fbpx
Wikipedia

Slovakiyada macarlar

Slovakiyada macarlar (slovak. Maďari na Slovensku) — Ölkənin say baxımından böyük olan etnik azlığı. 2011-ci ilin siyahıya almağa görə olkədə Slovakiyada 458 467 min macar yaşayır. Bu isə ölkə əhalisinin 8,5 % təşkil edir. Bu Ruminiya macarlarından sonra ikinci ən böyük macar diasporasıdır. Müstəqil Slovakiyadakı macarların sayı və ümumi əhaliyə olan nisbəti tədricən azalmağa meyllidir. Macarların çoxu ölkənin cənubunda, Macarıstanla sərhədə yaxın ərazilərdə yerləşən rayon və şəhərlərdə cəmləşmişdir.

Tarixi

Macar qəbilələri Ortadunay düzənliyini 1000-ci ildə nəzarətə götürürlər. Blaten knyazlığı və Böyük Moraviyanı fəth etdikdən sonra əhalisini assimiliyasiyaya uğratmışdır. Slovaklar yalnız Şimal Karpat bölgələrində mövcudluğunu qoruya bilirlər. Ancaq XVII əsrdə əsasəndə Mohaç döyüşündən sonra Macarıstan ərazilərinin bir hissəsi osmanlıların əlinə keçir. Macarların da bir qismi Şimali slovakiya ərazisinə köçmək məcburiyyətində qalır. Macarların işğal olumamış ərazilərinin paytaxtı Pojon (hazır ki, Bratislava) türklərə qarşı daha uğurlu mübarizə aparan Habsburqların əlinə keçir. Avstriya imperiyası «parçala və hökmranlıq et» prinsipinə əsasən fəaliyyət göstərirdi. Slovakiya torpaqları yenidən 1867-ci ildən sonra rəsmi olaraq qanuniləşdirilmiş macar nəcibliyinə verilir. XIX əsrin sonuu — XX əsrin əvvəllərində Transleytan və Slovakiyada macarizasiya prosesi güçlənir. Slovakiyada macarların sayı ümumi əhalinin 30 % təşkil etməyə başlayır. Bratislavada XIX əsrdə ümumi əhalinin 7,5 % macar idisə, 1910-cu ildə bu rəqəm 40,5 % çatırdı. Bu əsasən macarlaşdırılmış slovak, yahudi, qaraçı və almanların hesabına baş verir. Avstriya-Macarıstan imperiyası dağıldıqdan sonra macarların bir hissəsi Macarıstana köçürülmüşdür. Slovakiyada həyata keçirilən slovaklaşdırma siyasətinə uymaq məcburiyyətində qalaraq öz kimliklərini slovaklaşdırmışdır. ikinci dünya müharibəsi bitdikdən sonra iki ölkə arasında əhali mübadiləsi həyata keçirilir. Bunun sayəsində macarların sayı Slovakiyada azalır. Ancaq tam şəkildə (almanların Slovakiyadan köçürülməsi kimi) macarların köçürülməsi baş vermir. Halbuki bu məsələ masaya belə qoyulur. Çexslovakiyada macarlar çex və slovaklardan sonra 3-cü ən çoxsaylı xalq olur. Onların sayında artım orta əsrlərə nisbətdə zəif olsada davam edirdi. Nəticədə saylarında təbii azalma gedir. Bu müstəqilik dönəmində də təbii olaraq baş verir.

Əhalisi

Macarlar ölkənin iki regionunda çoxluluq təşkil edir: Komarno rayonu — 69,1 %, slovaklar — 27,1 % və Dunayska Streda — macarlar 83,3 %, slovaklar — 14,0 %. Slovakiyada dil qanunlarına görə macar dili əhalisinin 20 % macar olan rayonlarda rəsmi dil statusu alır. Mcar dilində qəzet, jurnal çap edilir və radio, televiziya fəaliyyət göstərir. Slovakiyada yaşayan macarların böyükk qismi iki dil bilir.

Siyasət

Parlament seçkilərində macaraların böyük qismi Macar Koalisiyası və Most Partiyasına səs verir. Macarların Koalisiyası Partiyası Slovakiyanın Avro parlamentdəki 13 yerindən ikisinə sahibdir.

Tanınmış Slovakiya macarları

  • Dyala Andraşi
  • Balint Balaşşi
  • Arminiy Vamberi
  • Ernyu Qeryu
  • Kolomon Qyuq
  • Ede Zaturetski
  • Anoş İştvan Yedlik
  • Ladislav Yoja
  • Ladislav Postum
  • İmre Madaç
  • Şandor Marai
  • Yozef Moder
  • Ferens Salaşi
  • Andraş Fay
  • Ferens II Rakosi

İstinadlar

  1. (slovak). Český statistický úřad. 2011. 2016-03-05 tarixində orijinalından (xlc) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-25. (#parameter_ignored)
  2. А. О. Пеганов. "Венгерский вопрос в межвоенной Чехословакии (1918—1939 гг.): внешнеполитический и внутриполитический аспекты". Исторический журнал «Российские и славянские исследования» — история южных и западных славян, история России, Беларуси и Украины. 2010. 2012-04-07 tarixində arxivləşdirilib. (#parameter_ignored_suggest)

slovakiyada, macarlar, slovak, maďari, slovensku, ölkənin, baxımından, böyük, olan, etnik, azlığı, 2011, ilin, siyahıya, almağa, görə, olkədə, slovakiyada, macar, yaşayır, isə, ölkə, əhalisinin, təşkil, edir, ruminiya, macarlarından, sonra, ikinci, böyük, maca. Slovakiyada macarlar slovak Madari na Slovensku Olkenin say baximindan boyuk olan etnik azligi 2011 ci ilin siyahiya almaga gore olkede Slovakiyada 458 467 min macar yasayir Bu ise olke ehalisinin 8 5 teskil edir 1 Bu Ruminiya macarlarindan sonra ikinci en boyuk macar diasporasidir Musteqil Slovakiyadaki macarlarin sayi ve umumi ehaliye olan nisbeti tedricen azalmaga meyllidir Macarlarin coxu olkenin cenubunda Macaristanla serhede yaxin erazilerde yerlesen rayon ve seherlerde cemlesmisdir Mundericat 1 Tarixi 2 Ehalisi 3 Siyaset 4 Taninmis Slovakiya macarlari 5 IstinadlarTarixi RedakteMacar qebileleri Ortadunay duzenliyini 1000 ci ilde nezarete gotururler Blaten knyazligi ve Boyuk Moraviyani feth etdikden sonra ehalisini assimiliyasiyaya ugratmisdir Slovaklar yalniz Simal Karpat bolgelerinde movcudlugunu qoruya bilirler Ancaq XVII esrde esasende Mohac doyusunden sonra Macaristan erazilerinin bir hissesi osmanlilarin eline kecir Macarlarin da bir qismi Simali slovakiya erazisine kocmek mecburiyyetinde qalir Macarlarin isgal olumamis erazilerinin paytaxti Pojon hazir ki Bratislava turklere qarsi daha ugurlu mubarize aparan Habsburqlarin eline kecir Avstriya imperiyasi parcala ve hokmranliq et prinsipine esasen fealiyyet gosterirdi Slovakiya torpaqlari yeniden 1867 ci ilden sonra resmi olaraq qanunilesdirilmis macar necibliyine verilir XIX esrin sonuu XX esrin evvellerinde Transleytan ve Slovakiyada macarizasiya prosesi guclenir Slovakiyada macarlarin sayi umumi ehalinin 30 teskil etmeye baslayir Bratislavada XIX esrde umumi ehalinin 7 5 macar idise 1910 cu ilde bu reqem 40 5 catirdi Bu esasen macarlasdirilmis slovak yahudi qaraci ve almanlarin hesabina bas verir Avstriya Macaristan imperiyasi dagildiqdan sonra macarlarin bir hissesi Macaristana kocurulmusdur Slovakiyada heyata kecirilen slovaklasdirma siyasetine uymaq mecburiyyetinde qalaraq oz kimliklerini slovaklasdirmisdir ikinci dunya muharibesi bitdikden sonra iki olke arasinda ehali mubadilesi heyata kecirilir Bunun sayesinde macarlarin sayi Slovakiyada azalir Ancaq tam sekilde almanlarin Slovakiyadan kocurulmesi kimi macarlarin kocurulmesi bas vermir Halbuki bu mesele masaya bele qoyulur Cexslovakiyada macarlar cex ve slovaklardan sonra 3 cu en coxsayli xalq olur Onlarin sayinda artim orta esrlere nisbetde zeif olsada davam edirdi Neticede saylarinda tebii azalma gedir Bu musteqilik doneminde de tebii olaraq bas verir 2 Ehalisi RedakteMacarlar olkenin iki regionunda coxluluq teskil edir Komarno rayonu 69 1 slovaklar 27 1 ve Dunayska Streda macarlar 83 3 slovaklar 14 0 Slovakiyada dil qanunlarina gore macar dili ehalisinin 20 macar olan rayonlarda resmi dil statusu alir Mcar dilinde qezet jurnal cap edilir ve radio televiziya fealiyyet gosterir Slovakiyada yasayan macarlarin boyukk qismi iki dil bilir Siyaset RedakteParlament seckilerinde macaralarin boyuk qismi Macar Koalisiyasi ve Most Partiyasina ses verir Macarlarin Koalisiyasi Partiyasi Slovakiyanin Avro parlamentdeki 13 yerinden ikisine sahibdir Taninmis Slovakiya macarlari RedakteDyala Andrasi Balint Balassi Arminiy Vamberi Ernyu Qeryu Kolomon Qyuq Ede Zaturetski Anos Istvan Yedlik Ladislav Yoja Ladislav Postum Imre Madac Sandor Marai Yozef Moder Ferens Salasi Andras Fay Ferens II RakosiIstinadlar Redakte TAB 115 Obyvateľstvo podľa pohlavia a narodnosti slovak Cesky statisticky urad 2011 2016 03 05 tarixinde orijinalindan xlc arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 10 25 parameter ignored A O Peganov Vengerskij vopros v mezhvoennoj Chehoslovakii 1918 1939 gg vneshnepoliticheskij i vnutripoliticheskij aspekty Istoricheskij zhurnal Rossijskie i slavyanskie issledovaniya istoriya yuzhnyh i zapadnyh slavyan istoriya Rossii Belarusi i Ukrainy 2010 2012 04 07 tarixinde arxivlesdirilib parameter ignored suggest Menbe https az wikipedia org w index php title Slovakiyada macarlar amp oldid 6049416, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.