fbpx
Wikipedia

Petrofizika

Petrofizika — Respublikada petrofiziki tədqiqatlara sistemli şəkildə 1965-ci ildən başlanılmışdır.

Haqqında

Çöl-geofiziki üsullarla tədqiq olunmuş sahələrin (Kür çökəkliyi, Qobustan) çökmə süxurlarının petrofiziki xassələri öyrənilmiş, onların sıxlığı, maqnit və elektrik keçiriciliyi haqqında məlumat toplanmışdır. Bu istiqamətdə aparılmış tədqiqatların nəticələri “SSRİ ərazisinin çökmə süxur örtüyünün fiziki xassələri” (Moskva, 1967) əsərində ümumiləşdirilmişdir. 1971-1973 illərdə Azərbaycanın quru hissəsinin neftli-qazlı sahəlarində və Xəzər dənizi akvatoriyasında çökmə süxurların fiziki parametrlərinin sxematik xəritələri tərtib olunmuş və SSRİ-nin cənub ərazilərinin 1:500000 miqyash sxematik xəritələr toplusuna daxil edilmişdi.

Sonrakı illərdə petrofıziki tədqiqatlar nəticəsində yüksək təzyiq və temperatur şəraitində çökmə süxurların deformasiya-davamlılıq və kollektor xassələri, maqmatikmetamorfik süxurların fiziki xassələri öyrənilmişdir.

Bu tədqiqatlar əsasında litosferin və üst mantiyanın dərinlik quruluşu və təkamülü haqqında bir sıra nəzəri məsələlər araşdırılmış, fiziki xassələrinə görə süxurların təsnifatı verilmişdir. Elastiki dalğaların anizotropluğu və xüsusi elektrik müqaviməti, süxurların termobarik parametrləri və s. haqqında daha dəqiq petrofiziki məlumatların əldə edilməsi məqsədilə yeni yüksək təzyiq və temperatur qurğuları işlənib hazırlanmış və tətbiq edilmişdir.

Tədqiqatlar nəticəsində Kiçik Qafqazın təkamülünün geodinamiki şəraiti araşdırılmış və ofiolit qurşağının formalaşmasını müşayiət edən paleogərginlik sahələrinin nisbi qiymətləndirilməsi həyata keçirilmişdir. Azərbaycanda Yer qabığının dərin qatlarında maddələrin termodinamik dayanıqlığımn pozulması prosesi geofiziki sərhəd əmələ gətirən amil kimi səciyyələndirilmiş və litosferin fiziki xassələrini özündə əks etdirən üçölçülü petrofiziki modeli işlənib hazırlanmışdır.

Müxtəlif tip maqmatikmetamorfık süxurlarda yüksək təzyiq və temperatur şəraitində elastiki dalğaların eksperimental tədqiqi bu dalğaları sürətlərinə görə qruplaşdırmağa imkan vermiş, təzyiqdən asılı olaraq sürət artımının müxtəlif qiymətlərlə səciyyələndiyi aşkar olunmuş və ultrabazitlorin serpentinitləşməsi nəticəsində onlarda elastik dalğaların yayılma sürətlərinin azalması, su ilə doymuş süxurlarda (qranitoidlər, qabbroidlər, serpentinitlər) isə artması müəyyən edilmişdir.

Tədqiqatlar nəticəsində qarışıq keçiricilik intervalında elektrik müqavimətinin qiymətinin süxur nümunələrində filiz minerallarının mövcudluğu və paylanma xüsusiyyətləri ilə, məxsusi keçiricilik intervalında isə həmin nümunələrdə süxur əmələgətirən mineralların kimyəvi tərkibi ilə əlaqədar olduğu aşkar edilmişdir.

Süxurların eksperimental tədqiqi əsasında alınmış reqressiya tənliyində Azərbaycan ərazisində Yer qabığında uzununa dalğaların kəsiliş üzrə sürətinin modelləşdirilməsində istiladə edilmişdir. Astara-Bakı-Mahaçqala geodinamik profili üzrə modelin təhlili göstərir ki, litosferin kəsilişində ayrılmış birinci təbəqənin süxurları çökmə mənşəli, ikinci təbəqə, ehtimal ki, turş və orta, üçüncü təbəqə əsasi, sürət dəyişməsinin ən az qradiyenti ilə səciyyələnən dördüncü təbəqə isə ultraəsasi tərkibli süxurlardan təşkil olunmusdur. Ayrılmış təbəqələrin sıxlığı müvafiq süxurlarda uzununa dalğa sürəti ilə onların sıxlığı arasında korrelyasiyaya əsasən müəyyən edilmişdir.

Böyük Qafqazın cənub yamacında Padar-Lahıc və Mərəzə-Oğuz profilləri üzrə sınan dalğaların korrelyasiyasına əsasən alınmış nəticələrdən Şamaxı-İsmayıllı zonası süxurlarında elastiki dalğaların sürətinə vəsıxlığına dair məlumatlardan istifadə olunmaqla Yer qabığının kəsilişinin petrofiziki modeli tərtib edilmişdir. Bu model əsasında Şamaxı blokunda Yer qabığının 12 km dərinliyə qədər kəsildiyi öyrənilmişdir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Azərbaycan Milli ENSİKLOPEDİYASI

Xarici keçidlər

  • petrofizika və stratiqrafiya 2018-08-02 at the Wayback Machine
  • Petrofizika şöbəsi

petrofizika, respublikada, petrofiziki, tədqiqatlara, sistemli, şəkildə, 1965, ildən, başlanılmışdır, mündəricat, haqqında, həmçinin, istinadlar, xarici, keçidlərhaqqında, redaktəçöl, geofiziki, üsullarla, tədqiq, olunmuş, sahələrin, kür, çökəkliyi, qobustan, . Petrofizika Respublikada petrofiziki tedqiqatlara sistemli sekilde 1965 ci ilden baslanilmisdir Mundericat 1 Haqqinda 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerHaqqinda RedakteCol geofiziki usullarla tedqiq olunmus sahelerin Kur cokekliyi Qobustan cokme suxurlarinin petrofiziki xasseleri oyrenilmis onlarin sixligi maqnit ve elektrik keciriciliyi haqqinda melumat toplanmisdir Bu istiqametde aparilmis tedqiqatlarin neticeleri SSRI erazisinin cokme suxur ortuyunun fiziki xasseleri Moskva 1967 eserinde umumilesdirilmisdir 1971 1973 illerde Azerbaycanin quru hissesinin neftli qazli sahelarinde ve Xezer denizi akvatoriyasinda cokme suxurlarin fiziki parametrlerinin sxematik xeriteleri tertib olunmus ve SSRI nin cenub erazilerinin 1 500000 miqyash sxematik xeriteler toplusuna daxil edilmisdi Sonraki illerde petrofiziki tedqiqatlar neticesinde yuksek tezyiq ve temperatur seraitinde cokme suxurlarin deformasiya davamliliq ve kollektor xasseleri maqmatik ve metamorfik suxurlarin fiziki xasseleri oyrenilmisdir Bu tedqiqatlar esasinda litosferin ve ust mantiyanin derinlik qurulusu ve tekamulu haqqinda bir sira nezeri meseleler arasdirilmis fiziki xasselerine gore suxurlarin tesnifati verilmisdir Elastiki dalgalarin anizotroplugu ve xususi elektrik muqavimeti suxurlarin termobarik parametrleri ve s haqqinda daha deqiq petrofiziki melumatlarin elde edilmesi meqsedile yeni yuksek tezyiq ve temperatur qurgulari islenib hazirlanmis ve tetbiq edilmisdir Tedqiqatlar neticesinde Kicik Qafqazin tekamulunun geodinamiki seraiti arasdirilmis ve ofiolit qursaginin formalasmasini musayiet eden paleogerginlik sahelerinin nisbi qiymetlendirilmesi heyata kecirilmisdir Azerbaycanda Yer qabiginin derin qatlarinda maddelerin termodinamik dayaniqligimn pozulmasi prosesi geofiziki serhed emele getiren amil kimi seciyyelendirilmis ve litosferin fiziki xasselerini ozunde eks etdiren ucolculu petrofiziki modeli islenib hazirlanmisdir Muxtelif tip maqmatik ve metamorfik suxurlarda yuksek tezyiq ve temperatur seraitinde elastiki dalgalarin eksperimental tedqiqi bu dalgalari suretlerine gore qruplasdirmaga imkan vermis tezyiqden asili olaraq suret artiminin muxtelif qiymetlerle seciyyelendiyi askar olunmus ve ultrabazitlorin serpentinitlesmesi neticesinde onlarda elastik dalgalarin yayilma suretlerinin azalmasi su ile doymus suxurlarda qranitoidler qabbroidler serpentinitler ise artmasi mueyyen edilmisdir Tedqiqatlar neticesinde qarisiq keciricilik intervalinda elektrik muqavimetinin qiymetinin suxur numunelerinde filiz minerallarinin movcudlugu ve paylanma xususiyyetleri ile mexsusi keciricilik intervalinda ise hemin numunelerde suxur emelegetiren minerallarin kimyevi terkibi ile elaqedar oldugu askar edilmisdir Suxurlarin eksperimental tedqiqi esasinda alinmis reqressiya tenliyinde Azerbaycan erazisinde Yer qabiginda uzununa dalgalarin kesilis uzre suretinin modellesdirilmesinde istilade edilmisdir Astara Baki Mahacqala geodinamik profili uzre modelin tehlili gosterir ki litosferin kesilisinde ayrilmis birinci tebeqenin suxurlari cokme menseli ikinci tebeqe ehtimal ki turs ve orta ucuncu tebeqe esasi suret deyismesinin en az qradiyenti ile seciyyelenen dorduncu tebeqe ise ultraesasi terkibli suxurlardan teskil olunmusdur Ayrilmis tebeqelerin sixligi muvafiq suxurlarda uzununa dalga sureti ile onlarin sixligi arasinda korrelyasiyaya esasen mueyyen edilmisdir Boyuk Qafqazin cenub yamacinda Padar Lahic ve Mereze Oguz profilleri uzre sinan dalgalarin korrelyasiyasina esasen alinmis neticelerden Samaxi Ismayilli zonasi suxurlarinda elastiki dalgalarin suretine vesixligina dair melumatlardan istifade olunmaqla Yer qabiginin kesilisinin petrofiziki modeli tertib edilmisdir Bu model esasinda Samaxi blokunda Yer qabiginin 12 km derinliye qeder kesildiyi oyrenilmisdir 1 Hemcinin bax RedakteGeodeziya Radiometriya Geomaqnetizm Qravimetrik analizIstinadlar Redakte Azerbaycan Milli ENSIKLOPEDIYASIXarici kecidler Redaktepetrofizika ve stratiqrafiya Arxivlesdirilib 2018 08 02 at the Wayback Machine Petrofizika sobesiMenbe https az wikipedia org w index php title Petrofizika amp oldid 5738449, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.