Reprua (gürc. რეპრუა) və ya Xapıryuaş (abx. Ҳаҧырҩаш) — Gürcüstan Respublikasında, Abxaziyanın şimal-qərbində çay. Reprua Abxaziya Muxtar Respublikasının Qaqra rayonu ərazisinə daxildir. Bir çox mənbələrdə Reprua çayı dünyanın ən qısa çayı hesab olunur. Reprua çayının uzunluğu 18 metrdir. Eni isə 10 metrdir. Son illərin məlumatlarına görə çayın uzunluğu artıq daha qısa olub. Buna səbəb Qara dənizin səviyyəsinin qalxması olub.
Reprua | |
---|---|
gürc. რეპრუა, abx. Ҳаҧырҩаш | |
![]() | |
Ölkələr | |
Mənsəbi | Qara dəniz |
• Yüksəkliyi | 0 m |
Uzunluğu | 0,018 km |
Su hövzəsi | Qara dəniz |
| |
![]() |
Ümumi məlumat
Çay hidroloji baxımdan güclü yeraltı karst çayının yer üstünə çıxmasıdır. Yer səthinə çıxdıqdan 18 metr sonra Qara dəniz tökülür. Reprua çayı Qaqra şəhərinin bütün suya olan təlabatını təmin edir. Məhs çayın üzərində kiçik su toplayıcı hovuz inşa olunub. Çayın əsas qidalanma mənbəyi mağara daxilində olub yüksək Arabika yaylasında, dəniz səviyyəsindən 2500 metr yüksəklikdə yerləşir. Bu ərazi Qara dəniz sahilindən 12–15 km aralıda yerləşir. Çay həm də dərinliyinə görə dünyada ikinci olan Krubera mağarasından da qidalanır. Reprua Qafqazın Qara dəniz sahillərindəki ən soyuq çaylardan biridir. Suyun temperaturu təxminən 11°С-dir. Onun su sərfi 2 m³/saniyədir. Bu saniyədə 2 ton su edir.
Çaya getmək üçün yaxınlıqdakı Moskva otelindən liftlə şose yola düşmək, eləcə də oteldən bir başa dəniz estakada ilə düşərək 400-500 metr "Qaqra" yol nişanına kimi getmək lazımdır.
Yaranması haqqında əfsanə
Qədim abxaz əfsanəsinə görə, Reprua yeraltı ruhun qızlarının göz yaşlarıdır. Qara dəniz sahillərində yer altı ruh yaşayardı. Onun bir oğlu və üç qız əkizi var idi. Yer altı ruh Abxaziya-Qaqra keçidini qorumaq üçün oğlu və əsgərləri üçün silah-sursat hazırlayardı. Bacılar isə onlara yemək bişirər və geyim tikərdi. Ruhun ölümündən sonra silahı heç kim hazırlamadığına görə oğlu düşmənlərlə qeyri-bərabər döyüşdə həlak oldu. Ölkə ərazisinə daxil olan düşmənlər üç mağaranın girişini doldurmuş və bacılar bayıra çıxmışdılar. Bacılar başa düşəndə ki qardaşları həlak olub qəmdən, qüssədən başladılar ağlamağa. Onların göz yaşlarından üç çay meydana gəlmişdir: Reprua, Anıxamsa və Baqerepsta.
İstinadlar
- Инструкция по русской передаче географических названий Грузинской ССР 2021-10-20 at the Wayback Machine/ Сост. Г. И. Донидзе; Ред. Г. П. Бондарук. — М., 1972. — 26 с. — 1500 экз.
- Инструкция по русской передаче географических названий Абхазской АССР 2021-10-20 at the Wayback Machine/ Сост.: Г. И. Донидзе и Л. И. Розова; Ред. Г. И. Донидзе. — М.: Наука, 1977. — 27 с. — 500 экз.
- "Форма воды: уникальные ресурсы Абхазии".
- Карта Республики Абхазия / Руководитель проекта: Смирнов С. А.; Барцыц. Л. М. (руководитель), Гыцба Т. Ш. (редактор), Арстаа Ш. К., Адзынба З. И., Кварчиа В. Е., Казанба П. Ш., Ачкасов Г. А. (технический редактор). — М: Государственная гидрометерологическая служба Республики Абхазия, 1997-2007 (картографическая основа); Абхазское географическое общество, 2007; ООО «Издательство КОУП», 2007, Подписано в печать: 27.04.2007. — ISBN 978-5-9900651-5-4.
- "Самая короткая река в мире стала еще короче". 2018-02-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-20.
- Нафиса Мингазова. Экспедиция в сердце Абхазии // Казанский университет. — Ноябрь 2007. — № 20—21.
- Пачулиа В. П. Жемчужина Причерноморья. — М.: Правда, 1988.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-21.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-01-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Reprua gurc რეპრუა ve ya Xapiryuas abx Ҳaҧyrҩash Gurcustan Respublikasinda Abxaziyanin simal qerbinde cay Reprua Abxaziya Muxtar Respublikasinin Qaqra rayonu erazisine daxildir Bir cox menbelerde Reprua cayi dunyanin en qisa cayi hesab olunur Reprua cayinin uzunlugu 18 metrdir Eni ise 10 metrdir Son illerin melumatlarina gore cayin uzunlugu artiq daha qisa olub Buna sebeb Qara denizin seviyyesinin qalxmasi olub Repruagurc რეპრუა abx ҲaҧyrҩashOlkeler Gurcustan AbxaziyaMensebi Qara deniz Yuksekliyi 0 mUzunlugu 0 018 kmSu hovzesi Qara denizmenbeyi mensebiGurcustanin fiziki xeritesinde 43 19 sm e 40 12 s u 43 19 sm e 40 12 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatCay hidroloji baximdan guclu yeralti karst cayinin yer ustune cixmasidir Yer sethine cixdiqdan 18 metr sonra Qara deniz tokulur Reprua cayi Qaqra seherinin butun suya olan telabatini temin edir Mehs cayin uzerinde kicik su toplayici hovuz insa olunub Cayin esas qidalanma menbeyi magara daxilinde olub yuksek Arabika yaylasinda deniz seviyyesinden 2500 metr yukseklikde yerlesir Bu erazi Qara deniz sahilinden 12 15 km aralida yerlesir Cay hem de derinliyine gore dunyada ikinci olan Krubera magarasindan da qidalanir Reprua Qafqazin Qara deniz sahillerindeki en soyuq caylardan biridir Suyun temperaturu texminen 11 S dir Onun su serfi 2 m saniyedir Bu saniyede 2 ton su edir Caya getmek ucun yaxinliqdaki Moskva otelinden liftle sose yola dusmek elece de otelden bir basa deniz estakada ile duserek 400 500 metr Qaqra yol nisanina kimi getmek lazimdir Yaranmasi haqqinda efsaneQedim abxaz efsanesine gore Reprua yeralti ruhun qizlarinin goz yaslaridir Qara deniz sahillerinde yer alti ruh yasayardi Onun bir oglu ve uc qiz ekizi var idi Yer alti ruh Abxaziya Qaqra kecidini qorumaq ucun oglu ve esgerleri ucun silah sursat hazirlayardi Bacilar ise onlara yemek bisirer ve geyim tikerdi Ruhun olumunden sonra silahi hec kim hazirlamadigina gore oglu dusmenlerle qeyri beraber doyusde helak oldu Olke erazisine daxil olan dusmenler uc magaranin girisini doldurmus ve bacilar bayira cixmisdilar Bacilar basa dusende ki qardaslari helak olub qemden qusseden basladilar aglamaga Onlarin goz yaslarindan uc cay meydana gelmisdir Reprua Anixamsa ve Baqerepsta IstinadlarInstrukciya po russkoj peredache geograficheskih nazvanij Gruzinskoj SSR 2021 10 20 at the Wayback Machine Sost G I Donidze Red G P Bondaruk M 1972 26 s 1500 ekz Instrukciya po russkoj peredache geograficheskih nazvanij Abhazskoj ASSR 2021 10 20 at the Wayback Machine Sost G I Donidze i L I Rozova Red G I Donidze M Nauka 1977 27 s 500 ekz Forma vody unikalnye resursy Abhazii Karta Respubliki Abhaziya Rukovoditel proekta Smirnov S A Barcyc L M rukovoditel Gycba T Sh redaktor Arstaa Sh K Adzynba Z I Kvarchia V E Kazanba P Sh Achkasov G A tehnicheskij redaktor M Gosudarstvennaya gidrometerologicheskaya sluzhba Respubliki Abhaziya 1997 2007 kartograficheskaya osnova Abhazskoe geograficheskoe obshestvo 2007 OOO Izdatelstvo KOUP 2007 Podpisano v pechat 27 04 2007 ISBN 978 5 9900651 5 4 Samaya korotkaya reka v mire stala eshe koroche 2018 02 01 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 20 Nafisa Mingazova Ekspediciya v serdce Abhazii Kazanskij universitet Noyabr 2007 20 21 Pachulia V P Zhemchuzhina Prichernomorya M Pravda 1988 Arxivlenmis suret 2021 10 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 21 Arxivlenmis suret 2021 01 19 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 21