Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ağımtıl böyürtkən (lat. Rubus candicans) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin moruq cinsinə aid bitki növü.
| Ağımtıl böyürtkən | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Ağımtıl böyürtkən | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Təbii yayılması
Yunanıstanda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 2 m-dək çatır. Gövdələri boz, budaqları yaşılımtıl, tikanlıdır. Yarpaqların kənarları iti, ürəkvari və ya silindirik olub, üzəri çatlı, sadə və ya mürəkkəb olub yarpaqaltılıqdır. Yarpaqları üstdən çılpaq, qarşı-qarşıya olub, bir saplaqda 3 yarpaq yerləşir ki, onlardan biri zoğun kənarında yerləşir. Yarpaq ayasının kənarları tikanlı olub, ucu bizdir. Çiçəkləri iki bəzən birevlidir, kasayarpaqcıq və ləçəkləri 5 (6-8)-dir, erkəkcik və yumurtalığı çoxdur. Çiçəkləmə may-iyun aylarında, meyvə əmələ gətirmə iyul-avqust aylarına təsadüf edilir. Meyvəsi giləmeyvədir, yığma olub qaidədən bitişikdir. Meyvələri əvvəlcə yaşıl tam yetişdikdə tünd bənövşəyi və ya qara rəngdə olur. Toxumları dəyirmi-üçbucaq, azca yastı yumurtavaridir. İllik zoğları çılpaq və ya seyrək tükcüklü, iynələri çox vaxt düzdür.
Ekologiyası
Meşədə, çəmənliklərdə, kolların arasında, dağ yamaclarında, çay sahillərində bitir. Yüngül qumluca, orta gillicə, ağır, drenajlı torpaqlara üstünlük verir. Yarımkölgədə və ya kölgəsiz yerdə bitə bilər. Turşuluq, neytral və qələvili torpaqlarda bitir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük və Kiçik Qafqaz, Talış dağlarında təbii halda, Abşeronda, Sumqayıtda gilli, qayalı ərazilərdə rast gəlinir.
İstifadəsi
Meyvələri yeməlidir və onlardan boyaq alınır.
İstinadlar
- The Plant List (ing.). 2010.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agimtil boyurtken lat Rubus candicans bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin moruq cinsine aid bitki novu Agimtil boyurtkenElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile QizilgulkimilerTriba Cins MoruqNov Agimtil boyurtkenBeynelxalq elmi adiRubus candicans Weihe 1832Seklin VikiAnbarda axtarisiEOL 633141Tebii yayilmasiYunanistanda yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 2 m dek catir Govdeleri boz budaqlari yasilimtil tikanlidir Yarpaqlarin kenarlari iti urekvari ve ya silindirik olub uzeri catli sade ve ya murekkeb olub yarpaqaltiliqdir Yarpaqlari ustden cilpaq qarsi qarsiya olub bir saplaqda 3 yarpaq yerlesir ki onlardan biri zogun kenarinda yerlesir Yarpaq ayasinin kenarlari tikanli olub ucu bizdir Cicekleri iki bezen birevlidir kasayarpaqciq ve lecekleri 5 6 8 dir erkekcik ve yumurtaligi coxdur Cicekleme may iyun aylarinda meyve emele getirme iyul avqust aylarina tesaduf edilir Meyvesi gilemeyvedir yigma olub qaideden bitisikdir Meyveleri evvelce yasil tam yetisdikde tund benovseyi ve ya qara rengde olur Toxumlari deyirmi ucbucaq azca yasti yumurtavaridir Illik zoglari cilpaq ve ya seyrek tukcuklu iyneleri cox vaxt duzdur EkologiyasiMesede cemenliklerde kollarin arasinda dag yamaclarinda cay sahillerinde bitir Yungul qumluca orta gillice agir drenajli torpaqlara ustunluk verir Yarimkolgede ve ya kolgesiz yerde bite biler Tursuluq neytral ve qelevili torpaqlarda bitir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk ve Kicik Qafqaz Talis daglarinda tebii halda Abseronda Sumqayitda gilli qayali erazilerde rast gelinir IstifadesiMeyveleri yemelidir ve onlardan boyaq alinir IstinadlarThe Plant List ing 2010 Hemcinin bax