Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Əbu Əyyub Süleyman ibn Əbdülməlik ibn Mərvan ibn əl-Həkəm əl-Əməvi (ərəb. سليمان بن عبد المالك; 675, Mədinə – 24 sentyabr 717) — Əməvilərin yeddinci, Mərvanilərin dördüncü xəlifəsi.
| Süleyman ibn Əbdülməlik | |
|---|---|
| ərəb. سُليمان بن عبد الملك بن مروان بن الحكم الأُموي القُرشي ərəb. سلیمان بن عبد الملك | |
 Süleyman ibn Əbdülməlik dövrünə aid qızıl dinarlar | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 675 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 24 sentyabr 717 (41–42 yaşında) |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d], siyasətçi, qubernator, Xəlifə |
| Atası | Əbdülməlik ibn Mərvan |
| Ailəsi | Əməvilər sülaləsi |
| Dini | İslam |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Hicri 55-ci (675) ildə Mədinədə doğulub. Atası xəlifə Əbdülməlik ibn Mərvan, anası Qətəfan qəbiləsindən Vəlladə bint Abbasdır. Uşaqlıq illərinin bir hissəsini çöldə, dayılarının yanında keçirdi. Sonra qardaşları Vəlid və Məsləmə ilə birlikdə Dəməşqdə xüsusi müəllimlərdən dərs aldı. Atası onun təhsil və əxlaqına ciddi nəzarət edirdi.
Hicri 81-ci (701) ildə həcc əmiri, hicri 85-ci (704) ildə isə qardaşı Vəlidin vəfatından sonra vəliəhd təyin edildi. Vəlidin dövründə Fələstin hərbi vilayətinin (Cündi-Fələstən) valisi idi. Burada Qüdsə 45 km-lik məsafədə Rəmlə şəhərinin əsasını qoydu və siyasi mərkəzinə çevirdi.
Hicri 90-cı (709) ildə həbsdən qaçıb, ona sığınan Yezid ibn Mühləbi əfv edilməsinə nail oldu.
Hicri 96-cı (715) ildə qardaşı Vəlid ölən zaman Qüdsdə xəlifə elan edildi. Xəlifə olduqdan sonra ümumi əfv elan etdi, sürgündə olanlara qayıdış icazəsi verdi, əsirləri azad etdirdi. Namazların vaxtında qılınmasına nəzarət etdi. Bu səbəbdən ona "miftəhül-xeyr" (ərəb. مفتاح الخير; azərb. xeyirin açarı) ləqəbi verildi. Həccac ibn Yusifin tərəfdarlarını və bir çox valiləri vəzifədən uzaqlaşdırdı, bəzilərini cəzalandırdı. Qardaşı Məsləməni 100 minlik ordu ilə Konstantinopola hərbi yürüşə göndərdi. Ordu hicri 97-ci (Eylül 715) ildə Dəbikdən yürüşə başladı. Lakin mühasirə uğursuz oldu. Öz oğlanları (Əyyub və Davud) gənc yaşda öldüyü üçün vəliəhdlik məsələsini dəyişdi. Məsləhətçisi Rəcə ibn Həyvanın təklifi ilə Ömər ibn Əbdüləzizi vəliəhd, Yezidi isə ikinci vəliəhd elan etdi. Cürcan və Təbəristan ələ keçirildi.
Süleyman, hələ Konstantinopol mühasirəsinin davam etdiyi günlərdə, hicri 99-cu (22 və ya 24 sentyabr 717) ildə, dünyasını dəyişdi.
İrsi və Mirası
O, dövlətin maraqlarını deyil, şəxsi münasibətləri əsas götürərək bəzi sadiq dövlət adamlarını cəzalandırdığı üçün tənqid olunmuşdur. Lüks həyat tərzinə, bahalı və naxışlı paltar geyməyə həvəskar olmuş, yemək-içimə düşkünlüyü ilə də tanınmışdır. Onun dövrü Əməvilərdə durğunluq mərhələsinin başlanğıcı sayılır. Bu dövrdə din alimlərinin nüfuzu artmış, xüsusilə Ömər ibn Əbdüləziz və Rəcə ibn Həyvanın rolu güclənmişdir. Onun xəlifəlik dövrü Rəmlə şəhərinin inşası, Nil çayında "əl-Miqyasul-kəbir" (ərəb. المقياس الكبير) adlı suölçən qurğunun düzəldilməsi, Böyük Hələb məscidinin tamamlanması ilə yadda qalmışdır.
İstinadlar
- https://id.wikipedia.org/wiki/Sulaiman_bin_Abdul_Malik.
- Bəlazuri. Ənsab (ərəb). VIII. 99.
- İsmail, Yiğit. "Suleyman b. Abdulmelik". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2010. 07.09.2025 tarixində arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Eyyub Suleyman ibn Ebdulmelik ibn Mervan ibn el Hekem el Emevi ereb سليمان بن عبد المالك 675 Medine 24 sentyabr 717 Emevilerin yeddinci Mervanilerin dorduncu xelifesi Suleyman ibn Ebdulmelikereb س ليمان بن عبد الملك بن مروان بن الحكم الأ موي الق رشي ereb سلیمان بن عبد الملك Suleyman ibn Ebdulmelik dovrune aid qizil dinarlarSexsi melumatlarDogum tarixi 675 0675 Dogum yeri Medine Emeviler xilafetiVefat tarixi 24 sentyabr 717 0717 09 24 41 42 yasinda Fealiyyeti herbi lider d siyasetci qubernator XelifeAtasi Ebdulmelik ibn MervanAilesi Emeviler sulalesiDini Islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHicri 55 ci 675 ilde Medinede dogulub Atasi xelife Ebdulmelik ibn Mervan anasi Qetefan qebilesinden Vellade bint Abbasdir Usaqliq illerinin bir hissesini colde dayilarinin yaninda kecirdi Sonra qardaslari Velid ve Mesleme ile birlikde Demesqde xususi muellimlerden ders aldi Atasi onun tehsil ve exlaqina ciddi nezaret edirdi Hicri 81 ci 701 ilde hecc emiri hicri 85 ci 704 ilde ise qardasi Velidin vefatindan sonra veliehd teyin edildi Velidin dovrunde Felestin herbi vilayetinin Cundi Felesten valisi idi Burada Qudse 45 km lik mesafede Remle seherinin esasini qoydu ve siyasi merkezine cevirdi Hicri 90 ci 709 ilde hebsden qacib ona siginan Yezid ibn Muhlebi efv edilmesine nail oldu Hicri 96 ci 715 ilde qardasi Velid olen zaman Qudsde xelife elan edildi Xelife olduqdan sonra umumi efv elan etdi surgunde olanlara qayidis icazesi verdi esirleri azad etdirdi Namazlarin vaxtinda qilinmasina nezaret etdi Bu sebebden ona miftehul xeyr ereb مفتاح الخير azerb xeyirin acari leqebi verildi Heccac ibn Yusifin terefdarlarini ve bir cox valileri vezifeden uzaqlasdirdi bezilerini cezalandirdi Qardasi Meslemeni 100 minlik ordu ile Konstantinopola herbi yuruse gonderdi Ordu hicri 97 ci Eylul 715 ilde Debikden yuruse basladi Lakin muhasire ugursuz oldu Oz oglanlari Eyyub ve Davud genc yasda olduyu ucun veliehdlik meselesini deyisdi Meslehetcisi Rece ibn Heyvanin teklifi ile Omer ibn Ebdulezizi veliehd Yezidi ise ikinci veliehd elan etdi Curcan ve Teberistan ele kecirildi Suleyman hele Konstantinopol muhasiresinin davam etdiyi gunlerde hicri 99 cu 22 ve ya 24 sentyabr 717 ilde dunyasini deyisdi Irsi ve MirasiO dovletin maraqlarini deyil sexsi munasibetleri esas goturerek bezi sadiq dovlet adamlarini cezalandirdigi ucun tenqid olunmusdur Luks heyat terzine bahali ve naxisli paltar geymeye heveskar olmus yemek icime duskunluyu ile de taninmisdir Onun dovru Emevilerde durgunluq merhelesinin baslangici sayilir Bu dovrde din alimlerinin nufuzu artmis xususile Omer ibn Ebduleziz ve Rece ibn Heyvanin rolu guclenmisdir Onun xelifelik dovru Remle seherinin insasi Nil cayinda el Miqyasul kebir ereb المقياس الكبير adli suolcen qurgunun duzeldilmesi Boyuk Heleb mescidinin tamamlanmasi ile yadda qalmisdir Istinadlarhttps id wikipedia org wiki Sulaiman bin Abdul Malik Belazuri Ensab ereb VIII 99 Ismail Yigit Suleyman b Abdulmelik TDV Islam Ansiklopedisi 2010 07 09 2025 tarixinde arxivlesdirilib