fbpx
Wikipedia

Seyşlər

Seyşlər (fr. seiche – batma) — böyük göllərdə və körfəzlərdə xarici qüvvələrin təsiri ilə yaranan durğun dalğaları seyş adlandırırlar.Seyşlər durğun dalğalardır. Belə dalğalar hərəkət etmir,yalnız sakit vəziyyətdə tərəddüd edir. Suyun səthinin aşağı-yuxarı hərəkət etdiyi sahələr qarın adlanır. Bu zaman bəzi nöqtələrdə suyun səviyyəsi daima eyni vəziyyətdə qalır və yerini dəyişmir.

Onlara durğun dalğaların düyünləri deyilir. İlk seyşlər Cenevrə gölündə İsveçrə alimi Oqyust Forel (1848-1931) tərəfindən müəyyən edilmişdir. Seyş termini latın sözü olan "siecus"-dan (quru) yaranmışdır. Cenevrə gölündə suyun səviyyəsi aşağı düşərkən gölün quruyan dibi belə adlanırdı. Fransua-Alfons Forel göstərir ki,belə kiçik ölçülərə malik su hövzəsi üçün hündürlüyü 1,8 durğun (axmaz) dalğalar yaranır.

Seyşlərin yaranması ilk növbədə siklon və antisiklonlarla əlaqədardır. Siklon qapalı su hövzəsi üzərindən keçərkən bu su kütləsini tarazlıq səviyyəsindən çıxarır və su hövzəsinin sahillərində seyşlər yaranır. Bundan başqa seyşlərin yaranmasına qasırğalar, qəfildə qopan şiddətli küləklər zamanı təzyiqin az vaxt ərzində dəyişməsi, su hövzəsinin bir hissəsi üzərində düşən leysan yağışları,hövzənin bir hissəsi üzərində düşən leysan yağışları, hövzənin bir hissəsi üzərində düşən daşqın suları səbəb olur.

Hündürlüyü 4,5 metrə çatan ən yüksək seyşlər Nqasaki buxtasında (Yaponiya) yaranır. Yerli əhali onları abuku adlandırır. Onların hündürlüyü Balear adalarında (İspaniya) 3,0-3,5 metrə çatır və rissaqa adlanır.

İstinadlar

  1. Eminov Z.N., Səmədov Q.M. (2012). Coörafiya Ensiklopediyası. Bakı.

seyşlər, seiche, batma, böyük, göllərdə, körfəzlərdə, xarici, qüvvələrin, təsiri, ilə, yaranan, durğun, dalğaları, seyş, adlandırırlar, durğun, dalğalardır, belə, dalğalar, hərəkət, etmir, yalnız, sakit, vəziyyətdə, tərəddüd, edir, suyun, səthinin, aşağı, yuxa. Seysler fr seiche batma boyuk gollerde ve korfezlerde xarici quvvelerin tesiri ile yaranan durgun dalgalari seys adlandirirlar Seysler durgun dalgalardir Bele dalgalar hereket etmir yalniz sakit veziyyetde tereddud edir Suyun sethinin asagi yuxari hereket etdiyi saheler qarin adlanir Bu zaman bezi noqtelerde suyun seviyyesi daima eyni veziyyetde qalir ve yerini deyismir 1 Onlara durgun dalgalarin duyunleri deyilir Ilk seysler Cenevre golunde Isvecre alimi Oqyust Forel 1848 1931 terefinden mueyyen edilmisdir Seys termini latin sozu olan siecus dan quru yaranmisdir Cenevre golunde suyun seviyyesi asagi duserken golun quruyan dibi bele adlanirdi Fransua Alfons Forel gosterir ki bele kicik olculere malik su hovzesi ucun hundurluyu 1 8 durgun axmaz dalgalar yaranir 1 Seyslerin yaranmasi ilk novbede siklon ve antisiklonlarla elaqedardir Siklon qapali su hovzesi uzerinden kecerken bu su kutlesini tarazliq seviyyesinden cixarir ve su hovzesinin sahillerinde seysler yaranir Bundan basqa seyslerin yaranmasina qasirgalar qefilde qopan siddetli kulekler zamani tezyiqin az vaxt erzinde deyismesi su hovzesinin bir hissesi uzerinde dusen leysan yagislari hovzenin bir hissesi uzerinde dusen leysan yagislari hovzenin bir hissesi uzerinde dusen dasqin sulari sebeb olur 1 Hundurluyu 4 5 metre catan en yuksek seysler Nqasaki buxtasinda Yaponiya yaranir Yerli ehali onlari abuku adlandirir Onlarin hundurluyu Balear adalarinda Ispaniya 3 0 3 5 metre catir ve rissaqa adlanir 1 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 Eminov Z N Semedov Q M 2012 Coorafiya Ensiklopediyasi Baki Menbe https az wikipedia org w index php title Seysler amp oldid 5840405, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.