Vikipediya azad ensiklopediya Tektonofizika sahəsində tədqiqatların əsası XX əsrin 80 ci illərində qoyulmuşdur Haqqında

Vikipediya azad ensiklopediya Tektonofizika sahesinde tedqiqatlarin esasi XX esrin 80 ci illerinde qoyulmusdur Haqqinda span Akademik Midhed Abasov muxtelif uzvler Hatem Quliyev Resid Cavansir ve basqalari Yer qabiginda qirisiqliq deformasiyasi proseslerinin oyrenilmesi uzre tedqiqatlar aparmis ve ilk defe proseslerin oyrenilmesinin qeyri klssik xettilesdirilmis ucolculu nezeriyyesini ve ya geodinamikanin dayaniqsizligi konsepsiyasini isleyib hazirlamislar Bu konsepsiyaya gore geoloji kinematik tesnifatda eksini tapmis qirisiq formalari ile yanasi litosfer qatlarinda plonetar miqyasli qirisiqlarinda emele gelmesi mumkunluyu nezeri cehetden mueyyenlesdirilmisdir Bu baximdan teklif olunmus modelin tenlikler sisteminin keyfiyyet nezeriyyesi esasinda litosfer hem saquli hem de lateral ufuqi sethler uzre tektonik qirilmalarin emele gelmesi labudluyu ve mexanizmi elece de litosferin hemin qirilmalarda mehdudlasmis muxtelif miqyasli plitelerden ibaret olmasi nezeri cehhetden subut edilmisdir Tedqiqatlar esasinda litosferde yalniz saquli ve ufuqi hereketlerin deyil istenilen istiqametlere hereketlerinde bas vermesi onlarin vektorun hem saquli hem de ufuqi toplanalarinin movcudlugu ve mueyyen seraitde bu toplananlarinin movcudlugu ve mueyyen seraitde bu toplanalarinin rolunun muxtelif olmasi fikri ireli surulmus ve prosesinin yeni mexanizminin mumkunsuzluyu nezeri cehetden esaslandirilmisdir Geodinamika dayaniqsizliq konsepsiyasi baximinda cokme hovzelerinin suretle gormulmesi zamani yaranmis bohranli gerginlik seraitinde muhitin bir tarazliq halinda digerine kecmesi neticesinde qirisiqlarla secyelenen daxili strukturlarin emelegelme mexanizmini mueyenlesdirmis geoloji strukturlarin muxtelif sethlerinde qirisiq emelegelme prosesinin nezeri modelleri hazirlanmis ve bezi cokme hovzelerinin o cumleden Cenubi Xezer hovzesinin strukturlarinin avtonom daxili enerji hesabina yaranmasi mexanizmi oyrenilmisdir Aparilmis tedqiqatlar neticesinde litosferin tekamulunun ve onun merhelerinin yeni nezeri modeli teklif edilmis qeyri klassik xettilesdirilmis nezeriyyeye esasen butun proses ve hadiselere yeni profiziki muhitde baxilmisdir Burada orenilen proses ve hadiselerin muteherrikliyi onlarin fon gostericilerinin heyacanlanmalari hesab olunmaqla baxilan nezeriyyenin esas tenlikleri bu heyacanlanmalara gore tertib edilmisdir Arasdirilan konsepsiyalar baximindan zelzele ocaqlarinin ve onlarin formalasmasinin dinamiki mexanizminin modelleri islenilmis ve nezeri cehetden zelzele prosesine suni yolla mudaxile etmekle onun gucunun zeifledilmesine nail olmagin mumkunluyu esaslandirilmisdir Seysmik dalgalarin kinematik ve dinamik parametrlerinin geodinamikasi tedqiq edilmis ve qeyri xetti deformasiyaya ugrayan anizotrop muhitde elastiki dalgalarin yayilmasi geodinamiki dayaniqsizliq konsepsiyasi baximindan arasdirilaraq seysmik anizotrupiya probleminin hellinin nezeri esasi yaradilmisdir Alinmis neticeler esasinda eks olunan dalga hodoqraflarinin qeyri hiperbolikliyi hallarindaki seysmik melumatlarin geoloji tesvirinin ve onlarin muhitin xetti ve qeyri xetti fiziki mexaniki ve petrofiziki xususiyyetlerinin effektiv ve heqiqi qiymetlerinin mueyyen edilmesi usullari islenilmisdir Azerbaycanda geodinamiki tekamul mexanizmi deqiqlesdirilmis bir sira fiziki prinsip ve konsepsiyalar ireli surulmusdur Hemcinin bax span Petrofizika Radiometriya SeysmologiyaIstinadlar span Azerbaycan Milli ENSIKLOPEDIYASI PDF 25 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 7 avqust 2018 Xarici kecidler span Tektonofizika sobesi Kateqoriya Geofizika