Reflektor (lat. reflect - əks etdirmək) optik teleskopların bir növüdür. Onun obyektivi çökük güzgü və ya güzgülər sistemindən ibarətdir. Reflektorun iş prinsipi işığın əks olunmasına əsaslanır. Reflektor XVII əsrdə refraktora bir alternativ olaraq yaradılmışdır, o zaman o xromatik aberrasiyaya məruz qalan bir sistem idi. Reflektorun digər optik aberrasiyalar meydana gətirməsinə baxmayaraq, çox geniş diametrli obyektivlər üçün istifadə olunur. Demək olar ki, astronomik müşahidələrdə istifadə olunan bütün böyük teleskoplar reflektordur. Reflektorların bir çox növləri mövcuddur, bundan başqa görüntü keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq və ya görüntünü mexaniki cəhətdən uyğun yerə salmaq məqsədilə əlavə optik elementlərdən istifadə oluna bilir. Reflektorlarda güzgüdən istifadə olunduğundan bu cür teleskoplar bəzən katoptrik də adlandırılır.
Franklin İnstitutundakı, 24 dyümlük Nyuton-Kasseqren reflektoru
Tarixi
Nyutonun ikinci reflektoru, 1672
Çökük güzgülərdən linza əvəzinə istifadə etmək fikri İbn əl-Haytəm -in XI əsrdə apardığı optika tədqiqatlarından sonra erkən müasir AvropadaLatın tərcümələrində geniş büsət aldı.Refraktonun kəşfindən qısa bir müddət sonra Qaliley, Civanni Fransisko Sadeqo və başqaları çökük güzgülərin prinsipləri haqqında bilikləri genişləndirərək, obyektivi güzgü olan teleskopun yaradılması fikrinini ortaya çıxardılar. Bolonyada Keseare Caravaggi tərəfindən belə bir teleskop 1626-cı ildə qurulması barədə məlumatlar vardır,həmçinin İtalyan professoru Nikolo Zucçi daha sonrakı bir işində 1616-cı ildə çökük bürünc güzgü ilə eksperiment apardığını ancaq qanəətbəxş bir nəticə ala bilmədiyini qeyd edir. Parabolik güzgülərin istifadəsinin potensial üstünlükləri, əsasən sferik aberrasiyanın azalması, xromatik aberasiyanın olmaması əks etdirən teleskoplarin bir çox dizaynlarının yaranmasına səbəb oldu. Bunlardan ən önəmlisi Ceyms Georginin 1663-cü ildə əks etdirən teleskoplar üçün irəli sürdüyü yenilikçi dizayn idi. Təxminən 10 il sonra (1673) ekspermentalist Robert Huk bu tip bir teleskop yaratmağa nail oldu, bu teleskop Qriqorian teleskopu adlı ilə məşhurdur.
İsaak Nyuton 1668-ci ildə yaratdığı telesskop ilə ilk reflektorun yaradıcısı sayılır. Nyuton teleskopu sferik metal əsas güzgü və kiçik diaqonallı ikinci güzgünün optik konfiqurasiyasından ibarət idi.
Texniki xüsusiyyətlər
Çökük baş güzgü fokal müstəvidə təsvir almaq üçün reflektorun əsas optik elementidir. Güzgünün (obyektivin) optik mərkəzidən fokal müstəviyə qədər olan məsafə obyektivin fokus məsafəsi adlanır.
Növləri
Nyuton sistemində işığın yolu
Baş fokus sistemi
Nyuton sistemi (1668)
Dairəvi Qreqori teleskop sistemi (1672)
Lomonosov (1762)-Herşel (1789) məzrkəzdən sürüşdürülmüş sistemi
Kasseqren sistemi (1672), uzadılmış fokus
Şvartsşild sistemi (1905), qısaldılmış fokus
Qreqori sistemi (1663), uzadılmış fokus
Nesmit sistemi (1924), qisaldılmış fokus
Nesmit fokalönü sistemi (1850)
Mersen (1636) afokal sistemi ()
Kasseqren sistemində işığın yolu
Qreqori sistemində işığın yolu
Nyuton sistemi
Nyuton sistemində parabolik baş güzgüdən əks olunan şüalar müstəvi güzgü vasitəsilə borunun yan səthindən kənarda toplanır, buraya isə okulyar, fotokaset və başqa qəbuledici qoyula bilər. Nyuton sistemində müşahidəçinin borunun yanındakı fokus nöqtəsində olması tələb olunur.
Kasseqren sistemi
Kasseqren sistemində baş parabolik güzgünün mərkəzində kiçik diametrli deşik vardır. Baş güzgüdən əks olunan şüalar konusvari şəkildə baş optik oxda yerləşdirilmiş qabarıq güzgüdə əks olunaraq baş güzgüdəki deşikdən arxada fokuslanır. Kasseqren güzgüsünün qabarıqlığı işıq dəstəsinin kəskin deyil, tədricən toplanmasına şərait yaradır.
Qreqori sistemi
Qreqori sistemində ikinci qreqori güzgüsünün səthi elliptikdir. Bu güzgü baş güzgünün fokusundan sonra yerləşdirilir əks olunan şüalar Kasseqren sistemində olduğu kimi baş güzgünün arxasında toplanır.
Fokal müstəvi
Baş fokus
Baş fokusda ikinci optik güzgü istifadə edilməzsə, təsvir əsas qabarıq güzgünün mərkəzi vasitəsilə alınar.
Kasseqren fokus
Kude fokus
Stargazer - By Fred Watson, Inc NetLibrary, Page 108
Stargazer - By Fred Watson, Inc NetLibrary, Page 109
Stargazer By Fred Watson, Inc NetLibrary Page 109
theoretical designs by Bonaventura Cavalieri, Marin Mersenne, and Gregory among others
Stargazer - By Fred Watson, Inc NetLibrary, Page 117
The History of the Telescope By Henry C. King, Page 71
. 2017-01-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-13.
Isaac Newton: adventurer in thought, by Alfred Rupert Hall, page 67
↑ N. Z. İsmayılov. Praktik astrofizika. ''Bakı Universitet" nəşriyyatı, 2012
Oktyabr 04, 2021
reflektor, teleskop, reflektor, reflect, əks, etdirmək, optik, teleskopların, növüdür, onun, obyektivi, çökük, güzgü, güzgülər, sistemindən, ibarətdir, reflektorun, prinsipi, işığın, əks, olunmasına, əsaslanır, reflektor, xvii, əsrdə, refraktora, alternativ, o. Reflektor lat reflect eks etdirmek optik teleskoplarin bir novudur Onun obyektivi cokuk guzgu ve ya guzguler sisteminden ibaretdir Reflektorun is prinsipi isigin eks olunmasina esaslanir Reflektor XVII esrde refraktora bir alternativ olaraq yaradilmisdir o zaman o xromatik aberrasiyaya meruz qalan bir sistem idi Reflektorun diger optik aberrasiyalar meydana getirmesine baxmayaraq cox genis diametrli obyektivler ucun istifade olunur Demek olar ki astronomik musahidelerde istifade olunan butun boyuk teleskoplar reflektordur Reflektorlarin bir cox novleri movcuddur bundan basqa goruntu keyfiyyetini yaxsilasdirmaq ve ya goruntunu mexaniki cehetden uygun yere salmaq meqsedile elave optik elementlerden istifade oluna bilir Reflektorlarda guzguden istifade olundugundan bu cur teleskoplar bezen katoptrik de adlandirilir Franklin Institutundaki 24 dyumluk Nyuton Kasseqren reflektoru Mundericat 1 Tarixi 2 Texniki xususiyyetler 3 Novleri 4 Nyuton sistemi 5 Kasseqren sistemi 6 Qreqori sistemi 7 Fokal mustevi 7 1 Bas fokus 7 2 Kasseqren fokus 7 3 Kude fokusTarixi Redakte Nyutonun ikinci reflektoru 1672 Cokuk guzgulerden linza evezine istifade etmek fikri Ibn el Haytem in XI esrde apardigi optika tedqiqatlarindan sonra erken muasir Avropada Latin tercumelerinde genis buset aldi 1 Refraktonun kesfinden qisa bir muddet sonra Qaliley Civanni Fransisko Sadeqo ve basqalari cokuk guzgulerin prinsipleri haqqinda bilikleri genislendirerek obyektivi guzgu olan teleskopun yaradilmasi fikrinini ortaya cixardilar 2 Bolonyada Keseare Caravaggi terefinden bele bir teleskop 1626 ci ilde qurulmasi barede melumatlar vardir hemcinin Italyan professoru Nikolo Zucci daha sonraki bir isinde 1616 ci ilde cokuk burunc guzgu ile eksperiment apardigini ancaq qaneetbexs bir netice ala bilmediyini qeyd edir 3 Parabolik guzgulerin istifadesinin potensial ustunlukleri esasen sferik aberrasiyanin azalmasi xromatik aberasiyanin olmamasi eks etdiren teleskoplarin bir cox dizaynlarinin yaranmasina sebeb oldu 4 Bunlardan en onemlisi Ceyms Georginin 1663 cu ilde eks etdiren teleskoplar ucun ireli surduyu yenilikci dizayn idi Texminen 10 il sonra 1673 ekspermentalist Robert Huk bu tip bir teleskop yaratmaga nail oldu bu teleskop Qriqorian teleskopu adli ile meshurdur 5 6 7 Isaak Nyuton 1668 ci ilde yaratdigi telesskop ile ilk reflektorun yaradicisi sayilir 8 Nyuton teleskopu sferik metal esas guzgu ve kicik diaqonalli ikinci guzgunun optik konfiqurasiyasindan ibaret idi Texniki xususiyyetler RedakteCokuk bas guzgu fokal mustevide tesvir almaq ucun reflektorun esas optik elementidir Guzgunun obyektivin optik merkeziden fokal musteviye qeder olan mesafe obyektivin fokus mesafesi adlanir 9 Novleri Redakte Nyuton sisteminde isigin yolu Bas fokus sistemi Nyuton sistemi 1668 Dairevi Qreqori teleskop sistemi 1672 Lomonosov 1762 Hersel 1789 mezrkezden surusdurulmus sistemi Kasseqren sistemi 1672 uzadilmis fokus Svartssild sistemi 1905 qisaldilmis fokus Qreqori sistemi 1663 uzadilmis fokus Nesmit sistemi 1924 qisaldilmis fokus Nesmit fokalonu sistemi 1850 Mersen 1636 afokal sistemi F e k v displaystyle F ekv infty 9 Kasseqren sisteminde isigin yolu Qreqori sisteminde isigin yoluNyuton sistemi RedakteNyuton sisteminde parabolik bas guzguden eks olunan sualar mustevi guzgu vasitesile borunun yan sethinden kenarda toplanir buraya ise okulyar fotokaset ve basqa qebuledici qoyula biler Nyuton sisteminde musahidecinin borunun yanindaki fokus noqtesinde olmasi teleb olunur 9 Kasseqren sistemi RedakteKasseqren sisteminde bas parabolik guzgunun merkezinde kicik diametrli desik vardir Bas guzguden eks olunan sualar konusvari sekilde bas optik oxda yerlesdirilmis qabariq guzgude eks olunaraq bas guzgudeki desikden arxada fokuslanir Kasseqren guzgusunun qabariqligi isiq destesinin keskin deyil tedricen toplanmasina serait yaradir 9 Qreqori sistemi RedakteQreqori sisteminde ikinci qreqori guzgusunun sethi elliptikdir Bu guzgu bas guzgunun fokusundan sonra yerlesdirilir eks olunan sualar Kasseqren sisteminde oldugu kimi bas guzgunun arxasinda toplanir 9 Fokal mustevi RedakteBas fokus Redakte Bas fokusda ikinci optik guzgu istifade edilmezse tesvir esas qabariq guzgunun merkezi vasitesile alinar Kasseqren fokus Redakte Kude fokus Redakte Stargazer By Fred Watson Inc NetLibrary Page 108 Stargazer By Fred Watson Inc NetLibrary Page 109 Stargazer By Fred Watson Inc NetLibrary Page 109 theoretical designs by Bonaventura Cavalieri Marin Mersenne and Gregory among others Stargazer By Fred Watson Inc NetLibrary Page 117 The History of the Telescope By Henry C King Page 71 Explore National Museums Scotland 2017 01 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 13 Isaac Newton adventurer in thought by Alfred Rupert Hall page 67 1 2 3 4 5 N Z Ismayilov Praktik astrofizika Baki Universitet nesriyyati 2012Menbe https az wikipedia org w index php title Reflektor teleskop amp oldid 5857309, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
