fbpx
Wikipedia

Sarıyaqub

September 05, 2021

Sarıyaqub — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd.

Sarıyaqub
40°08′48″ şm. e. 45°48′56″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 2.100 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Rəsmi dili ermənicə
Xəritəni göstər/gizlə
Sarıyaqub

Tarixi

Sarıyaqub - İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indiki Basarkeçər (Vardenis) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 10 km cənub-şərqdə, Məzrə çayının yaxınlığında yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.

Sarıyaqub kəndinin tarixi Oğuz Xanın, Bayandur Xanın vətəni, onların müqəddəs məzarlarının uyuduğu Göyçə mahalının tarixi qədər qədim və uludur. Kənddə yerləşən "Oğuz (Uğuz)" qəbristanlığı bunun ən mötəbər sübutudur.

Kənd Səfəvilər dövlətinin qurucusu və hökmdarı Şah İsmayıl Xətainin (1487-1524) 1515-ci il tarixli fərmanı ilə Səfəvilərin böyük övliyası, sufi şeyxi Seyid Hüseyn Məhəmməd oğluna - Miskin Abdala (1430-1535) nəsilbənəsil pay kimi verilmişdir. Həmin fərmanın əsli hazırda da "Miskin Abdal ocağı"nda saxlanılır.

Azərbaycan tarixinin ən şanlı dövrünün başlanğıcını qoyan Səfəvilər dövlətinin qurucusu Şah İsmayıl Xətai bu kəndə gəlib ustadı, böyük övliya Miskin Abdal ilə görüşmüşdür. Səfəvi hökmdarı Sultan Hüseyn də (17-18-ci əsrlər) bu kəndə gəlib "Miskin Abdal Ocağı"nı ziyarət etmiş, orada xütbə oxutdurmuşdur. Bunu təsdiq edən sənədlər "Miskin Abdal Ocağı"nda indi də saxlanılır.

Kəndin ilk adı Miskin Abdalın mənsub olduğu tayfanın adı ("Zərgərli") ilə Zərgərli olmuşdur.

Şah İsmayılın fərmanına uyğun olaraq, həmin kənd neçə əsrlər nəsilbənəsil Miskin Abdalın oğlu Şadmanın törəmələrinin idarəçəliyində olmuş, o cümlədən, XIX əsrdən etibarən Şadmanın nəslindən olan, həmin əsrdə yaşamış, kəndin kəndxudası olmuş Sarı Yaqubun (Sarı ləqəbli Yaqubun) şərəfinə onun adı ilə "Sarıyaqub" adlandırılmışdır.

Antropotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.

Ermənistan prezidentinin 19. IV. 1991-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Çaxkadzor qoyulmuşdur.

Ərazisi

Sarıyaqub Göyçə gölünün şərqində Göyçə silsiləsi dağlarına daxil olan Şivri dağının ətəyində, rayon mərkəzindən 13 km-lik məsafədə yerləşirdi. Kəndin mərkəzindən mənbəyi Yelli dərə, Keyti dağı və Əyriqar, Sarıyer yaylaqlarından başlayan və Göyçə gölünə tökülən Məzrə çayı keçir. Kənd şərq tərəfdən 3-4 km Qaraqoyunlu, Cənub-Şərq tərəfdən 1,95 km Aşağı-Şorca, Cənub qərbdən 3,6 km Daşkənd, Qərbdən - 0,4 km Basarkeçər və 1,6 km Qoşabulaq, Şimal - qərbdən 2,65 km Qayabaşı, Şimal - şərqdən 2,4 km Nərimanlı kəndləri ilə həmsərhəddir.

Kəndin eni 2 km, uzunluğu isə 4 km - dir. Kəndin - 4800 hektara yaxın torpaq sahəsi olmuşdur. Onun 1800 hektarı dağla birlikdə əkin sahəsi, 300 hektarı isə otaraq və biçənək sahəsi olmuşdur. Kəndin ərazisində adları Türk toponimlərindən ibarət bir çox tarixi, qədim, mənzərəli və gəzməli yerlər olmuşdur: Şadman bulağı, Buğabölünən, "Ağ daşlar", Qaşın dalı, Sarıtəpə, Quzey yamacı, Güney dərəsi, Qızıl qaya, İlan qayası, "Daraman" yoxuşu, “Oğuz ("Uğuz") qəbristanlığı", Şivri təpəsi, Xəlvir təpəsi və başqaları.

Əhalisi

Kənddə 1873-cü ildə 294 nəfər, 1886-cı ildə 416 nəfər, 1897-ci ildə 436 nəfər, 1908-ci ildə 385 nəfər, 1914-cü ildə 675 nəfər, 1916-cı ildə 651 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1919-cu ilin aprelin 13-20-də azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən törədilən qırğınlar nəticəsində öz ata-baba yurdlarını tərk etmək məcburiyyətində qalmışlar. 1920-ci ildə Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar öz doğma kəndlərinə qayıda bilmişlər. 1922-ci ildə Sarıyaqubda 343 nəfər, 1926-cı ildə 377 nəfər, 1931-ci ildə 471 nəfər, 1987-ci ildə 1780 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.

Kənd əhalisi aşağıdakı nəsillərdən (tayfalardan) ibarət olmuşdur:

1) Miskin Abdalın oğlu Şadmanın nəsli - "Şadmanlı" tayfası (o cümlədən Məşədi Hasanlı; Yaqublu; Abdullalı; Məşədi Qədimli);

2) "Ocaqlı" tayfası;

3) "İbrahimli" tayfası;

4) "Töstülü" tayfası (Mövlaverdili) və sair.

"Şadmanlı", "Ocaqlı" və "İbrahimli" tayfaları eyni kökdən olub, vahid nəsil şəcərəsinin 3 qolunu təşkil edirlər.

1988-ci ildən noyabr-dekabr aylarında kəndin bütün əhalisi ermənilər tərəfindən zorla və qırğınlarla qovulmuşlar. Onlar, əsasən Goranboy rayonunun Qaradağlı kəndi, Şəmkir rayonunun Çənlibel, Yuxarı Çaykənd və digər kəndləri, digər rayon və şəhərlərdə, o cümlədən Gəncə, Sumqayıt və Bakı şəhərlərində məskunlaşmışlar.

İndi Sarıyaqub kəndində ermənilər yaşayır.

Tanınmışları

  • Miskin Abdal — "Ricalül-Qeyb" ("Qeyb Ərəni"), Sufi şeyxi, övliya, sufi şair, diplomat, Şah ismayıl Xətainin vəziri, sərkərdə, Haqq aşiqliyi (Haqq aşığı) sənətinin banisi, çoxsaylı aşıq havalarının müəllifi, qopuzdan saza, ozandan aşığa keçidin banisi
  • Şadman - Miskin Abdalın oğlu, el qəhrəmanı. Şadmanın qəhrəmanlığı, igidliyi haqqında çoxsaylı rəvayətlər, əfsanələr yaşamaqdadır. http://araz.az/index.php/tarikh/6631-miskin-abdalin-k-ram-tl-ri-moedzuez-l-ri
  • Sarı Yaqub - Sarıyaqub - Miskin Abdalın oğlu Şadmanın törəmələrindən olub, XVIII-XIX əsrlərdə yaşamış, tanınmış, nüfuzlu şəxsiyyət, kəndxuda (ağa). XIX əsrin ortalarından Göyçə mahalının Zərgərli kəndi onun şərəfinə Sarıyaqub adlanmışdır.
  • İsgəndər Hacı Xıdır oğlu ("Ac Aslan" ləqəbli İsgəndər) - "Şadmanlı" tayfasının "Yaqublu" qolundan olub, Sarıyaqub kəndindən köçüb qonşu Qayabaşı kəndində məskunlaşmışlar. Göyçədə igid, qəhrəman şəxsiyyət kimi "Ac Aslan" ləqəbi ilə tanınmışdır. Aşıq Ələsgər bir şeirində onu "İsgəndər tək Ac Aslana nə dedin?", - deyə ehtiramla xatırlayır.
  • Aşıq Savad — aşıq (Göyçənin Daşkənd kəndindəndir, Sarıyaquba ərə gedib)
  • Aşıq Paşa — görkəmli aşıq, Dədə Ələsgərin on iki şəyirdindən biri
  • Surxay Musayev — tibb elmləri doktoru, professor (1992), "əməkdar həkim" (2000), "Əməkdar elm xadimi" (2010)
  • İbrahim Mustafayev — tibb elmləri namizədi, dosent.
  • Rafiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə (1948-1971) — Azərbaycanlı şair, onkoloq-cərrah
  • Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə (1946-2006) — Azərbaycan alimi, filoloq, şair, jurnalist və yazıçı-publisist. SSRİ Jurnalistlər Birliyinin üzvü (1987).
  • Rafiq Tofiq oğlu Hüseynzadə — tibb elmləri doktoru, dosent, uroloq-androloq
  • Müslüm Əhməd oğlu Məmmədov — fizika elmləri namizədi.

İstinadlar

  1. PDF . // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  2. Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, стр. 221
  3. Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.26-27, 112-113
  4. История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, «Элм», 1990. s.305
  5. Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.26-27, 112-113

September 05, 2021
sarıyaqub, göyçə, mahalının, basarkeçər, rayonunda, kənd, ölkə, ermənistantarixi, coğrafiyasımərkəzin, hündürlüyü, msaat, qurşağı, 00əhalisirəsmi, dili, ermənicəxəritəni, göstər, gizlə, mündəricat, tarixi, ərazisi, əhalisi, tanınmışları, istinadlartarixi, reda. Sariyaqub Goyce mahalinin Basarkecer rayonunda kend 1 Sariyaqub40 08 48 sm e 45 48 56 s u Olke ErmenistanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 2 100 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiResmi dili ermeniceXeriteni goster gizle Sariyaqub Mundericat 1 Tarixi 2 Erazisi 3 Ehalisi 3 1 Taninmislari 4 IstinadlarTarixi RedakteSariyaqub Irevan quberniyasinin Yeni Bayazid qezasinda indiki Basarkecer Vardenis rayonunda kend Rayon merkezinden 10 km cenub serqde Mezre cayinin yaxinliginda yerlesir Qafqazin 5 verstlik xeritesinde qeyd edilmisdir 2 Sariyaqub kendinin tarixi Oguz Xanin Bayandur Xanin veteni onlarin muqeddes mezarlarinin uyudugu Goyce mahalinin tarixi qeder qedim ve uludur Kendde yerlesen Oguz Uguz qebristanligi bunun en moteber subutudur Kend Sefeviler dovletinin qurucusu ve hokmdari Sah Ismayil Xetainin 1487 1524 1515 ci il tarixli fermani ile Sefevilerin boyuk ovliyasi sufi seyxi Seyid Huseyn Mehemmed ogluna Miskin Abdala 1430 1535 nesilbenesil pay kimi verilmisdir Hemin fermanin esli hazirda da Miskin Abdal ocagi nda saxlanilir Azerbaycan tarixinin en sanli dovrunun baslangicini qoyan Sefeviler dovletinin qurucusu Sah Ismayil Xetai bu kende gelib ustadi boyuk ovliya Miskin Abdal ile gorusmusdur Sefevi hokmdari Sultan Huseyn de 17 18 ci esrler bu kende gelib Miskin Abdal Ocagi ni ziyaret etmis orada xutbe oxutdurmusdur Bunu tesdiq eden senedler Miskin Abdal Ocagi nda indi de saxlanilir Kendin ilk adi Miskin Abdalin mensub oldugu tayfanin adi Zergerli ile Zergerli olmusdur Sah Ismayilin fermanina uygun olaraq hemin kend nece esrler nesilbenesil Miskin Abdalin oglu Sadmanin toremelerinin idareceliyinde olmus o cumleden XIX esrden etibaren Sadmanin neslinden olan hemin esrde yasamis kendin kendxudasi olmus Sari Yaqubun Sari leqebli Yaqubun serefine onun adi ile Sariyaqub adlandirilmisdir Antropotoponimdir Qurulusca sade toponimdir Ermenistan prezidentinin 19 IV 1991 ci il fermani ile kendin adi deyisdirilib Caxkadzor qoyulmusdur Erazisi RedakteSariyaqub Goyce golunun serqinde Goyce silsilesi daglarina daxil olan Sivri daginin eteyinde rayon merkezinden 13 km lik mesafede yerlesirdi Kendin merkezinden menbeyi Yelli dere Keyti dagi ve Eyriqar Sariyer yaylaqlarindan baslayan ve Goyce golune tokulen Mezre cayi kecir Kend serq terefden 3 4 km Qaraqoyunlu Cenub Serq terefden 1 95 km Asagi Sorca Cenub qerbden 3 6 km Daskend Qerbden 0 4 km Basarkecer ve 1 6 km Qosabulaq Simal qerbden 2 65 km Qayabasi Simal serqden 2 4 km Nerimanli kendleri ile hemserheddir Kendin eni 2 km uzunlugu ise 4 km dir Kendin 4800 hektara yaxin torpaq sahesi olmusdur Onun 1800 hektari dagla birlikde ekin sahesi 300 hektari ise otaraq ve bicenek sahesi olmusdur Kendin erazisinde adlari Turk toponimlerinden ibaret bir cox tarixi qedim menzereli ve gezmeli yerler olmusdur Sadman bulagi Bugabolunen Ag daslar Qasin dali Saritepe Quzey yamaci Guney deresi Qizil qaya Ilan qayasi Daraman yoxusu Oguz Uguz qebristanligi Sivri tepesi Xelvir tepesi ve basqalari Ehalisi RedakteKendde 1873 cu ilde 294 nefer 1886 ci ilde 416 nefer 1897 ci ilde 436 nefer 1908 ci ilde 385 nefer 1914 cu ilde 675 nefer 1916 ci ilde 651 nefer azerbaycanli yasamisdir 3 1919 cu ilin aprelin 13 20 de azerbaycanlilar ermeniler terefinden toredilen qirginlar neticesinde oz ata baba yurdlarini terk etmek mecburiyyetinde qalmislar 4 1920 ci ilde Ermenistanda sovet hakimiyyeti qurulandan sonra sag qalan azerbaycanlilar oz dogma kendlerine qayida bilmisler 1922 ci ilde Sariyaqubda 343 nefer 1926 ci ilde 377 nefer 1931 ci ilde 471 nefer 5 1987 ci ilde 1780 nefer azerbaycanli yasamisdir Kend ehalisi asagidaki nesillerden tayfalardan ibaret olmusdur 1 Miskin Abdalin oglu Sadmanin nesli Sadmanli tayfasi o cumleden Mesedi Hasanli Yaqublu Abdullali Mesedi Qedimli 2 Ocaqli tayfasi 3 Ibrahimli tayfasi 4 Tostulu tayfasi Movlaverdili ve sair Sadmanli Ocaqli ve Ibrahimli tayfalari eyni kokden olub vahid nesil seceresinin 3 qolunu teskil edirler 1988 ci ilden noyabr dekabr aylarinda kendin butun ehalisi ermeniler terefinden zorla ve qirginlarla qovulmuslar Onlar esasen Goranboy rayonunun Qaradagli kendi Semkir rayonunun Cenlibel Yuxari Caykend ve diger kendleri diger rayon ve seherlerde o cumleden Gence Sumqayit ve Baki seherlerinde meskunlasmislar Indi Sariyaqub kendinde ermeniler yasayir Taninmislari Redakte Miskin Abdal Ricalul Qeyb Qeyb Ereni Sufi seyxi ovliya sufi sair diplomat Sah ismayil Xetainin veziri serkerde Haqq asiqliyi Haqq asigi senetinin banisi coxsayli asiq havalarinin muellifi qopuzdan saza ozandan asiga kecidin banisi Sadman Miskin Abdalin oglu el qehremani Sadmanin qehremanligi igidliyi haqqinda coxsayli revayetler efsaneler yasamaqdadir http araz az index php tarikh 6631 miskin abdalin k ram tl ri moedzuez l ri Sari Yaqub Sariyaqub Miskin Abdalin oglu Sadmanin toremelerinden olub XVIII XIX esrlerde yasamis taninmis nufuzlu sexsiyyet kendxuda aga XIX esrin ortalarindan Goyce mahalinin Zergerli kendi onun serefine Sariyaqub adlanmisdir Isgender Haci Xidir oglu Ac Aslan leqebli Isgender Sadmanli tayfasinin Yaqublu qolundan olub Sariyaqub kendinden kocub qonsu Qayabasi kendinde meskunlasmislar Goycede igid qehreman sexsiyyet kimi Ac Aslan leqebi ile taninmisdir Asiq Elesger bir seirinde onu Isgender tek Ac Aslana ne dedin deye ehtiramla xatirlayir Asiq Savad asiq Goycenin Daskend kendindendir Sariyaquba ere gedib Asiq Pasa gorkemli asiq Dede Elesgerin on iki seyirdinden biri Surxay Musayev tibb elmleri doktoru professor 1992 emekdar hekim 2000 Emekdar elm xadimi 2010 Ibrahim Mustafayev tibb elmleri namizedi dosent Rafiq Mehemmed oglu Huseynzade 1948 1971 Azerbaycanli sair onkoloq cerrah Tofiq Mehemmed oglu Huseynzade 1946 2006 Azerbaycan alimi filoloq sair jurnalist ve yazici publisist SSRI Jurnalistler Birliyinin uzvu 1987 Rafiq Tofiq oglu Huseynzade tibb elmleri doktoru dosent uroloq androloq Muslum Ehmed oglu Memmedov fizika elmleri namizedi Istinadlar Redakte PDF versiyasi Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 2002 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 D D Pagirev Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kartѣ Kavkazskago kraya izdaniya Kavkazskago Voenno Topograficheskago Otdѣla Zapiski Kavkazskago otdѣla Imperatorskago Russkago Geograficheskago obshestva Knizhka XXX Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1913 str 221 Qorqodyan Z 1831 1931 ci illerde Sovet Ermenistaninin ehalisi ermeni dilinde Irevan Melkonyan fond 1932 s 26 27 112 113 Istoriya Azerbajdzhana po dokumentam i publikaciyam Baku Elm 1990 s 305 Qorqodyan Z 1831 1931 ci illerde Sovet Ermenistaninin ehalisi ermeni dilinde Irevan Melkonyan fond 1932 s 26 27 112 113Menbe https az wikipedia org w index php title Sariyaqub amp oldid 5626052, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.