fbpx
Wikipedia

Sətənəxaç

Avqust 08, 2021

Sətənəxaç (Güney) — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd. Digər аdı Hаcı Qərib.

Kənd
Sətənəxaç
40°20′30″ şm. e. 45°36′30″ ş. u.
Ölkə Ermənistan Ermənistan
Rayon Basarkeçər rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 2.014 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
Rəsmi dili ermənicə
Xəritəni göstər/gizlə
Sətənəxaç

Tarixi

Satanağac İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indiki Basarkeçər (Vardenis) rayonunda kənd. Sətənəxaç kəndi XVII əsrin axırı (1690), XVIII əsrin əvvəlində (1720) yaranıb. Kəndi adı yarandığı ilk gündən 1988-ci ilin dekabrına qədər üç dəfə dəyişdirilmişdir. İlk adı 1928-ci ilə qədər Hacı Qərib, ikinci adı 1935-ci ilə qədər Sətənəxaç, üçüncü adı isə 1988-ci ilin dekabrına qədər Güney olmuşdur. Hacı Qərib deyilənlərə görə Cənubi Azərbaycanın Qəzvin vilayətindən gələrək kəndin himini salmış və ömrünün sonuna qədər orada yaşamışdır. Kəmdin ilk adının Hacı Qərib adlandırılması da ordan yaranmışdır. Kəndin ikinci adı Sətənəxaç sözünün mənası Fars dilində Seytənəxaç ("sey" - "üç" , "dana" - ədəd", "xaç") yəni, üç ədəd xaç daşları" deməkdir. Üzərində "Qrabar"əlifbası ilə yazılan xaç daşları, həmin yerlərdə III-V əsrlərdə yaşayan Alban Türklərinin yaşamasından bəhs edən, tarixi sübutdur. Kəndin adının Sədənəxaç adlandırılması da oradan yaranmışdır. Kəndin üçüncü adı Güney sözünün mənası isə gün düşən və yaxud da isti olan yer deməkdir. Həqiqətən günəş şüaları kəndi çox titulduğuna görə, Güney adlandırılmışdır. Rayon mərkəzindən 17 km şimal-qərbdə, Göyçə gölünün yaxınlığında yerləşir. Kəndin adı təhrif edilərək Satanaxaç kimi də işlədilir. Kəndin digər adı Hacı Qərib olmuşdur .

Toponim türk dilində «çəpər», «hasar» mənasında işlənən sadan (əsil sedan) sözünə, «Tir, dirək, taxta» mənasında ifadə edən ağac sözünün qoşulması əsasında formalaşmışdır.

Erm. SSR AS RH-nin 3. I. 1935-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Güney qoyulmuşdur. Ermənistan prezidentinin 19. IV. 1991-ci il fərmanı ilə yenidən adı dəyişdirilib Arequni adlandırılmışdır.

Ərazisi

Sətənəxaç kəndi XVII əsrin axırı (1690), XVIII əsrin əvvəlində (1720) yaranıb. Kənd rayon mərkəzindən 26 km şərq-qərb tərəfdə yerləşmişdir. Kənd Qoca dağ adlanan dağın qərbində 3 km məsafədə, Göyçə gölünün iki tərəfindən isə 1 km düzənlik bir məsafədə yerləşmişdir. Kəndin bir tərəfində dövlət tərəfindən salınan meşə vardır. Kənd sağ tərəfdən Babacan kəndi ilə 14 km, Pəmbək kəndi ilə 7 km, Dərə kəndi ilə 3 km, Şişqaya kəndi ilə 6 km həmsərhəddir. Kəndin eni 1 km, uzunluğu isə 1.5 km-dir. Kəndin 2300 hektardan çox torpaq sahəsi vardır. Ondan 1200 hektarı əkənək, 500 hektarı biçənək, 600 hektarı isə otaraq sahələridir. Kəndin iki un dəyirmanı olmuşdur. Ondan biri su ilə işləyən, biri də elektrik enerjisi ilə işləyən "xod" dəyirmanıdır. Kəndin ərazisində adları təTürk toponimlərindən ibarət çox mənzərəli və gəzməli yurd yerləri vardır. Onlardan Orucun dərəsi, Hacıların dərəsi, Quru dərə, Quzey, Maral bulağı, Nazlı bulağı, Qıvla bulağı, Sərxoş bulağı, Qoç qoruğu, Qarabağlıların örüşü, Pürrəni çayı (Ağsu), Yolçıxan çayı, Mədətin yurdu, Novçalı bulağı, Qılınc yurdu, Qocq dağ və s.

Əhalisi

Kənddə 1873 - cü ildə 132 nəfər, 1886-cı ildə 214 nəfər, 1897-ci ildə 299 nəfər, 1908-ci ildə 343 nəfər, 1914 - cü ildə 659 nəfər, 1916-cı ildə 430 nəfər, 1919 - cu ildə 360 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1919 - cu ilin yazında - aprelin 13-20-də kənd erməni təcavüzünə məruz qalaraq azərbaycanlılar qırğınlarla deportasiya olunmuşdur. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra kəndi tərk etmiş azərbaycanlılardan sağ qalanlar ata-baba torpaqlarına dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 300 nəfər, 1926-cı ildə 327 nəfər, 1931-ci ildə 411 nəfər, 1939 - cu ildə 481 nəfər, 1959 - cu ildə 562 nəfər, 1979 - cu ildə 1223 nəfər, 1987-ci ildə 1890 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin noyabrın axırlarında və dekabrın əvvəllərində Ermənistan dövləti kəndin köklü sakinləri olan azərbaycanlıları tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya etmişdir. İndi ermənilər yaşayır.

Kəndin tayfaları

  • 1. Babalılar
  • 2. Çəkməlilər
  • 3. Koluxlular
  • 4. Məşədi Hüseynlilər
  • 5. Hüsənlilər
  • 6. Məşədi İbrahimlilər
  • 7. Əmirlilər
  • 8. Qəhrəmanlılar
  • 9. Hacı Rzalılar
  • 10. Məşədi Məmmədvəlilər

Görkəmli şəxsiyyətləri

  • İsmayıl Məmmədov (alim) - Filologiya elmləri doktoru, professor.
  • Elmar Şərifov (alim) - tibb üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.
  • İsmayıl Əliyev (jurnalist)-SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü,SSRİ maarif əlaçısı,1950-ci ildən 1988-ci ilədək BASARKEÇƏR RAYON SOVETİNİN DEPUTATI,Göyçə mahalında uzun illər kolxoz-sovxoz rəhbəri,"Sovet Ermənistanı" qəzetinin yeddi bölgə üzrə müxbiri,Bakı Ali Partiya Məktəbinin məzunu

Elm və din

1930-1932-ci illərdə kənddə dövlət tərəfindən məktəb açılmışdır. Məktəbin inzibati binası olmadığı üçün dərslər imkanlı şəxslərin evlərində keçirilərdi. 1930-1932-ci illərdən 1936-1937-ci illərə qədər ibtidai (I-IV) 1936-1937-ci illərdən 1975-1976-cı illərə qədər natamam orta (VIII), 1975-1976-cı illərdən 1988-ci ilin dekabrına qədər isə orta (X) məktəb olmuşdur.

Qaçqınlıq

1905-1907-ci illərdəki I qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi zorla doğma yurdlarından çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Azərbaycanın Şəmkir rayonunun Atabəy kəndində məskunlaşmışdır. Kənd əhalisi 1907-ci ilin yazında yenidən doğma yurduna tamamilə qayıtmışdır. Kəndin təxminğn 30-40 evi, 90-100 nəfərə yazəxın əhalisi olmuşdur. 1918-1920-ci illərdəki II qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi heç bir yana çıxmamış, doğma yurdlarında qalmışdılar. Kəndin təxminən 50-60 evi, 120-140 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur.1930-1932-ci illərdə kənddə kolxoz, 1976-cı ildən 1988-ci ilin dekabrına qədər isə sovxoz sistemi olmuşdur.1948-1953-cü illərdəki III qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi heç bir yana çıxmamış, doğma yurdlarında qalmışdır. Kəndin 60-65 evi, 180-210 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. 1988-1991-ci illərdəki IV qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi Bakı, Gəncə, Şəmkir, Xanlar, Şəki, Sumqayıt, Gədəbəy, və başqa yerlərdə məskunlaşmışdır. Kəndin 135 evi, 830 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. Kənd əhalisi bu günə qədər həmin yerlərdə yaşayır.

İstinadlar

  1. Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան — Երևան: 2008. — 184 səh.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q79716951"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1953"></a>

Qəşəm məhərrəmov - Başı dumanlı Göyçə

Avqust 08, 2021
sətənəxaç, güney, göyçə, mahalının, basarkeçər, rayonunda, kənd, digər, аdı, hаcı, qərib, kənd40, ölkə, ermənistan, ermənistanrayon, basarkeçər, rayonutarixi, coğrafiyasımərkəzin, hündürlüyü, msaat, qurşağı, 00əhalisiəhalisi, nəf, 2004, rəsmi, dili, ermənicəxə. Setenexac Guney Goyce mahalinin Basarkecer rayonunda kend Diger adi Haci Qerib KendSetenexac40 20 30 sm e 45 36 30 s u Olke Ermenistan ErmenistanRayon Basarkecer rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 2 014 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 337 nef 2004 1 Resmi dili ermeniceXeriteni goster gizle Setenexac Mundericat 1 Tarixi 2 Erazisi 3 Ehalisi 3 1 Kendin tayfalari 3 2 Gorkemli sexsiyyetleri 4 Elm ve din 5 Qacqinliq 6 IstinadlarTarixi RedakteSatanagac Irevan quberniyasinin Yeni Bayazid qezasinda indiki Basarkecer Vardenis rayonunda kend Setenexac kendi XVII esrin axiri 1690 XVIII esrin evvelinde 1720 yaranib Kendi adi yarandigi ilk gunden 1988 ci ilin dekabrina qeder uc defe deyisdirilmisdir Ilk adi 1928 ci ile qeder Haci Qerib ikinci adi 1935 ci ile qeder Setenexac ucuncu adi ise 1988 ci ilin dekabrina qeder Guney olmusdur Haci Qerib deyilenlere gore Cenubi Azerbaycanin Qezvin vilayetinden gelerek kendin himini salmis ve omrunun sonuna qeder orada yasamisdir Kemdin ilk adinin Haci Qerib adlandirilmasi da ordan yaranmisdir Kendin ikinci adi Setenexac sozunun menasi Fars dilinde Seytenexac sey uc dana eded xac yeni uc eded xac daslari demekdir Uzerinde Qrabar elifbasi ile yazilan xac daslari hemin yerlerde III V esrlerde yasayan Alban Turklerinin yasamasindan behs eden tarixi subutdur Kendin adinin Sedenexac adlandirilmasi da oradan yaranmisdir Kendin ucuncu adi Guney sozunun menasi ise gun dusen ve yaxud da isti olan yer demekdir Heqiqeten gunes sualari kendi cox titulduguna gore Guney adlandirilmisdir Rayon merkezinden 17 km simal qerbde Goyce golunun yaxinliginda yerlesir Kendin adi tehrif edilerek Satanaxac kimi de isledilir Kendin diger adi Haci Qerib olmusdur Toponim turk dilinde ceper hasar menasinda islenen sadan esil sedan sozune Tir direk taxta menasinda ifade eden agac sozunun qosulmasi esasinda formalasmisdir Erm SSR AS RH nin 3 I 1935 ci il fermani ile kendin adi deyisdirilib Guney qoyulmusdur Ermenistan prezidentinin 19 IV 1991 ci il fermani ile yeniden adi deyisdirilib Arequni adlandirilmisdir Erazisi RedakteSetenexac kendi XVII esrin axiri 1690 XVIII esrin evvelinde 1720 yaranib Kend rayon merkezinden 26 km serq qerb terefde yerlesmisdir Kend Qoca dag adlanan dagin qerbinde 3 km mesafede Goyce golunun iki terefinden ise 1 km duzenlik bir mesafede yerlesmisdir Kendin bir terefinde dovlet terefinden salinan mese vardir Kend sag terefden Babacan kendi ile 14 km Pembek kendi ile 7 km Dere kendi ile 3 km Sisqaya kendi ile 6 km hemserheddir Kendin eni 1 km uzunlugu ise 1 5 km dir Kendin 2300 hektardan cox torpaq sahesi vardir Ondan 1200 hektari ekenek 500 hektari bicenek 600 hektari ise otaraq saheleridir Kendin iki un deyirmani olmusdur Ondan biri su ile isleyen biri de elektrik enerjisi ile isleyen xod deyirmanidir Kendin erazisinde adlari teTurk toponimlerinden ibaret cox menzereli ve gezmeli yurd yerleri vardir Onlardan Orucun deresi Hacilarin deresi Quru dere Quzey Maral bulagi Nazli bulagi Qivla bulagi Serxos bulagi Qoc qorugu Qarabaglilarin orusu Purreni cayi Agsu Yolcixan cayi Medetin yurdu Novcali bulagi Qilinc yurdu Qocq dag ve s Ehalisi RedakteKendde 1873 cu ilde 132 nefer 1886 ci ilde 214 nefer 1897 ci ilde 299 nefer 1908 ci ilde 343 nefer 1914 cu ilde 659 nefer 1916 ci ilde 430 nefer 1919 cu ilde 360 nefer yalniz azerbaycanli yasamisdir 1919 cu ilin yazinda aprelin 13 20 de kend ermeni tecavuzune meruz qalaraq azerbaycanlilar qirginlarla deportasiya olunmusdur Indiki Ermenistanda sovet hokumeti qurulandan sonra kendi terk etmis azerbaycanlilardan sag qalanlar ata baba torpaqlarina done bilmisdir Burada 1922 ci ilde 300 nefer 1926 ci ilde 327 nefer 1931 ci ilde 411 nefer 1939 cu ilde 481 nefer 1959 cu ilde 562 nefer 1979 cu ilde 1223 nefer 1987 ci ilde 1890 nefer yalniz azerbaycanli yasamisdir 1988 ci ilin noyabrin axirlarinda ve dekabrin evvellerinde Ermenistan dovleti kendin koklu sakinleri olan azerbaycanlilari tarixi etnik torpaqlarindan deportasiya etmisdir Indi ermeniler yasayir Kendin tayfalari Redakte 1 Babalilar 2 Cekmeliler 3 Koluxlular 4 Mesedi Huseynliler 5 Husenliler 6 Mesedi Ibrahimliler 7 Emirliler 8 Qehremanlilar 9 Haci Rzalilar 10 Mesedi MemmedvelilerGorkemli sexsiyyetleri Redakte Ismayil Memmedov alim Filologiya elmleri doktoru professor Elmar Serifov alim tibb uzre felsefe doktoru dosent Ismayil Eliyev jurnalist SSRI Jurnalistler Ittifaqinin uzvu SSRI maarif elacisi 1950 ci ilden 1988 ci iledek BASARKECER RAYON SOVETININ DEPUTATI Goyce mahalinda uzun iller kolxoz sovxoz rehberi Sovet Ermenistani qezetinin yeddi bolge uzre muxbiri Baki Ali Partiya Mektebinin mezunuElm ve din Redakte1930 1932 ci illerde kendde dovlet terefinden mekteb acilmisdir Mektebin inzibati binasi olmadigi ucun dersler imkanli sexslerin evlerinde kecirilerdi 1930 1932 ci illerden 1936 1937 ci illere qeder ibtidai I IV 1936 1937 ci illerden 1975 1976 ci illere qeder natamam orta VIII 1975 1976 ci illerden 1988 ci ilin dekabrina qeder ise orta X mekteb olmusdur Qacqinliq Redakte1905 1907 ci illerdeki I qacqinliq zamani kend ehalisi zorla dogma yurdlarindan cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Azerbaycanin Semkir rayonunun Atabey kendinde meskunlasmisdir Kend ehalisi 1907 ci ilin yazinda yeniden dogma yurduna tamamile qayitmisdir Kendin texmingn 30 40 evi 90 100 nefere yazexin ehalisi olmusdur 1918 1920 ci illerdeki II qacqinliq zamani kend ehalisi hec bir yana cixmamis dogma yurdlarinda qalmisdilar Kendin texminen 50 60 evi 120 140 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1930 1932 ci illerde kendde kolxoz 1976 ci ilden 1988 ci ilin dekabrina qeder ise sovxoz sistemi olmusdur 1948 1953 cu illerdeki III qacqinliq zamani kend ehalisi hec bir yana cixmamis dogma yurdlarinda qalmisdir Kendin 60 65 evi 180 210 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1988 1991 ci illerdeki IV qacqinliq zamani kend ehalisi Baki Gence Semkir Xanlar Seki Sumqayit Gedebey ve basqa yerlerde meskunlasmisdir Kendin 135 evi 830 nefere yaxin ehalisi olmusdur Kend ehalisi bu gune qeder hemin yerlerde yasayir Istinadlar Redakte Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան Երևան 2008 184 seh lt a href https wikidata org wiki Track Q79716951 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1953 gt lt a gt Qesem meherremov Basi dumanli GoyceMenbe https az wikipedia org w index php title Setenexac amp oldid 5703854, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.