Vikipediya azad ensiklopediya Mollaisaqlı abidəsiMollaisaqlı yaşayış yeri və nekropoluölkə AzərbaycanRayon ismayıllıYerl

Vikipediya azad ensiklopediya Mollaisaqli abidesiMollaisaqli yasayis yeri ve nekropoluOlke AzerbaycanRayon IsmayilliYerlesir Ismayilli rayonu Mollaisaqli kendiAidiyyati antik dovr Mollaisaqli abidesi Goycay cayinin sol sahilinde Ismayilli rayonunun 25 kilometrliyindeki Mollaisaqli kendi erazisinde yerlesen antik dovre aid yasayis yeri ve nekropoludur Abide texminen 30 ha erazini ehate edir Abide Qafqaz Albaniyasinin tarixinin oyrenilmesinde mufessel ehemiyyete malikdir Arxeoloji tedqiqatlar ve esas tapintilar span Zoomorf uslublu asma bezek esyalari 1938 ci ilde Y Paxomov terefinden Ismayilli rayonu erazisinde aparilan kesfiyyat xarakterli axtarislar zamani Mollaisaqli kendi yaxinligindan nekropol ve qedim yasayis yerinin izlerine rast gelinib Burada muxtelif qebir formalari tekne kup sade torpaq qebirler qeyde alinib Oten esrin 60 70 ci illerinde Mollaisaqli abidesinde gorkemli arxeoloq Fazil Osmanovun rehberliyi ile aparilan tedqiqatlar Qafqaz Albaniyasinin antik dovr medeni irsinin oyrenilmesine oz tohfelerini vermisdir 1962 1964 cu illerin arxeoloji qazintilari burada antik dovre aid zengin medeniyyetin izlerini askara cixarmisdir Buradan gil sarkofaqlar qedim heykeltarasliq insan ve heyvan fiqurlari numuneleri elde olunub Benzer tapintilar 1969 cu ilde abidenin heyetyani sahesine dusen hissesinde kend teseruffati isleri gorulerken tapilmisdir Bunlar 3 eded gil antropomorf fiqur yeherli at ve diger heyvan fiqurlari gil zenbil ve saxsi cam ile temsil olunurlar Mollaisaqli abidesinde qazinti isleri 1970 ve 1971 ci illerde de davam etdirilmisdir Qazinti isleri neticesinde muxtelif saxsi qab fraqmentleri heyvan sumukleri ve yangin izleri mueyyen olunub 2002 ci ilde kend erazisinde gorulen teserrufat isleri zamani icerisinde metal esyalarin da oldugu gil qablar askar olunmusdur Metal esyalar yuksek bedii tertibatla hazirlanmaqla qedim estetik tesevvurleri eks etdirir Bunlar maral okuz at fiqurlari iri zencirlerle bir birine baglanmis zinqirovlar asma bezek esyalaridir Elde olunan maddi medeniyyet numuneleri esasinda tedqiqatcilar Mollaisaqli abidesini e e IV b e I esrlerine aid edirler Yasayis yeri span Mollaisaqli yasayis yerinde medeni tebeqenin qalinligi 1 4 m e catir Tebeqenin ust qatinda yer sethinden 20 25 sm derinlikde gil qab fraqmentleri musahide olunur Yasayis erazisinde uzun iller teserrufat isleri gorulduyunden ust qatin maddi medeniyyet numuneleri qarisdirilmisdir Bundan alt qatlarda muxtelif formali saxsi qab sinmis gil qolbaqlara ve suvaq parcalarina kulli miqdarda rast gelinib Suvaq parcalarinin askarlanmasi burada tikilinin varligi haqqinda tesevvur yaradir Suvaq parcalarinin aralarinda cubuq izleri de mosahide olunurdu ki bu da tikilinin divarlarinin cubuqla horulub suvaqla suvandigini gosterir Suvaq parcalarinin askarlandigi yerden simalda 3 eded direk yerleri de qeyde alinib Direk yerlerinin hamisi 0 7 m derinlikde olmaqla eyni olcudedir Onlarin agizinin diametri 48 sm dibinin diametri 35 sm dir Cuxurlarin qerb istiqametinde ve agizlari seviyyesinde nizamsiz sekilde kicik daslara tesaduf olunub Bu seviyyenin dosemesinde 2 1 m olcusunde yer suvanaraq hamarlasdirilmisdir Suvagin qalinligi 5 7 sm e catir Askar edilmis bu cuxurlar daslar ve suvanmis doseme yasayis otaginin qaliqlaridir Bu qaliqlar buradaki tikilinin cay daslarindan cubuq ciy kerpic ve suvaqlardan agac basdirmalardan insa edildiyini gosterir Tikilinin bunovresi dasdan olub divarlari ciy kerpic ve suvaqla horulub Mollaisaqli qedim yasayis yerinde aparilmis tedqiqatlar Azerbaycanda sinifli cemiyyetin yaranmasi ve onun sonraki inkisafi habele feodalizm cemiyyetini oyrenmek ucun mueyyen ehemiyyete malikdir Hemcinin bax span Nergizava nekropolu EllinizmIstinadlar span Osmanov Fazil Qafqaz Albaniyasinin maddi medeniyyeti e e IV b e III esrleri az Baki Elm 1982 31 32 Osmanov Fazil Qafqaz Albaniyasinin maddi medeniyyeti e e IV b e III esrleri az Baki Elm 1982 21 26 Osmanov Fazil Mollaisaqlida antik dovre aid yeni arxeoloji tapintilar az Baki AMM IX cild 1980 82 84 Osmanov F Haqverdiyev E Mollaisaqli qedim yasayis meskeni az Baki Tarix ictimaiyyet cografiya tedrisi 5 1976 52 54 Quluzade N Agayev G Sirvanin bedii metali Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinin Arxeologiya fondunun Nergizava ve Mollaisaqli materiallari az Baki MATM elmi redaktor N Velixanli 2012 8 Edebiyyat span F Osmanov Qafqaz Albaniyasinin maddi medeniyyeti e e IV b e III esrleri Baki Elm 1982 F Osmanov Mollaisaqlida antik dovre aid yeni arxeoloji tapintilar AMM IX cild Baki 1980 F Osmanov E Haqverdiyev Mollaisaqli qedim yasayis meskeni Tarix ictimaiyyet cografiya tedrisi 5 Baki 1976 N Quluzade G Agayev Sirvanin bedii metali Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinin Arxeologiya fondunun Nergizava ve Mollaisaqli materiallari Elmi redaktor N Velixanli Baki MATM 2012 Xarici kecidler span Tekne qebirler Kateqoriyalar Elifba sirasina gore tarixi abidelerIsmayilli rayonunun abideleriAzerbaycandaki arxeoloji abideler