Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kanada qızılsəbəti (lat. Solidago canadensis) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin qızılsəbət cinsinə aid bitki növü.
| Kanada qızılsəbəti | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Kanada qızılsəbəti | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
Çoxillik ot bitkisi olub, hündürlüyü 1,5 m-ə bərabərdir. Gövdəsi düzqalxan, yuxarı hissədən budaqlanan, bütün hissələri sıxyarpaqlı olub, əsası odunlaşmışdır. Gövdəsinin rəngi tünd-yaşıldan, açıq-yaşıla qədər dəyişir. Yarpaqları növbəli, xətti-neştərvari, zirvəsi uzun itiuclu və uzunsov damarlıdır. Aşağı yarpaqlarının kənarları boyunca itidişcikli, qısasaplaqlı olub, uzunluğu 5–12 sm-ə bərabərdir. Yuxarı yarpaqları bütövkənarlı, oturaq və uzunluğu 2–8 sm-dir. Səbətcikdəki çiçəkləri xırda, diametri 3–5 mm, kənarlarında 4–6 yalançı dilcik və 5–8 ədəd boruşəkilli çiçəkləri vardır. Bütün çiçəkləri qızılı-sarı olur. Yalançı dilcikli çiçəkləri bir cərgədə yerləşir. Səbətdə birtərəfli toplanmış, qövsşəkilli, əyilmiş, bükülmüş, qatlanmış fırçaları qollu-budaqlı, piramidaşəkili və süpürgəvarı çiçəkləri yerləşmişdir. Meyvələri ensiz silindrik, toxumları qabırğalı, uzunluğu 1–1,5mm, kəkilli ağ tükcüklüdür. Birinci il budaqlanan kökümsovu və yan kökcüyü olur. İyul-avqust aylarında çiçəkləyir, avqust-sentyabr aylarında isə meyvələri yetişir.
Çiçəkləmə başlayan zaman bitkinin yerüstü hissəsini silos yığan kombaynla hündürlüyü 36 sm olmaq şərti ilə toplamaq lazımdır. Bu üsulla kəsilmə uzunluğu 10–15 sm ölçüdə xammalı doğramaq və qurutmaq lazımdır. Qurudulma yaxşı havalanan yerlərdə və ya 50–60ºС temperaturda quruducu şkafda aparılmalıdır.
Yerüstü hissələri, yarpaqları, çiçəkləri, yetişməmiş meyvələri və kəkilləri xammal hesab olunur. İysiz, acı dadlı olmaqla, azacıq büzücüdür.
Yaxşı hava axını olan quru yerlərdə saxlanılmalıdır. Saxlama müddəti 5 ildir.
Tərkibi və təsiri
Yerüstü hissəsində flavonoidlərdən aqlikon (kverçetin, kempferol, izoramnetin), qlükozidlər, kumarinlər (skopoletin, umbelliferon), kofein və çoxlu miqdarda triterpen saponinləri vardır.
Diuretik, iltihabsorucu və spazmolotik dərmandır.
Hipoazotemik və diuretik dərman bitkisi olub, iltihabsorucu və spazmolotik vasitə kimi orqanizmdən sidik konkrimentlərini çıxarır. Böyrəkdaşı və sidikyolu xəstəliklərində təyin edilir. "Prostanorm" preparatı xroniki prostat vəzinin adenomasında işlədilir.
Solidar məhlulu (ekstrakt). Daxilə qəbul edilir. Diuretik, iltihabsorucu vəspazmolotik dərmandır.
Marelin, həb (komponent ekstrakt). Spazmolotik, diuretik, iltihabsorucu dərman olub, sidik konkrimentlərini çıxarır və böyrək sancısını azaldır.
Urofluks, toz (komponent ekstrakt). Diuretik və iltihabsorucu dərmandır.
Prostanorm, duru ekstrakt, daxilə qəbul edilir. Həb 0,2 q, (komponent ekstrakt). Prostatotrop və diuretik dərmandır.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 878.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kanada qizilsebeti lat Solidago canadensis bitkiler aleminin astracicekliler destesinin murekkebcicekliler fesilesinin qizilsebet cinsine aid bitki novu Kanada qizilsebetiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste AstraciceklilerFesile MurekkebciceklilerYarimfesile AsteroideaeTriba Yarimtriba Cins QizilsebetNov Kanada qizilsebetiBeynelxalq elmi adiSolidago canadensis L 1753Sekil axtarisiITIS 36224NCBI 59297EOL 578217Botaniki xarakteristikasiCoxillik ot bitkisi olub hundurluyu 1 5 m e beraberdir Govdesi duzqalxan yuxari hisseden budaqlanan butun hisseleri sixyarpaqli olub esasi odunlasmisdir Govdesinin rengi tund yasildan aciq yasila qeder deyisir Yarpaqlari novbeli xetti nestervari zirvesi uzun itiuclu ve uzunsov damarlidir Asagi yarpaqlarinin kenarlari boyunca itidiscikli qisasaplaqli olub uzunlugu 5 12 sm e beraberdir Yuxari yarpaqlari butovkenarli oturaq ve uzunlugu 2 8 sm dir Sebetcikdeki cicekleri xirda diametri 3 5 mm kenarlarinda 4 6 yalanci dilcik ve 5 8 eded borusekilli cicekleri vardir Butun cicekleri qizili sari olur Yalanci dilcikli cicekleri bir cergede yerlesir Sebetde birterefli toplanmis qovssekilli eyilmis bukulmus qatlanmis fircalari qollu budaqli piramidasekili ve supurgevari cicekleri yerlesmisdir Meyveleri ensiz silindrik toxumlari qabirgali uzunlugu 1 1 5mm kekilli ag tukcukludur Birinci il budaqlanan kokumsovu ve yan kokcuyu olur Iyul avqust aylarinda cicekleyir avqust sentyabr aylarinda ise meyveleri yetisir Cicekleme baslayan zaman bitkinin yerustu hissesini silos yigan kombaynla hundurluyu 36 sm olmaq serti ile toplamaq lazimdir Bu usulla kesilme uzunlugu 10 15 sm olcude xammali dogramaq ve qurutmaq lazimdir Qurudulma yaxsi havalanan yerlerde ve ya 50 60ºS temperaturda quruducu skafda aparilmalidir Yerustu hisseleri yarpaqlari cicekleri yetismemis meyveleri ve kekilleri xammal hesab olunur Iysiz aci dadli olmaqla azaciq buzucudur Yaxsi hava axini olan quru yerlerde saxlanilmalidir Saxlama muddeti 5 ildir Terkibi ve tesiriYerustu hissesinde flavonoidlerden aqlikon kvercetin kempferol izoramnetin qlukozidler kumarinler skopoletin umbelliferon kofein ve coxlu miqdarda triterpen saponinleri vardir Diuretik iltihabsorucu ve spazmolotik dermandir Hipoazotemik ve diuretik derman bitkisi olub iltihabsorucu ve spazmolotik vasite kimi orqanizmden sidik konkrimentlerini cixarir Boyrekdasi ve sidikyolu xesteliklerinde teyin edilir Prostanorm preparati xroniki prostat vezinin adenomasinda isledilir Solidar mehlulu ekstrakt Daxile qebul edilir Diuretik iltihabsorucu vespazmolotik dermandir Marelin heb komponent ekstrakt Spazmolotik diuretik iltihabsorucu derman olub sidik konkrimentlerini cixarir ve boyrek sancisini azaldir Urofluks toz komponent ekstrakt Diuretik ve iltihabsorucu dermandir Prostanorm duru ekstrakt daxile qebul edilir Heb 0 2 q komponent ekstrakt Prostatotrop ve diuretik dermandir IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 878 Hemcinin bax