Tehran Kommünikesi (fars. بیانیه تهران; erm.Թեհրանի կոմյունիկե) — Tehrandakı dövlət başçılarının Birgə Bəyanatı olaraq da bilinən, İran Prezidenti Əkbər Haşimi Rəfsəncaninin vasitəçiliyi ilə və Azərbaycan Prezidenti vəzifəsini icra edən Yaqub Məmmədov və Ermənistan Prezidenti Levon Ter-Petrosyan tərəfindən 7 May 1992-ci ildə imzalanan ortaq bildiridir. Ermənistan və Azərbaycan arasında Azərbaycan SSR-in keçmiş muxtar vilayəti olan Dağlıq Qarabağ bölgəsi ilə bağlı dörd ildir davam edən düşmənçiliyə son qoymaq niyyəti ilə imzalanmışdır.
1988-ci ilin əvvəllərində Azərbaycan SSR-in Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində çıxan qarşıdurma böyümüş və bir çox mülki şəxsin, daxili qoşunların və ordudakı bir çox şəxsin həlak olması ilə nəticələnmişdir. İran tərəfinin təşəbbüsü ilə, Dağlıq Qarabağdakı və Azərbaycan-Ermənistan sərhədindəki vəziyyətin normallaşdırılmasına dair diplomatik səylər çərçivəsində Azərbaycan və Ermənistan liderləri 7 may 1992-ci il tarixində danışıqlar üçün Tehrana dəvət edildi. Dəvət İranın başlatdığı sülh səylərinin üçüncü mərhələsi kimi qəbul edildi. İlk vasitəçilik mərhələsi fevral ayında İran elçisi Əli Əkbər Vilayətinin həm Bakıya, həm İrəvana, həm də Qarabağa getməsi ilə başladı, lakin Xocalı soyqırımı və Xocalının Ermənistan qoşunları tərəfindən ələ keçirilməsinə görə dərhal dayandırıldı. Mart ayında İran səfiri Mahmud Vaezinin hər iki ölkəni gəzərək bir neçə görüş keçirməsi və bu ilin mayında Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin Tehrana rəsmi dəvət edilməsinə səbəb olan ikinci səy göstərildi.
İmzalanma
Azərbaycan və Ermənistan liderləri arasında aparılan danışıqlar zamanı hər iki ölkənin yüksək səviyyəli nümayəndələri, o cümlədən hərbi heyət arasında görüşlərin təşkil ediləcəyi və tərəflər arasındakı bütün mübahisələrin ATƏT-in prinsipi və beynəlxalq qanunlar əsasında sülh yolu ilə həll ediləcəyi razılaşdırıldı. Tərəflər sülh və sərhədlərin sabitliyini təmin etmək və davam edən qaçqın böhranını həll etmək üçün beynəlxalq hüquq normalarına və BMT Nizamnaməsinə sadiqdirlər. Müzakirələr nəticəsində tərəflər İran səfiri Mahmud VaezininBakı, Xankəndi və İrəvana sonrakı səfərindən sonra bütün rabitə əlaqələrini açmağı və vasitəçilik səylərinin davam etdirilməsi üçün ATƏT müşahidəçilərini cəlb etməyi qəbul etdilər.
Lakin sülh səyləri ertəsi gün, erməni qoşunlarının 8 may 1992-ci ildə atəşkəs razılaşmasını pozaraq Şuşanı işğal etməsi nəticəsində uğursuz oldu. Bu, sülh səylərinin nəticələrini xeyli zəiflətdi. Rəsmi Bakı atəşkəsin qorunması barədə Tehranın verdiyi zəmanətlərə güvənirdi, lakin Şuşanın itkisi ilə, Yaqub Məmmədov Bakıya qayıtmazdan əvvəl də, İran, Azərbaycan hakimiyyətinə görə mənəvi məsuliyyət daşıyırdı. Vaezinin Bakı və İrəvana səfəri ilə Şuşanın işğalından sonra atəşkəsə vasitəçilik etmək üçün son səyləri, münaqişənin böyüməsi və 18 may 1992-ci ildə Laçının işğalı səbəbindən baş tutmadı. Nəticə olaraq, İran rəsmiləri İranın sərhəd dəyişikliklərini qəbul etməyəcəyini vurğuladı.
İstinadlar
"Peacekeeper.ru. Хронология событий в конфликтных точках СНГ" [Chronology of events in conflict zones of CIS]. İstifadə tarixi: May 6, 2010.
"Conciliation Resources. Chronology". 13 July 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2010.
↑ Abasov, Ali; Khachatrian, Haroutiun (2006). The Karabakh conflict. Variants of Settlement: Concepts and reality. Appendix 3. Joint Statement of the heads of state in Tehran(PDF). Baku and Yerevan: CA&CC Press AB Publishing House. səh. 90. İstifadə tarixi: 6 may 2010.
Карабах: хронология конфликта [Karabakh: Chronology of the conflict] (rus). BBC News. 2005-08-29. İstifadə tarixi: 2010-05-06.
Dr. Mahmood Vaezi. Vice-President of the Center for Strategic Research and Head of Foreign Policy Research. . Center for Strategic Research. July 22, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 6, 2010.
↑ Jean-Christophe Peuch (2001-07-25). "Caucasus: Iran Offers To Mediate In Nagorno-Karabakh Dispute". RFE/RL. İstifadə tarixi: 2010-05-06.
Michael P., Croissant (1998), The Armenia-Azerbaijan Conflict: causes and implications, United States of America: Praeger Publishers, səh. 99, ISBN0-275-96241-5
[Tehran thinks that conflict resolution in Karabakh should be handled by countries in the region]. 2009-09-15. 2012-03-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 6, 2010.
"UN Chapter VIII. Consideration of questions under the responsibility of the Security Council for the maintenance of international peace and security. The situation relating to Nagorny-Karabakh. Initial proceedings" (PDF). İstifadə tarixi: May 6, 2010.
Arif Yunus (2006-07-06). . Russia in Global Affairs. 2008-12-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-06.
[An important document on Karabakh or one of no significance?]. June 11, 2008. May 29, 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 2010.
Banuazizi, Ali; Weiner, Myron (1994). The New geopolitics of Central Asia and its borderlands. Great Britain: I.B. Tauris & Co, Ltd. səh. 207. ISBN0-253-20918-8. İstifadə tarixi: 6 may 2010.
Xarici keçidlər
Kommünikenin tam mətni
Ermənistanla Azərbaycan arasındakı bütün sülh razılaşmalarının mətni
Avqust 05, 2021
tehran, kommünikesi, fars, بیانیه, تهران, Թեհրանի, կոմյունիկե, tehrandakı, dövlət, başçılarının, birgə, bəyanatı, olaraq, bilinən, iran, prezidenti, əkbər, haşimi, rəfsəncaninin, vasitəçiliyi, ilə, azərbaycan, prezidenti, vəzifəsini, icra, edən, yaqub, məmmədo. Tehran Kommunikesi fars بیانیه تهران erm Թեհրանի կոմյունիկե Tehrandaki dovlet bascilarinin Birge Beyanati olaraq da bilinen Iran Prezidenti Ekber Hasimi Refsencaninin vasiteciliyi ile ve Azerbaycan Prezidenti vezifesini icra eden Yaqub Memmedov ve Ermenistan Prezidenti Levon Ter Petrosyan terefinden 7 May 1992 ci ilde imzalanan ortaq bildiridir Ermenistan ve Azerbaycan arasinda Azerbaycan SSR in kecmis muxtar vilayeti olan Dagliq Qarabag bolgesi ile bagli dord ildir davam eden dusmenciliye son qoymaq niyyeti ile imzalanmisdir 1 2 3 Tehran KommunikesiImzalanma tarixi 7 may 1992Imzalanma yeri TehranImzalayanlar Eli Ekber Hasimi Refsencani Yaqub Memmedov Levon Ter PetrosyanMeqsedi Azerbaycan ve Ermenistan arasinda sulh Mundericat 1 Arxa plan 2 Imzalanma 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerArxa plan Redakte1988 ci ilin evvellerinde Azerbaycan SSR in Dagliq Qarabag Muxtar Vilayetinde cixan qarsidurma boyumus 4 ve bir cox mulki sexsin daxili qosunlarin ve ordudaki bir cox sexsin helak olmasi ile neticelenmisdir Iran terefinin tesebbusu ile Dagliq Qarabagdaki ve Azerbaycan Ermenistan serhedindeki veziyyetin normallasdirilmasina dair diplomatik seyler cercivesinde Azerbaycan ve Ermenistan liderleri 7 may 1992 ci il tarixinde danisiqlar ucun Tehrana devet edildi 3 Devet Iranin baslatdigi sulh seylerinin ucuncu merhelesi kimi qebul edildi Ilk vasitecilik merhelesi fevral ayinda Iran elcisi Eli Ekber Vilayetinin hem Bakiya hem Irevana hem de Qarabaga getmesi ile basladi lakin Xocali soyqirimi ve Xocalinin Ermenistan qosunlari terefinden ele kecirilmesine gore derhal dayandirildi 5 6 Mart ayinda Iran sefiri Mahmud Vaezinin her iki olkeni gezerek bir nece gorus kecirmesi ve bu ilin mayinda Azerbaycan ve Ermenistan liderlerinin Tehrana resmi devet edilmesine sebeb olan ikinci sey gosterildi Imzalanma RedakteAzerbaycan ve Ermenistan liderleri arasinda aparilan danisiqlar zamani her iki olkenin yuksek seviyyeli numayendeleri o cumleden herbi heyet arasinda goruslerin teskil edileceyi ve terefler arasindaki butun mubahiselerin ATET in prinsipi ve beynelxalq qanunlar esasinda sulh yolu ile hell edileceyi razilasdirildi Terefler sulh ve serhedlerin sabitliyini temin etmek ve davam eden qacqin bohranini hell etmek ucun beynelxalq huquq normalarina ve BMT Nizamnamesine sadiqdirler Muzakireler neticesinde terefler Iran sefiri Mahmud Vaezinin Baki Xankendi ve Irevana sonraki seferinden sonra butun rabite elaqelerini acmagi ve vasitecilik seylerinin davam etdirilmesi ucun ATET musahidecilerini celb etmeyi qebul etdiler 3 Lakin sulh seyleri ertesi gun ermeni qosunlarinin 8 may 1992 ci ilde ateskes razilasmasini pozaraq Susani isgal etmesi neticesinde ugursuz oldu 6 7 8 Bu sulh seylerinin neticelerini xeyli zeifletdi 9 Resmi Baki ateskesin qorunmasi barede Tehranin verdiyi zemanetlere guvenirdi lakin Susanin itkisi ile Yaqub Memmedov Bakiya qayitmazdan evvel de Iran Azerbaycan hakimiyyetine gore menevi mesuliyyet dasiyirdi 10 Vaezinin Baki ve Irevana seferi ile Susanin isgalindan sonra ateskese vasitecilik etmek ucun son seyleri munaqisenin boyumesi ve 18 may 1992 ci ilde Lacinin isgali sebebinden bas tutmadi 11 Netice olaraq Iran resmileri Iranin serhed deyisikliklerini qebul etmeyeceyini vurguladi 12 Istinadlar Redakte Peacekeeper ru Hronologiya sobytij v konfliktnyh tochkah SNG Chronology of events in conflict zones of CIS Istifade tarixi May 6 2010 Conciliation Resources Chronology 13 July 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 may 2010 1 2 3 Abasov Ali Khachatrian Haroutiun 2006 The Karabakh conflict Variants of Settlement Concepts and reality Appendix 3 Joint Statement of the heads of state in Tehran PDF Baku and Yerevan CA amp CC Press AB Publishing House seh 90 Istifade tarixi 6 may 2010 Karabah hronologiya konflikta Karabakh Chronology of the conflict rus BBC News 2005 08 29 Istifade tarixi 2010 05 06 Dr Mahmood Vaezi Vice President of the Center for Strategic Research and Head of Foreign Policy Research Mediation in the Karabakh Dispute Center for Strategic Research July 22 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi May 6 2010 1 2 Jean Christophe Peuch 2001 07 25 Caucasus Iran Offers To Mediate In Nagorno Karabakh Dispute RFE RL Istifade tarixi 2010 05 06 Michael P Croissant 1998 The Armenia Azerbaijan Conflict causes and implications United States of America Praeger Publishers seh 99 ISBN 0 275 96241 5 Tegeran schitaet chto uregulirovaniem konflikta v Karabahe dolzhny zanimatsya strany regiona Tehran thinks that conflict resolution in Karabakh should be handled by countries in the region 2009 09 15 2012 03 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi May 6 2010 UN Chapter VIII Consideration of questions under the responsibility of the Security Council for the maintenance of international peace and security The situation relating to Nagorny Karabakh Initial proceedings PDF Istifade tarixi May 6 2010 Arif Yunus 2006 07 06 Azerbaijan Between America and Iran Russia in Global Affairs 2008 12 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 05 06 Vazhnyj dokument po Karabahu ili nichego osobennogo An important document on Karabakh or one of no significance June 11 2008 May 29 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi May 2010 Banuazizi Ali Weiner Myron 1994 The New geopolitics of Central Asia and its borderlands Great Britain I B Tauris amp Co Ltd seh 207 ISBN 0 253 20918 8 Istifade tarixi 6 may 2010 Xarici kecidler RedakteKommunikenin tam metni Ermenistanla Azerbaycan arasindaki butun sulh razilasmalarinin metniMenbe https az wikipedia org w index php title Tehran Kommunikesi amp oldid 6029583, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
