fbpx
Wikipedia

Süruri

Süruri — XV əsrin sonu və XVI əsrin əvəllərində yaşamış Azərbaycan şairi.

Süruri
Doğum tarixi XV əsr
Fəaliyyəti şair

Həyatı

XV əsrin sonu və XVI əsrin əvəllərində yaşamışdır. O, Nəsimi ədəbi məktəbini davam etdirən istedadlı bir sənətkardır. Onun hürufi görüşləri təbliğ edən şeirləri çox məşhur olmuşdur. Xüsusən Şah İsmayıl Xətai hakimiyyət başına gəldikən sonra (1502-1524) öz fikirlərini daha sərbəst söyləməyə imkan tapmışdır. 1515-ci ildə Sultan Səlim orduları Təbriz şəhərini tutduqdan sonra, bir sıra elm-sənət adamları ilə birlikdə Süruri də Türkiyəyə göndərilmişdir. O, burada da bir şair kimi böyük şöhrət qazanmışdır.

Süruri yaradıcılığı əsasən hürufiliyə həsr olunmuş əsərlərdən ibarət olsa da, onun məhəbbət mövzusunda yazılmış qəzəlləridə vardır. 2013-cü ildə bəzi Azərbaycan əlyazmalarının surətləri Fərid Ələkbərli tərəfindən Vatikandan Bakıya gətirilmiş və Əlyazmalar İnstitutuna təhvil verilmişdir. Sürurinin “Divan”ı əldə olunan mənbələrin ən qiymətlisidir. Onun bu “Divan”ı indiyə qədər tədqiq və nəşr olunmamışdır. AMEA Əlyazmalar institutunun elmi işlər üzrə direktor müavini Paşa Kərimov Süruri divanının Süleymaniyyə və Manisa nüsxələrini tapıb Azərbaycana gətirmişdir. P.Kərimovun sözlərinə görə, nüsxələrdəki şeirlər Nəsiminin dilinə yaxın dildədir: "Süruri Nəsimi ənənələrini davam etdirən, Fəzlullah Nəimiyə Tanrı səviyyəsində sitayiş etdiyini bildirən şair olub. Sürurinin ədəbi irsinin ortaya çıxarılıb tədqiq edilməsini müəyyən mənada ədəbiyyat tariximizdə Nəsimi ilə Füzuli arasındakı boşluğun doldurulması kimi də mənalandırmaq olar".Alim bildirib ki, Sürurinin İstanbulun Süleymaniyyə kitabxanasında saxlanılan divanı 26 vərəqə köçürülüb və 667 beytdən ibarətdir: "Buraya 90 qəzəl, 3 mürəbbe daxildir. Bu nüsxədə onun hürufiliyə olan marağı daha aşkar görünür. Bu nüsxədə Fəzlullahın adı hürufilərin özünəməxsus qrafik işarəsi ilə verilib. Manisa nüsxəsi isə məcmuədir, buraya Sürurinin Azərbaycan türkcəsindəki şeirləri ilə bərabər, Nəsimi və Nur Seyid Əli adlı şairin farsca şeirləri də daxil edilib. Əlyazmada hətta katib qeydi də var. Buradan məlum olur ki, Süruri divanının Manisa nüsxəsi hicri təqvimlə 978, miladi təqvimlə 1570-ci ildə Hələb şəhərində Bayram Baba adlı şeyxin dərgahında Dərviş Mustafa adlı katib tərəfindən köçürülüb. Bu əlyazmanı köçürənlər və yayanlar da hürufilərdir. Bu əlyazmadakı Süruri divanının digər nüsxələrində rast gəlmədiyimiz bir sıra şeirlər, o cümlədən Şah İsmayıl Xətaiyə həsr edilmiş mürəbbe böyük maraq doğurur".

P.Kərimov həmçinin qeyd edib ki, hazırda "Divan"ın nüsxələrinin əldə olan variantı üzərində iş gedir. Türkiyə və Vatikan kitabxanalarından əldə olunmuş əlyazma materialları əsasında Azərbaycan şairi Sürurinin əsərləri filologiya elmləri doktoru Paşa Kərimov tərəfindən araşdırılır və “Süruri. Divan” kitabı çapa hazırlanır.

İstinadlar

  1. Hürufi şairi Süruri və onun yeni əldə edilmiş divanı
  2. Fərid Ələkbərli Vatikandan yenə əlidolu qayıtdı
  3. Paşa Kərimov: Əlyazmalar İnstitutunda “Süruri. Divan” kitabı çapa hazırlanır

süruri, əsrin, sonu, əsrin, əvəllərində, yaşamış, azərbaycan, şairi, doğum, tarixi, əsrfəaliyyəti, şairhəyatı, redaktəbu, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, əsrin, sonu, əsri. Sururi XV esrin sonu ve XVI esrin evellerinde yasamis Azerbaycan sairi SururiDogum tarixi XV esrFealiyyeti sairHeyati RedakteBu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin XV esrin sonu ve XVI esrin evellerinde yasamisdir O Nesimi edebi mektebini davam etdiren istedadli bir senetkardir Onun hurufi gorusleri teblig eden seirleri cox meshur olmusdur Xususen Sah Ismayil Xetai hakimiyyet basina geldiken sonra 1502 1524 oz fikirlerini daha serbest soylemeye imkan tapmisdir 1515 ci ilde Sultan Selim ordulari Tebriz seherini tutduqdan sonra bir sira elm senet adamlari ile birlikde Sururi de Turkiyeye gonderilmisdir O burada da bir sair kimi boyuk sohret qazanmisdir Sururi yaradiciligi esasen hurufiliye hesr olunmus eserlerden ibaret olsa da onun mehebbet movzusunda yazilmis qezelleride vardir 2013 cu ilde bezi Azerbaycan elyazmalarinin suretleri Ferid Elekberli terefinden Vatikandan Bakiya getirilmis ve Elyazmalar Institutuna tehvil verilmisdir 1 2 Sururinin Divan i elde olunan menbelerin en qiymetlisidir Onun bu Divan i indiye qeder tedqiq ve nesr olunmamisdir AMEA Elyazmalar institutunun elmi isler uzre direktor muavini Pasa Kerimov Sururi divaninin Suleymaniyye ve Manisa nusxelerini tapib Azerbaycana getirmisdir P Kerimovun sozlerine gore nusxelerdeki seirler Nesiminin diline yaxin dildedir Sururi Nesimi enenelerini davam etdiren Fezlullah Neimiye Tanri seviyyesinde sitayis etdiyini bildiren sair olub Sururinin edebi irsinin ortaya cixarilib tedqiq edilmesini mueyyen menada edebiyyat tariximizde Nesimi ile Fuzuli arasindaki boslugun doldurulmasi kimi de menalandirmaq olar Alim bildirib ki Sururinin Istanbulun Suleymaniyye kitabxanasinda saxlanilan divani 26 vereqe kocurulub ve 667 beytden ibaretdir Buraya 90 qezel 3 murebbe daxildir Bu nusxede onun hurufiliye olan maragi daha askar gorunur Bu nusxede Fezlullahin adi hurufilerin ozunemexsus qrafik isaresi ile verilib Manisa nusxesi ise mecmuedir buraya Sururinin Azerbaycan turkcesindeki seirleri ile beraber Nesimi ve Nur Seyid Eli adli sairin farsca seirleri de daxil edilib Elyazmada hetta katib qeydi de var Buradan melum olur ki Sururi divaninin Manisa nusxesi hicri teqvimle 978 miladi teqvimle 1570 ci ilde Heleb seherinde Bayram Baba adli seyxin dergahinda Dervis Mustafa adli katib terefinden kocurulub Bu elyazmani kocurenler ve yayanlar da hurufilerdir Bu elyazmadaki Sururi divaninin diger nusxelerinde rast gelmediyimiz bir sira seirler o cumleden Sah Ismayil Xetaiye hesr edilmis murebbe boyuk maraq dogurur P Kerimov hemcinin qeyd edib ki hazirda Divan in nusxelerinin elde olan varianti uzerinde is gedir Turkiye ve Vatikan kitabxanalarindan elde olunmus elyazma materiallari esasinda Azerbaycan sairi Sururinin eserleri filologiya elmleri doktoru Pasa Kerimov terefinden arasdirilir ve Sururi Divan kitabi capa hazirlanir 3 Istinadlar Redakte Hurufi sairi Sururi ve onun yeni elde edilmis divani Ferid Elekberli Vatikandan yene elidolu qayitdi Pasa Kerimov Elyazmalar Institutunda Sururi Divan kitabi capa hazirlanirMenbe https az wikipedia org w index php title Sururi amp oldid 5746922, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.