Seylon fili (lat.Elephas maximus maximus) — Asiya filinin üç geniş yayılmış yarımnövündən biri. Seylon adasının (Şri-Lanka) endemikdir. 1986-cı ildən bəri Elephas maximus IUCN Qırmızı Siyahısına daxil edilmişdir. Səbəb isə son 60-75 il ərzində sayının ən azından 50% azalmasıdır. Yaşayış arealının insanlar tərəfindən mənimsənilməsi müşahidə olunur.
Təsviri
Asiya filləri Afrika fillərindən daha kiçik olur. Dişilər bir qayda olaraq ölçü baxımından erkəklərdən kiçikdir və iri fil dişlərinə sahib olmurlar. Erkəklərin yalnız 7% -nin iri dişləri olur. Asiya filinin müasir yarımnövlərinin ən böyüyü olan Seylon fili 2 - 3,5 m hündürlüyə malik olur. Çəkisi 2000 ilə 5500 kq-dır. Bu fillərin dəri rəngi, Hindistan və Sumatra fillərindən daha tünddür. Qulaqları, ağzı, gövdəsi və qarın hissəsində iri və parlaq piqment ləkələri vardır.
Ovlanması
Tarixi keçmişdə Seylondakı fillər dəniz səviyyəsindən tutmuş yüksək dağ silsilələrinə qədər geniş ərazidə yayılmışdı. Onlara quru zonada, düz rütubətli zonada, eləcə də soyuq nəm dağ meşələrində rastlanılırdı. 1505-1948-ci illərin müstəmləkə dövründə nəm zona demək olar ki, insanlar tərəfindən kənd təsərrüfatı plantasiyaları kimi istifadə olunmağa başlandı. 1830-cu ilə qədər o qədər fillər var idi ki, hökumət onların məhv edilməsini təşviq edir və öldürülən hər filə görə mükafat veriirdi. XIX əsrin birinci yarısında meşələr dağ ətəktərində qəhvə və daha sonra çay əkinlərini təşkil etmək üçün məhv edilməyə başlandı. Buna görə dağlardakı fillər (xüsusilə 19-cu əsrin ikinci yarısından yağış meşələrinin intensiv məhv edilməsinə başlayanda) yox olmağa başladı. İngilis hakimiyyəti dövründə (1815-1948) çox sayda fil, ovçular tərəfindən kuboklar üçün öldürüldü . İngiltərə ordusunun mayorlarından biri, bəzi məlumatlara görə, 1500-dən çox fil məhv etmişdi. Bir çox ovçu bu müddət ərzində hər biri təxminən 250-300 baş heyvanı məhv etdi. 1829-1855-ci illərdə 6 mindən çox fil öldürüldü.
Əkinçiliyin və ovçuluğun daha da inkişaf etməsi səbəbi ilə fillərin ərazisi quru bir bölgə ilə məhdudlaşdı və arealları çox parçalandı.
Yayılması
Seylon filinin arealı hal-hazırda Seylonun şimalında, şərqində və cənub-şərqindəki quru bölgə ilə məhdudlaşır. Uda-Valave, Yala, Lunuqamvehera Vilpattu və Minneriya milli parklarında fillər qorunur. Bundan əlavə fillər qorunan ərazilərin kənarlarında da yaşayırlar. Şri-Lanka Asiyada fillərin ən sıx məşkunlaşdığı ölkə olduğu hesab edilir. Buna görə insanlar və fillər arasında daim qarşıdurma yaranır.
Jayewardene, J. (1994). The elephant in Sri Lanka. Wildlife Heritage Trust of Sri Lanka, Colombo
Shoshani, J. (2006) Taxonomy, Classification, and Evolution of Elephants In: Fowler, M. E., Mikota, S. K. (eds.) Biology, medicine, and surgery of elephants. Wiley-Blackwell. ISBN 0813806763. Pp. 3-14
Jayewardene, J. (2012). "Elephants in Sri Lankan History and Culture". Living Heritage Trust. İstifadə tarixi: 2012-08-02.
Sukumar, R. (1993). The Asian Elephant: Ecology and Management Second edition. Cambridge University Press. ISBN 052143758X
Fernando, P. (2006). Elephant conservation in Sri Lanka: Integrating scientific information to guide policy. In: Groom, M. J., Meffe, G. K., Carroll, C. R. (eds.) Principles of Conservation Biology. Sinauer Associates, Sunderland, USA. pp 649—652.
Fernando, P., Jayewardene, J. Prasad, T., Hendavitharana, W. Pastorini, J. (2011). Current Status of Asian Elephants in Sri Lanka. Gajah 35: 93-103.
Avqust 06, 2021
seylon, fili, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılarsinif, məməlilərdəstə, xortumlularfəsilə, fillərcins, asiya, fillərinöv, asiya, filiyarımnöv, elmi, adıelephas, maximus, maximus, linnaeus, 1758vikinnövlərdətəsnifatvikianbardaaxtarütms, ncbi, elephas,. Seylon filiElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarSinif MemelilerDeste XortumlularFesile FillerCins Asiya filleriNov Asiya filiYarimnov Seylon filiElmi adiElephas maximus maximus Linnaeus 1758VikinnovlerdetesnifatVikianbardaaxtarUTMS 1 NCBI 1 Seylon fili lat Elephas maximus maximus Asiya filinin uc genis yayilmis yarimnovunden biri Seylon adasinin Sri Lanka endemikdir 1986 ci ilden beri Elephas maximus IUCN Qirmizi Siyahisina daxil edilmisdir Sebeb ise son 60 75 il erzinde sayinin en azindan 50 azalmasidir Yasayis arealinin insanlar terefinden menimsenilmesi musahide olunur Mundericat 1 Tesviri 2 Ovlanmasi 3 Yayilmasi 4 IstinadlarTesviri RedakteAsiya filleri Afrika fillerinden daha kicik olur Disiler bir qayda olaraq olcu baximindan erkeklerden kicikdir ve iri fil dislerine sahib olmurlar 1 Erkeklerin yalniz 7 nin iri disleri olur 2 Asiya filinin muasir yarimnovlerinin en boyuyu olan Seylon fili 2 3 5 m hundurluye malik olur Cekisi 2000 ile 5500 kq dir Bu fillerin deri rengi Hindistan ve Sumatra fillerinden daha tunddur Qulaqlari agzi govdesi ve qarin hissesinde iri ve parlaq piqment lekeleri vardir 3 Ovlanmasi RedakteTarixi kecmisde Seylondaki filler deniz seviyyesinden tutmus yuksek dag silsilelerine qeder genis erazide yayilmisdi Onlara quru zonada duz rutubetli zonada elece de soyuq nem dag meselerinde rastlanilirdi 1505 1948 ci illerin mustemleke dovrunde nem zona demek olar ki insanlar terefinden kend teserrufati plantasiyalari kimi istifade olunmaga baslandi 1830 cu ile qeder o qeder filler var idi ki hokumet onlarin mehv edilmesini tesviq edir ve oldurulen her file gore mukafat veriirdi XIX esrin birinci yarisinda meseler dag etekterinde qehve ve daha sonra cay ekinlerini teskil etmek ucun mehv edilmeye baslandi Buna gore daglardaki filler xususile 19 cu esrin ikinci yarisindan yagis meselerinin intensiv mehv edilmesine baslayanda yox olmaga basladi Ingilis hakimiyyeti dovrunde 1815 1948 cox sayda fil ovcular terefinden kuboklar ucun olduruldu Ingiltere ordusunun mayorlarindan biri bezi melumatlara gore 1500 den cox fil mehv etmisdi Bir cox ovcu bu muddet erzinde her biri texminen 250 300 bas heyvani mehv etdi 4 1829 1855 ci illerde 6 minden cox fil olduruldu 5 Ekinciliyin ve ovculugun daha da inkisaf etmesi sebebi ile fillerin erazisi quru bir bolge ile mehdudlasdi ve areallari cox parcalandi 6 Yayilmasi RedakteSeylon filinin areali hal hazirda Seylonun simalinda serqinde ve cenub serqindeki quru bolge ile mehdudlasir Uda Valave Yala Lunuqamvehera Vilpattu ve Minneriya milli parklarinda filler qorunur Bundan elave filler qorunan erazilerin kenarlarinda da yasayirlar Sri Lanka Asiyada fillerin en six meskunlasdigi olke oldugu hesab edilir Buna gore insanlar ve filler arasinda daim qarsidurma yaranir 7 Istinadlar Redakte Shoshani J Eisenberg J F 1982 Elephas maximus Mammalian Species 182 1 8 Jayewardene J 1994 The elephant in Sri Lanka Wildlife Heritage Trust of Sri Lanka Colombo Shoshani J 2006 Taxonomy Classification and Evolution of Elephants In Fowler M E Mikota S K eds Biology medicine and surgery of elephants Wiley Blackwell ISBN 0813806763 Pp 3 14 Jayewardene J 2012 Elephants in Sri Lankan History and Culture Living Heritage Trust Istifade tarixi 2012 08 02 Sukumar R 1993 The Asian Elephant Ecology and Management Second edition Cambridge University Press ISBN 052143758X Fernando P 2006 Elephant conservation in Sri Lanka Integrating scientific information to guide policy In Groom M J Meffe G K Carroll C R eds Principles of Conservation Biology Sinauer Associates Sunderland USA pp 649 652 Fernando P Jayewardene J Prasad T Hendavitharana W Pastorini J 2011 Current Status of Asian Elephants in Sri Lanka Gajah 35 93 103 Menbe https az wikipedia org w index php title Seylon fili amp oldid 4927874, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
