Teuantepek bərzəği (isp.Istmo de Tehuantepec) — Bərzəx Şimali Amerika ərazisində Meksika körfəzi (Atlantik okean) ilə Sakit okean arasında yerləşir. Bərzəği çox zaman Mərkəzi Amerikanın şimal sərhəddi kimi göstərilir. Bərzəx öz adını yaxınlığında yerləşən Santo-Dominqo-Teuantepek (Oaxaka ştatı) şəhərinin adından götürülmüşdür. Bu da öz növbəsində astek tecuani-tepec kəlməsindən götürmüşdürki, mənası Bəbirlər dağı anlamında işlədilir.
Bərzəx Verakruz və Oaxaka ştatları və az bir qismi Tabasko və Cyapas ştatları ərazisinə düşür. Bərzəğin eni Kampeçe körfəzindən Teutepek körfəzinə qədər 215 km, Superior laqununa qədər isə 192 km təşkil edir.
Qərbində Cənubi Serra-Madre silsiləsi keçir. Daxili hissədə hündürlük 650 m təşkil edir. Civela aşırından 224 m yüksəklikdə dəmiryolu keçir. Bərzəğin şimalı güçlü bataqlaşmış ərazidir. Üstəlik sıx meşəliklərlə örtülüdür. Kampece körfəzində Kоаçакоаlkоs limanı, Tеuаntеpеk körfəzində isə Salina-Kruz limanı yerləşir. Şimali Amerika plitəsinin cənub qutaracağı yerləşir.
İqlimi
Açıq yüksəkliklərdə Sakit okeandan sakit meh gəlir, bu səbəbdən iqlimi yumşaqdır. Yağıntıların illik miqdarı 3960 mm, kölgədə ən yüksək temperatur 35 s təşkil edir. Sakit okean sahillərinə yağıntı nisbətən az düşdüyündən həmin hissədə iqlim bir az quraqdır.
Dağ silsiləsinin hündürlüyünün alçaq olması passatların Meksika körfəzindən sərbəst şəkildə Sakit okeana keçməsinə imkan verir. Civelo aşırımında güçlü küləklər müşahidə edilir. Bu çür küləklər Teuano (isp.Tehuano) adını almışdır.
Bərzəğin əsas gediş-gəliş yolları
Kanal tikintisi
Bərzəx uzun zaman mühüm ticarət yolunun üzərində yerləşməsi və qısalığı səbəbindən diqqət mərkəzində idi. XIX əsrdən ərazidə dəmiryolu fəaliyyət göstərirdi. Kanal tikintisi planlaşdırılsada Panama kanalı səbəbindən reallaşmır. Bununla belə əlverişlilik baxımından daha yaxşı olsada bərzəğin eninin çox böyük olması Panama kanalını daha aktual etmişdir. 1859-cı ildən bərzəx bütünlüklə ABŞınTreaty of Transit and Commerce konsepsiyasına icarəyə verilir. Benito Pablo Xuares tərəfindən imzalanmış sənəd ABŞ Konqresi tərəfindən ratifikasiya edilməmiş olaraq qalır. Bu sənəd ABŞ dövlətinə bu yoldan tranzit kimi istifadəsinə imkan verirdi.
Dəmir Yolu
O zaman ki, kanal tikintisi baha başa gələcəyi bilindi Ceyms İds dörd zolaqlı dəmiryolu tikintisi planını irəli sürdü. Sonradan adı dəmiryolu layihəsi təstiqlənir. Meksika hökuməti yolun tikintisini özü rellaşdırmaq istəyirdi. Bununla belə vəsait catışmamazlığı nəticəsində cəmi 108 km tikilir. 1893-ci ildə artıq cəmi 60 km yol tikintisi qalmışdı. Dördüncü cədhdə 1894-ci ildə yol istifadəyə verilir. Bununla belə müəyyən olunur ki, terminallar catışmır, üstəlik intensiv hərəkətə yararlı deyil. İngilis şirkəti olan «S. Pearson & Son, Ltd.» bu catışmamazlıqları aradan qaldırmağa başlayır. Liman tikilir dar tunellər genişləndirilir, terminallar yaradılır və buda intensivliyi artırmağa imkan verir. İşlər 1889-cu ilin dekabrından 1907-ci ilin yanvayına kimi davam edir. Bununla da yol rəsmi olaraq açılır. Dəmir yolunun uzunluğu — 308 km (dairəvi 29 km nəzərə alınmadan) təşkil edir. Sonradan Kordova yoluna (343 km) və Mexiko yoluna birləşdirilir (500).
Mənbə
Eyni adlı bərzəx və körfəz[ölü keçid]
Panama kanalına alternativ (ing.)
Avqust 18, 2021
teuantepek, bərzəx, teuantepek, bərzəği, istmo, tehuantepec, bərzəx, şimali, amerika, ərazisində, meksika, körfəzi, atlantik, okean, ilə, sakit, okean, arasında, yerləşir, bərzəği, çox, zaman, mərkəzi, amerikanın, şimal, sərhəddi, kimi, göstərilir, bərzəx, adı. Teuantepek berzegi isp Istmo de Tehuantepec Berzex Simali Amerika erazisinde Meksika korfezi Atlantik okean ile Sakit okean arasinda yerlesir Berzegi cox zaman Merkezi Amerikanin simal serheddi kimi gosterilir Berzex oz adini yaxinliginda yerlesen Santo Dominqo Teuantepek Oaxaka stati seherinin adindan goturulmusdur Bu da oz novbesinde astek tecuani tepec kelmesinden goturmusdurki menasi Bebirler dagi anlaminda isledilir Teuantepek berzegi isp Istmo de TehuantepecBerzegin yerlesdiyi erazi17 12 15 sm e 94 44 57 q u Olke MeksikaBirlesdirirYukatan yarimadasini Meksikanin diger hissesi ileTeuantepek berzegi Vikianbarda Mundericat 1 Cografiyasi 1 1 Iqlimi 1 2 Kanal tikintisi 1 3 Demir Yolu 2 MenbeCografiyasi RedakteBerzex Verakruz ve Oaxaka statlari ve az bir qismi Tabasko ve Cyapas statlari erazisine dusur Berzegin eni Kampece korfezinden Teutepek korfezine qeder 215 km Superior laqununa qeder ise 192 km teskil edir Qerbinde Cenubi Serra Madre silsilesi kecir Daxili hissede hundurluk 650 m teskil edir Civela asirindan 224 m yukseklikde demiryolu kecir Berzegin simali guclu bataqlasmis erazidir Ustelik six meseliklerle ortuludur Kampece korfezinde Koacakoalkos limani Teuantepek korfezinde ise Salina Kruz limani yerlesir Simali Amerika plitesinin cenub qutaracagi yerlesir Iqlimi Redakte Aciq yuksekliklerde Sakit okeandan sakit meh gelir bu sebebden iqlimi yumsaqdir Yagintilarin illik miqdari 3960 mm kolgede en yuksek temperatur 35 s teskil edir Sakit okean sahillerine yaginti nisbeten az dusduyunden hemin hissede iqlim bir az quraqdir Dag silsilesinin hundurluyunun alcaq olmasi passatlarin Meksika korfezinden serbest sekilde Sakit okeana kecmesine imkan verir Civelo asiriminda guclu kulekler musahide edilir Bu cur kulekler Teuano isp Tehuano adini almisdir Berzegin esas gedis gelis yollari Kanal tikintisi Redakte Berzex uzun zaman muhum ticaret yolunun uzerinde yerlesmesi ve qisaligi sebebinden diqqet merkezinde idi XIX esrden erazide demiryolu fealiyyet gosterirdi Kanal tikintisi planlasdirilsada Panama kanali sebebinden reallasmir Bununla bele elverislilik baximindan daha yaxsi olsada berzegin eninin cox boyuk olmasi Panama kanalini daha aktual etmisdir 1859 ci ilden berzex butunlukle ABSin Treaty of Transit and Commerce konsepsiyasina icareye verilir Benito Pablo Xuares terefinden imzalanmis sened ABS Konqresi terefinden ratifikasiya edilmemis olaraq qalir Bu sened ABS dovletine bu yoldan tranzit kimi istifadesine imkan verirdi Demir Yolu Redakte O zaman ki kanal tikintisi baha basa geleceyi bilindi Ceyms Ids dord zolaqli demiryolu tikintisi planini ireli surdu Sonradan adi demiryolu layihesi testiqlenir Meksika hokumeti yolun tikintisini ozu rellasdirmaq isteyirdi Bununla bele vesait catismamazligi neticesinde cemi 108 km tikilir 1893 ci ilde artiq cemi 60 km yol tikintisi qalmisdi Dorduncu cedhde 1894 ci ilde yol istifadeye verilir Bununla bele mueyyen olunur ki terminallar catismir ustelik intensiv herekete yararli deyil Ingilis sirketi olan S Pearson amp Son Ltd bu catismamazliqlari aradan qaldirmaga baslayir Liman tikilir dar tuneller genislendirilir terminallar yaradilir ve buda intensivliyi artirmaga imkan verir Isler 1889 cu ilin dekabrindan 1907 ci ilin yanvayina kimi davam edir Bununla da yol resmi olaraq acilir Demir yolunun uzunlugu 308 km dairevi 29 km nezere alinmadan teskil edir Sonradan Kordova yoluna 343 km ve Mexiko yoluna birlesdirilir 500 Menbe RedakteEyni adli berzex ve korfez olu kecid Panama kanalina alternativ ing Menbe https az wikipedia org w index php title Teuantepek berzex amp oldid 5744045, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
