fbpx
Wikipedia

Qırtıckimilər

Qırtıckimilər (lat. Poaceae) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi.

Qırtıckimilər
Elmi təsnifat
Klad:
Diaphoretickes
Aləm:
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Commelinids
Klad:
Graminid clade
Fəsilə:
Qırtıckimilər
Beynəlxalq elmi adı
  • Poaceae Barnhart, 1895[…]

Fəsilənin nümayəndələri birillik və ya çoxillik otlar, yerüstü hissələri bəzən odunlaşan, hətta ağacşəkilli bitkilərdir. Taxılkimilərin qədim ekoloji tiplərindən bambuk, qarğı, murquz kimi hündür gövdəli növləri də vardır. bu fəsiləyə daxil olan növlər saçaqlı, sürünən, kökümsov bitkilər olub, əksəriyyəti çim əmələ gətirəndir. Yarpaqları növbəli olmaqla iki cərgə üzrə düzülür, xətvarıdır, aşağısında buğum aralarını əhatə edən qın əmələ gətirir. Çiçəklər ikicinslidir, ziqomorfdur, mürəkkəb çiçək pulcuqları ilə əhatə olunaraq sünbülcüklərdə yerləşir. Çiçəkyanlığı iki dairədə yerləşmiş pərdəşəkilli pulcuqlardan təşkil olunmuşdur. Çiçəkyanlığının xarici dairəsində iki ədəd aşağı və yuxarı çiçək pulcuğu vardır. Erkəkcik 3 ədəddir. Yumurtalıq üst vəziyyətdədir. Bir yuvalı və bir intequmentli bir yumurtacığa malikdir. Ağızcıqlar oturaq olub, 2 ədəddir. Meyvə dən, nadir hallarda (bambuklarda) çəyirdək və ya giləmeyvədir. Toxum endospermlidir.

Bu qrup bitkiləri A.A.Qrossheym (1939), V.D.Aleksandrovna (1941), İ.V.Larin (1950), Y.M.İsayev və b. (1965), Ə.İ.Mayılov (1965), S.H.Musayev (1980), V.S.Xəlilov (1971) və s. tədqiqatçılar öyrənmişlər. Azərbaycan florasında taxılların 306 növü məlumdur. Taxıl fəsiləsinin nümayəndələri yabanı halda səhralarda, yarımsəhralarda, bozqırlarda, meşələrdə, meşə kənarlarında, çəmənlərdə, xüsusilə dağ çəmən fitosenozlarının tərkibinə daxil olmaqla, özlərini fitosenozun komponenti, bəzi növləri isə edifikator olmaqla, fitosenozun formalaşmasında əsas iştirakçılarından sayılırlar. Taxıllar əksəriyyəti mal-qara tərəfindən istər yaş və istərsə də quru halında yaxşı yeyilir. Bu qrup bitkilərin yem əhəmiyyəti, kimyəvi tərkibləri tədqiqatçılar tərəfindən qismən öyrənilmişdir. Vitamin tərkibləri isə, xüsusilə "A""C" vitaminləri, yalnız bəzi mədəni yem bitkilərində öyrənilmişdir.

Sinonimləri Redaktə

  • Aegilopaceae Martinov
  • Agrostidaceae Bercht. & J.Presl
  • Alopecuraceae Martinov
  • Andropogonaceae Martinov
  • Anomochloaceae Nakai
  • Anthoxanthaceae Link
  • Arundinaceae Döll
  • Arundinellaceae Herter
  • Asperellaceae Link
  • Avenaceae Martinov
  • Bambusaceae Bercht. & J.Presl
  • Cenchrinaceae Link
  • Chaeturaceae Link
  • Chloridaceae Bercht. & J.Presl
  • Coleanthaceae Pfeiff.
  • Cynodontaceae Link
  • Cynosuraceae Link
  • Echinariaceae Link
  • Ehrhartaceae Link
  • Eragrostidaceae Herter
  • Festucaceae Spreng.
  • Glyceriaceae Link
  • Gramineae Juss., nom. cons.
  • Hordeaceae Bercht. & J.Presl
  • Lepturaceae Herter
  • Miliaceae Link
  • Ophiuraceae Link ex Pfeiff., nom. inval.
  • Oryzaceae Bercht. & J.Presl
  • Panicaceae Bercht. & J.Presl
  • Pappophoraceae Herter
  • Parianaceae Nakai
  • Paspalaceae Link
  • Phalaridaceae Link
  • Pharaceae Herter
  • Sporobolaceae Herter, nom. inval.
  • Stipaceae Bercht. & J.Presl
  • Streptochaetaceae Nakai
  • Triticaceae Link
  • Zoysiaceae Link

İstinadlar Redaktə

  1. Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III (ing.). // Botanical Journal of the Linnean Society / M. F. Fay Wiley-Blackwell, Linnean Society of London, OUP, 2009. Vol. 161, Iss. 2. P. 105–121. ISSN 0024-4074; 1095-8339 doi:10.1111/J.1095-8339.2009.00996.X
  2. Appendix IIB: Conserved and rejected names of families of bryophytes and spermatophytes. // International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Shenzhen Code) / red. N. J. Turland, J. H. Wiersema, F. Barrie, V. Qreuter, D. L. Hawksworth, P. S. Herendeen, S. Knapp, W. Kusber, D. Z. Li, K. Marhold və b. 2018. ISBN 978-3-946583-16-5
  3. Vəkil Xəlilov,Kiçik Qafqazın "E" vitamini ilə zəngin olan yem bitkiləri,Bakı, "Təhsil"EİM-2012

Həmçinin bax Redaktə

qırtıckimilər, poaceae, bitkilər, aləminin, qırtıcçiçəklilər, dəstəsinə, bitki, fəsiləsi, elmi, təsnifatdomen, eukariotlarklad, diaphoretickesranqsız, arxeplastidləraləm, bitkilərklad, streptophytaklad, embryophytesklad, polysporangiophytesklad, tracheophytesk. Qirtickimiler lat Poaceae bitkiler aleminin qirticcicekliler destesine aid bitki fesilesi QirtickimilerElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptophytaKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerKlad CommelinidsDeste QirticciceklilerKlad Graminid cladeFesile QirtickimilerBeynelxalq elmi adiPoaceae Barnhart 1895 1 2 SekilaxtarisiITIS 40351NCBI 4479EOL 8223FW 53546Fesilenin numayendeleri birillik ve ya coxillik otlar yerustu hisseleri bezen odunlasan hetta agacsekilli bitkilerdir Taxilkimilerin qedim ekoloji tiplerinden bambuk qargi murquz kimi hundur govdeli novleri de vardir bu fesileye daxil olan novler sacaqli surunen kokumsov bitkiler olub ekseriyyeti cim emele getirendir Yarpaqlari novbeli olmaqla iki cerge uzre duzulur xetvaridir asagisinda bugum aralarini ehate eden qin emele getirir Cicekler ikicinslidir ziqomorfdur murekkeb cicek pulcuqlari ile ehate olunaraq sunbulcuklerde yerlesir Cicekyanligi iki dairede yerlesmis perdesekilli pulcuqlardan teskil olunmusdur Cicekyanliginin xarici dairesinde iki eded asagi ve yuxari cicek pulcugu vardir Erkekcik 3 ededdir Yumurtaliq ust veziyyetdedir Bir yuvali ve bir intequmentli bir yumurtaciga malikdir Agizciqlar oturaq olub 2 ededdir Meyve den nadir hallarda bambuklarda ceyirdek ve ya gilemeyvedir Toxum endospermlidir Bu qrup bitkileri A A Qrossheym 1939 V D Aleksandrovna 1941 I V Larin 1950 Y M Isayev ve b 1965 E I Mayilov 1965 S H Musayev 1980 V S Xelilov 1971 ve s tedqiqatcilar oyrenmisler Azerbaycan florasinda taxillarin 306 novu melumdur Taxil fesilesinin numayendeleri yabani halda sehralarda yarimsehralarda bozqirlarda meselerde mese kenarlarinda cemenlerde xususile dag cemen fitosenozlarinin terkibine daxil olmaqla ozlerini fitosenozun komponenti bezi novleri ise edifikator olmaqla fitosenozun formalasmasinda esas istirakcilarindan sayilirlar Taxillar ekseriyyeti mal qara terefinden ister yas ve isterse de quru halinda yaxsi yeyilir Bu qrup bitkilerin yem ehemiyyeti kimyevi terkibleri tedqiqatcilar terefinden qismen oyrenilmisdir Vitamin terkibleri ise xususile A ve C vitaminleri yalniz bezi medeni yem bitkilerinde oyrenilmisdir 3 Sinonimleri RedakteAegilopaceae Martinov Agrostidaceae Bercht amp J Presl Alopecuraceae Martinov Andropogonaceae Martinov Anomochloaceae Nakai Anthoxanthaceae Link Arundinaceae Doll Arundinellaceae Herter Asperellaceae Link Avenaceae Martinov Bambusaceae Bercht amp J Presl Cenchrinaceae Link Chaeturaceae Link Chloridaceae Bercht amp J Presl Coleanthaceae Pfeiff Cynodontaceae Link Cynosuraceae Link Echinariaceae Link Ehrhartaceae Link Eragrostidaceae Herter Festucaceae Spreng Glyceriaceae Link Gramineae Juss nom cons Hordeaceae Bercht amp J Presl Lepturaceae Herter Miliaceae Link Ophiuraceae Link ex Pfeiff nom inval Oryzaceae Bercht amp J Presl Panicaceae Bercht amp J Presl Pappophoraceae Herter Parianaceae Nakai Paspalaceae Link Phalaridaceae Link Pharaceae Herter Sporobolaceae Herter nom inval Stipaceae Bercht amp J Presl Streptochaetaceae Nakai Triticaceae Link Zoysiaceae LinkIstinadlar Redakte Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants APG III ing Botanical Journal of the Linnean Society M F Fay Wiley Blackwell Linnean Society of London OUP 2009 Vol 161 Iss 2 P 105 121 ISSN 0024 4074 1095 8339 doi 10 1111 J 1095 8339 2009 00996 X Appendix IIB Conserved and rejected names of families of bryophytes and spermatophytes International Code of Nomenclature for algae fungi and plants Shenzhen Code red N J Turland J H Wiersema F Barrie V Qreuter D L Hawksworth P S Herendeen S Knapp W Kusber D Z Li K Marhold ve b 2018 ISBN 978 3 946583 16 5 Vekil Xelilov Kicik Qafqazin E vitamini ile zengin olan yem bitkileri Baki Tehsil EIM 2012Hemcinin bax Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Qirtickimiler amp oldid 7105961, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.