Sedan — Fransanın şimal-şərqindəki Ardenn departamentində, Möz (Maas)çayı qırağında şəhər. XIX-cu əsrin sonlarına qədər qala. Burada 1870-ci il sentyabrın 1-2-də, fransız Şalon ordusunun məğlubiyəti və Fransa imperatoru III Napoleonun əsir düşməsi ilə nəticələnən, Fransa-Prussiya müharibəsinin ən iri vuruşması baş verdi.
Sedan döyüşü
Döyüşün gedişi
Avqustun 23-də marşal M.E. Mak-Maqonun komandanlığı altında Şalon ordusu(120 min adam, 393 top, 76 mitralyez), Mez qalasında pruslar tərəfindən mühasiyərə alınmış A. Bazenin Reyn ordusunun mühasirəsini qaldırmaq üçün, cəmləşdiyi Reyms şəhəri rayonundan çıxdı. Mak-Maqon, Şalona və Paris üzərinə hərəkət edən(ümumi sayları 224 min adam və 813 top olan) 3-cü və 4 -cü alman ordularından Sedanı keçməklə yan ötmək istəyirdi. Mak-Maqonun ordusunun yola çıxdığından xəbər tutaraq, alman qoşunlarının faktiki komandanı, baş qərargah rəisi X.Moltke(formal olaraq qoşunlara prus kralı I Vilhelm başçılıq edirdi)onları, rəqibin ordularının birləşməsini qarşılamaq, Şalon ordusunu Belçika sərhədinə sıxmaq və darmadağın etmək üçün Verden, Bar-le-Dük xəttindən Sedana çevirdi.
Fransızların məğlubiyəti
29 - 30 avqustda Şalon ordusu Möz çayını keçdi və 31 avqustun axşamına kimi, Mezyerdən keçərək Reymsə yürüşü davam etmək üçün Sedan yanında iki günlük dincəlməyə dayandılar. Moltke Mak-Maqonun hərəkətsizliyindən yararlandı, və alman orduları sentyabrın 1-nə keçən gecə cinahların yanından keçmə manevri ilə Şalon ordusunu mühasirəyə aldılar. Səhər başlayan döyüş gün bitənə kimi fransızların tam məğlubiyəti ilə bitdi. Fransız qoşunlarının qalıqları mühasirədən çıxmaq cəhdi etsələr də alınmadı(121 eskadrondan ancaq 20 çıxa bildi). 2 sentyabrda Şalon ordusu təslim oldu. Franszıların Sedan yanında 17 min ölü və yaralı, 103 min əsir itki verdilər. Almanlar 9 min adam itirdilər. Şalon ordusunun təslim olması Fransada ikinci imperiyanın süqutunu tezləşdirdi. 4 sentyabrda Parisdə üsyan başladı, ölkədə respublika elan olundu.
Mənbə
Советская военная энциклопедия Москва 1980 Военное издательство министерства обороны СССР T.7 səh. 308
sedan, döyüşü, sedan, fransanın, şimal, şərqindəki, ardenn, departamentində, möz, maas, çayı, qırağında, şəhər, əsrin, sonlarına, qədər, qala, burada, 1870, sentyabrın, fransız, şalon, ordusunun, məğlubiyəti, fransa, imperatoru, napoleonun, əsir, düşməsi, ilə,. Sedan Fransanin simal serqindeki Ardenn departamentinde Moz Maas cayi qiraginda seher XIX cu esrin sonlarina qeder qala Burada 1870 ci il sentyabrin 1 2 de fransiz Salon ordusunun meglubiyeti ve Fransa imperatoru III Napoleonun esir dusmesi ile neticelenen Fransa Prussiya muharibesinin en iri vurusmasi bas verdi Sedan doyusu Mundericat 1 Doyusun gedisi 2 Fransizlarin meglubiyeti 3 Menbe 4 Hemcinin baxDoyusun gedisi RedakteAvqustun 23 de marsal M E Mak Maqonun komandanligi altinda Salon ordusu 120 min adam 393 top 76 mitralyez Mez qalasinda pruslar terefinden muhasiyere alinmis A Bazenin Reyn ordusunun muhasiresini qaldirmaq ucun cemlesdiyi Reyms seheri rayonundan cixdi Mak Maqon Salona ve Paris uzerine hereket eden umumi saylari 224 min adam ve 813 top olan 3 cu ve 4 cu alman ordularindan Sedani kecmekle yan otmek isteyirdi Mak Maqonun ordusunun yola cixdigindan xeber tutaraq alman qosunlarinin faktiki komandani bas qerargah reisi X Moltke formal olaraq qosunlara prus krali I Vilhelm basciliq edirdi onlari reqibin ordularinin birlesmesini qarsilamaq Salon ordusunu Belcika serhedine sixmaq ve darmadagin etmek ucun Verden Bar le Duk xettinden Sedana cevirdi Fransizlarin meglubiyeti Redakte29 30 avqustda Salon ordusu Moz cayini kecdi ve 31 avqustun axsamina kimi Mezyerden kecerek Reymse yurusu davam etmek ucun Sedan yaninda iki gunluk dincelmeye dayandilar Moltke Mak Maqonun hereketsizliyinden yararlandi ve alman ordulari sentyabrin 1 ne kecen gece cinahlarin yanindan kecme manevri ile Salon ordusunu muhasireye aldilar Seher baslayan doyus gun bitene kimi fransizlarin tam meglubiyeti ile bitdi Fransiz qosunlarinin qaliqlari muhasireden cixmaq cehdi etseler de alinmadi 121 eskadrondan ancaq 20 cixa bildi 2 sentyabrda Salon ordusu teslim oldu Franszilarin Sedan yaninda 17 min olu ve yarali 103 min esir itki verdiler Almanlar 9 min adam itirdiler Salon ordusunun teslim olmasi Fransada ikinci imperiyanin suqutunu tezlesdirdi 4 sentyabrda Parisde usyan basladi olkede respublika elan olundu Menbe RedakteSovetskaya voennaya enciklopediya Moskva 1980 Voennoe izdatelstvo ministerstva oborony SSSR T 7 seh 308Hemcinin bax RedakteQravelot doyusuMenbe https az wikipedia org w index php title Sedan doyusu amp oldid 4903661, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}