fbpx
Wikipedia

Rudolf Hess

Avqust 05, 2021

Rudolf Valter Rixard Hess (alm. Rudolf Walter Richard Heß‎; 26 aprel 1894(1894-04-26)[…], İsgəndəriyyə – 17 avqust 1987(1987-08-17)[…], Spandau Prison[d], Qərbi Berlin) — fürerin müavini və Faşist Almaniyasında Görinqdən sonra 3-cü adam. Hess Hitler hakim dairələrinin bir qədər nevrotik üzvü idi. O, 10 may 1941-ci il tarixində Böyük Britaniya ilə sülh bağlamaq məqsədilə Şotlandiyaya üz tutduğu, amma onun uzunmüddətli azadlıqdan məhrum edilməsi ilə nəticələnən uçuşu ilə məşhurdur.

RUDOLF HESS
alm. Rudolf Heß‎
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Rudolf Walter Richard Heß
Doğum tarixi
Doğum yeri İsgəndəriyyə, Misir
Vəfat tarixi (93 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi boğulma
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Təhsili
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti Üçüncü Reyx
Qoşun növü piyada, artilleriya[d]
Rütbə leytenant
Döyüşlər
Təltifləri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Rudolf Hess 26 aprel 1894-cü ildə Misirin İsgəndəriyyə şəhərində dünyaya gəlib. Atası topdan satış və ixracatla məşğul olub. Hess 14 yaşına qədər Almaniyadan kənarda yaşayıb. 1914-cü ildə Birinci dünya müharibəsinin başlanması ilə o, könüllü olaraq alman ordusuna yazılıb. Bu həm də ona despot atasından uzaqlaşmağa imkan yaradıb. Hess universitetə daxil olmaq istəsə də, atası onun ailə biznesini davam etdirməsini istəyib.

Birinci dünya müharibəsində öncə komandir, sonra isə pilot kimi iştirak edən Hess iki dəfə yaralanıb. Müharibədən sonra o, Almaniyada kommunist üsyanlarını yatırmaqla məşğul olan və pul ilə tutulmuş keçmiş əsgərlərdən ibarət sağçı Fraykorps təşkilatına üzv yazılıb.

Münhen Universitetində siyasi elmləri öyrənən Hess şimal irqinin ali irq olduğunu iddia edən və gizli fəaliyyət göstərən anti-semit təşkilatın - Tule Cəmiyyətinin təsiri altına düşüb. Hess həmçinin nəzəriyyələri irqiçilik və istismarçılıq üzərində qurulan Lebensraum (digər millətləri istismar etmək hesabına almanların yaşayış ərazisini genişləndirmək) konsepsiyanının yaradıcısı keçmiş general Karl Haushoferin fikirləri ilə də tanış olmuşdur.

Siyasi fəaliyyəti

Adolf Hitlerin Münhenin balaca bir pivəxanasında nitqini eşitdikdən sonra Hess 1 iyul 1920-ci ildə nasist partiyasının 16-cı üzvünə çevrilir. Hitlerlə birinci görüşdən sonra Hess gördüyündən çox valeh olduğunu bildirmişdi. Nasist partiyasının ilkin görüş və yığıncaqlarında iştirak edən Hess, Hitlerin nitqini kəsməyə cəhd göstərən hərbiləşmiş marksistlərin qatı düşməni idi.

1923-cü ildə Hess nasist partiyasının Almaniyada hakimiyyəti ələ keçirməyə çalışdığı və iflasla nəticələnmiş Pivə qiyamında iştirak edir. Üsyandan sonra Hess həbs olunaraq, Hitlerlə birgə Landsberq həbsxanasında saxlanılır. Həbsxanada olarkən Hess Hitlerə Mayn Kampf (Mənim Mübarizəm) kitabını yazmaqda köməklik göstərir. O, Lebensraum, Britaniya İmperiyasının tarixdəki rolu və nasist partiyasının təşkili ilə əlaqədar bir sıra fikirlərini kitaba daxil edir.

1925-ci ildə həbsdən azad edilən Rudolf Hess bir neçə il Hitlerin şəxsi köməkçisi vəzifəsində çalışır. 1932-ci ildə Hess Mərkəzi Siyasi Komissiyanın sədri təyin olunur və sadiq xidmətinə görə SS generalı rütbəsi ilə təltif edilir. 21 aprel 1933-cü ildə fürerin müavini vəzifəsinə təyin edilir, lakin bu vəzifə daha çox rəsmi əhəmiyyət kəsb edən nominal başçı vəzifəsinə bənzəyirdi.

Utancaq və özünə inamı olmayan Hess, Hitlerə qarşı bir növ dini bağlılıq, fanatik sədaqət və kor itaətkarlıq nümayiş etdirirdi. O, özünün 1934-cü ildə səsləndirdiyi nitqində belə demişdir: "Böyük qürur hissi ilə deməliyəm ki, yalnız bir şəxs heç vaxt tənqidə məruz qalmır, o da fürerdir. Hamı onun doğru olduğunu və həmişə doğru olacağını bilir və duyur. Nasional sosializm bizdən tənqidsiz itaətkarlıq və müzakirəsiz əmrlərin yerinə yetirilməsini tələb edir. Biz inanırıq ki, fürer alman tarixinin ən dahi şəxsiyyətidir. Bu inamı isə tənqid etmək olmaz".

"İradənin Triumfu" adlı sənədli filminə əsasən onun ən vacib vəzifələrindən biri də, kütləvi yığıncaq və toplantılarda füreri yüksək fanatizm ruhu ilə təbliğ etməkdən ibarət idi. İdarəetmə anlayışının olmaması və sərbəst qərar qəbul etməklə bağlı çətinliklər onu vacib dövlət əhəmiyyətli vəzifələrdən kənarlaşdırmışdır. O fürerdən tamamilə asılı idi.

Rudolf Hess portfelsiz reyx naziri, Gizli Kabinet Şurasının və Reyxin Müdafiəsi üzrə Nazirlər Şurasının üzvü olmuşdur. 1939-cu ildə Hess Hitlerdən sonra hakimiyyəti ələ ala biləcək şəxslər arasında Gerinqdən sonra 2-ci yeri tuturdu.

Müəyyən müddətdən sonra onun məhdud hakimiyyəti Hitlerin ətrafındakı nasistlərin şəxsi hakimiyyət uğrunda aparılan siyasi intriqaları nəticəsində xeyli zəifləmişdi. Hessin zəifliyi üzündən Hitlerin ikinci xələfi rolunda artıq Martin Bormann görünürdü.

Özünü fürerin gözündə yüksəltmək və itmiş hörmətini yenidən bərpa etmək məqsədilə Hess 10 may 1941-ci ildə, hələ almanlar SSRİ-yə hücum etməmiş, əyninə Lüftvaffe uniforması geyinərək təkbaşına alman qırıcı təyyarəsində sülh bağlamaq məqsədilə Şotlandiyaya uçuş həyata keçirir. Burada o, 1936-cı il Berlində Olimpiya oyunlarında tanış olduğu Hamilton hersoqu ilə görüşmək istəyirdi.

Britaniyaya qaçış

Ekstra yanacaq baklarına sahib Messerşmit ME-110 təyarəsilə mahir pilot Hess, Şimal dənizi üzərində 900 millik məsafəni 5 saata qət edərək, hersoqun iqamətgahından 30 mil aralıda yerə enir. 6000 fut yüksəklikdən Hess paraşütlə eniş edir və rastlaşdığı şotland fermerinə ingiliscə "Mənim Hamelton hersoqu üçün vacib məlumatım var" deyir.

Hess Britaniya hökumətini, Hitlerin yalnız alman xalqı üçün Lebensraum qazanmaq istədiyinə və dost "şimal" xalqını məhv etmək fikrində olmadığına inandırmağa çalışırdı. O həmçinin Hitlerin Sovet İttifaqına hücum planını bilir və Almaniyanın iki cəbhədə, şərqdə Sovet İttifaqı və qərbdə britaniyalılar və onların mütəffiqlərinə qarşı, birdən vuruşmasının qarşısını almaq istəyirdi.

Britaniya ordularının kazarmalarında dindirilən zaman, o britaniyalılara Nasist Almaniyasının Avropada hegemonluğunu tanıdığı təqdirdə Britaniyanın Hitler tərəfindən toxunulmayacağını bildirirdi. Rudolf Hess həmçinin almanların qələbəsinin qaçılmaz olduğunu və britaniyalıların almanların səxavətli sülh müqaviləsini qəbul etmələri üzərində təkid edirdi. Əks halda o britaniyalıları blokada və kütləvi ölümlə nəticələnicək aclıqla hədələyirdi.

Amma Hess əsirlikdə saxlanılarkən əqli dayanıqsızlıq nümayiş etdirdiyindən onu yarı dəli sayırdılar. Bunu tezliklə başa düşən və bəyanatlarından qəzəblənən Vinston Çörçill onun həbs edilməsini və onunla yüksək rütbəli hərbi əsir kimi davranılmasını tələb edir.

Çıxılmaz vəziyyətə düşmüş Hitler tərəfindən Hess dəli elan edilir və beləliklə nasistlər onu özgəninkiləşdirirlər. Onun uçuşu Hitler və nasistləri onun hərəkətlərinin izahını verməkdə çətinlik çəkmələrinə səbəb olur.

Nürnberq məhkəməsi

Britaniya həbsi dövründə Hess get-gedə özünü daha qəribə aparır və tez-tez yeməyinə zəhər qatılması kimi paranoidal fikirlər səsləndirir. 1945-ci ildə Hess Almaniyaya Nürnberq Beynəlxalq Hərbi Tribunalının qarşısında cavab vermək üçün qaytarılır.

Məhkəmə zalında o vaxtaşırı dizorientasiyadan əziyyət çəkir, uzun müddət bir nöqtəyə gözünü zilləyir və amneziya yaşayırdı. Zəkası aydınlaşanda isə o Hitlerə olan ləyaqətindən danışır və sonda belə bir nitq söyləyir: "Alman millətinin min illər ərzində dünyaya gətirdiyi ən dahi şəxsiyyətin rəhbərliyi altında çalışmaq mənim üçün böyük bir xoşbəxtlik idi. Mən həyatımın bu dövrünü əgər mümkün olsaydı belə silmək istəməzdim. Əgər mən bunların hamısının başlanğıcında olsa idim və məni dirəyə bağlayaraq yandırmaqla hədələsəydilər də, mən yenə də getdiyim həyat yolunu təkrarlayardım". Ruhi vəziyyətinin qeyri-stabilliyinə baxmayaraq o, ömürlük həbsə məhkum edildi.

Ölümü

Sovet İttifaqı əvvələr Hessin erkən azadlığa buraxılması üçün bütün cəhdlərin qarşısını alsa da 1986-cı ildə SSRİ ilk dəfə olaraq humanistlik etmək məqsədilə Hessin azadlığa çıxarılması məsələsini müzakirəyə qoyur. 1987-ci ili payızında hətta onun azadlığa buraxılması haqqında qərar qəbul edilməsi də planlaşdırılırdı.

O 1987-ci il 17 avqustda 92 yaşlı Rudolf Spandau həbsxananın həyətində elektrik naqilindən asılı vəziyyətdə tapılır.

Hess Nürnberq məhkumlarının sonuncusu idi.

İstinadlar

  1. ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
  2. ↑ filmportal.de — 2005.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2639"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
  3. ↑ Brockhaus Enzyklopädie
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5019"></a>
  4. Гесс Рудольф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

Xarici keçidlər

  • Rudolf Hesi kim öldürdü? 2008-02-18 at the Wayback Machine
  • Rudolf Hesi kim öldürdü? 2009-05-03 at the Wayback Machine
  • Rudolf Hessin bioqrafiyası 2011-11-19 at the Wayback Machine
  • Rudolf Hessin bioqrafiyası
  • Rudolf Hess ölüm. Istintaq materialları. (Rus)

Avqust 05, 2021
rudolf, hess, rudolf, valter, rixard, hess, rudolf, walter, richard, heß, aprel, 1894, 1894, isgəndəriyyə, avqust, 1987, 1987, spandau, prison, qərbi, berlin, fürerin, müavini, faşist, almaniyasında, görinqdən, sonra, adam, hess, hitler, hakim, dairələrinin, q. Rudolf Valter Rixard Hess alm Rudolf Walter Richard Hess 26 aprel 1894 1894 04 26 1 2 3 Isgenderiyye 4 17 avqust 1987 1987 08 17 1 2 3 Spandau Prison d Qerbi Berlin furerin muavini ve Fasist Almaniyasinda Gorinqden sonra 3 cu adam Hess Hitler hakim dairelerinin bir qeder nevrotik uzvu idi O 10 may 1941 ci il tarixinde Boyuk Britaniya ile sulh baglamaq meqsedile Sotlandiyaya uz tutdugu amma onun uzunmuddetli azadliqdan mehrum edilmesi ile neticelenen ucusu ile meshurdur RUDOLF HESSalm Rudolf Hess Sexsi melumatlarDogum adi Rudolf Walter Richard HessDogum tarixi 26 aprel 1894Dogum yeri Isgenderiyye MisirVefat tarixi 17 avqust 1987 93 yasinda Vefat yeri Spandau Prison d Qerbi BerlinVefat sebebi bogulmaDefn yeri Simal deniziVetendasligi AlmaniyaTehsili Munhen Ludviq Maksimilian UniversitetiHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Ucuncu ReyxQosun novu piyada artilleriya d Rutbe leytenantDoyusler Birinci Dunya muharibesiIpr ugrunda doyus d Verden doyusuTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Siyasi fealiyyeti 3 Britaniyaya qacis 4 Nurnberq mehkemesi 5 Olumu 6 Istinadlar 7 Xarici kecidlerHeyati RedakteRudolf Hess 26 aprel 1894 cu ilde Misirin Isgenderiyye seherinde dunyaya gelib Atasi topdan satis ve ixracatla mesgul olub Hess 14 yasina qeder Almaniyadan kenarda yasayib 1914 cu ilde Birinci dunya muharibesinin baslanmasi ile o konullu olaraq alman ordusuna yazilib Bu hem de ona despot atasindan uzaqlasmaga imkan yaradib Hess universitete daxil olmaq istese de atasi onun aile biznesini davam etdirmesini isteyib Birinci dunya muharibesinde once komandir sonra ise pilot kimi istirak eden Hess iki defe yaralanib Muharibeden sonra o Almaniyada kommunist usyanlarini yatirmaqla mesgul olan ve pul ile tutulmus kecmis esgerlerden ibaret sagci Fraykorps teskilatina uzv yazilib Munhen Universitetinde siyasi elmleri oyrenen Hess simal irqinin ali irq oldugunu iddia eden ve gizli fealiyyet gosteren anti semit teskilatin Tule Cemiyyetinin tesiri altina dusub Hess hemcinin nezeriyyeleri irqicilik ve istismarciliq uzerinde qurulan Lebensraum diger milletleri istismar etmek hesabina almanlarin yasayis erazisini genislendirmek konsepsiyaninin yaradicisi kecmis general Karl Haushoferin fikirleri ile de tanis olmusdur Siyasi fealiyyeti RedakteAdolf Hitlerin Munhenin balaca bir pivexanasinda nitqini esitdikden sonra Hess 1 iyul 1920 ci ilde nasist partiyasinin 16 ci uzvune cevrilir Hitlerle birinci gorusden sonra Hess gorduyunden cox valeh oldugunu bildirmisdi Nasist partiyasinin ilkin gorus ve yigincaqlarinda istirak eden Hess Hitlerin nitqini kesmeye cehd gosteren herbilesmis marksistlerin qati dusmeni idi 1923 cu ilde Hess nasist partiyasinin Almaniyada hakimiyyeti ele kecirmeye calisdigi ve iflasla neticelenmis Pive qiyaminda istirak edir Usyandan sonra Hess hebs olunaraq Hitlerle birge Landsberq hebsxanasinda saxlanilir Hebsxanada olarken Hess Hitlere Mayn Kampf Menim Mubarizem kitabini yazmaqda komeklik gosterir O Lebensraum Britaniya Imperiyasinin tarixdeki rolu ve nasist partiyasinin teskili ile elaqedar bir sira fikirlerini kitaba daxil edir 1925 ci ilde hebsden azad edilen Rudolf Hess bir nece il Hitlerin sexsi komekcisi vezifesinde calisir 1932 ci ilde Hess Merkezi Siyasi Komissiyanin sedri teyin olunur ve sadiq xidmetine gore SS generali rutbesi ile teltif edilir 21 aprel 1933 cu ilde furerin muavini vezifesine teyin edilir lakin bu vezife daha cox resmi ehemiyyet kesb eden nominal basci vezifesine benzeyirdi Utancaq ve ozune inami olmayan Hess Hitlere qarsi bir nov dini bagliliq fanatik sedaqet ve kor itaetkarliq numayis etdirirdi O ozunun 1934 cu ilde seslendirdiyi nitqinde bele demisdir Boyuk qurur hissi ile demeliyem ki yalniz bir sexs hec vaxt tenqide meruz qalmir o da furerdir Hami onun dogru oldugunu ve hemise dogru olacagini bilir ve duyur Nasional sosializm bizden tenqidsiz itaetkarliq ve muzakiresiz emrlerin yerine yetirilmesini teleb edir Biz inaniriq ki furer alman tarixinin en dahi sexsiyyetidir Bu inami ise tenqid etmek olmaz Iradenin Triumfu adli senedli filmine esasen onun en vacib vezifelerinden biri de kutlevi yigincaq ve toplantilarda fureri yuksek fanatizm ruhu ile teblig etmekden ibaret idi Idareetme anlayisinin olmamasi ve serbest qerar qebul etmekle bagli cetinlikler onu vacib dovlet ehemiyyetli vezifelerden kenarlasdirmisdir O furerden tamamile asili idi Rudolf Hess portfelsiz reyx naziri Gizli Kabinet Surasinin ve Reyxin Mudafiesi uzre Nazirler Surasinin uzvu olmusdur 1939 cu ilde Hess Hitlerden sonra hakimiyyeti ele ala bilecek sexsler arasinda Gerinqden sonra 2 ci yeri tuturdu Mueyyen muddetden sonra onun mehdud hakimiyyeti Hitlerin etrafindaki nasistlerin sexsi hakimiyyet ugrunda aparilan siyasi intriqalari neticesinde xeyli zeiflemisdi Hessin zeifliyi uzunden Hitlerin ikinci xelefi rolunda artiq Martin Bormann gorunurdu Ozunu furerin gozunde yukseltmek ve itmis hormetini yeniden berpa etmek meqsedile Hess 10 may 1941 ci ilde hele almanlar SSRI ye hucum etmemis eynine Luftvaffe uniformasi geyinerek tekbasina alman qirici teyyaresinde sulh baglamaq meqsedile Sotlandiyaya ucus heyata kecirir Burada o 1936 ci il Berlinde Olimpiya oyunlarinda tanis oldugu Hamilton hersoqu ile gorusmek isteyirdi Britaniyaya qacis RedakteEkstra yanacaq baklarina sahib Messersmit ME 110 teyaresile mahir pilot Hess Simal denizi uzerinde 900 millik mesafeni 5 saata qet ederek hersoqun iqametgahindan 30 mil aralida yere enir 6000 fut yukseklikden Hess parasutle enis edir ve rastlasdigi sotland fermerine ingilisce Menim Hamelton hersoqu ucun vacib melumatim var deyir Hess Britaniya hokumetini Hitlerin yalniz alman xalqi ucun Lebensraum qazanmaq istediyine ve dost simal xalqini mehv etmek fikrinde olmadigina inandirmaga calisirdi O hemcinin Hitlerin Sovet Ittifaqina hucum planini bilir ve Almaniyanin iki cebhede serqde Sovet Ittifaqi ve qerbde britaniyalilar ve onlarin muteffiqlerine qarsi birden vurusmasinin qarsisini almaq isteyirdi Britaniya ordularinin kazarmalarinda dindirilen zaman o britaniyalilara Nasist Almaniyasinin Avropada hegemonlugunu tanidigi teqdirde Britaniyanin Hitler terefinden toxunulmayacagini bildirirdi Rudolf Hess hemcinin almanlarin qelebesinin qacilmaz oldugunu ve britaniyalilarin almanlarin sexavetli sulh muqavilesini qebul etmeleri uzerinde tekid edirdi Eks halda o britaniyalilari blokada ve kutlevi olumle neticelenicek acliqla hedeleyirdi Amma Hess esirlikde saxlanilarken eqli dayaniqsizliq numayis etdirdiyinden onu yari deli sayirdilar Bunu tezlikle basa dusen ve beyanatlarindan qezeblenen Vinston Corcill onun hebs edilmesini ve onunla yuksek rutbeli herbi esir kimi davranilmasini teleb edir Cixilmaz veziyyete dusmus Hitler terefinden Hess deli elan edilir ve belelikle nasistler onu ozgeninkilesdirirler Onun ucusu Hitler ve nasistleri onun hereketlerinin izahini vermekde cetinlik cekmelerine sebeb olur Nurnberq mehkemesi Redakte Gorinq ve Hess Nurnberq mehkemesinde Britaniya hebsi dovrunde Hess get gede ozunu daha qeribe aparir ve tez tez yemeyine zeher qatilmasi kimi paranoidal fikirler seslendirir 1945 ci ilde Hess Almaniyaya Nurnberq Beynelxalq Herbi Tribunalinin qarsisinda cavab vermek ucun qaytarilir Mehkeme zalinda o vaxtasiri dizorientasiyadan eziyyet cekir uzun muddet bir noqteye gozunu zilleyir ve amneziya yasayirdi Zekasi aydinlasanda ise o Hitlere olan leyaqetinden danisir ve sonda bele bir nitq soyleyir Alman milletinin min iller erzinde dunyaya getirdiyi en dahi sexsiyyetin rehberliyi altinda calismaq menim ucun boyuk bir xosbextlik idi Men heyatimin bu dovrunu eger mumkun olsaydi bele silmek istemezdim Eger men bunlarin hamisinin baslangicinda olsa idim ve meni direye baglayaraq yandirmaqla hedeleseydiler de men yene de getdiyim heyat yolunu tekrarlayardim Ruhi veziyyetinin qeyri stabilliyine baxmayaraq o omurluk hebse mehkum edildi Olumu RedakteSovet Ittifaqi evveler Hessin erken azadliga buraxilmasi ucun butun cehdlerin qarsisini alsa da 1986 ci ilde SSRI ilk defe olaraq humanistlik etmek meqsedile Hessin azadliga cixarilmasi meselesini muzakireye qoyur 1987 ci ili payizinda hetta onun azadliga buraxilmasi haqqinda qerar qebul edilmesi de planlasdirilirdi O 1987 ci il 17 avqustda 92 yasli Rudolf Spandau hebsxananin heyetinde elektrik naqilinden asili veziyyetde tapilir Hess Nurnberq mehkumlarinin sonuncusu idi Istinadlar Redakte 1 2 3 4 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 4 filmportal de 2005 lt a href https wikidata org wiki Track P2639 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q15706812 gt lt a gt 1 2 3 4 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt Gess Rudolf Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Xarici kecidler RedakteRudolf Hesi kim oldurdu Arxivlesdirilib 2008 02 18 at the Wayback Machine Rudolf Hesi kim oldurdu Arxivlesdirilib 2009 05 03 at the Wayback Machine Rudolf Hessin bioqrafiyasi Arxivlesdirilib 2011 11 19 at the Wayback Machine Rudolf Hessin bioqrafiyasi Rudolf Hess olum Istintaq materiallari Rus Menbe https az wikipedia org w index php title Rudolf Hess amp oldid 6045289, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.