Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Teleütlər (özlərini tadar, bayat-paçat adlandırırlar) — Rusiyanın , Qərbi Sibirdə yaşayan türk xalqı.
| Ümumi sayı | |||
|---|---|---|---|
| 3 000 | |||
| Yaşadığı ərazilər | |||
|
Sayları və yayılması
Rusiya federasiyasında sayları 2650 nəfərdir.Kemerova vilayətində isə 2 534 nəfər yaşayır.
Teleütlər əsasən kəndddə yaşayırlar. 2 min nəfərə yaxın əhali Bekova, Çeluxoeva, Verxovskaya, Şanda, Novi-Baçatı kəndlərində qərar tutub.
Dilləri
Teleut dili Altay ailəsinin türk dilləri qrupunun qırğız-qıpçaq dilinə bağlıdır.
Tarixi
391-ci ildə Teleutlar tərəfindən tabe edildi. 403-cü ildə jujanlara tabe oldular.
Teleüt və Telengitlər, Çin qaynaqlarında T’ieh-le olaraq bilinən Tölöslərin törəmələri kimi qəbul edilir. Bir mülahizəyə göre: Teleut və Telengit etnonimləri eyni kökdən gəlir. Teleut etnonimi “Tele” kökünə Monqolca “+ut” çoxluq, cəm şəkilçisinin gətirilməsi nəticəsində yaranmışdır. Telelər anlamına gəlir. Əsas xarakter özəllikleri, yaşam biçimləri və dil etibariylə də bu iki topluluk bir-biriyle eyni sayıla biləcək ölçüdə bənzerlikləri var.
Teleutlar özlərini Teleut etnonimi xaricində Teleŋet, Payat və Tadar etnonimləriylə də adlandırırlar. Bunlardan Teleŋet: Teleut və Telengitlərin özləri üçün danışdığları ortaq etnonimdir. Payat; Teleut Türklərinin çox saylı olaraq yaşadıqları Kemerovo bölgəsində olan Baçat çayının Teleut Türkcəsindəki qarşılığı. Sovetlər və öncəsində bu bölgədə yaşayan Türk xalqları üçün yayğın olaraq Tatar etnonimi deyilir.Söz qonusu Tadar etnonimi isə Teleut Türkcəsinin yapısı gərəyi iki addım arasındaki sərt səssizin yumuşaması ilə ibarət olan bir etnonimdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Сервер Совета Федерации: телеуты 2020-10-20 at the Wayback Machine
- Сайт Российской ассоциации коренных народов Севера :телеуты 2017-03-26 at the Wayback Machine
- Телеуты Кемеровской области 2006-05-14 at the Wayback Machine
- Информация из Полярной энциклопедии школьника «Арктика — мой дом: Народы Севера Земли» :телеуты
- Сайт «Заполярье» :телеуты 2010-02-18 at the Wayback Machine
- сайт «Народы России»:телеуты
- Телеуты надеются на Бога и духов
- Колесникова С. С. Особенности Я-Концепции подростков с аддиктивным поведением в Телеутском этносе
 | Etnik qrup ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teleutler ozlerini tadar bayat pacat adlandirirlar Rusiyanin Qerbi Sibirde yasayan turk xalqi Teleutler Umumi sayi3 000Yasadigi erazilerRusiya 2 643Saylari ve yayilmasiRusiya federasiyasinda saylari 2650 neferdir Kemerova vilayetinde ise 2 534 nefer yasayir Teleutler esasen kenddde yasayirlar 2 min nefere yaxin ehali Bekova Celuxoeva Verxovskaya Sanda Novi Bacati kendlerinde qerar tutub DilleriTeleut dili Altay ailesinin turk dilleri qrupunun qirgiz qipcaq diline baglidir Tarixi391 ci ilde Teleutlar terefinden tabe edildi 403 cu ilde jujanlara tabe oldular Teleut ve Telengitler Cin qaynaqlarinda T ieh le olaraq bilinen Toloslerin toremeleri kimi qebul edilir Bir mulahizeye gore Teleut ve Telengit etnonimleri eyni kokden gelir Teleut etnonimi Tele kokune Monqolca ut coxluq cem sekilcisinin getirilmesi neticesinde yaranmisdir Teleler anlamina gelir Esas xarakter ozellikleri yasam bicimleri ve dil etibariyle de bu iki topluluk bir biriyle eyni sayila bilecek olcude benzerlikleri var Teleutlar ozlerini Teleut etnonimi xaricinde Teleŋet Payat ve Tadar etnonimleriyle de adlandirirlar Bunlardan Teleŋet Teleut ve Telengitlerin ozleri ucun danisdiglari ortaq etnonimdir Payat Teleut Turklerinin cox sayli olaraq yasadiqlari Kemerovo bolgesinde olan Bacat cayinin Teleut Turkcesindeki qarsiligi Sovetler ve oncesinde bu bolgede yasayan Turk xalqlari ucun yaygin olaraq Tatar etnonimi deyilir Soz qonusu Tadar etnonimi ise Teleut Turkcesinin yapisi gereyi iki addim arasindaki sert sessizin yumusamasi ile ibaret olan bir etnonimdir IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerServer Soveta Federacii teleuty 2020 10 20 at the Wayback Machine Sajt Rossijskoj associacii korennyh narodov Severa teleuty 2017 03 26 at the Wayback Machine Teleuty Kemerovskoj oblasti 2006 05 14 at the Wayback Machine Informaciya iz Polyarnoj enciklopedii shkolnika Arktika moj dom Narody Severa Zemli teleuty Sajt Zapolyare teleuty 2010 02 18 at the Wayback Machine sajt Narody Rossii teleuty Teleuty nadeyutsya na Boga i duhov Kolesnikova S S Osobennosti Ya Koncepcii podrostkov s addiktivnym povedeniem v Teleutskom etnose Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin