fbpx
Wikipedia

Tasmaniya iblisi

Avqust 01, 2021

?
Tasmaniya iblisi

Tasmaniya iblisi
Elmi təsnifat
Aləmi: Heyvanlar
Tip: Xordalılar
Sinif: Məməlilər
Dəstə: Yırtıcı kisəlilər
Fəsilə: Kisəli yırtıcılar
Cins: Tasmaniya iblisləri
Növ: Tasmaniya iblisi
Elmi adı
Sarcophilus harrisii
(Pierre Boitard, 1841)
Sinonimləri
  • Didelphis ursina Harris, 1808
  • Sarcophilus harrisii Boitard, 1841
  • Sarcophilus satanicus Thomas, 1903
  • Ursinus harrisii Boitard, 1841


Vikinnövlərdə
təsnifat


Vikianbarda
axtar

ÜTMS [1]
NCBI {{{1}}}

Kisəli iblis və ya Tasmaniya iblisi (yun. Sarcophilus harrisii) — Yırtıcı kisəlilər dəstəsinə, Sarcophilus cinsinə aid olan yeganə məməli növü. Qara rəngi, iri ağızlı iti dişləri, dəhşətli gecə qışqırtıları və şiddətli aqressiv xarakteri onui görən ilk avropalıların onu «iblis» adlanmdırmışlar. Daxil olduğu cinsin adı «Sarcophilus», q.yun. σάρξ — ət və q.yun. φιλέω — sevmək sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlir.

Filogenetik analizlə müəyyən etmişdir ki, Tasmaniya iblislərinin ən yaxın qohumu Kvolldur. Nisbətən uzaq qohumu isə Tasmaniya canavarıdır.

Xarici görkəmi

Tasmaniya iblisi müasir dünyanın kisəli ən böyük yırtıcı məməlisidir. Ölçülərinə görə elə də böyük olmayan köpəyi xatırlatsa da, çəki və bədən quruluşundan kiçik ayını xatırladır. Bədəninin uzunluğu 50 - 80 sm, quyruğ 23 - 30 sm arasında dəyişir. bədən ölçüləri yaşından, yaşayış yerindən və qidalanmasından sılı olayaraq fəqli ola bilir. Ən böyük erkəyin 12 kq çəkisi və dik durduqda 30 sm boyu olmuşdur.

Əzələli bədən quruluşuna sahibdirlər. Ayaqları qısadır. Xüsusi ilə arxa ətraflar ön ətraflardan nisbətən qısadır. Bu xüsusiyyəti baxımından Kisəlilərə daxil olan digər növlərdən fərqlənirlər. Qulaqları elədə böyük deyil. Çəhrayi rəmngə sahibdior. Xəzi qısadır. Bədəni qara rəngdə olsa da, boğaz nahiyyəsində aypara formalı ağ ləkə vardır. Üstəlik dairəvi ağ ləkələrə böyür nahiyyəsində də rast gəlinir. Quyruğu qısa və qalındır. Bu nahiyədə böyük miqdarda piy qatı olur. Xəstə və ac heyvanın quyru nazik olur. Quyruğunda uzun tüklər olsa da tez-tez tökülür. Bəzən isə tamamən tüksüz olur. Arxa ətraflarda ilk barmaqlar yoxdur. Dırnaqları iridir.

İri kəlləyə, güçlü çənəyə və iti dişlərə sahibdir. Kök dişləri Kaftarlarda olduğu kimi sümüyün asanlıqla qırmasını təmin edir. Tasmaniya iblisi bir dişləmə ilə şikarının başını və ya onurğasını parçalaya bilir. Bədənin çəkisinə nisbətdə Tasmaniya iblisinin dişləmə güçü məməlilər arasında ən yüksəkdir. Kisəsi dəri altı boşluğu xatırladır. Dörd əmcəyə sahibdir.

Yayılması

Hazırda Tasmaniya iblisləri ancaq Tasmaniya adasında yayılmışlar. Əvvəllər onlar materikdədə yaşmışlar. Amma onların yoxa çıxması təqribi olaraq 600 il öncə baş vermişdir. Tasmaniya adasında isə avropalılar bu canlıya qənim kəsilmişdirlər. Bu səbəbdən onlar adanın insan tərəfindən fəth olunmayan hissələrinə çəkilməli olmuşlar. Əsasən dsaxili meşələrdə, Tasmaniyanın dağlıq ərazilərində cəmləşmişdilər. Bu proses 1941-ci ildə onların ovlanmasına qoyulan qadağaya qədər davam etmişdir. Hazırda Tasmaniya iblisinə adanın mərkəz, şimal, qərb hissələrində, qoyunçuluq təsərrüfatlarından uzaq olan ərazilərdə rastlamaq mümkündür.

Həyat tərzi və rasion

Kisəli iblislər istənilən lanşaftda yaşamağa uyğunlaşmışlar. Onlar bircə inanların sıx yaşadığı ərazilərdə və meşəsizləşdirilmiş bölgələrdə rastlamaq olmur. Onlar say baxımından savannanın sahil zonasında, heyvanların otlaq sahələri yaxınlığında, quru sklerofil və qarışıq sklerofil-rütubətli meşələrdə üstünlük təşkil edirlər. Gecə vaxtı aktiv olurlar. Gündüzlər isə sıx kollar arasında, səhrada yeraltı yuvalarda, ağac oyuqlarında, ot və ya yarpaqların altımnda gizlənirlər.

Olduqca çox yeməsi ilə seçilir. Onların günlük norması ümumi çəkisinin 15 % bərabərdir. Onlar kiçik və orta ölçülü məməlilər, quşlar, həmçinin həşəratlar, suda-quruda yaşayanlar, ilanlar, yeməli köklər və giləmeyvələrlə qidalana bilirlər. Bəzən sahil zolağına çıxaraq, burada xərçəng, qurbağa və kiçik dəniz canlıları ilə qidalana bilirlər. Onlar bir leşyeyəndirlər. İybilmə qabiliyyəti sayəsində leşləri asanılıqla tapırlar. Onlar balıqdan tutmuş qoyun və inək leşlərini yeyirlər. Daha çox çürümüş və qurd basmış leşlərə üstünlük verirlər. Leşlər baxımından onların daimi qidasını Vombatlar, vallabilər, kenquru siçovullar, dovşanlar və s qidalanırlar. Əgər əvvəllər bu canlılar Tasmaniya canavarının artıqları ilə qidalana bilirdoisə, hazırda isə kisəli dələlərin ovunu əlindən alması faktları vardır. Tasmaniya iblisi bir yırtıcı və leşyeyən olaraq tasmaniya ekosistemində mühüm rol oynayır. Onlar yeşlə birlikdə bir çox zərərli həşərtaların yumurta və qurdlarınıda yeyirlər. Üstəlik onlar qidanı seçməmək xüsusiyyətinə malikdirlər. Nəcislərində avstraliya yexidnasının iynələrinə, rezin parçasına, didilmiş köynəyin qalığına, dəri ayaqqabının bir hissəsinə, həzm olunmamış kök və qarğıdalıya rast gəlinmişdir.

Tasmaniya iblisləri müəyyən bir mülkə sahib olur və gecə vaxtı həmin bölgədə qida axtarışına çıxırlar. Bu ərazilərin ümumi sahəsi 8– 20 km² olur ki, bəzən bu sahələr kəsişir. Onlar tənha həyat sürürlər. Onları ancaq hansısa qidanın ətrafına qrup halında görmək olar. Yemək iyerarxik toqquşmalar, yüksək səs-küylə müşayiət olunur və bunlar bir neçə km aralıdan eşidilir.

Kisəli iblis çox sayda qorxunc səslər çıxarır: monoton kükrək və batıq "öskürək". Bu səslər də ona pis bir şöhrət qazandırır. Hələ məlum olmayan bu canlının gecə səsləri avropalıların ona «iblis» adını verməsinə səsbəb olmuşdur.

kisəli iblislər olduqca aqressiv calılar olmasına baxmayaraq, onların ağızlarını iri şəkildə açmaları onların aqresiya nümayiş etdirməsi deyil, daha çox özlərinə əmin olmamaları ilə əlaqədardır. Xəbərdarlıq məqsədi ilə bu canlılar Skunslar kimi xoşa gəlməz iy buraxırlar. Təcavüzkar olmalarına baxmayaraq, hətta böyüklər fərdlər belə şeytanlar evcilləşməyə həssasdırlar və onları ev şəraitində saxlamaq olur.

 
Tasmaniya iblisini gündüz saatlarına günəş vannası qəbul edərkən görmək mümkündür.

Adi bir vəziyyətdə çox ləng və sakitdir, lakin fövqəladə hallarda 13 km/s sürətlə hərəkət edir. Cavan fərdlər cəld və sux olur. Asanlıqla ağaclara çıxa bilirlər. Yaşlılar pis dırmansalarda meyilli dirəklərə və hin hasarlarına çıxa bilirlər. Bu canlılar heçdə pis üzmürlər.

Aqressiv xarakterinə, gecə həyat tərzinə görə bu canlıların təbii düşmənləri olduqca azdır. Əvvəllər onların düşmənləri kisəli canavar cə dinqo itləri idi. Hazırda isə cavan tasmaniya iblisləri yıtıcı quşların və xallı kisəli dələnin (Dasyurus maculatus) yeminə çevrilirlər. Onun yeni düşməni və əsas qida uğrunda rəqibi 2001-ci ildə Tasmaniyaya qanunsuz gətirilmiş Tülküdür.

Çoxalması

Tasmaniya iblisləri mart-aprel ayları çütləşirlər. Onların çütləşməsi də bir aqresiya nümüyişini xatırladır. Üç gündən sonra dişi güçlü aqresiya ilə erkəyi qovur. Boğazlıq dövrü 21 gün davam edir. Aprel-may aylarında dişi 20-30 bala doğur. 20-30 baladan ən çoxu dördü sağ qala bilir. Bu dörd bala kisədəki əmcəklərdən bərk yapışır. Yerdə qalan balaları isə dişi yeyir. Ballardan ən çox dişilər sağ qala bilir. Digər məməlilərdə olduğu kimi Tasmaniya iblislərinin də çəkisi olduqca az olur (0,18-0,29 q.). Balalar olduqca tez böyüyür. Ardıq 90 günlük olduqda tam olaraq xəzlə örtülürlər. 87 - 93 günlüyündə isə gözləri tam olaraq açılır. 4 aylığında artıq çəkiləri 200 q çatır. Tədricən kisəni tərk edirlər. Dişilərdə isə hələ laktasiya dövrü 5-6 ayda davam edir. Artıq dekabrın sonları balalar ananı tam tərk edərək müstəqil həyata başlayırlar. artıq iki yaçının sonlarına yaxın dişilər çütləşməyə hazır olurlar. Tasmaniya iblislərinin ömür müddəti 8 ildir.

 
Balalar

Populyasiyanın statusu

Tasmaniya iblisi avropalılara az baş bəlası olmamışlar. Onlar hinləri dağıdır, tələyə düşən heyvanları yeyir, ev heyvanlarına hücum edirdilər. Bu səbəbdən bu canlı aktiv şəkildə təqib olunmuşdur. Üstəlik əti yeməlidir və kolonistlərin sözlərinə görə dana ətinin dadını verir. 1941-ci ildə bu canlıların qorunması haqqında qanun qəbul edilir. Buna qədər isə onların sayı o qədər azalır ki, nəslinin kəsilmə həddinə çatır. 1936-cı ildə nəsli kəsilən Tasmaniya canavarından fərli olaraq onların populyasıyasını qorumaq mümkün olur. Üstəlik hazırda sayları olduqca çoxdur. Kvollarla Tasmaniya iblislərinin sayı mövsümdən asılı olaraq dəyişir. Belə ki, dekabr-yanvar aylarında müstəqil həyata qədəm qoyan balaların 60 % ilk həftədəcə qida rəqabətinə dözməyərək tələf olur.

Onalrın sayında kütləvi azalma 1950-ci ildə müşahidə edilmişdir. DFTD epidemiyasına qədər sayları 00 000 — 150 000 arası, ərazi üzrə yayılmaları isə hər 10–20 km² 20 baş təşkil edirdi.

 
DFTD xəstəliyinə tutulmuş Tasmaniya iblisi

Eksport

Tasmaniya iblisinin xaricə ixracı qadağan edilmişdir. Avstraliyadan kənarda sonuncu Tasmaniya iblisi 2004-cü ildə Kaliforniyada ölmüşdür. Hazırda bu canlının Qırmızı kitabda Həssas növlər sırasına daxil edilməsi təklif olunur. 2005-ci ildə bir istisna olaraq 2 Tasmaniya iblisi danimarka şahzadəsi Federik və onun həyat yoldaşı Merinin (Tasmaniyada doğulmuş) ilk övladları şərəfinə onlara hədiyyə edilmişdir. Hazırda bu canlılar Kopenhagen zooparkında saxlanılır.

Heyvanların qorunması

 
Tuz

2009-cu ildə ОС Linux işçiləri ictimayyəti nəsli kəsilməkdə olan növlər probleminə yönləndirmək qərarına gəldilər. Linux 2.6.29-da yeni bir loqo peyada olur: Tux pinqvinin yerini müvəqqəti olaraq Tasmaniya iblisi Tuz tutur.

İstinadlar

  1. BioLib Profil taxonu — druh ďábel medvědovitý Sarcophilus harrisii Boitard, 1841 (çex.)
  2. Wroe, S.; McHenry, C.; Thomason, J. (2005). "Bite club: comparative bite force in big biting mammals and the prediction of predatory behaviour in fossil taxa". Proceedings of the Royal Society B-Biological Sciences. 272 (1563): 619–625. doi:10.1098/rspb.2004.2986. PMC 1564077. PMID 15817436.
  3. Guiler, E. R. (1970). "Observations on the Tasmanian devil, Sarcophilus harrisii II. Reproduction, Breeding and Growth of Pouch Young". Australian Journal of Zoology. 18: 63–70. doi:10.1071/ZO9700063.
  4. "Тасманийский сумчатый дьявол (Sarcophilus harrisii)". Heyvanlar alıəminin ensiklopediyası «AnimalBox». İstifadə tarixi: 2015-01-18.
  5. Обновлённое ядро Linux получило новый логотип[ölü keçid]

Mənbə

  • Тасманийских дьяволов губят вампирские наклонности // Интернет-журнал «Элементы», 03.02.06.
  • У тасманийских дьяволов не оказалось иммунитета против вирусного рака // Лента. Ру, 23.12.2008
  • Расшифрован геном тасманийского дьявола // Лента. Ру, 28.06.2011
  • Брачные игры тасманийского дьявола (видео)

Avqust 01, 2021
tasmaniya, iblisi, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılarsinif, məməlilərdəstə, yırtıcı, kisəlilərfəsilə, kisəli, yırtıcılarcins, tasmaniya, iblislərinöv, elmi, adısarcophilus, harrisii, pierre, boitard, 1841, sinonimləri, didelphis, ursina, harris, 180. Tasmaniya iblisiTasmaniya iblisiElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarSinif MemelilerDeste Yirtici kiselilerFesile Kiseli yirticilarCins Tasmaniya iblisleriNov Tasmaniya iblisiElmi adiSarcophilus harrisii Pierre Boitard 1841 Sinonimleri 1 Didelphis ursina Harris 1808 Sarcophilus harrisii Boitard 1841 Sarcophilus satanicus Thomas 1903 Ursinus harrisii Boitard 1841VikinnovlerdetesnifatVikianbardaaxtarUTMS 1 NCBI 1 Kiseli iblis ve ya Tasmaniya iblisi yun Sarcophilus harrisii Yirtici kiseliler destesine Sarcophilus cinsine aid olan yegane memeli novu Qara rengi iri agizli iti disleri dehsetli gece qisqirtilari ve siddetli aqressiv xarakteri onui goren ilk avropalilarin onu iblis adlanmdirmislar Daxil oldugu cinsin adi Sarcophilus q yun sar3 et ve q yun filew sevmek sozlerinin birlesmesinden emele gelir Filogenetik analizle mueyyen etmisdir ki Tasmaniya iblislerinin en yaxin qohumu Kvolldur Nisbeten uzaq qohumu ise Tasmaniya canavaridir Mundericat 1 Xarici gorkemi 2 Yayilmasi 3 Heyat terzi ve rasion 4 Coxalmasi 5 Populyasiyanin statusu 5 1 Eksport 5 2 Heyvanlarin qorunmasi 6 Istinadlar 7 MenbeXarici gorkemi RedakteTasmaniya iblisi muasir dunyanin kiseli en boyuk yirtici memelisidir Olculerine gore ele de boyuk olmayan kopeyi xatirlatsa da ceki ve beden qurulusundan kicik ayini xatirladir Bedeninin uzunlugu 50 80 sm quyrug 23 30 sm arasinda deyisir beden olculeri yasindan yasayis yerinden ve qidalanmasindan sili olayaraq feqli ola bilir En boyuk erkeyin 12 kq cekisi ve dik durduqda 30 sm boyu olmusdur Ezeleli beden qurulusuna sahibdirler Ayaqlari qisadir Xususi ile arxa etraflar on etraflardan nisbeten qisadir Bu xususiyyeti baximindan Kiselilere daxil olan diger novlerden ferqlenirler Qulaqlari elede boyuk deyil Cehrayi remnge sahibdior Xezi qisadir Bedeni qara rengde olsa da bogaz nahiyyesinde aypara formali ag leke vardir Ustelik dairevi ag lekelere boyur nahiyyesinde de rast gelinir Quyrugu qisa ve qalindir Bu nahiyede boyuk miqdarda piy qati olur Xeste ve ac heyvanin quyru nazik olur Quyrugunda uzun tukler olsa da tez tez tokulur Bezen ise tamamen tuksuz olur Arxa etraflarda ilk barmaqlar yoxdur Dirnaqlari iridir Iri kelleye guclu ceneye ve iti dislere sahibdir Kok disleri Kaftarlarda oldugu kimi sumuyun asanliqla qirmasini temin edir Tasmaniya iblisi bir disleme ile sikarinin basini ve ya onurgasini parcalaya bilir Bedenin cekisine nisbetde Tasmaniya iblisinin disleme gucu memeliler arasinda en yuksekdir 2 Kisesi deri alti boslugu xatirladir Dord emceye sahibdir Yayilmasi RedakteHazirda Tasmaniya iblisleri ancaq Tasmaniya adasinda yayilmislar Evveller onlar materikdede yasmislar Amma onlarin yoxa cixmasi teqribi olaraq 600 il once bas vermisdir Tasmaniya adasinda ise avropalilar bu canliya qenim kesilmisdirler Bu sebebden onlar adanin insan terefinden feth olunmayan hisselerine cekilmeli olmuslar Esasen dsaxili meselerde Tasmaniyanin dagliq erazilerinde cemlesmisdiler Bu proses 1941 ci ilde onlarin ovlanmasina qoyulan qadagaya qeder davam etmisdir Hazirda Tasmaniya iblisine adanin merkez simal qerb hisselerinde qoyunculuq teserrufatlarindan uzaq olan erazilerde rastlamaq mumkundur Heyat terzi ve rasion RedakteKiseli iblisler istenilen lansaftda yasamaga uygunlasmislar Onlar birce inanlarin six yasadigi erazilerde ve mesesizlesdirilmis bolgelerde rastlamaq olmur Onlar say baximindan savannanin sahil zonasinda heyvanlarin otlaq saheleri yaxinliginda quru sklerofil ve qarisiq sklerofil rutubetli meselerde ustunluk teskil edirler Gece vaxti aktiv olurlar Gunduzler ise six kollar arasinda sehrada yeralti yuvalarda agac oyuqlarinda ot ve ya yarpaqlarin altimnda gizlenirler Olduqca cox yemesi ile secilir Onlarin gunluk normasi umumi cekisinin 15 beraberdir Onlar kicik ve orta olculu memeliler quslar hemcinin heseratlar suda quruda yasayanlar ilanlar yemeli kokler ve gilemeyvelerle qidalana bilirler Bezen sahil zolagina cixaraq burada xerceng qurbaga ve kicik deniz canlilari ile qidalana bilirler Onlar bir lesyeyendirler Iybilme qabiliyyeti sayesinde lesleri asaniliqla tapirlar Onlar baliqdan tutmus qoyun ve inek leslerini yeyirler Daha cox curumus ve qurd basmis leslere ustunluk verirler Lesler baximindan onlarin daimi qidasini Vombatlar vallabiler kenquru sicovullar dovsanlar ve s qidalanirlar Eger evveller bu canlilar Tasmaniya canavarinin artiqlari ile qidalana bilirdoise hazirda ise kiseli delelerin ovunu elinden almasi faktlari vardir Tasmaniya iblisi bir yirtici ve lesyeyen olaraq tasmaniya ekosisteminde muhum rol oynayir Onlar yesle birlikde bir cox zererli hesertalarin yumurta ve qurdlarinida yeyirler Ustelik onlar qidani secmemek xususiyyetine malikdirler Necislerinde avstraliya yexidnasinin iynelerine rezin parcasina didilmis koyneyin qaligina deri ayaqqabinin bir hissesine hezm olunmamis kok ve qargidaliya rast gelinmisdir Tasmaniya iblisleri mueyyen bir mulke sahib olur ve gece vaxti hemin bolgede qida axtarisina cixirlar Bu erazilerin umumi sahesi 8 20 km olur ki bezen bu saheler kesisir Onlar tenha heyat sururler Onlari ancaq hansisa qidanin etrafina qrup halinda gormek olar Yemek iyerarxik toqqusmalar yuksek ses kuyle musayiet olunur ve bunlar bir nece km aralidan esidilir Kiseli iblis cox sayda qorxunc sesler cixarir monoton kukrek ve batiq oskurek Bu sesler de ona pis bir sohret qazandirir Hele melum olmayan bu canlinin gece sesleri avropalilarin ona iblis adini vermesine sesbeb olmusdur kiseli iblisler olduqca aqressiv calilar olmasina baxmayaraq onlarin agizlarini iri sekilde acmalari onlarin aqresiya numayis etdirmesi deyil daha cox ozlerine emin olmamalari ile elaqedardir Xeberdarliq meqsedi ile bu canlilar Skunslar kimi xosa gelmez iy buraxirlar Tecavuzkar olmalarina baxmayaraq hetta boyukler ferdler bele seytanlar evcillesmeye hessasdirlar ve onlari ev seraitinde saxlamaq olur Tasmaniya iblisini gunduz saatlarina gunes vannasi qebul ederken gormek mumkundur Adi bir veziyyetde cox leng ve sakitdir lakin fovqelade hallarda 13 km s suretle hereket edir Cavan ferdler celd ve sux olur Asanliqla agaclara cixa bilirler Yaslilar pis dirmansalarda meyilli direklere ve hin hasarlarina cixa bilirler Bu canlilar hecde pis uzmurler Aqressiv xarakterine gece heyat terzine gore bu canlilarin tebii dusmenleri olduqca azdir Evveller onlarin dusmenleri kiseli canavar ce dinqo itleri idi Hazirda ise cavan tasmaniya iblisleri yitici quslarin ve xalli kiseli delenin Dasyurus maculatus yemine cevrilirler Onun yeni dusmeni ve esas qida ugrunda reqibi 2001 ci ilde Tasmaniyaya qanunsuz getirilmis Tulkudur Coxalmasi RedakteTasmaniya iblisleri mart aprel aylari cutlesirler Onlarin cutlesmesi de bir aqresiya numuyisini xatirladir Uc gunden sonra disi guclu aqresiya ile erkeyi qovur Bogazliq dovru 21 gun davam edir Aprel may aylarinda disi 20 30 bala dogur 3 20 30 baladan en coxu dordu sag qala bilir Bu dord bala kisedeki emceklerden berk yapisir Yerde qalan balalari ise disi yeyir 4 Ballardan en cox disiler sag qala bilir Diger memelilerde oldugu kimi Tasmaniya iblislerinin de cekisi olduqca az olur 0 18 0 29 q Balalar olduqca tez boyuyur Ardiq 90 gunluk olduqda tam olaraq xezle ortulurler 87 93 gunluyunde ise gozleri tam olaraq acilir 4 ayliginda artiq cekileri 200 q catir Tedricen kiseni terk edirler Disilerde ise hele laktasiya dovru 5 6 ayda davam edir Artiq dekabrin sonlari balalar anani tam terk ederek musteqil heyata baslayirlar artiq iki yacinin sonlarina yaxin disiler cutlesmeye hazir olurlar Tasmaniya iblislerinin omur muddeti 8 ildir BalalarPopulyasiyanin statusu RedakteTasmaniya iblisi avropalilara az bas belasi olmamislar Onlar hinleri dagidir teleye dusen heyvanlari yeyir ev heyvanlarina hucum edirdiler Bu sebebden bu canli aktiv sekilde teqib olunmusdur Ustelik eti yemelidir ve kolonistlerin sozlerine gore dana etinin dadini verir 1941 ci ilde bu canlilarin qorunmasi haqqinda qanun qebul edilir Buna qeder ise onlarin sayi o qeder azalir ki neslinin kesilme heddine catir 1936 ci ilde nesli kesilen Tasmaniya canavarindan ferli olaraq onlarin populyasiyasini qorumaq mumkun olur Ustelik hazirda saylari olduqca coxdur Kvollarla Tasmaniya iblislerinin sayi movsumden asili olaraq deyisir Bele ki dekabr yanvar aylarinda musteqil heyata qedem qoyan balalarin 60 ilk heftedece qida reqabetine dozmeyerek telef olur Onalrin sayinda kutlevi azalma 1950 ci ilde musahide edilmisdir DFTD epidemiyasina qeder saylari 00 000 150 000 arasi erazi uzre yayilmalari ise her 10 20 km 20 bas teskil edirdi DFTD xesteliyine tutulmus Tasmaniya iblisi Eksport Redakte Tasmaniya iblisinin xarice ixraci qadagan edilmisdir Avstraliyadan kenarda sonuncu Tasmaniya iblisi 2004 cu ilde Kaliforniyada olmusdur Hazirda bu canlinin Qirmizi kitabda Hessas novler sirasina daxil edilmesi teklif olunur 2005 ci ilde bir istisna olaraq 2 Tasmaniya iblisi danimarka sahzadesi Federik ve onun heyat yoldasi Merinin Tasmaniyada dogulmus ilk ovladlari serefine onlara hediyye edilmisdir Hazirda bu canlilar Kopenhagen zooparkinda saxlanilir Heyvanlarin qorunmasi Redakte Tuz 2009 cu ilde OS Linux iscileri ictimayyeti nesli kesilmekde olan novler problemine yonlendirmek qerarina geldiler Linux 2 6 29 da yeni bir loqo peyada olur Tux pinqvinin yerini muveqqeti olaraq Tasmaniya iblisi Tuz tutur 5 Istinadlar Redakte BioLib Profil taxonu druh dabel medvedovity Sarcophilus harrisii Boitard 1841 cex Wroe S McHenry C Thomason J 2005 Bite club comparative bite force in big biting mammals and the prediction of predatory behaviour in fossil taxa Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences 272 1563 619 625 doi 10 1098 rspb 2004 2986 PMC 1564077 PMID 15817436 Guiler E R 1970 Observations on the Tasmanian devil Sarcophilus harrisii II Reproduction Breeding and Growth of Pouch Young Australian Journal of Zoology 18 63 70 doi 10 1071 ZO9700063 Tasmanijskij sumchatyj dyavol Sarcophilus harrisii Heyvanlar alieminin ensiklopediyasi AnimalBox Istifade tarixi 2015 01 18 Obnovlyonnoe yadro Linux poluchilo novyj logotip olu kecid Menbe RedakteTasmanijskih dyavolov gubyat vampirskie naklonnosti Internet zhurnal Elementy 03 02 06 U tasmanijskih dyavolov ne okazalos immuniteta protiv virusnogo raka Lenta Ru 23 12 2008 Rasshifrovan genom tasmanijskogo dyavola Lenta Ru 28 06 2011 Brachnye igry tasmanijskogo dyavola video Menbe https az wikipedia org w index php title Tasmaniya iblisi amp oldid 5686604, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.