fbpx
Wikipedia

Sürəyya Ağaoğlu

Sürəyya xanım Əhməd bəy qızı Ağaoğlu (1903-1989) — Türkiyənin ilk qadın vəkili.

Sürəyya Ağaoğlu
Sürəyya xanım Əhməd bəy qızı Ağaoğlu
Doğum tarixi
Doğum yeri Şuşa, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi
Vəfat yeri İstanbul, Türkiyə
Vəfat səbəbi beyin qansızması[d]
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Atası Əhməd bəy Ağaoğlu
Milliyyəti Azərbaycan türkü
Təhsili
Fəaliyyəti hüquqşünas, yazıçı, vəkil
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Türkiyədəki bir sıra ictimai təşkilatların yaradıcısı Əhməd bəy Ağaoğlunun qızı Sürəyya Ağaoğlu 1903-cü ildə Şuşada anadan olmuşdur. Atası böyük fikir adamı, ideoloq, hüquq professoru Əhməd bəy Ağaoğlu ilə birlikdə 1910-cu ildə Türkiyəyə mühacirət etmişdir. Uşaqlıq və gənclik illəri Türkiyə milliyyətçi ocaqları və Mustafa Kamal Paşa Atatürkün yaxın dostları arasında keçmişdir. Bir neçə dəfə atası Əhməd bəy Ağaoğlu ilə birlikdə Mustafa Kamal Atatürklə şəxsən görüşmüşdür.Türkiyənin ilk qadın vəkili, Beynəlxalq Qadın Hüquqşünaslar Cəmiyyətinin ilk prezidenti olan Sürəyya Ağaoğlu İstanbul Hüquq Fakültəsini bitirdiktən sonra ömrünün sonuna qədər vəkilliklə məşğul olmuşdur.1950-ci ildə Alman hüquqşünas Werner Taschenbreker ilə ailə qurmuşdur. Lakin bu izdivacdan onların övladı olmamışdır.

Beynəlxalq Qadın Hüquqşünaslar Cəmiyyətinin ilk prezidenti olan Sürəyya Ağaoğlu, Azad Fikirləri Yayma Dərnəyi və Türk-Amerikan Universitetlər Dərnəyinin təməl qoyucusudur

Fəaliyyəti

İstanbul Qız Liseyində təhsil aldığı illərdən vəkil olmaq arzusu ilə yaşayan Sürayyə Ağaoğlu 1920-ci ildə həmin Liseyi bitirir. 1921-ci ildə İstanbul Universitetinin hüquq fakültəsinə sənədlərini təqdim etmək üçün müraciət etdikdə problemlə qarşılaşır. Həmin dönəmdə hüquq fakültəsində qadın tələbə olmadığı üçün İstanbul Universiteti rektoru Haldun Taner ona kömək edə bilməyincə, o, rektorun atası Səlahəttin bəyə müraciət etmək qərarına gəlir.

Türk qadınlarının çarşabda gəzdiyi bir vaxtda Sürayyə Ağaoğlunun stereotipləri dağıdaraq vəkil olmaq üçün hüquq fakültəsinə qəbul olmaq niyyəti ictimaiyyət tərəfindən qeyri-adi qarşılanır. Sürayyə xanım Səlahəttin bəyə hüquq fakültəsinə qəbul olmaq istədiyini dedikdə otaqda olan şəxslər bu təklifi qəhqəhələrlə qarşılayırlar. Lakin Sürəyyə xanımın təkidi və özü kimi 2 nəfər vəkil olmaq üçün müraciət edən xanımları (Melda və Bedia) təqdim etdikdə onlar ayrıca fakültə açmaq məcburiyyətində qalırlar. Amma günortaya qədər kişi tələbələrə günortadan sonra isə qadın tələblərə dərs keçirdilər.

1921-ci il iyulun 18-də erməni qatil Torlakyan İstanbulun "Pera-Palas" hotelinin önündə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin daxili işlər naziri Behbud xan Cavanşiri üç güllə ilə qətlə yetirir və həbs olunur. Həmin vaxt İstanbul ingilis işğalı altında olduğundan cani cinayət hadisəsindən 20 gün sonra ingilis hərbi tribunalında mühakimə edilir.

Sürəyya Ağaoğlu hüquqşünas tələbə kimi iştirak etdiyi bu tarixi məhkəmənin yekunu barədə "Bir ömür də belə keçdi" adlı memuarında yazır: "Nəhayət, məhkəmə bitdi. Prokuror qatil üçün ölüm cəzası istədi. Bu tələb hətta bizi çaşdırdı. Lakin prokuror 24 saat içərisində Türkiyədən uzaqlaşdırıldı. Yerinə gələn prokuror isə müttəhimə bəraət istədi və qatil Torlokyan gecə ikən qaçırıldı". Məhkəmədən illər sonra Sürəyya Ağaoğlu Londonda olarkən prokuror Rickatson Hatt ilə görüşür. Görüş zamanı həmin prokuror məlum məhkəmənin sədri ilə Çində görüşdüyünü və sədrin ona türklərin bu davada haqlı olduğunu söyləyir.

Sürəyya Ağaoğlu Azad Fikirləri Yayma Dərnəyi və Türk-Amerikan Universitetlər Dərnəyinin təməlqoyucusudur. Bir sıra hüquqi məqalələrin, "Londonda gördüklərim" və "Bir ömür də belə keçdi" kitablarının müəllifidir.

29 dekabr 1989-cu ildə İstanbul.da beyninə qan sızması nəticəsində vəfat etmişdir

2003-cü ildə Sürəyya Ağaoğlunun 100 illik yubileyinə həsr olunmuş gümüş xatirə sikkələri buraxılmışdır.

İstinadlar

  1. "Diaspora hərəkatında qadınların rolu" (azərb.). olaylar.az. 11.03.2014 16:53. İstifadə tarixi: 2014-04-01.
  2. http://www.kaspi.az/az/az/surayye-aaolu-turkiyenin-ilk-qadin-vekili/
  3. "TURKEY – SILVER PROOF 15000000 15 MILLION LIRA COIN 2003 YEAR SUREYYA AGAOGLU" (eng.). www.ebay.com. İstifadə tarixi: 27 may 2015.

Mənbə

  • Ənvər Çingizoğlu. Ağaoğlular. "Soy" dərgisi, 10 (18) 2008.
  • Atatürkü heyran edən Şuşalı qızı

sürəyya, ağaoğlu, sürəyya, xanım, əhməd, bəy, qızı, ağaoğlu, 1903, 1989, türkiyənin, qadın, vəkili, sürəyya, xanım, əhməd, bəy, qızı, ağaoğludoğum, tarixi, 1903doğum, yeri, şuşa, yelizavetpol, quberniyası, rusiya, imperiyasıvəfat, tarixi, dekabr, 1989vəfat, ye. Sureyya xanim Ehmed bey qizi Agaoglu 1903 1989 Turkiyenin ilk qadin vekili 1 Sureyya AgaogluSureyya xanim Ehmed bey qizi AgaogluDogum tarixi 1903Dogum yeri Susa Yelizavetpol quberniyasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 29 dekabr 1989Vefat yeri Istanbul TurkiyeVefat sebebi beyin qansizmasi d Defn yeri Ferikoy mezarligiVetendasligi AXC TurkiyeAtasi Ehmed bey AgaogluMilliyyeti Azerbaycan turkuTehsili Istanbul Universiteti Huquq FakultesiFealiyyeti huquqsunas yazici vekil Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 3 Istinadlar 4 MenbeHeyati RedakteTurkiyedeki bir sira ictimai teskilatlarin yaradicisi Ehmed bey Agaoglunun qizi Sureyya Agaoglu 1903 cu ilde Susada anadan olmusdur 1 Atasi boyuk fikir adami ideoloq huquq professoru Ehmed bey Agaoglu ile birlikde 1910 cu ilde Turkiyeye muhaciret etmisdir Usaqliq ve genclik illeri Turkiye milliyyetci ocaqlari ve Mustafa Kamal Pasa Ataturkun yaxin dostlari arasinda kecmisdir Bir nece defe atasi Ehmed bey Agaoglu ile birlikde Mustafa Kamal Ataturkle sexsen gorusmusdur 2 Turkiyenin ilk qadin vekili Beynelxalq Qadin Huquqsunaslar Cemiyyetinin ilk prezidenti olan Sureyya Agaoglu Istanbul Huquq Fakultesini bitirdikten sonra omrunun sonuna qeder vekillikle mesgul olmusdur 1950 ci ilde Alman huquqsunas Werner Taschenbreker ile aile qurmusdur Lakin bu izdivacdan onlarin ovladi olmamisdir Beynelxalq Qadin Huquqsunaslar Cemiyyetinin ilk prezidenti olan Sureyya Agaoglu Azad Fikirleri Yayma Derneyi ve Turk Amerikan Universitetler Derneyinin temel qoyucusudurFealiyyeti RedakteIstanbul Qiz Liseyinde tehsil aldigi illerden vekil olmaq arzusu ile yasayan Surayye Agaoglu 1920 ci ilde hemin Liseyi bitirir 1921 ci ilde Istanbul Universitetinin huquq fakultesine senedlerini teqdim etmek ucun muraciet etdikde problemle qarsilasir Hemin donemde huquq fakultesinde qadin telebe olmadigi ucun Istanbul Universiteti rektoru Haldun Taner ona komek ede bilmeyince o rektorun atasi Selahettin beye muraciet etmek qerarina gelir Turk qadinlarinin carsabda gezdiyi bir vaxtda Surayye Agaoglunun stereotipleri dagidaraq vekil olmaq ucun huquq fakultesine qebul olmaq niyyeti ictimaiyyet terefinden qeyri adi qarsilanir Surayye xanim Selahettin beye huquq fakultesine qebul olmaq istediyini dedikde otaqda olan sexsler bu teklifi qehqehelerle qarsilayirlar Lakin Sureyye xanimin tekidi ve ozu kimi 2 nefer vekil olmaq ucun muraciet eden xanimlari Melda ve Bedia teqdim etdikde onlar ayrica fakulte acmaq mecburiyyetinde qalirlar Amma gunortaya qeder kisi telebelere gunortadan sonra ise qadin teleblere ders kecirdiler 1921 ci il iyulun 18 de ermeni qatil Torlakyan Istanbulun Pera Palas hotelinin onunde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin daxili isler naziri Behbud xan Cavansiri uc gulle ile qetle yetirir ve hebs olunur Hemin vaxt Istanbul ingilis isgali altinda oldugundan cani cinayet hadisesinden 20 gun sonra ingilis herbi tribunalinda muhakime edilir 1 Sureyya Agaoglu huquqsunas telebe kimi istirak etdiyi bu tarixi mehkemenin yekunu barede Bir omur de bele kecdi adli memuarinda yazir Nehayet mehkeme bitdi Prokuror qatil ucun olum cezasi istedi Bu teleb hetta bizi casdirdi Lakin prokuror 24 saat icerisinde Turkiyeden uzaqlasdirildi Yerine gelen prokuror ise muttehime beraet istedi ve qatil Torlokyan gece iken qacirildi Mehkemeden iller sonra Sureyya Agaoglu Londonda olarken prokuror Rickatson Hatt ile gorusur Gorus zamani hemin prokuror melum mehkemenin sedri ile Cinde gorusduyunu ve sedrin ona turklerin bu davada haqli oldugunu soyleyir Sureyya Agaoglu Azad Fikirleri Yayma Derneyi ve Turk Amerikan Universitetler Derneyinin temelqoyucusudur Bir sira huquqi meqalelerin Londonda gorduklerim ve Bir omur de bele kecdi kitablarinin muellifidir 29 dekabr 1989 cu ilde Istanbul da beynine qan sizmasi neticesinde vefat etmisdir 1 2003 cu ilde Sureyya Agaoglunun 100 illik yubileyine hesr olunmus gumus xatire sikkeleri buraxilmisdir 3 Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir 1 2 3 4 Diaspora herekatinda qadinlarin rolu azerb olaylar az 11 03 2014 16 53 Istifade tarixi 2014 04 01 http www kaspi az az az surayye aaolu turkiyenin ilk qadin vekili TURKEY SILVER PROOF 15000000 15 MILLION LIRA COIN 2003 YEAR SUREYYA AGAOGLU eng www ebay com Istifade tarixi 27 may 2015 Menbe RedakteEnver Cingizoglu Agaoglular Soy dergisi 10 18 2008 Ataturku heyran eden Susali qiziMenbe https az wikipedia org w index php title Sureyya Agaoglu amp oldid 5523973, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.