fbpx
Wikipedia

Rumıniyada qaqauzlar

Rumıniyada qaqauzlar ən qədim etnik azlıqlardan biridir. Onların əsas yaşayış məntəqələri Dobruca bölgəsində (Rumıniyanın cənub-şərqi) yerləşir və onların əsas dini pravoslavlıqdır.

Özünüadlandırma
Gagauzlar
Ümumi sayı
45 - 3000 (təxminən)
Yaşadığı ərazilər
Dobrucanın rumın hissəsi
Dili

rumın, qaqauz

Dini

Pravoslavlıq

Tarixi

 
1930-cu il siyahıyaalmasına görə, qaqauzların əhəmiyyətli sayı təkçə Bessarabiyada deyil həmçinin Konstantsa və Kaliakra judetslərində də qeydə alınmışdır. Bu xəritədə qaqauzlar narıncı nöqtələrlə G (narıncı nişana qara nöqtə qoyulub) və ya G (narıncı nöqtənin yanında narıncı hərf yazılıb) işarələri ilə qeyd olunub.

Qaqauz xalqının Dobruca və Deliorman bölgələrində yaşadığı 13-cü əsrdən məlumdur.

XIX əsrin əvvəllərində Dobrucadaki qaqauzların sayı hələ çox idi. Bessarabiya torpaqlarının Rusiya imperiyasına keçdiyi dövrdə (1812), qaqauzların kiçik bir hissəsi Dobrucadan Bessarabiyaya köçmüşdür, çünki orada qaquzları imtiyazlar vəd edilmişdir ki, onlar hərbi xidmət və çar hökumətinin qoyduğu vergilərdən azad idilər, həmçinin onlara müharibə və quldur terroru ilə əhatə olunmuş Balkan yarımadasını tərk etmək imkanı verilmişdir. Dobrucada (Bolqarıstanın şimal-şərqi və Rumıniyanın cənub-şərqi) qalan əhalinin əksəriyyəti assimilyasiya olunmuşdur.

Assimilyasiya

Rumıniya, Rusiya, Bolqarıstan dövlətləri qaqauzların assimilyasiyasına güclü təsir etmişdilər. Bu cür proseslər 1918-1944-cü illərdə Rumıniyanın "Bessarabiyanın azad edilməsi" zamanı da baş verirdi.

 
1918-ci ildə Dobrucanın etnik xəritəsi (xəritədə "dənizkənarı" qaqauzların yaşayış yerləri qara rənglə qeyd edilmişdir)

1940-1941-ci illərdə SSRİ XDİK "Bessarabiyada xalq düşmənləri" şüarları altında qaqauzlar arasında kütləvi təmizləmələr aparmış, XDİK əməkdaşları yüzlərlə qaqauz ailəsini repressiya etmişdilər. Qaqauzlar ilk dəfə SSRİ-də hərbi xidmətə çağırılmışdılar, sovet işğalı dövründə qaqauzları rus dilində danışmağa məcbur edirdilər və doğma dillərində ünsiyyətləri qadağan olunmuşdur. Çarəsizlikdən bir çox qaqauzlular Latın Amerikasına (Braziliya və s.) üz tutmuşdular. Rumıniya hökuməti də qaqauzların assimilyasiyasının tərəfdarı idi. Rumıniya lideri Antonesku qaqauzların Dnestr tərəfə deportasiyası üçün plan hazırlamışdır, onların yerinə oraya rumınları köçürülməli idilər. Yalnız rumınların Stalinqrad döyüşündə məğlubiyyəti bu prosesin tətbiqini dayandırdı. Hazırda Rumıniyada bir çox etnik qaqauzlar yaşayır, amma rumınlaşdırma prosesləri səbəbindən onlar özlərini rumın hesab edirlər.

Yerləşmələri

1930-cu ildə Tolçu və Konstansa judetslərində qaqauzların sayı 1000 nəfər idi, onların 752-si Konstansada yaşayırdı. 2002-ci il siyahıyaalınmasında Rumıniyada 45 qaqauz var idi. Tolçu judetsində qaqauzların ən böyük yaşayış məntəqələri: Beydaud, Stejaru, Acıoğlu və Izvoarele. Konstantsa judetsində qaqauzlar Yılanlık, Kara Ömer, Azaplar, Göl-Punar, Nastradin, Topraisar, Çernavode, Tekirgöl, Manqaliya və Konstantsada yerləşiblər.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Rumıniyanın qaqauzları haqqında reportaj (məqalə rumın dilindədir)

rumıniyada, qaqauzlar, qədim, etnik, azlıqlardan, biridir, onların, əsas, yaşayış, məntəqələri, dobruca, bölgəsində, rumıniyanın, cənub, şərqi, yerləşir, onların, əsas, dini, pravoslavlıqdır, özünüadlandırmagagauzlarümumi, sayı45, 3000, təxminən, yaşadığı, əra. Ruminiyada qaqauzlar en qedim etnik azliqlardan biridir Onlarin esas yasayis menteqeleri Dobruca bolgesinde Ruminiyanin cenub serqi yerlesir ve onlarin esas dini pravoslavliqdir OzunuadlandirmaGagauzlarUmumi sayi45 3000 texminen Yasadigi erazilerDobrucanin rumin hissesiDilirumin qaqauzDiniPravoslavliq Mundericat 1 Tarixi 2 Assimilyasiya 3 Yerlesmeleri 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerTarixi Redakte 1930 cu il siyahiyaalmasina gore qaqauzlarin ehemiyyetli sayi tekce Bessarabiyada deyil hemcinin Konstantsa ve Kaliakra judetslerinde de qeyde alinmisdir Bu xeritede qaqauzlar narinci noqtelerle G narinci nisana qara noqte qoyulub ve ya G narinci noqtenin yaninda narinci herf yazilib isareleri ile qeyd olunub Qaqauz xalqinin Dobruca ve Deliorman bolgelerinde yasadigi 13 cu esrden melumdur XIX esrin evvellerinde Dobrucadaki qaqauzlarin sayi hele cox idi Bessarabiya torpaqlarinin Rusiya imperiyasina kecdiyi dovrde 1812 qaqauzlarin kicik bir hissesi Dobrucadan Bessarabiyaya kocmusdur cunki orada qaquzlari imtiyazlar ved edilmisdir ki onlar herbi xidmet ve car hokumetinin qoydugu vergilerden azad idiler hemcinin onlara muharibe ve quldur terroru ile ehate olunmus Balkan yarimadasini terk etmek imkani verilmisdir Dobrucada Bolqaristanin simal serqi ve Ruminiyanin cenub serqi qalan ehalinin ekseriyyeti assimilyasiya olunmusdur Assimilyasiya RedakteRuminiya Rusiya Bolqaristan dovletleri qaqauzlarin assimilyasiyasina guclu tesir etmisdiler Bu cur prosesler 1918 1944 cu illerde Ruminiyanin Bessarabiyanin azad edilmesi zamani da bas verirdi 1918 ci ilde Dobrucanin etnik xeritesi xeritede denizkenari qaqauzlarin yasayis yerleri qara rengle qeyd edilmisdir 1940 1941 ci illerde SSRI XDIK Bessarabiyada xalq dusmenleri suarlari altinda qaqauzlar arasinda kutlevi temizlemeler aparmis XDIK emekdaslari yuzlerle qaqauz ailesini repressiya etmisdiler Qaqauzlar ilk defe SSRI de herbi xidmete cagirilmisdilar sovet isgali dovrunde qaqauzlari rus dilinde danismaga mecbur edirdiler ve dogma dillerinde unsiyyetleri qadagan olunmusdur Caresizlikden bir cox qaqauzlular Latin Amerikasina Braziliya ve s uz tutmusdular Ruminiya hokumeti de qaqauzlarin assimilyasiyasinin terefdari idi Ruminiya lideri Antonesku qaqauzlarin Dnestr terefe deportasiyasi ucun plan hazirlamisdir onlarin yerine oraya ruminlari kocurulmeli idiler Yalniz ruminlarin Stalinqrad doyusunde meglubiyyeti bu prosesin tetbiqini dayandirdi Hazirda Ruminiyada bir cox etnik qaqauzlar yasayir amma ruminlasdirma prosesleri sebebinden onlar ozlerini rumin hesab edirler Yerlesmeleri Redakte1930 cu ilde Tolcu ve Konstansa judetslerinde qaqauzlarin sayi 1000 nefer idi onlarin 752 si Konstansada yasayirdi 2002 ci il siyahiyaalinmasinda Ruminiyada 45 qaqauz var idi Tolcu judetsinde qaqauzlarin en boyuk yasayis menteqeleri Beydaud Stejaru Acioglu ve Izvoarele Konstantsa judetsinde qaqauzlar Yilanlik Kara Omer Azaplar Gol Punar Nastradin Topraisar Cernavode Tekirgol Manqaliya ve Konstantsada yerlesibler Hemcinin bax RedakteQaqauzlar Braziliya qaqauzlari Bolqaristanda qaqauzlar Yunanistanda qaqauzlarXarici kecidler RedakteRuminiyanin qaqauzlari haqqinda reportaj meqale rumin dilindedir Menbe https az wikipedia org w index php title Ruminiyada qaqauzlar amp oldid 5382482, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.