerini xeber verirler o da bunlari ehemmiyetlerine gore qiymetlendirirdi Lap isteyir qardasimin eri olsun dovletin bir parcasinda dovletden gizli bir kesfiyyat qurulmasi dogru deyildi Ozune bu teskilati derhal mene tehvil vermeyi ve ba de ma bundan sonra bu islerle mesgul olmamasini dedim Teskilati mene tehvil verdi lakin buna gore cox incidi Xarici dovletler oz meqsedlerine xidmet eden sexsleri vezir ve sedrezem vezifesine qeder ireli ceke bilmisdirlerse dovletin tehluke icinde olmadigini demek olmazdi Bu sebebden birbasa ozume tabe olan kesfiyyat idaresi yaratmaq qerarina geldim Dusmenlerimin melumat elde eden idare dedikleri mehz budur 1 2 Ulduz Kesfiyyat Idaresinde Sultan II Ebdulhemidin sexsen etibarini qazanmis olan sexsler vezifeye teyin edilmisdi Kesfiyyatcilar icerisinde her rutbeden ve her seviyyeden ad cixarmis ve ya o qeder nufuzu olmayan sexsler de vardi Teskilatda generallar admirallar valiler hakimler professorlar hekimler muellimler jurnalistler ve basqa pese sahibleri olmaqla 990 cesus ve 23 cesus merkezi fealiyyet gosterirdi Resmi kesfiyyatcilarin diqqetini daha cox celb eden sexsler sedr ezemler idi Sultan II Ebdulhemidin seltenetinin ikinci yarisinda cesus qorxusundan insanlarin ucuncu bir sexs olan yerlerde sohbet etmesi mumkunsuz bir hal almisdi ve Avropaya qacanlarin sayi artmisdi Sultan II Ebdulhemid Kesfiyyat Idaresini umumi ve herbi kesfiyyatin eleyhine daha da tekmillesdirmisdi 3 Idare legv edildikden sonra yuz minlerle kesfiyyat melumati saraydan alinaraq yandirildi Ulduz Kesfiyyat Idaresi barede secilmis eserler Redakte II Ebdulhemid Efsanesi Ulduz Kesfiyyat Idaresi Turk Kesfiyyat Tarixi Ulduz Kesfiyyat Idaresi ve Teskilati Mexsuseden MIT e II Ebdulhemidin Xefiyye Teskilati Fayl Milli Istihbarat Teskilati tarihcesi jpg Milli Kesfiyyat Teskilati TarixcesiHemcinin bax RedakteOsmanli imperiyasi Sultan II Ebdulhemid Teskilat i Mexsusa Milli Kesfiyyat Teskilati Turkiye Ittihad ve TereqqiXarici kecidler Redakte136 yildir cozulemeyen sir Yildiz Istihbarat Teskilati Yrd Doc Dr Ilknur Haydaroglu II Abdulhamit in Hafiyye Teskilati hakkinda bir risale Tarih Arastirmalari Dergisi XIX 30 Ankara 1998 s 109 133 MIT Tarihcesi Turkler de IstihbaratIstinadlar Redakte II Abdulhamid in Hatirati Erdal Ilter Osmanlilarda istihbarat XIV XX yuzyillarda Avrasya Dosyasi Istihbarat Ozel Yaz 2002 Cilt 8 Sayi 2 ss 233 254 Erdal Ilter Osmanlilarda istihbarat XIV XX yuzyillarda Avrasya Dosyasi Istihbarat Ozel Yaz 2002 Cilt 8 Sayi 2 ss 249Menbe https az wikipedia org w index php title Ulduz Kesfiyyat Idaresi amp oldid 5851978, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
