Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Serbiyada iudaizm — Serbiya ərazisində yaşayan bir qrup insanın etiqat etdiyi din. İudaizm dinində etiqat edənlərin sayı Serbiyada olduqca azdır. 2002-ci il məlumatına görə Serbiya və Voyevodinada 785 (və ya 0,01 %) nəfər bu dində etiqat edir yaşayır. Serbiyanın nəzarət etmədiyi Kosovoda isə sayları bilinmir.
Tarixi
Belqradda ilk yahudilərin yaşaması haqqında məlumat XIII əsrə aiddir. Belqrada gəlmiş yahudilər İtaliya və Dubrovnikdən gəlmişlər. Sonradan ikinci dalğa İspaniya və Macarıstandan gəlir. Yahudilərin gəlməsi isə bölgədə iudaizm dinidə kök salır.
Balkanlarda yahudi icması XV və XVI əsrlərdə İspaniya və Portuqaliyada baş qaldırmış inkizisasiya zamanı daha da artmışdır. Osmanlı sultanı II Bəyazid yahudiləri öz ölkərinə dəvət etmişdir. Voevodina vilayətinin şimalına yahudilər Habsburqlar sülaləsinin hakimiyyəti altında olduğu ərəfədə II İosifin onlara dini etqad azadlığı verməsi ilə köç etmişlər
Serbiyada iudaizm icması getdikcə inkişaf edirdi. Artıq Birinci Dünya müharibəsindən sonra onlar mədəni muxtariyyat əldə edə bilmişdilər. 1939-cu ildə Belqradda artıq 10 000 yahudi yaşayırdı ki, bu isə öz növbəsində iudaizmin inkişafı demək idi.
İkinci dünya müharibəsi zamanı yahidilərin çoxu Holokostun qurbanı olmuşdur. Nəticədə iudaizm icmasına böyük zərbə vurulmuş olur.
Coğrafiyası
Bu dinə etiqat edənlərin böyük əksəriyyəti (415 nəfər, 52,9 %) Belqradda yaşayır. Voyevodinada isə sayları 329 (41,9 %) nəfər, Serbiyanın digər ərazilərində isə 41 nəfərdir.
Musəvilik Serbiyanın vilayətlərinə görə (2002)
| Dairə | Syı, nəf. | Nisbəti, % |
|---|---|---|
| Belqrad dairəsi | 415 | 0,026 |
| 92 | 0,046 | |
| 15 | 0,007 | |
| 18 | 0,011 | |
| 47 | 0,015 | |
| 18 | 0,008 | |
| 135 | 0,023 | |
| 4 | 0,001 | |
| 4 | 0,001 | |
| Kolubar dairəsi | 4 | 0,002 |
| 3 | 0,001 | |
| 1 | 0,0005 | |
| 2 | 0,001 | |
| Pomorav dairəsi | 1 | 0,0004 |
| 1 | 0,001 | |
| 2 | 0,001 | |
| Moraviç dairəsi | 2 | 0,001 |
| 1 | 0,0003 | |
| 1 | 0,0004 | |
| 19 | 0,005 | |
| Serbiya | 785 | 0,010 |
İstinadlar
- http://jic.tau.ac.il/moreshet/_repositoryTL15/1000332010.pdf[ölü keçid]
- "Yugoslavia". Jewish virtual library. 2011-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serbiyada iudaizm Serbiya erazisinde yasayan bir qrup insanin etiqat etdiyi din Iudaizm dininde etiqat edenlerin sayi Serbiyada olduqca azdir 2002 ci il melumatina gore Serbiya ve Voyevodinada 785 ve ya 0 01 nefer bu dinde etiqat edir yasayir Serbiyanin nezaret etmediyi Kosovoda ise saylari bilinmir TarixiZemun sinaqoqu Belqradda ilk yahudilerin yasamasi haqqinda melumat XIII esre aiddir Belqrada gelmis yahudiler Italiya ve Dubrovnikden gelmisler Sonradan ikinci dalga Ispaniya ve Macaristandan gelir Yahudilerin gelmesi ise bolgede iudaizm dinide kok salir Balkanlarda yahudi icmasi XV ve XVI esrlerde Ispaniya ve Portuqaliyada bas qaldirmis inkizisasiya zamani daha da artmisdir Osmanli sultani II Beyazid yahudileri oz olkerine devet etmisdir Voevodina vilayetinin simalina yahudiler Habsburqlar sulalesinin hakimiyyeti altinda oldugu erefede II Iosifin onlara dini etqad azadligi vermesi ile koc etmisler Serbiyada iudaizm icmasi getdikce inkisaf edirdi Artiq Birinci Dunya muharibesinden sonra onlar medeni muxtariyyat elde ede bilmisdiler 1939 cu ilde Belqradda artiq 10 000 yahudi yasayirdi ki bu ise oz novbesinde iudaizmin inkisafi demek idi Ikinci dunya muharibesi zamani yahidilerin coxu Holokostun qurbani olmusdur Neticede iudaizm icmasina boyuk zerbe vurulmus olur CografiyasiBu dine etiqat edenlerin boyuk ekseriyyeti 415 nefer 52 9 Belqradda yasayir Voyevodinada ise saylari 329 41 9 nefer Serbiyanin diger erazilerinde ise 41 neferdir Musevilik Serbiyanin vilayetlerine gore 2002 Novi Sad seherinde sinaqoqDaire Syi nef Nisbeti Belqrad dairesi 415 0 02692 0 04615 0 00718 0 01147 0 01518 0 008135 0 0234 0 0014 0 001Kolubar dairesi 4 0 0023 0 0011 0 00052 0 001Pomorav dairesi 1 0 00041 0 0012 0 001Moravic dairesi 2 0 0011 0 00031 0 000419 0 005Serbiya 785 0 010Istinadlarhttp jic tau ac il moreshet repositoryTL15 1000332010 pdf olu kecid Yugoslavia Jewish virtual library 2011 06 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 31