fbpx
Wikipedia

Qumluq nekropolu

Qumluq nekropoluNaxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunun Bist kəndi ərazisində, Nəsirvaz çayın sahilində yerləşən arxeoloji abidə.

Qumluq nekropolu
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Şəhər Naxçıvan
Yerləşir Ordubad rayonu Bist kəndi
Vəziyyəti fəaliyyət göstərir
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Qumluq nekropolu

Nekropol Nəsirvazçaya enən yamacda salındığından təbii aşınma nəticəsində dağılmış qəbir daşları üzə çıxmışdır. Bu isə qəbir abidələrinin dağılmasına səbəb olmuşdur. Nekropol yaxınlığından su kanalı çəkilərkən ona böyük zərər vurulmuşdur. Qəbirlər daş qutu tipli olub, yanlarda iki, baş tərəfdə isə bir iri sal daşla qurulmuşdur. Onların üzərini örtən iri sal daşlar sürüşüb qəbirlərin yanına, ya da içərisinə düşmüşdür. Qəbirlər təmizlənərkən çəhrayı və boz rəngli gil qab parçaları aşkar olunmuşdur. Onların bəzisi narın qum qarışığı olan gildən hazırlanaraq yaxşı bişirilmiş, xarici səthi batıq xətlərlə naxışlanmışdır. Gil qab parçalarının biri xaricdən çəhrayı, içəridən qara rənglidir. nekropolun ərazisində aparılan araş dırmalar zamanı dağıdılmış qəbirlərdən və ətrafdan çəhrayı rəngli çölmək tipli gil qab parçaları aşkar olunmuşdur. Nekropoldakı dağıdılmış qəbirlərdən aşkar olunan ən maraqlı tapıntılar Xocalı-Gədəbəy tipli tunc xəncərlərdir. Naxçıvanın Son Tunc və Erkən Dəmir dövrü mədəniyyətinin tərkib hissəsi olan bu mədəniyyət nümunələri e.ə. II minilliyin sonunda köçəri maldar tayfaların Gəmiqaya ətrafında məskunlaşdığını təsdiq edir. Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti üçün xarak terik olan bu tip tunc xəncərlər qədim tariximizin öyrənilməsi üçün olduqca əhəmiy yətlidir. Bu tip xəncərlərin tipik nümunələri Naxçıvanda Şahtaxtı, Muncuq lutəpə, Kolanı və Boyəhməddən tapılmışdır. Bu xəncərlərin Naxçıvandan aşkar olunması Naxçıvanın Son Tunc və Erkən Dəmir dövrü mədəniyyətinin Azərbaycanın şimal və cənubunda məskən salan qədim tayfalarla sıx bağlı olduğunu təsdiq edir. Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinin Naxçıvana təsiri və burada yayılması aparılan tədqiqatlarla təsdiq edilmişdir. Araşdırmalar göstərir ki, Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinin məxsus olduğu tayfalar e.ə. II-I minilliklərin qovşağında Yaxın Şərqdə və Cənubi Qafqazda baş verən hadisələrə fəal müdaxilə etmiş, Naxçıvanın xarici işğalçılardan qorunmasında mühüm rol oynamışlar. Naxçıvanın bu mədəniyyətlə bağlı abidələrinin tədqiqi Assur hökmdarı Adadnirariyə aid, üzərində mixi yazı olan muncuğun Xocalıya hansı yolla gəldiyini də təxmin etməyə imkan verir.

Ədəbiyyat

  • Baxşəliyev V. B. Ordubad rayonunun Bist kəndi ətrafında Son Tunc və Erkən Dəmir dövrünə aid abidələr. Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun Xəbərləri. 2006, №2.

Mənbə

  • Naxçıvan abidələri ensiklopediyası. Naxçıvan, 2008, səh. 287  (azərb.)

Həmçinin bax

  1. Xəlilov T.F. Son Tunc-Erkən Dəmir dövründə Naxçıvanın əkinçi-maldar tayfalarının mədəniyyəti. Bakı: "Elm və təhsil", 2013, 200 səh.

qumluq, nekropolu, naxçıvan, muxtar, respublikasının, ordubad, rayonunun, bist, kəndi, ərazisində, nəsirvaz, çayın, sahilində, yerləşən, arxeoloji, abidə, ölkə, azərbaycan, azərbaycanşəhər, naxçıvanyerləşir, ordubad, rayonu, bist, kəndivəziyyəti, fəaliyyət, gö. Qumluq nekropolu Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ordubad rayonunun Bist kendi erazisinde Nesirvaz cayin sahilinde yerlesen arxeoloji abide Qumluq nekropoluOlke Azerbaycan AzerbaycanSeher NaxcivanYerlesir Ordubad rayonu Bist kendiVeziyyeti fealiyyet gosterirEhemiyyetiYerli ehemiyyetliQumluq nekropoluNekropol Nesirvazcaya enen yamacda salindigindan tebii asinma neticesinde dagilmis qebir daslari uze cixmisdir Bu ise qebir abidelerinin dagilmasina sebeb olmusdur Nekropol yaxinligindan su kanali cekilerken ona boyuk zerer vurulmusdur Qebirler das qutu tipli olub yanlarda iki bas terefde ise bir iri sal dasla qurulmusdur Onlarin uzerini orten iri sal daslar surusub qebirlerin yanina ya da icerisine dusmusdur Qebirler temizlenerken cehrayi ve boz rengli gil qab parcalari askar olunmusdur Onlarin bezisi narin qum qarisigi olan gilden hazirlanaraq yaxsi bisirilmis xarici sethi batiq xetlerle naxislanmisdir Gil qab parcalarinin biri xaricden cehrayi iceriden qara renglidir nekropolun erazisinde aparilan aras dirmalar zamani dagidilmis qebirlerden ve etrafdan cehrayi rengli colmek tipli gil qab parcalari askar olunmusdur Nekropoldaki dagidilmis qebirlerden askar olunan en maraqli tapintilar Xocali Gedebey tipli tunc xencerlerdir Naxcivanin Son Tunc ve Erken Demir dovru medeniyyetinin terkib hissesi olan bu medeniyyet numuneleri e e II minilliyin sonunda koceri maldar tayfalarin Gemiqaya etrafinda meskunlasdigini tesdiq edir Xocali Gedebey medeniyyeti ucun xarak terik olan bu tip tunc xencerler qedim tariximizin oyrenilmesi ucun olduqca ehemiy yetlidir Bu tip xencerlerin tipik numuneleri Naxcivanda Sahtaxti Muncuq lutepe Kolani ve Boyehmedden tapilmisdir Bu xencerlerin Naxcivandan askar olunmasi Naxcivanin Son Tunc ve Erken Demir dovru medeniyyetinin Azerbaycanin simal ve cenubunda mesken salan qedim tayfalarla six bagli oldugunu tesdiq edir Xocali Gedebey medeniyyetinin Naxcivana tesiri ve burada yayilmasi aparilan tedqiqatlarla tesdiq edilmisdir Arasdirmalar gosterir ki Xocali Gedebey medeniyyetinin mexsus oldugu tayfalar e e II I minilliklerin qovsaginda Yaxin Serqde ve Cenubi Qafqazda bas veren hadiselere feal mudaxile etmis Naxcivanin xarici isgalcilardan qorunmasinda muhum rol oynamislar Naxcivanin bu medeniyyetle bagli abidelerinin tedqiqi Assur hokmdari Adadnirariye aid uzerinde mixi yazi olan muncugun Xocaliya hansi yolla geldiyini de texmin etmeye imkan verir Edebiyyat RedakteBaxseliyev V B Ordubad rayonunun Bist kendi etrafinda Son Tunc ve Erken Demir dovrune aid abideler Naxcivan Muellimler Institutunun Xeberleri 2006 2 Menbe RedakteNaxcivan abideleri ensiklopediyasi Naxcivan 2008 seh 287 azerb 1 Hemcinin bax Redakte Xelilov T F Son Tunc Erken Demir dovrunde Naxcivanin ekinci maldar tayfalarinin medeniyyeti Baki Elm ve tehsil 2013 200 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Qumluq nekropolu amp oldid 5297604, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.