fbpx
Wikipedia

Taz çayı

Taz (nen. Тасу’ява) — Rusiyanın Qərbi Sibir ərazisindən axan çayı. Yamalo-Nenets Muxtar Dairəsinin ərazisi boyunca axır. Çayın uzunluğu 1401 km, hövzəsinin sahəsi 150.000 km², ağızdan 357 km yuxarıda orta illik axın sürəti 930 m³/s-dir. Taz çayı Tazovski qəsəbəsi ərazisindən başlayaraq Ob estuarisinə qədər uzanan ərazidə, təxminən 250 kilometr (160 mil) uzunluğunda olan Taz estuarisini əmələ gətirir. Onun əsas qolları arasında Bolşaya Şirta və sağdan Xudosey çayları, soldan Tolka və Çaselka çayları vardır.

Taz çayı
nen. Тасу’ява
Ölkə  Rusiya
Mənbəyi  
 • Yüksəkliyi 139 m
Mənsəbi Kara dənizi
 • Yüksəkliyi 0 m
Uzunluğu 1401 km
Su sərfi 930 m³/s
Hövzəsinin sahəsi 150000 km²
DSR[ru] 15050000112115300063280
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

Öz başlanğıcını Sibir Uvalıdan götürü. Mənbənin hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 139 m yuxarıdır. Qərbi Sibir düzənliyinin şimal-şərq hissəsi boyunca bataqlıqlar arasında axır. Vadisi genişdir, yatağı meandrlaşmışdır, çoxsaylı qollara bölünür. Mənsəbdə dayaz bar əmələ gətirir. İqarkadan və Norilsk və Novıy Urengoya gedən avtomobilkər qışı çayın üzəri ilə hərəkət edir.

Hidrologiya

Qidalanmasının əsasını qar (54%), bir hissəsini isə (27%) yeraltı sular təşkil edir. Yuxarı axarlarda gursululuq aprelin sonundan sentyabr ayına, aşağı axınlarda isə mayın sonundan sentyabr ayına qədər davam edir. Üst və orta axarlarda səviyyə dalğalanma diapazonu təqribən 6 m, aşağı axaralarda təqribən 3 m-dir. Mənsəb hissədə (200 km-ə qədər) səviyyə dalğalanması 2 m-ə qədərdır. Ortıq illik su axınının sürəti ağızdan 357 km aralıda 930 m³/s (ağızda - təxminən 1450 m³/s), ən böyüyü - 6630 m³/s, ən kiçiyi - 157 m³/s-dir. Yazda yağıntı ehtiyatının 60%, yaz və payızda 21 %, qışda isə 19 %-ni alır. Ən gursulu ay iyun ayıdır (illik axının 40% -i). Oktyabr ayında dondurur, mayın sonu - iyunun əvvəlində isə donu açılır.

Yaşayış məntəqələri

Çayın sahilində Krasnoselkup kəndi, ağızın yaxınlığında isə Tazovski kəndi yerləşir.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Çay aşağı axarlarda gəmişilik üçün yaralıdır. Tolka kəndindən çayın ağzına qədər olan 798 km-lik hissə Rusiya Federasiyasının su yolları siyahısına daxil edilmişdir.

Muksun, peled, siqi, çir, Coregonus albula (az sayda Sibir nərəsi və nelma) kimi balıqların ovu gerçəkləşdirilir.

Su reestr məlumatları

Rusiya Dövlət Su Reyestrinə və Rusiya Federasiyası ərazisindəki su idarəçiliyinin coğrafi informasiya sisteminə görə (Su Resursları üzrə Federal Agentlik tərəfindən hazırlanmışdır): Hövzə dairəsi - Nijneobski

Çay hövzəsi - Taz

Alt çay hövzəsi - yox

Su sahəsi - Taz

Su obyektinın kodu - 15050000112115300063280.

İstinadlar

  1. Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 15. Алтай и Западная Сибирь. Вып. 3. Нижний Иртыш и Нижняя Обь / под ред. Г. Д. Эйрих. — Л.: Гидрометеоиздат, 1964. — 432 с
  2. Государственный водный реестр. Таз. textual.ru. Минприроды России (29 марта 2009)

Mənbə

  • Taz çayı — Rusiyanın bütün çayları

çayı, Тасу, ява, rusiyanın, qərbi, sibir, ərazisindən, axan, çayı, yamalo, nenets, muxtar, dairəsinin, ərazisi, boyunca, axır, çayın, uzunluğu, 1401, hövzəsinin, sahəsi, ağızdan, yuxarıda, orta, illik, axın, sürəti, tazovski, qəsəbəsi, ərazisindən, başlayaraq,. Taz 1 nen Tasu yava Rusiyanin Qerbi Sibir erazisinden axan cayi Yamalo Nenets Muxtar Dairesinin erazisi boyunca axir Cayin uzunlugu 1401 km hovzesinin sahesi 150 000 km agizdan 357 km yuxarida orta illik axin sureti 930 m s dir 2 Taz cayi Tazovski qesebesi erazisinden baslayaraq Ob estuarisine qeder uzanan erazide texminen 250 kilometr 160 mil uzunlugunda olan Taz estuarisini emele getirir Onun esas qollari arasinda Bolsaya Sirta ve sagdan Xudosey caylari soldan Tolka ve Caselka caylari vardir Taz cayinen Tasu yavaOlke RusiyaMenbeyi Yuksekliyi 139 mMensebi Kara denizi Yuksekliyi 0 mUzunlugu 1401 kmSu serfi 930 m sHovzesinin sahesi 150000 km menbeyi mensebiTaz cayi Yamalo Nenets Muxtar Dairesinin fiziki xeritesinde 62 37 06 sm e 84 09 51 s u 67 33 05 sm e 78 33 21 s u DSR ru 15050000112115300063280 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiyasi 2 Hidrologiya 3 Yasayis menteqeleri 4 Teserrufat ehemiyyeti 5 Su reestr melumatlari 6 Istinadlar 7 MenbeCografiyasi RedakteOz baslangicini Sibir Uvalidan goturu Menbenin hundurluyu deniz seviyyesinden 139 m yuxaridir Qerbi Sibir duzenliyinin simal serq hissesi boyunca bataqliqlar arasinda axir Vadisi genisdir yatagi meandrlasmisdir coxsayli qollara bolunur Mensebde dayaz bar emele getirir Iqarkadan ve Norilsk ve Noviy Urengoya geden avtomobilker qisi cayin uzeri ile hereket edir Hidrologiya RedakteQidalanmasinin esasini qar 54 bir hissesini ise 27 yeralti sular teskil edir Yuxari axarlarda gursululuq aprelin sonundan sentyabr ayina asagi axinlarda ise mayin sonundan sentyabr ayina qeder davam edir Ust ve orta axarlarda seviyye dalgalanma diapazonu teqriben 6 m asagi axaralarda teqriben 3 m dir Menseb hissede 200 km e qeder seviyye dalgalanmasi 2 m e qederdir Ortiq illik su axininin sureti agizdan 357 km aralida 930 m s agizda texminen 1450 m s en boyuyu 6630 m s en kiciyi 157 m s dir Yazda yaginti ehtiyatinin 60 yaz ve payizda 21 qisda ise 19 ni alir En gursulu ay iyun ayidir illik axinin 40 i Oktyabr ayinda dondurur mayin sonu iyunun evvelinde ise donu acilir Yasayis menteqeleri RedakteCayin sahilinde Krasnoselkup kendi agizin yaxinliginda ise Tazovski kendi yerlesir Teserrufat ehemiyyeti RedakteCay asagi axarlarda gemisilik ucun yaralidir Tolka kendinden cayin agzina qeder olan 798 km lik hisse Rusiya Federasiyasinin su yollari siyahisina daxil edilmisdir Muksun peled siqi cir Coregonus albula az sayda Sibir neresi ve nelma kimi baliqlarin ovu gerceklesdirilir Su reestr melumatlari RedakteRusiya Dovlet Su Reyestrine ve Rusiya Federasiyasi erazisindeki su idareciliyinin cografi informasiya sistemine gore Su Resurslari uzre Federal Agentlik terefinden hazirlanmisdir Hovze dairesi NijneobskiCay hovzesi TazAlt cay hovzesi yoxSu sahesi TazSu obyektinin kodu 15050000112115300063280 Istinadlar Redakte Resursy poverhnostnyh vod SSSR Gidrologicheskaya izuchennost T 15 Altaj i Zapadnaya Sibir Vyp 3 Nizhnij Irtysh i Nizhnyaya Ob pod red G D Ejrih L Gidrometeoizdat 1964 432 s Gosudarstvennyj vodnyj reestr Taz textual ru Minprirody Rossii 29 marta 2009 Menbe RedakteTaz cayi Rusiyanin butun caylariMenbe https az wikipedia org w index php title Taz cayi amp oldid 6011771, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.