fbpx
Wikipedia

Qılıncbalıq

Qılıncbalıq
Elmi təsnifat
Aləmi: Heyvanlar
Tip: Xordalılar
Sinif: Sümüklü balıqlar
Dəstə: Çəkiyəbənzərlər
Fəsilə: Çəkikimilər
Cins: Qılıncbalıq
Növ: Qılıncbalıq
Elmi adı
Pelecus cultratus Linnaeus, 1758


Vikinnövlərdə
təsnifat


Vikianbarda
şəkil

ÜTMS [1]
NCBI {{{1}}}

Qılıncbalıq (lat. Pelecus cultratus) — Çəkiyəbənzərlər dəstəsinin Çəkikimilər fəsiləsinə aid növ.

Yayılması

Baltik, Qara, Azov dənizlərində, eləcə də Xəzərdə və Aralda yayılmışdır. Volqa, Ural, Terek, Kür və başqa çayların mənsəbində yaşayır. Şimali Xəzərdə duzluluğu 3-4%, nadir hallarda 9-10% olan sahələrdə tutulur. Aşağı Kürdə və onun əlavə su hövzələrində çox nadir hallarda tək-tük qeydə alınır. Kürətrafı su hövzələrində Varvara bəndinə qədər təsadüf edilir.

Morfoloji əlamətləri

D III 7-8, A II-III 25-31, qəlsəmə dişciqlərinin sayı 19-22, orta hesabla 20,5 fəqərələrin sayı 48-52, orta hesabla 50-dir. Bədəni axımlı, qılıncvarıdır, yanlardan sıxılmışdır. Bel üzgəci çox arxada - anal üzgəcinin üstündə yerləşir. Döş üzgəcləri uzun, sivridir, yan xəttin orqanı ziqzaqşəkillidir, boğazından anal üzgəcə qədər kil vardır. Qarnı üzərində boğazdan anusa qədər pulcuqla örtülü olmayan omurğa vardır. Bel üzgəci qısadır, döş və anus üzgəcləri uzundur. Anal üzgəcin əsası uzundur, quyruq üzgəci çox çuxurludur.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Yarımkeçici balıqdır. Dənizin şortəhər sularında yaşayır, kürü tökmək üçün şirin sulara girir. Çoxalmaq üçün Kür çayına qış aylarında girir. Kürü tökdükdən sonra isə yenidən dənizə qayıdır. Qılıncbalıq başlıca olaraq su cücüləri ilə qidalanır.

Çoxalması

Qılıncbalıq 3 yaşında cinsi yetkinliyə çatır. Kürülər hissə-hissə yetişir. Yetişmiş kürü mayalandıqdan sonra suda asılı halda üzür. Kürüdən yenicə çıxmış sürfənin uzunluğu 6-7mm olur. Mayın ortalarında sürfələr böyüyüb 15 mm uzunluğa, 8 mq ağırlığa çatır, iyul ayında körpələr orta hesabla 96 mm uzunluqda və 7,0 q ağırlıqda olur.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Vətəgə əhəmiyyəti az olan balıqlardandır. Statistikada ayrıca göstərilməyib "sair balıqlar" qrafasında qeyd edilir. Başlıca olaraq payız-qış aylarında tutulur. Son 10-15 ildir yox dərəcəsindədir. Azərbaycanın Qırmızı kitabına daxil edilib.

Sayı

Həmişə az saylı balıq olub, ovlanması barədə statistik məlumat göstərilməyib, «sair balıqlar» qrafasında qeyd edilib.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Kür çayı axını tənzim edildikdən sonra daşqınların aradan qaldırılması ilə əlaqədar Kürətrafı göllərnən əlaqənin kəsilməsi, kürüvermə sahələrinin sıradan çıxması, Xəzər dənizinin səviyyəsinin kəskin sürətdə aşağı düşdüyü dövrlərdə qılıncbalığın qidalandığı sahil zonanın əsaslı sürətdə kiçilməsi və bu zonanın çirkləndirilməsi.

Tətbiq olunmuş və lazımi mühafizə tədbirləri

Azərbaycanın su hövzələrində qılıncbalığın ehtiyatını bərpa etmək məqsədilə Kür çayı ilə Kürətrafı göllər arasındakı keçmiş əlaqə bərpa olunmalı, onların səviyyəsinin sabit qalması təmin olunmalı, Şimali Xəzərdən qılıncbalığın körpələri gətirilərək bu su hövzələrinə buraxılmalı və onların mühafizəsi təmin olunmalıdır.

Ədəbiyyat

  1. Azərbaycanın Qırmızı Kitabı, II Cil, Bakı, 2013
  2. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s 118.
  3. Abbasov H.S ,Hacıyev R.V.İxtiologiya. Bakı,2007, s 242.
  4. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 166 s.
  5. Смирнов А.Н. К вопросу о биологии чехони бассейна р.Куры. АзФАН СССР, IX, №5, 1943, c. 82 - 91.
  6. Казанчеев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981, с. 97 - 98;
  7. Абдурахманов Ю.А. Рыбы пресных вод Азербайджана. Баку: Элм, 1962, с. 263 – 268.

İstinadlar

  1. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s 118.
  2. Abbasov H.S ,Hacıyev R.V.İxtiologiya. Bakı,2007, s 242.
  3. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s 118

qılıncbalıq, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılarsinif, sümüklü, balıqlardəstə, çəkiyəbənzərlərfəsilə, çəkikimilərcins, növ, elmi, adıpelecus, cultratus, linnaeus, 1758vikinnövlərdətəsnifatvikianbardaşəkilütms, ncbi, pelecus, cultratus, çəkiyəbənzərlə. QilincbaliqElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarSinif Sumuklu baliqlarDeste CekiyebenzerlerFesile CekikimilerCins QilincbaliqNov QilincbaliqElmi adiPelecus cultratus Linnaeus 1758VikinnovlerdetesnifatVikianbardasekilUTMS 1 NCBI 1 Qilincbaliq lat Pelecus cultratus Cekiyebenzerler destesinin Cekikimiler fesilesine aid nov Mundericat 1 Yayilmasi 2 Morfoloji elametleri 3 Yasayis yeri ve heyat terzi 4 Coxalmasi 5 Teserrufat ehemiyyeti 6 Sayi 7 Mehdudlasdirici amiller 8 Tetbiq olunmus ve lazimi muhafize tedbirleri 9 Edebiyyat 10 IstinadlarYayilmasi RedakteBaltik Qara Azov denizlerinde elece de Xezerde ve Aralda yayilmisdir Volqa Ural Terek Kur ve basqa caylarin mensebinde yasayir Simali Xezerde duzlulugu 3 4 nadir hallarda 9 10 olan sahelerde tutulur Asagi Kurde ve onun elave su hovzelerinde cox nadir hallarda tek tuk qeyde alinir Kuretrafi su hovzelerinde Varvara bendine qeder tesaduf edilir 1 Morfoloji elametleri RedakteD III 7 8 A II III 25 31 qelseme disciqlerinin sayi 19 22 orta hesabla 20 5 feqerelerin sayi 48 52 orta hesabla 50 dir Bedeni aximli qilincvaridir yanlardan sixilmisdir Bel uzgeci cox arxada anal uzgecinin ustunde yerlesir Dos uzgecleri uzun sivridir yan xettin orqani ziqzaqsekillidir bogazindan anal uzgece qeder kil vardir Qarni uzerinde bogazdan anusa qeder pulcuqla ortulu olmayan omurga vardir Bel uzgeci qisadir dos ve anus uzgecleri uzundur Anal uzgecin esasi uzundur quyruq uzgeci cox cuxurludur 2 Yasayis yeri ve heyat terzi RedakteYarimkecici baliqdir Denizin sorteher sularinda yasayir kuru tokmek ucun sirin sulara girir Coxalmaq ucun Kur cayina qis aylarinda girir Kuru tokdukden sonra ise yeniden denize qayidir Qilincbaliq baslica olaraq su cuculeri ile qidalanir Coxalmasi RedakteQilincbaliq 3 yasinda cinsi yetkinliye catir Kuruler hisse hisse yetisir Yetismis kuru mayalandiqdan sonra suda asili halda uzur Kuruden yenice cixmis surfenin uzunlugu 6 7mm olur Mayin ortalarinda surfeler boyuyub 15 mm uzunluga 8 mq agirliga catir iyul ayinda korpeler orta hesabla 96 mm uzunluqda ve 7 0 q agirliqda olur 3 Teserrufat ehemiyyeti RedakteVetege ehemiyyeti az olan baliqlardandir Statistikada ayrica gosterilmeyib sair baliqlar qrafasinda qeyd edilir Baslica olaraq payiz qis aylarinda tutulur Son 10 15 ildir yox derecesindedir Azerbaycanin Qirmizi kitabina daxil edilib Sayi RedakteHemise az sayli baliq olub ovlanmasi barede statistik melumat gosterilmeyib sair baliqlar qrafasinda qeyd edilib Mehdudlasdirici amiller RedakteKur cayi axini tenzim edildikden sonra dasqinlarin aradan qaldirilmasi ile elaqedar Kuretrafi gollernen elaqenin kesilmesi kuruverme sahelerinin siradan cixmasi Xezer denizinin seviyyesinin keskin suretde asagi dusduyu dovrlerde qilincbaligin qidalandigi sahil zonanin esasli suretde kicilmesi ve bu zonanin cirklendirilmesi Tetbiq olunmus ve lazimi muhafize tedbirleri RedakteAzerbaycanin su hovzelerinde qilincbaligin ehtiyatini berpa etmek meqsedile Kur cayi ile Kuretrafi goller arasindaki kecmis elaqe berpa olunmali onlarin seviyyesinin sabit qalmasi temin olunmali Simali Xezerden qilincbaligin korpeleri getirilerek bu su hovzelerine buraxilmali ve onlarin muhafizesi temin olunmalidir Edebiyyat RedakteAzerbaycanin Qirmizi Kitabi II Cil Baki 2013 Azerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 118 Abbasov H S Haciyev R V Ixtiologiya Baki 2007 s 242 Ebdurrehmanov Y E Azerbaycan faunasi Baliqlar VII cild Baki Elm 1966 166 s Smirnov A N K voprosu o biologii chehoni bassejna r Kury AzFAN SSSR IX 5 1943 c 82 91 Kazancheev E N Ryby Kaspijskogo morya M Legkaya i pishevaya promyshlennost 1981 s 97 98 Abdurahmanov Yu A Ryby presnyh vod Azerbajdzhana Baku Elm 1962 s 263 268 Istinadlar Redakte Azerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 118 Abbasov H S Haciyev R V Ixtiologiya Baki 2007 s 242 Azerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 118Menbe https az wikipedia org w index php title Qilincbaliq amp oldid 5329923, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.