fbpx
Wikipedia

Səməni

Səməni — hər il mart ayında Novruz Bayramı ərəfəsində Şərq ölkələrində və Azərbaycanda taxıl buğdasından qablarda göyərdilən etnoqrafik element. Almanlar səmənini pasxa bayramına cücərdir, adına isə "Ostergras" deyirlər. Həyat və bolluq rəmzi, baharın ilk müjdəçilərindən hesab olunur. Səməni ilk çərşənbə axşamına yaxın vaxtda göyərdilir və Novruz bayramından sonra da evlərdə, iş yerlərində və ictimai yerlərdə görünən yerlərə qoyulur.

Tərif və məna

Səməni əsasən toxumluq buğdadan qoyulmalıdır. Sini qablarda göyərdilən səməni həm də yazda səpiləcək toxumun keyfiyyətini yoxlamağa imkan verir. Əgər səməni yaxşı cücərib boy atsa, bu həmin toxumdan bol məhsul alınacağından xəbər verir. Bəzən suda isladılmış başqa toxumlardan da səməni qoyurlar. Bayram süfrəsi nemətləri arasında səməni mütləq olmalıdır. Səməni yalnız evdə hazırlanmalıdır. Son dövrlərdə satış üçün də səməni hazırlanır və hər bir evdə səməni olmasına yaxşı imkan yaradır.

Hazırlanması

  • Buğdanı təmizləyib suya qoyub 2-3 gün saxlayırıq.
    Buğda şişəcək.
    Buğdanı sudan çıxarıb dəsmalın üstünə səririk suyu çəkilir.
    Suyu çəkildikdən sonra buğdanı qaba tökürük.
    Tənzifi suya salıb isladıb buğdanın üstünə səririk.
    Tənzif yaş qalmalıdır. Buğda cücərməyə başlayanda tənzifi götürürük.
    Səməninin suyunu elə vermək lazımdır ki, altında su yığılıb qalmasın. Quruluğuna baxıb 2 gündə bir su vermək olar.

Etimologiya

Səməni fars sözü olub "toxum" deməkdir. Toxum sözü digər hind- avropa dillərində də eyni mənanı verir: Farsca "Sem/Som" kökündən törəmişdir. Doluluk, saflıq bildirir. Sümen/Suma sözcüyü qədim altayca və monqolcada "şaman" mənası daşıyır. Halha ləhcəsində sum, buryatçada hum, dagur dilində sum sözləri işlədilir. Mongur dilində isə söz semen şəklindədir. Monqolcada "sem" gizlilik, sirr mənaları daşıyır. Som/Soma sözü türk dilində özündə qürur, şərəf və iz, işarə kimi mənalar da ehtiva edir. Bu məna tunquzcada "sama" sözü ilə qarşılanır. Monqolca "sem", tunquzca "sümen" kökü "gizlətmək" mənasını da verir.

Həmçinin bax


İstinadlar

  1. Səməni, saxla məni!
  2. Səməninin hazırlanma qaydası[ölü keçid]

Mənbə

  • Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)
  • Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca  (türk.)

Xarici keçidlər

səməni, hər, mart, ayında, novruz, bayramı, ərəfəsində, şərq, ölkələrində, azərbaycanda, taxıl, buğdasından, qablarda, göyərdilən, etnoqrafik, element, almanlar, səmənini, pasxa, bayramına, cücərdir, adına, isə, ostergras, deyirlər, həyat, bolluq, rəmzi, bahar. Semeni her il mart ayinda Novruz Bayrami erefesinde Serq olkelerinde ve Azerbaycanda taxil bugdasindan qablarda goyerdilen etnoqrafik element Almanlar semenini pasxa bayramina cucerdir adina ise Ostergras deyirler Heyat ve bolluq remzi baharin ilk mujdecilerinden hesab olunur Semeni ilk cersenbe axsamina yaxin vaxtda goyerdilir ve Novruz bayramindan sonra da evlerde is yerlerinde ve ictimai yerlerde gorunen yerlere qoyulur Mundericat 1 Terif ve mena 2 Hazirlanmasi 3 Etimologiya 4 Hemcinin bax 5 Istinadlar 6 Menbe 7 Xarici kecidlerTerif ve mena RedakteSemeni esasen toxumluq bugdadan qoyulmalidir Sini qablarda goyerdilen semeni hem de yazda sepilecek toxumun keyfiyyetini yoxlamaga imkan verir Eger semeni yaxsi cucerib boy atsa bu hemin toxumdan bol mehsul alinacagindan xeber verir Bezen suda isladilmis basqa toxumlardan da semeni qoyurlar Bayram sufresi nemetleri arasinda semeni mutleq olmalidir Semeni yalniz evde hazirlanmalidir Son dovrlerde satis ucun de semeni hazirlanir ve her bir evde semeni olmasina yaxsi imkan yaradir 1 Hazirlanmasi RedakteBugdani temizleyib suya qoyub 2 3 gun saxlayiriq Bugda sisecek Bugdani sudan cixarib desmalin ustune seririk suyu cekilir Suyu cekildikden sonra bugdani qaba tokuruk Tenzifi suya salib isladib bugdanin ustune seririk Tenzif yas qalmalidir Bugda cucermeye baslayanda tenzifi gotururuk Semeninin suyunu ele vermek lazimdir ki altinda su yigilib qalmasin Quruluguna baxib 2 gunde bir su vermek olar 2 Etimologiya RedakteSemeni fars sozu olub toxum demekdir Toxum sozu diger hind avropa dillerinde de eyni menani verir Farsca Sem Som kokunden toremisdir Doluluk safliq bildirir Sumen Suma sozcuyu qedim altayca ve monqolcada saman menasi dasiyir Halha lehcesinde sum buryatcada hum dagur dilinde sum sozleri isledilir Mongur dilinde ise soz semen seklindedir Monqolcada sem gizlilik sirr menalari dasiyir Som Soma sozu turk dilinde ozunde qurur seref ve iz isare kimi menalar da ehtiva edir Bu mena tunquzcada sama sozu ile qarsilanir Monqolca sem tunquzca sumen koku gizletmek menasini da verir Hemcinin bax RedakteSemeni reqs semeni hazirlamanin qaydasi Arxivlesdirilib 2015 05 28 at the Wayback MachineIstinadlar Redakte Semeni saxla meni Semeninin hazirlanma qaydasi olu kecid Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Turk Mitoloji Sozlugu Pinar Karaca turk Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Semeni ile elaqeli mediafayllar var Semeni nece hazirlanir Arxivlesdirilib 2015 05 28 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Semeni amp oldid 5869880, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.