Rəngsiz, özünəməxsus kerosin iyli mayedir.+49,3 °С qaynayan mayedir, -93,9 °С əriyir, suda həll olmur.
Üzvi molekulların konformasiyası
Tsiklopentanın törəmələri
Onları birinci dəfə V.V. Markovnikov və V.N. Olqoblin (1881-ci il) Bakı neftində taparaq naftenlər adlandırmışlar. Tsiklopenten 44,20C-də qaynayır, şüasındırma əmsalı - 1,4065-dir. Olefinlərin xasələrinə malikdir. Tsiklopentadien = Daş kömürün quru distilləsində neftin pirolizindən alınır. Bu karbohidrogeni almaq üçün N.D. Zelinski tsiklopentenə brom birləşdirərək 1,2-diasetat və asetat turşusu ilə qızdırmaqla həmin bromiddən iki molekul HBr ayırmışdır. Tsiklopentadien 42,50C-də qaynayır şüasındırma əmsalı - 1,4404 - dür. Tərkibindəki konyukə olunmuş ikiqat rabitlər tsiklopentadienin davamlı birləşmə olmasına mane olur. o, otaq temperaturunda belə öz-özünə polimerləşərək 1700C-də qaynayan dimerə- tsiklopentadienə çevrilir. Daha yüksək temperaturda tsiklopentadien amorf bərk polimer əmələ gətirir. Ikiqat rabitəli birləşmələrə xas olan reaksiyalarla bərabər tsiklopentadienin maraqlı xassələrindən biri onun CH2 qrupundakı hidrogenin kalium metalı ilə əvəz oluna bilməsidir. CH2 qrupu hesabına tsiklopentadienaldehidlər və ketonlarla qələvi mühitdə kondensləşərək, rəngli karbohidrogenlər fulvenlər əmələ gətirir. Ən sadə fulven tsiklopentadieni qarışqa aldehidi ilə kondensləşdirdikdə alınır. Sarı rəngdə yağabənzər qatı maye olan sadə fulven qeyri sabit birləşmə olduğu üçün saf halda alına bilməmişdir. Başqa fulvenlərdən dimetilfulven və fenilfulvenlər yaxşı öyrənilmişdir. (İohan Tile). Onlar sarı və ya qırmızı rəngli olub, havada öz-özünə oksidləşir və asan polimerləşir. Tsiklopentadienin maraqlı törəmələrindən biri tsiklopentadienildəmir və ya ferrosendir. Onu tsiklopentadien buxarlarını 30000C-də reduksiya olunmuş dəmir üzərindən buraxmaqla və ya tsiklopentadienilmaqnezium bromidə FeCl2 ilə təsir etməklə alırlar. Ferrosen sarı-narıncı kristal olub üzvi həlledicilərdə asanlıqla həll olur. baqa metalüzvi birləşmələrdn fərqli olaraq o, 1740C-də əriyən və 2490C qaynayan sabit və möhkəm birləşmədir. Bu birləşmə malein anhidridi ilə reaksiyaya girmir, hidrogeni birləşdirmir, aromatik birləşməlrin xassələrini daşıyır. A.N. Nesmeyanov ferroseni civələşdirmək və civəni başqa qruplarla əvəz etməklə onun bir çox törəmələrini almış və öyrənmişdir. Ferrosen alınması üsulu ilə ditsiklopentadienilin CO, Ni,Cr və başqa metallı törəmələrini də almaq olar. Onlar müxtəlif rəngli bərk maddələrdir. Tsiklopentankarbon turşuları. Bunların ən sadəsi olan tsiklopentankarbon turşusu aşağıdakı reaksiyalarla bromtsiklopentandan alına bilər. Tsiklopentankarbon turşusu 2160C-də qaynayan mayedir. Xüsusi çəkisi 1,0527, şüasındırma əmsalı 1,4532-dir, turşular və beştaqımlı halqavari birləşmələr üçün xas olan reaksiyalar verir. Tsiklopentankarbon turşusu və onun homoloqları neftin tərkibində rast gəldiyi üçün onlara naften turşuları deyilir. Neftt fraksiyaları qələvi ilə təmizləndikdə bu turşular duzlar şəklində ayrılır. Bu duzlar sabun kimi qatı qətran halında ovur və neft sabunu adlanır. Onlardan saf fərdi deemulqatvr kimi, insektioid kimi, konsitetnt sürtkü yağları hazırlamaq və başqa məqsədlər üçün işlədilir. V.V. Markovnikov metiltsiklopentankarbon turşusunu, İ. Braun usə 3,3-dimetil-4-metiltslopentil-sirkə (yağ və valerian) turşularını (2) neften turşuları qatışığından ayrılıb, saf halda əldə edə bilmişlər. S.S. Namyotkin neftdə rast gələn naftenn turşularını beştaqımlı halqaya malikolduğunu (tsiklopentan turşuları) sübut etmişdir. Mürəkkəb tərkibli bəzitsiklopentan turşuları və onların törəmələri birkilərdən də alınır və işlədilir. Isti ölkələrdə, bitən Hydnocarpus bitkisinin toxumlarından alınan həlmuqur yağında tapılan hidrokarp turşusu və həlmüqür turşusunu bunlara misal göstərmək olar. Bu turşuların esterləri təbabətdə cüzam xəstəliyinin müalicəsi üçün işlədilir. Tsiklopentenin oksiturşularından olan auksinlər bitkilərin təzə cücərən hissələrində olub, onlaın böyüməsinə saəbə olur. Onlara boyartıran maddələr və ya auksinlər deyilir. Son zamanlar başqa kimyəvi madələrin də bu cəhətdən bitkilərə təsirini öyrənmiş və bir çox boyartıran maddələr tapmışlar. Onlardan hibberellin turşusunu, heteroauksini, neftauksini və neft boy maddəsinin (H, P, B,) göstərmək olar. Hibberellin xüsusi göbələklərin torpaqüstü hissələrinin tez böyüməsinə kömək edir. Heteroauksin Köql tərəfindən öyrənilmişdir. Onun çox az miqdarı bitkinin, xüsusilə də köklərin tez inkişaf etməsini təmin edir., buna görə də çitil hazırlanmasında işlədilir, yüksək konsentrasiyası isə bitkinin inkişafını dayandırır. Bununla əlaqədar olaraq anbarlarda saxlanan tərəvəz bitkilərinin cücərməsinin qarşısını almaq üçün də heteroauksin əhəmiyyətlidir. Neftauksin maddəsi naften turşuları qatışığının natrium duzu olub, neft məhsullarını natrium qələvisi ilə təmizlədikdə alınan neft sabunudur. Onu akad. C. Hüseynov öyrənmiş və bitkilər üçün boy maddəsi kimi təklif etmişdir.
tsiklopentan, pentametilenin, c5h10, alitsiklik, karbohidrogendir, neftin, tərkibində, olur, ümumikimyəvi, formulu, molyar, kütlə, molfiziki, xassələrisıxlıq, termik, xüsusiyyətlərərimə, nöqtəsi, sqaynama, nöqtəsi, sbuxarın, təzyiqi, təsnifatıcas, qeyd, nöm, 3. Tsiklopentan pentametilenin C5H10 alitsiklik karbohidrogendir Neftin terkibinde olur TsiklopentanUmumiKimyevi formulu C H 1 Molyar kutle 70 1 q molFiziki xasseleriSixliq 0 751 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 94 SQaynama noqtesi 49 SBuxarin tezyiqi 400 1 mm Hg 2 TesnifatiCAS da qeyd nom 287 92 3PubChem 9253SMILES C1CCCC1RTECS GY2390000ChEBI 23492ChemSpider 8896 Mundericat 1 Fiziki xasseleri 2 Uzvi molekullarin konformasiyasi 3 Tsiklopentanin toremeleri 4 MenbeFiziki xasseleri RedakteRengsiz ozunemexsus kerosin iyli mayedir 49 3 S qaynayan mayedir 93 9 S eriyir suda hell olmur Uzvi molekullarin konformasiyasi Redakte Tsiklopentanin toremeleri RedakteOnlari birinci defe V V Markovnikov ve V N Olqoblin 1881 ci il Baki neftinde taparaq naftenler adlandirmislar Tsiklopenten 44 20C de qaynayir suasindirma emsali 1 4065 dir Olefinlerin xaselerine malikdir Tsiklopentadien Das komurun quru distillesinde neftin pirolizinden alinir Bu karbohidrogeni almaq ucun N D Zelinski tsiklopentene brom birlesdirerek 1 2 diasetat ve asetat tursusu ile qizdirmaqla hemin bromidden iki molekul HBr ayirmisdir Tsiklopentadien 42 50C de qaynayir suasindirma emsali 1 4404 dur Terkibindeki konyuke olunmus ikiqat rabitler tsiklopentadienin davamli birlesme olmasina mane olur o otaq temperaturunda bele oz ozune polimerleserek 1700C de qaynayan dimere tsiklopentadiene cevrilir Daha yuksek temperaturda tsiklopentadien amorf berk polimer emele getirir Ikiqat rabiteli birlesmelere xas olan reaksiyalarla beraber tsiklopentadienin maraqli xasselerinden biri onun CH2 qrupundaki hidrogenin kalium metali ile evez oluna bilmesidir CH2 qrupu hesabina tsiklopentadienaldehidler ve ketonlarla qelevi muhitde kondensleserek rengli karbohidrogenler fulvenler emele getirir En sade fulven tsiklopentadieni qarisqa aldehidi ile kondenslesdirdikde alinir Sari rengde yagabenzer qati maye olan sade fulven qeyri sabit birlesme oldugu ucun saf halda alina bilmemisdir Basqa fulvenlerden dimetilfulven ve fenilfulvenler yaxsi oyrenilmisdir Iohan Tile Onlar sari ve ya qirmizi rengli olub havada oz ozune oksidlesir ve asan polimerlesir Tsiklopentadienin maraqli toremelerinden biri tsiklopentadienildemir ve ya ferrosendir Onu tsiklopentadien buxarlarini 30000C de reduksiya olunmus demir uzerinden buraxmaqla ve ya tsiklopentadienilmaqnezium bromide FeCl2 ile tesir etmekle alirlar Ferrosen sari narinci kristal olub uzvi helledicilerde asanliqla hell olur baqa metaluzvi birlesmelerdn ferqli olaraq o 1740C de eriyen ve 2490C qaynayan sabit ve mohkem birlesmedir Bu birlesme malein anhidridi ile reaksiyaya girmir hidrogeni birlesdirmir aromatik birlesmelrin xasselerini dasiyir A N Nesmeyanov ferroseni civelesdirmek ve civeni basqa qruplarla evez etmekle onun bir cox toremelerini almis ve oyrenmisdir Ferrosen alinmasi usulu ile ditsiklopentadienilin CO Ni Cr ve basqa metalli toremelerini de almaq olar Onlar muxtelif rengli berk maddelerdir Tsiklopentankarbon tursulari Bunlarin en sadesi olan tsiklopentankarbon tursusu asagidaki reaksiyalarla bromtsiklopentandan alina biler Tsiklopentankarbon tursusu 2160C de qaynayan mayedir Xususi cekisi 1 0527 suasindirma emsali 1 4532 dir tursular ve bestaqimli halqavari birlesmeler ucun xas olan reaksiyalar verir Tsiklopentankarbon tursusu ve onun homoloqlari neftin terkibinde rast geldiyi ucun onlara naften tursulari deyilir Neftt fraksiyalari qelevi ile temizlendikde bu tursular duzlar seklinde ayrilir Bu duzlar sabun kimi qati qetran halinda ovur ve neft sabunu adlanir Onlardan saf ferdi deemulqatvr kimi insektioid kimi konsitetnt surtku yaglari hazirlamaq ve basqa meqsedler ucun isledilir V V Markovnikov metiltsiklopentankarbon tursusunu I Braun use 3 3 dimetil 4 metiltslopentil sirke yag ve valerian tursularini 2 neften tursulari qatisigindan ayrilib saf halda elde ede bilmisler S S Namyotkin neftde rast gelen naftenn tursularini bestaqimli halqaya malikoldugunu tsiklopentan tursulari subut etmisdir Murekkeb terkibli bezitsiklopentan tursulari ve onlarin toremeleri birkilerden de alinir ve isledilir Isti olkelerde biten Hydnocarpus bitkisinin toxumlarindan alinan helmuqur yaginda tapilan hidrokarp tursusu ve helmuqur tursusunu bunlara misal gostermek olar Bu tursularin esterleri tebabetde cuzam xesteliyinin mualicesi ucun isledilir Tsiklopentenin oksitursularindan olan auksinler bitkilerin teze cuceren hisselerinde olub onlain boyumesine saebe olur Onlara boyartiran maddeler ve ya auksinler deyilir Son zamanlar basqa kimyevi madelerin de bu cehetden bitkilere tesirini oyrenmis ve bir cox boyartiran maddeler tapmislar Onlardan hibberellin tursusunu heteroauksini neftauksini ve neft boy maddesinin H P B gostermek olar Hibberellin xususi gobeleklerin torpaqustu hisselerinin tez boyumesine komek edir Heteroauksin Koql terefinden oyrenilmisdir Onun cox az miqdari bitkinin xususile de koklerin tez inkisaf etmesini temin edir buna gore de citil hazirlanmasinda isledilir yuksek konsentrasiyasi ise bitkinin inkisafini dayandirir Bununla elaqedar olaraq anbarlarda saxlanan terevez bitkilerinin cucermesinin qarsisini almaq ucun de heteroauksin ehemiyyetlidir Neftauksin maddesi naften tursulari qatisiginin natrium duzu olub neft mehsullarini natrium qelevisi ile temizledikde alinan neft sabunudur Onu akad C Huseynov oyrenmis ve bitkiler ucun boy maddesi kimi teklif etmisdir Menbe RedakteM Movsumzade Uzvi kimya Maarif 1966 CYCLOPENTANE lt a href https wikidata org wiki Track P2874 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q278487 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P662 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2153 gt lt a gt http www cdc gov niosh npg npgd0171 htmlMenbe https az wikipedia org w index php title Tsiklopentan amp oldid 4675305, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
