fbpx
Wikipedia

Sekvoyya (Corc Gess)

Sekvoyya (ing. Sequoyah, həm də Corc Gess (George Guess) kimi də tanınır; təxm. 1760-17701843-1845) — çeroki hindu tayfasının başçısı, hecalı çeroki əlifbasının ixtiraçısı, çeroki dilində nəşr edilən "Çeroki Feniks" qəzetinin yaradıcısı olmuşdur.

Sekvoyya

Qısa bioqrafiyası

Təxminən 1760-cı və ya 1770-ci illərdə çeroki tayfasından olan bir qadının oğlu olmuşdur. Onun doğum yeri məlum deyil, amma doğulduğu yer kimi Tenessidə Taskeqi kəndi göstərilir. 1809-cu ildə Alabama ştatının Villestaun şəhərinə gələrək, gümüş işləri ilə məşğul olmağa başlamışdır. Onda o ingilis dilini bilməsə də, amerikalıların yazıdan necə istifadə etdiyini görür. Bundan sonra o çeroki dili üçün yazı sistemini tərtib etməyə başlayır. İlk əvvəl o, əlifbanı heroqlif yazısı ilə tərtib etməyə üstünlük versə də, lakin sonradan bunu hecavi əlifba ilə əvəz etmək qərarına gəlir.

1821-ci ildə onun tərəfindən hazırlanmış əlifbada 86 simvol var idi. Bu simvollar qismən latın əlifbası və ola bilsin ki, kiril əlifbasından da götürülmüşdür. Doğma dilində ilk yazı və əlifbanı o, öz qızı Ayokaya öyrətmişdir. Onun ixtirası həmvətənləri tərəfindən ilk öncə inamsız şəkildə qarşılansa da, o, döyüşçülərin yığıncağında bunun faydalılığını nümayiş etdirə bildi. 1823-cü ilə qədər çeroki yazısı ümumişlək oldu. 1825-ci ildə isə Çeroki Milləti buna rəsmi status verdi.

1825-ci ildə Sekvoyya yeni bir əraziyə, Arkanzas ştatına yollanır və orada dəmirçiliklə məşğul olmağa başlayır. 1828-ci ildə o, Vaşinqtonda danışıqlarda iştirak etmişdir.

Ömrünün qalan hissəsini çerokilərin siyasi birliyi və Şimali Amerika hindularının ümumi yazı sisteminin yaradılmasına həsr etmişdir. O, 1843 - 1845-cı illər arası vəfat etmişdir.

Avstriyalı botanik Ştefan Endlixer Şimali Amerika sahillərində bitən sərvkimilər fəsiləsinə aid olan Sekvoyya ağacını onun şərəfinə adlandırmışdır. Bu ağac dünyada ən hündür ağac hesab olunur. Hündürlüyü 110 metrə qədər çatır.

sekvoyya, corc, gess, sekvoyya, sequoyah, həm, corc, gess, george, guess, kimi, tanınır, təxm, 1760, 1770, 1843, 1845, çeroki, hindu, tayfasının, başçısı, hecalı, çeroki, əlifbasının, ixtiraçısı, çeroki, dilində, nəşr, edilən, çeroki, feniks, qəzetinin, yaradı. Sekvoyya ing Sequoyah hem de Corc Gess George Guess kimi de taninir texm 1760 1770 1843 1845 ceroki hindu tayfasinin bascisi hecali ceroki elifbasinin ixtiracisi ceroki dilinde nesr edilen Ceroki Feniks qezetinin yaradicisi olmusdur SekvoyyaQisa bioqrafiyasi RedakteTexminen 1760 ci ve ya 1770 ci illerde ceroki tayfasindan olan bir qadinin oglu olmusdur Onun dogum yeri melum deyil amma doguldugu yer kimi Tenesside Taskeqi kendi gosterilir 1809 cu ilde Alabama statinin Villestaun seherine gelerek gumus isleri ile mesgul olmaga baslamisdir Onda o ingilis dilini bilmese de amerikalilarin yazidan nece istifade etdiyini gorur Bundan sonra o ceroki dili ucun yazi sistemini tertib etmeye baslayir Ilk evvel o elifbani heroqlif yazisi ile tertib etmeye ustunluk verse de lakin sonradan bunu hecavi elifba ile evez etmek qerarina gelir 1821 ci ilde onun terefinden hazirlanmis elifbada 86 simvol var idi Bu simvollar qismen latin elifbasi ve ola bilsin ki kiril elifbasindan da goturulmusdur Dogma dilinde ilk yazi ve elifbani o oz qizi Ayokaya oyretmisdir Onun ixtirasi hemvetenleri terefinden ilk once inamsiz sekilde qarsilansa da o doyusculerin yigincaginda bunun faydaliligini numayis etdire bildi 1823 cu ile qeder ceroki yazisi umumislek oldu 1825 ci ilde ise Ceroki Milleti buna resmi status verdi 1825 ci ilde Sekvoyya yeni bir eraziye Arkanzas statina yollanir ve orada demircilikle mesgul olmaga baslayir 1828 ci ilde o Vasinqtonda danisiqlarda istirak etmisdir Omrunun qalan hissesini cerokilerin siyasi birliyi ve Simali Amerika hindularinin umumi yazi sisteminin yaradilmasina hesr etmisdir O 1843 1845 ci iller arasi vefat etmisdir Avstriyali botanik Stefan Endlixer Simali Amerika sahillerinde biten servkimiler fesilesine aid olan Sekvoyya agacini onun serefine adlandirmisdir Bu agac dunyada en hundur agac hesab olunur Hundurluyu 110 metre qeder catir Menbe https az wikipedia org w index php title Sekvoyya Corc Gess amp oldid 4836256, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.