Tırnıauz (kab.-çərk.Тырныауз, qaraç.-balk.Тырныаууз) — Rusiya Federasiyası, Kabarda-Balkariyanın ərazisində yerləşən şəhər. Şəhər dairəsinə yalnız bir yaşayış məntəqəsi daxildir.
Şəhər respublikanın cənub-qərb hissəsində, Baksan çayının hər iki sahilində, Nalçik şəhərindən 90 km cənub-qərbdə və Elbrus dağından 40 km şimal-şərqdə yerləşir. Tırnıauz yolu Baksan çayı vadisi boyunca Baksan-Elbrus magistralı ilə Elbrus dağının ətəyinə gedir.
Şəhərin sahəsi - 61.80 km². Aşağıdakı şayış məntəqələri ilə həmsərhəddir: şimalda Bılım və cənubda Yuxarı Baksan.
Tarix
Şəhər 1934-cü ildə Tırnıauz volfram-molibden yatağının kəşf edildiyi ərazidə Qirxojan kəndi kimi qurulmuşdur..
1937-ci ildə Baksan dərəsində ilk zavodların inşasına başlanılmışdır. Elə həmin il Qirxojan kəndi Aşağı Baksan adını alır və fəhlə qəsəbəsinə çevrilir.
1955-ci ildə Aşağı Baksan qəsəbəsi şəhər statusunu alır və Tırnıauz adlandırılır. 1963-cü ildə Tırnauz respublika tabeliyində olan bir şəhər statusu alır.
1994-cü ildə Tırnıauz regional tabeçiliyə verilir və yeni təşkil olunan Elbrus rayonunun inzibati mərkəzinə çevrilir.
SSRİ-nin dağılması və Tırnıauz molibden zavodunun bağlanması ilə sakinlərin sayı sürətlə azalmağa başladı. 1989-cu ildən 2002-ci ilədək siyahıyaalmalar zamanı şəhər əhalisinin üçdə birini itirdiyini göstərir. Şəhər əhalisinin sürətlə azalmasına 2000-ci ildə baş verən bir sıra selhadisələridə böyük təsir göstərmişdir.
Hal-hazırda şəhər əhalisi yavaş-yavaş azalmaqda davam edir. Şəhərin əvvəlki gücünü özünə qaytarmaqdan ötrü volfram-molibden zavodunun bərpası planlaşdırılır. Soldatskaya stansiyasından 95 km uzunluğunda dəmir yolu xəttinin inşası planı vardır.
Əhali
Urbanizasiya
2019-cu il 1 yanvar tarixinə əsasən Rusiyanın 1115 şəhəri arasında əhalisinin sayına görə 658-ci yerdədir. Əhalisinin sıxlığı — 331.93 nəf./km².
Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:
Кабардинско-русский словарь. 20 000 слов / Под ред. Б. М. Карданова. М.: Государственное издательство иностранных и национальных словарей, 1957. С. 487.
Суюнчев Х. И., Урусбиев И. Х. Русско-карачаево-балкарский словарь. Около 35 000 слов. М.: «Советская Энциклопедия», 1965. С. 744.
"Тырныауз. Общие сведения". 2014-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-13. (#parameter_ignored_suggest)
"Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
"Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-09. (#parameter_ignored_suggest)
Avqust 12, 2021
tırnıauz, çərk, Тырныауз, qaraç, balk, Тырныаууз, rusiya, federasiyası, kabarda, balkariyanın, ərazisində, yerləşən, şəhər, şəhər, dairəsinə, yalnız, yaşayış, məntəqəsi, daxildir, çərk, Тырныауз, qaraç, balk, Тырныаууз43, ölkə, rusiyatarixi, coğrafiyasıəsası, . Tirniauz kab cerk Tyrnyauz 2 qarac balk Tyrnyauuz 3 Rusiya Federasiyasi Kabarda Balkariyanin erazisinde yerlesen seher Seher dairesine yalniz bir yasayis menteqesi daxildir Tirniauzkab cerk Tyrnyauz qarac balk Tyrnyauuz43 24 sm e 42 55 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1934Sahesi 61 8 km Merkezin hundurluyu 1 307 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 20 513 nef 2019 1 Resmi dili kabarda cerkezce qaracay balkarca ruscaReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 7 86638Poct indeksi 361621 361624tyrnyauz ruXeriteni goster gizle Tirniauz Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiya 2 Tarix 3 Ehali 4 Tehsil 5 Sehiyye 6 Din 7 Menbe 8 IstinadlarCografiya RedakteSeher respublikanin cenub qerb hissesinde Baksan cayinin her iki sahilinde Nalcik seherinden 90 km cenub qerbde ve Elbrus dagindan 40 km simal serqde yerlesir Tirniauz yolu Baksan cayi vadisi boyunca Baksan Elbrus magistrali ile Elbrus daginin eteyine gedir Seherin sahesi 61 80 km Asagidaki sayis menteqeleri ile hemserheddir simalda Bilim ve cenubda Yuxari Baksan Tarix RedakteSeher 1934 cu ilde Tirniauz volfram molibden yataginin kesf edildiyi erazide Qirxojan kendi kimi qurulmusdur 4 1937 ci ilde Baksan deresinde ilk zavodlarin insasina baslanilmisdir Ele hemin il Qirxojan kendi Asagi Baksan adini alir ve fehle qesebesine cevrilir 1955 ci ilde Asagi Baksan qesebesi seher statusunu alir ve Tirniauz adlandirilir 1963 cu ilde Tirnauz respublika tabeliyinde olan bir seher statusu alir 1994 cu ilde Tirniauz regional tabeciliye verilir ve yeni teskil olunan Elbrus rayonunun inzibati merkezine cevrilir SSRI nin dagilmasi ve Tirniauz molibden zavodunun baglanmasi ile sakinlerin sayi suretle azalmaga basladi 1989 cu ilden 2002 ci iledek siyahiyaalmalar zamani seher ehalisinin ucde birini itirdiyini gosterir Seher ehalisinin suretle azalmasina 2000 ci ilde bas veren bir sira selhadiseleride boyuk tesir gostermisdir Hal hazirda seher ehalisi yavas yavas azalmaqda davam edir Seherin evvelki gucunu ozune qaytarmaqdan otru volfram molibden zavodunun berpasi planlasdirilir Soldatskaya stansiyasindan 95 km uzunlugunda demir yolu xettinin insasi plani vardir Ehali RedakteUrbanizasiya2019 cu il 1 yanvar tarixine esasen Rusiyanin 1115 seheri arasinda ehalisinin sayina gore 658 ci yerdedir Ehalisinin sixligi 331 93 nef km Milli terkib2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore rayonun milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir 5 Xalq Say nef Umumi ehaliye olan nisbeti balkarlar 10 941 52 1 ruslar 4 863 23 2 kabardinler 3 175 15 1 tatarlar 333 1 6 lezgiler 212 1 0 ukraynalilar 212 1 0 digerleri 1 264 6 0 umumi 21 000 100 0 Cins terkibi2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasina olan melumat 6 Yas Umumisay umumi ehaliyeolan nisbet 0 14 yas 3 785 18 0 15 59 yas 14 465 68 9 60 yasdan yuxari 2 750 13 1 umumi 21000 100 Kisiler 9 374 nef 44 6 Qadinlar 11 626 nef 55 4 Ehalinin orta yasi 36 1 yas Tehsil Redakte Xususi Usaq Reabilitasiya Merkezi Eneeva k 11 1 nomreli usaq bagcasi Eneeva k 12 4 nomreli usaq bagcasi Elbrus prospekti 24 6 nomreli usaq bagcasi Elbrus prospekti 80 10 nomreli usaq bagcasi Michurina k 1 5 nomreli gimnaziya Baksanskaya k 15 1 nomreli lisey Eneeva k 27 2 nomreli orta mekteb Mir k 11 3 nomreli orta mekteb Elbrus prospekti 23 6 nomreli orta mekteb Zavodskaya k 1Sehiyye RedakteRayon xestexanasi Rayon poliklinikasi Rayon stomatoloji klinikasiDin RedakteIslam Merkezi seher mescidiPravoslavliq Muqeddes Qeorqe Pobedonos mebediMenbe RedakteTyrnyauz Fotoreportazh Arxivlesdirilib 2019 10 22 at the Wayback Machine Administraciya gorodskogo poseleniya Tyrnyauz Sovet mestnogo samoupravleniya gorodskogo poseleniya Tyrnyauz Sajt zhitelej Tyrnyauza i Elbrusskogo rajona Kody OKATO Tyrnyauz Kod OKTMOIstinadlar Redakte http www gks ru free doc doc 2019 bul dr mun obr2019 rar Kabardinsko russkij slovar 20 000 slov Pod red B M Kardanova M Gosudarstvennoe izdatelstvo inostrannyh i nacionalnyh slovarej 1957 S 487 Suyunchev H I Urusbiev I H Russko karachaevo balkarskij slovar Okolo 35 000 slov M Sovetskaya Enciklopediya 1965 S 744 Tyrnyauz Obshie svedeniya 2014 05 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 05 13 parameter ignored suggest Tom4 Tablica 4 Nacionalnyj sostav RSOA po municipalnym obrazovaniyam po perepisi 2010 goda 2013 08 19 tarixinde arxivlesdirilib Tom 1 Tablica 2 2 Naselenie KBR po vozrastnym gruppam i polu 2018 10 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 09 parameter ignored suggest Menbe https az wikipedia org w index php title Tirniauz amp oldid 5744471, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}