Seyşel adaları (ing. Seychelles; fr. Seychelles; sey-kreol. Sesel) və ya rəsmi adı ilə Seyşel Adaları Respublikası (ing. Republic of Seychelles; fr. République des Seychelles; sey-kreol. Repiblik Sesel) — Şərqi Afrikada ada-dövlət. Seyşel adaları Hind okeanının qərbində yerləşir və adalara ən yaxın ölkələr Komor adaları, Madaqaskar və Mavrikidir. Ölkə Seyşel, Amirant, Kosmoledo adaları olmaqla, 115 adadan ibarətdir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Viktoriya, ümumi sahəsi 459 kvadrat kilometr, əhalisinin 98 min nəfərdən çoxdur.
Adalar 1505-ci ildə Portuqaliyalılar tərəfindən kəşf olunub. 1768-ci ildə Fransızlar tərəfindən işğal edildi. 1794-cü ildə Böyük Britaniya Krallığının hakimiyyəti altına keçdi. 1810-cu ildə İngilis koloniya idi. 1814-cü ildə Paris Sülh Müqaviləsi ilə tam şəkildə Birləşmiş Krallığa verildi. 1903-cü ildə Birləşmiş Krallığa aid bir koloniya oldu. 1976-ci ildə müstəqilliyini əldə etdi. Bir il sonra hərbi çevriliş edildi və France Albert Rene hakimiyyəti ələ keçirdi. 1979-cu ildə elan edilən yeni konstitusiya ilə tək partiyalı bir dövlət oldu. France Albert Rene 1989-cu il seçkilərini də qazanaraq üçüncü dəfə prezident oldu. 1977-ci ildəki çevrilişdən sonra ilk çox partiyalı seçki 23–26 iyul 1992-ci ildə keçirildi. Seçkinin məqsədi konstitusiya layihəsini hazırlamaqla vəzifəli 23 nəfərlik bir komissiyanın üzvlərini müəyyən etmək idi. Konstitusiya təklifi 15 noyabr 1992-ci ildə xalq səsverməsinə təqdim edildi, amma 60 %-lik həddi keçə bilmədiyi üçün qəbul edilmədi.
Əhalisi
Əhalinin etnik tərkibini Kreollər təşkil edir. Kreol fransız əsilli olub Luizianada və İspan əslli olub Karib Adalarında doğulmuş və buralarda yaşamış kəslər deməkdir. Bunlar əsas etibarilə Fransız, İspan, Asiyalı və Afrikalı insanların bir-birləriylə qaynayıb-qarışması nəticəsi meydana gələn mələz insanlardır. Xalqın çoxu Katolikdir. Bundan başqa bir qədər Müsəlman, Protestant və Hindust da var. İngilis və Fransız rəsmi dillərdir. Bundan başqa Fransızcanın başqa forması olan Seyşel Kreol dili var. Burada əhalinin 60 %-i oxuyub-yaza bilir.
Əhalisinin sayı
Əhali (minlərlə)
Doğulanlar
Ölənlər
Təbii artım
Doğum nisbəti (1000 nəfərə görə)
Ölüm nisbəti (1000 nəfərə görə)
Təbii artım (1000 nəfərə görə)
TFR
1950
36
1 061
418
643
29.5
11.6
17.9
1951
34
1 033
425
608
30.4
12.5
17.9
1952
36
1 037
456
581
28.8
12.7
16.1
1953
37
1 169
438
731
31.6
11.8
19.8
1954
37
1 209
457
752
32.7
12.4
20.3
1955
39
1 303
456
847
33.4
11.7
21.7
1956
38
1 458
468
990
38.4
12.3
26.1
1957
38
1 534
424
1 110
40.4
11.2
29.2
1958
39
1 553
450
1 103
39.8
11.5
28.3
1959
40
1 595
421
1 174
39.9
10.5
29.4
1960
42
1 714
450
1 264
40.8
10.7
30.1
1961
43
1 775
574
1 201
41.3
13.3
27.9
1962
44
1 733
504
1 229
39.4
11.5
27.9
1963
45
1 855
513
1 342
41.2
11.4
29.8
1964
46
1 867
485
1 382
40.6
10.5
30.0
1965
47
1 772
563
1 209
37.7
12.0
25.7
1966
47
1 895
515
1 380
40.3
11.0
29.4
1967
48
1 827
536
1 291
38.1
11.2
26.9
1968
49
1 738
538
1 200
35.5
11.0
24.5
1969
51
1 715
561
1 154
33.6
11.0
22.6
1970
52
1 660
437
1 223
31.9
8.4
23.5
1971
53
1 837
464
1 373
34.7
8.8
25.9
1972
55
1 723
529
1 194
31.3
9.6
21.7
1973
56
1 639
475
1 164
29.3
8.5
20.8
1974
57
1 860
497
1 363
32.6
8.7
23.9
1975
59
1 806
433
1 373
30.6
7.3
23.3
1976
61
1 642
466
1 176
26.9
7.6
19.3
1977
62
1 599
477
1 122
25.8
7.7
18.1
1978
62
1 796
466
1 330
29.0
7.5
21.5
1979
63
1 730
438
1 292
27.5
7.0
20.5
1980
63
1 830
444
1 386
29.0
7.0
22.0
1981
64
1 802
442
1 360
28.2
6.9
21.3
1982
64
1 552
482
1 070
24.3
7.5
16.7
1983
64
1 662
452
1 210
25.8
7.0
18.8
1984
65
1 739
488
1 251
26.9
7.6
19.4
1985
65
1 729
468
1 261
26.5
7.2
19.3
1986
66
1 722
498
1 224
26.2
7.6
18.6
1987
66
1 684
505
1 179
25.4
7.6
17.8
1988
67
1 643
504
1 139
24.7
7.6
17.1
1989
69
1 600
563
1 037
23.2
8.2
15.0
1990
70
1 617
543
1 074
23.3
7.8
15.5
1991
71
1 708
545
1 163
24.2
7.7
16.5
1992
71
1 603
522
1 081
22.7
7.4
15.3
1993
72
1 689
597
1 092
23.4
8.3
15.1
1994
74
1 700
550
1 150
23.0
7.5
15.6
1995
75
1 582
525
1 057
21.0
7.0
14.0
1996
76
1 611
566
1 045
21.1
7.4
13.7
1997
77
1 475
603
872
19.1
7.8
11.3
1998
79
1 412
570
842
17.9
7.2
10.7
1999
80
1 460
560
900
18.2
7.0
11.2
2000
81
1 512
553
959
18.6
6.8
11.8
2001
81
1 440
554
886
17.7
6.8
10.9
2002
84
1 481
647
834
17.7
7.7
10.0
2003
83
1 498
668
830
18.1
8.1
10.0
2004
83
1 435
611
824
17.3
7.4
9.9
2005
84
1 536
673
863
18.3
8.0
10.3
2006
85
1 467
664
803
17.3
7.8
9.4
2007
86
1 499
630
869
17.4
7.3
10.1
2008
87
1 546
662
884
17.8
7.6
10.2
2009
87
1 580
684
896
18.1
7.8
10.3
2.38
2010
87
1 504
664
840
16.8
7.4
9.4
2.17
2011
88
1 625
691
934
18.6
7.9
10.7
2.33
2012
89
1 645
651
994
18.6
7.4
11.3
2.37
2013
92
1 566
717
849
17.4
8.0
9.4
2.26
2014
92
1 557
725
832
17.0
7.9
9.1
2.25
2015
93
1 592
703
889
17.0
7.5
9.5
2.31
2016
95
1 645
747
898
17.4
7.9
9.5
2.39
2017
96
1 651
748
903
17.2
7.8
9.4
2.41
2018
97
1 650
818
832
17.1
8.4
8.7
2.41
2019
98
1 605
795
810
16.4
8.1
8.3
2.34
İqtisadiyyat
Ölkə iqtisadiyyatı əsas olaraq əkinçilik və turizmə əsaslanır. Bundan başqa istehlak mallarının ixracatından da əhəmiyyətli bir gəlir əldə edilir. Ölkədə yetişən başlıca əkinçilik məhsulları: banan, şirin kartof, manyok və bunun məhsulu nişasta, kokonat və vanil. Ölkənin ən əhəmiyyətli sənayesi qida sənayesidir. Bundan başqa dəniz məhsulları əhəmiyyətli bir gəlir mənbəyidir. İşçi qüvvəsinin 19%-i əkinçilikdə, 20%-i mədənçilik və inşaatçılıkta, 14%-i dövlət sektorunda və ictimai xidmətlərdə, 11%-i də restoran və otel operatorluğunda işləyir.
İdxal və ixrac daha çox Böyük Britaniya, Fransa, Cənubi Afrika, Yəmən və Pakistan ilə edilir. Əsas ixrac məhsulları bunlardır: Qurudulmuş kokos içi, darçın, sabun və ətir yağı, vanil və balıq. Digər əhəmiyyətli gəlir gətirən qaynaqlar isə quano, tısbağa qabığı, Akula üzgəci və balıq məhsullarıdır.
Nəqliyyat sistemi kifayət qədər olub, ölkənin ən inkişaf etmiş şəhəri və limanı paytaxtı Viktoriyadır.
