Tayılqa - türk, altay və yakut xalq inancında və şamanizminde qurban tətbiqidir. Heyvanın boğularaq (kəsilmədən) öldürülməsiylə həyata tətbiq olunur. "Altaylılar və yakutlar (bu gün belə) qurban olaraq kəsdikləri atın dərisini uzun bir sırığa keçirib eynilə at şəklinə salaraq asarlar. Bu qurban mərasiminə "mal kagıpyat" (heyvanı göndərmə), mərasiminin edildiyi bu yerə də tayılqa deyərlər.
Altaylıların Tayılqa ayin və mərasimləri Verbitski, Radloff, Katanov, Anohin tərəfindən izah edilmişdir. Verilən məlumatlara görə ən uzun sürən və Ülgen adına edilən ayin ən önemlilerindendir. Axşam günəş batanda qurban (tayılqa) üçün hazırlıqlar başlayır. Qurban yeri seçilir, sürüdən qurbanlıq heyvan axtarılar. Şaman, bir meşənin kimsəsiz bir yerində qurban üçün ən uyğun yeri şəxsən seçər. Onun təyin etdiyi bi yerde bir çadır qurular. Çadırın ortasına, təpəsi "tündükten" (duman dəliyindən) çıxacaq şəkildə sıx yarpaqlı bir qayın ağacı yerləşdirilir. Daha sonra qurbanlıq heyvan boğularaq və bel sümüyü qırılaraq öldürülər. Heyvan; dərisi, başı, ayağı və quyruğu ilə birlikdə bir sırığa (baydara) asılır. Qurban Ülgen üçün kesilmişse baydaranın başı şərqə, Erlik üçün qurban edilmişsə isə qərbə çevirilir. Daha sonra, atalara və qoruyucu ruhlara dua edilərək qurbanın əti yeyilər.
Bəzi türk tayfalarının Tayılqa əsnasında qurbanın qanını akıtmadıkları bilinməkdədir. Altaylılar və digər Türk uruğları, qurbanı kəsməyib boğarlar. Bunu heyvanın ağzını, burnunu tıxayarak edərlər. Qurbanın bu şəkildə öldürülməsi "Qan Qorusu" (qan qadağanı, qan tabusu)ndan irəli gəlir. Çünki dünyanın bir çox yerindəki müxtəlif qəbilələrdə olduğu kimi bu boylar da can və ya ruhun qanda olduğuna (və ya qanın özünün ruh olduğuna), qanın torpağa tökülməsinin fəlakətlər gətirəcəyinə inanırlar.
Mənbə
18. Yüzyıla Kadar Anadolu'daki Türkmenlerin Dini Durumu, Özden Erdoğan (türk.)
Kırgızlarda Kurban Fenomeni, Durmuş Arık (türk.)
Türk Mitolojisinde Kurban, Selahaddin Bekki (türk.)
Şamanizm Üzerine Bir Araştırma, Zekiye Tunç 2012-05-02 at the Wayback Machine(türk.)
tayılqa, türk, altay, yakut, xalq, inancında, şamanizminde, qurban, tətbiqidir, heyvanın, boğularaq, kəsilmədən, öldürülməsiylə, həyata, tətbiq, olunur, altaylılar, yakutlar, gün, belə, qurban, olaraq, kəsdikləri, atın, dərisini, uzun, sırığa, keçirib, eynilə,. Tayilqa turk altay ve yakut xalq inancinda ve samanizminde qurban tetbiqidir Heyvanin bogularaq kesilmeden oldurulmesiyle heyata tetbiq olunur Altaylilar ve yakutlar bu gun bele qurban olaraq kesdikleri atin derisini uzun bir siriga kecirib eynile at sekline salaraq asarlar Bu qurban merasimine mal kagipyat heyvani gonderme merasiminin edildiyi bu yere de tayilqa deyerler Altaylilarin Tayilqa ayin ve merasimleri Verbitski Radloff Katanov Anohin terefinden izah edilmisdir Verilen melumatlara gore en uzun suren ve Ulgen adina edilen ayin en onemlilerindendir Axsam gunes batanda qurban tayilqa ucun hazirliqlar baslayir Qurban yeri secilir suruden qurbanliq heyvan axtarilar Saman bir mesenin kimsesiz bir yerinde qurban ucun en uygun yeri sexsen secer Onun teyin etdiyi bi yerde bir cadir qurular Cadirin ortasina tepesi tundukten duman deliyinden cixacaq sekilde six yarpaqli bir qayin agaci yerlesdirilir Daha sonra qurbanliq heyvan bogularaq ve bel sumuyu qirilaraq olduruler Heyvan derisi basi ayagi ve quyrugu ile birlikde bir siriga baydara asilir Qurban Ulgen ucun kesilmisse baydaranin basi serqe Erlik ucun qurban edilmisse ise qerbe cevirilir Daha sonra atalara ve qoruyucu ruhlara dua edilerek qurbanin eti yeyiler Bezi turk tayfalarinin Tayilqa esnasinda qurbanin qanini akitmadiklari bilinmekdedir Altaylilar ve diger Turk uruglari qurbani kesmeyib bogarlar Bunu heyvanin agzini burnunu tixayarak ederler Qurbanin bu sekilde oldurulmesi Qan Qorusu qan qadagani qan tabusu ndan ireli gelir Cunki dunyanin bir cox yerindeki muxtelif qebilelerde oldugu kimi bu boylar da can ve ya ruhun qanda olduguna ve ya qanin ozunun ruh olduguna qanin torpaga tokulmesinin felaketler getireceyine inanirlar Menbe Redakte18 Yuzyila Kadar Anadolu daki Turkmenlerin Dini Durumu Ozden Erdogan turk Kirgizlarda Kurban Fenomeni Durmus Arik turk Turk Mitolojisinde Kurban Selahaddin Bekki turk Samanizm Uzerine Bir Arastirma Zekiye Tunc Arxivlesdirilib 2012 05 02 at the Wayback Machine turk Hemcinin baxin RedakteBaycar Menbe https az wikipedia org w index php title Tayilqa amp oldid 5686709, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
