Təhməzqulu ağa Dünyamalıoğlu — Borçalı mahalının tanınmış ağsaqqalı, Faxralı kəndinin kəndxudası.
Təhməzqulu ağa Dünyamalıoğlu | |
---|---|
Təhməzqulu ağa Dünyamalıoğlu Həsənli | |
Doğum tarixi | 1840—1850 |
Doğum yeri | Borçalı mahalı, ![]() |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Tiflis, ![]() |
Vəfat səbəbi | Sovet höküməti tərəfindən güllələnmə |
Vətəndaşlığı | ![]() ![]() |
Uşaqları | İman Nadir Mirzəli Güllü |
Atası | Dünyamalı ağa Həsənli |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Fəaliyyət illəri | 1872-1927 |
Tanınır | İctimai fəaliyyət |
Həyatı
Təhməzqulu ağa Dünyamalıoğlu dəqiq necənci ildə anadan olduğu dəqiq bilinmir. Güman edilir ki, XIX əsrin 40-cı illərindı anadan olmuşdur. Borçalının məşhur Həsənli nəslinə mənsubdur. 1872-ci ildə Borçalı mahalının Faxralı kəndinin kəndxudası təyin edilmişdir. Bu vəzifədə uzun müddət çalışmışdır. Azərbaycan və Gürcüstan sovetləşdikdən sonra bu ailənin bir çox üzvü təzyiqlərə məruz qalmışdır. Bunun nəticəsində Təhməzqulu ağa Dünyamalıoğlu 1927-ci ildə 80 yaşı olmasına baxmayaraq həbs edilir və Tiflisə aparılaraq güllələnir.
Ailəsi
1927-ci ildə Təhməzqulu ağanın iki oğlu Nadir və İman həbs edilərək, Tiflisdəki Narınqala həbsxanasına salınırlar. İman Təhməzqulu ağa oğlu çətinliklə də olsa, həbsdən qaçaraq dostlarının köməkliyi ilə Türkiyəyə keçə bilir. Deyilənlərə görə onun sonradan Türkiyədə Nuru paşa ilə yaxın dostluq əlaqəsi olur. Digər qardaş Nadir Təhməzqulu ağa oğlu isə qardaşının həbsdən qaçmasına görə Mərkəzi Asiyaya sürgün edilir. O da buradakı nəzarətçilərdən yayınaraq, sürgündən qaçır. Əfqanıstan-İran yolu ilə Türkiyəyə çatır.
Deyilənlərə görə Təhməzqulu ağanın qızı Güllü də bütün bu olanlardan sonra repressiyalardan yayına bilməmişdir. Belə ki, Güllü Təhməzqulu ağa qızı Tiflisdə 10 il həbsdə olmuşdur.
Təhməzqulu ağanın digər oğlu Mirzəli Təhməzqulu ağa oğlu isə 1931-ci ildə kənd camaatının görə biləcəyi yerə çıxarılaraq güllələnir.
Nəslin kökü
Bəzi mənbələrdə Təhməzqulu ağanın Gəncədən Borçalıya köçdüyü bildirilir. bir çox iddiaalara görə isə bu nəslin kökü Cənubi Azərbaycana gedib çıxır. Onlar Cənubi Azərbaycandan Gəncəyə, oradan isə zamanla Borçalı mahalına köçmüşlər.
Nuru paşa ilə əlaqələri
Təhməzqulu ağanın oğlu İmanın Türkiyəyə qaçdıqdan sonra Nuru paşa ilə yaxın dost olduğu bildirilir.
Nuru Paşanın İman Təhməzqulu oğlunun Qərbi Azərbaycanın Dağ Borçalısının Soyuqbulaq kəndində yaşayan bacısı oğlunun (Təhməzqulu ağanın qız nəvəsi professor Tahir Pənahovun böyük qardaşı Sədi Pənahovun) kirvəsi olduğu deyilir.
İstinadlar
- (PDF). 2017-09-18 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-06-06.
- Əvvəli "Qarapapaqlar"ın öncəki saylarında[ölü keçid]
- Rəşid Faxralı. “Oğuz eli Faxralı”. B.2001.səh.62
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tehmezqulu aga Dunyamalioglu Borcali mahalinin taninmis agsaqqali Faxrali kendinin kendxudasi Tehmezqulu aga DunyamaliogluTehmezqulu aga Dunyamalioglu HesenliDogum tarixi 1840 1850Dogum yeri Borcali mahali Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1927Vefat yeri Tiflis Gurcustan SSRVefat sebebi Sovet hokumeti terefinden gullelenmeVetendasligi Rusiya imperiyasi Gurcustan SSRUsaqlari Iman Nadir Mirzeli GulluAtasi Dunyamali aga HesenliMilliyyeti AzerbaycanliFealiyyet illeri 1872 1927Taninir Ictimai fealiyyetHeyatiTehmezqulu aga Dunyamalioglu deqiq necenci ilde anadan oldugu deqiq bilinmir Guman edilir ki XIX esrin 40 ci illerindi anadan olmusdur Borcalinin meshur Hesenli nesline mensubdur 1872 ci ilde Borcali mahalinin Faxrali kendinin kendxudasi teyin edilmisdir Bu vezifede uzun muddet calismisdir Azerbaycan ve Gurcustan sovetlesdikden sonra bu ailenin bir cox uzvu tezyiqlere meruz qalmisdir Bunun neticesinde Tehmezqulu aga Dunyamalioglu 1927 ci ilde 80 yasi olmasina baxmayaraq hebs edilir ve Tiflise aparilaraq gullelenir Ailesi1927 ci ilde Tehmezqulu aganin iki oglu Nadir ve Iman hebs edilerek Tiflisdeki Narinqala hebsxanasina salinirlar Iman Tehmezqulu aga oglu cetinlikle de olsa hebsden qacaraq dostlarinin komekliyi ile Turkiyeye kece bilir Deyilenlere gore onun sonradan Turkiyede Nuru pasa ile yaxin dostluq elaqesi olur Diger qardas Nadir Tehmezqulu aga oglu ise qardasinin hebsden qacmasina gore Merkezi Asiyaya surgun edilir O da buradaki nezaretcilerden yayinaraq surgunden qacir Efqanistan Iran yolu ile Turkiyeye catir Deyilenlere gore Tehmezqulu aganin qizi Gullu de butun bu olanlardan sonra repressiyalardan yayina bilmemisdir Bele ki Gullu Tehmezqulu aga qizi Tiflisde 10 il hebsde olmusdur Tehmezqulu aganin diger oglu Mirzeli Tehmezqulu aga oglu ise 1931 ci ilde kend camaatinin gore bileceyi yere cixarilaraq gullelenir Neslin kokuBezi menbelerde Tehmezqulu aganin Genceden Borcaliya kocduyu bildirilir bir cox iddiaalara gore ise bu neslin koku Cenubi Azerbaycana gedib cixir Onlar Cenubi Azerbaycandan Genceye oradan ise zamanla Borcali mahalina kocmusler Nuru pasa ile elaqeleriTehmezqulu aganin oglu Imanin Turkiyeye qacdiqdan sonra Nuru pasa ile yaxin dost oldugu bildirilir Nuru Pasanin Iman Tehmezqulu oglunun Qerbi Azerbaycanin Dag Borcalisinin Soyuqbulaq kendinde yasayan bacisi oglunun Tehmezqulu aganin qiz nevesi professor Tahir Penahovun boyuk qardasi Sedi Penahovun kirvesi oldugu deyilir Istinadlar PDF 2017 09 18 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 06 06 Evveli Qarapapaqlar in onceki saylarinda olu kecid Resid Faxrali Oguz eli Faxrali B 2001 seh 62